Dagur - 30.11.1978, Blaðsíða 5

Útgefandi: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
Skrifstofur Tryggvabraut 12, Akureyri
Ritstjórnarsímar: 24166 og 23207
Sími auglýsinga og afgreiðslu: 24167
Ritstjóri (ábm.): ERLINGUR DAVÍÐSSON
Blaðamaður: ÁSKELL ÞÓRISSON
Augl. og afgr.: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
Prentun: Prentverk Odds Björnssonar hf.
Á réttri leið
Efnahagsmálin á fslandi undan-
farin ár hafa af erlendum hag-
fræðingum og stjórnmálamönn-
um verið kölluð efnahagsundur,
einkum vegna þess, að við 40-50%
árlega verðbólgu í landinu hafi at-
vinnuvegirnir verið reknir af full-
um krafti og atvinna jafnan verið
næg Þetta efnahagsundur hefur
byggst á mikilli framleiðslu, mjög
hagstæðum viðskiptakjörum við
útlönd og verulegri skuldasöfnun.
Hin góðu lífskjör hér á landi mörg
undanfarin ár, hafa að hluta verið
fölsk, og það hefur verið kallað að
lifa um efni fram. Þann hluta verð-
ur framtíðin að greiða fullu verði
með vöxtum og vaxtavöxtum og
hann er þegar orðinn svo stór, að
hann virðist hafa vakið verulegan
ugg, e.t.v. svo mikinn, að unnt sé
að spyrna við fótum.
Nágrannaþjóðirna berjast með
tiltækum ráðum við hvert stig
verðbóigunnar, en Islendingar
hafa látið hana vaxa sér yfir höfuð
með þeim afleiðingum, að hún er
nú stærsta innlenda vandamál
þjóðarinnar. Hún hefur farið eldi
um sparifé landsmanna, skapað
kaupæði og fyririitningu fyrir ís-
lenskum gjaldmiðli, gert hina ríku
ríkari í mikilli eignatilfærslu, eyði-
legt verðskyn manna og mótað
heila kynslóð, sem alin er upp á
viðvarandi verðbólgutíma og
þekkir ekki annað. Verðbólga
hugarfarsins hér á landi er því ekki
minna áhyggjuefni en hin efna-
hagslega.
Núverandi stjórnvöld hafa, með
stuðningi fjölmennustu launþega-
samtaka, sagt verðbólgunni stríð
á hendur, boðað nýja efnahags-
stefnu og hyggst vinna bug á óða-
verðbólgunni í áföngum, en halda
þó uppi kaupmætti láglaunafólks
og fuilri atvinnu. Fyrstu skrefin eru
þegar stigin og nýjar ráðstafanir
hljóta vaxandi stuðning lands-
manna sem sjá má af stefnubreyt-
ingu bæði Alþýðuflokks, Alþýðu-
bandalags og Verkamannasam-
bandsins, sem nú fylkja liði undir
forystu Ólafs Jóhannessonar for-
sætisráðherra og styðja áfanga-
aðgerðir hans í efnahagsmálum.
Þessi nýja afstaða mun flestum
fagnaðarefni, nema Morgun-
blaðsmönnum, sem lengi bundu
vonir við veiklyndi Alþýðuflokks-
ins í efnahagsmálunum og að
hann myndi sprengja ríkisstjórn-
ina í vísitölumálinu, sem kennt er
við 1. desember. Sú von brást og
hefur Morgunblaðið birt reiði sína
og sársauka vegna vonbrigða
sinna. Þessi harmagrátur ætti að
vera næg sönnun þess, að stjórn-
arflokkarnir eru nú á réttri leið.
Samvinnuskólinn að Bifröst í
Borgarfirði hefur nú hafið
reglubundið námskeiðahald
fyrir starfsfólk samvinnu-
hreyfingarinnar. Þessi athygl-
isverða nýung hófst í fyrra og
um síðustu mánaðamót höfðu
samtals verið haldin 22 nám-
skeið með þátttöku 625
manns, karia og kvenna, en
„veika kynið“ var í meirihluta.
Áður hafði skipulagsdeild
Sambands íslenskra sam-
vinnufélaga staðið fyrir svip-
uðu námskeiðahaldi, en hætti
því þar sem skólinn hefur tekið
það upp á sína arma. Fyrir
skömmu voru staddir í Akur-
eyri tveir kennarar frá Sam-
vinnuskólanum, þeir Þórir
Þorvarðarson og Sigurður
Sigfússon, sem héldu nám-
skeið fyrir starfsfólk KEA í
þrjú kvöld. Þátttaka var góð;
um 130 manns hlýddu á þá fé-
laga og unnu verkefni sem þeir
höfðu meðferðis. Áður höfðu
Þórir og Sigurður m.a. verið á
Húsavík, Dalvík og Kópaskeri.
Námskeiðunum hefur verið
skipt niður í fjóra flokka, eftir
lengd og þyngd námsefnis. Innan
flokkanna er þeim raðað niður í
þrep. í fyrsta flokki eru stutt
grunnnámskeið, þar sem fjallað
er um helstu grundvallaratriði á
viðkomandi sviði. I öðrum flokki
eru námskeiðin lengri og fjallað
ítarlegar um hina ýmsu þætti
starfsins. Þá koma námskeið fyrir
þá sem eru að búa sig undir
stjórnunarstörf og hafa manna-
forráð og að lokum eru námskeið
fyrir starfandi stjómendur.
með námskeið sem falla undir
fyrsta flokk, þ.e. stutt grunnnám-
skeið, sem einkum eru ætluð
starfsfólki verslana, en síðar
verður einnig boðið upp á nám-
skeið á félagsmálasviði. Því verð-
ur sömuleiðis skipt niður í fjóra
flokka og innan þess eru einingar
eða þrep.
„Það er um það bil eitt ár síðan
þessi starfsemi hófst. Fyrsta
námskeiðið var haldið fyrir rúmu
ári, áfram var haldið í maí, en í
haust hófumst við handa af full-
um krafti,“ sagði Sigurður er við
höfðum komið okkur fyrir á
kaffistofu Dags. „Nú þegar .höf-
um við haldið 23 námskeið í al-
mennum verslunarstörfum og
tekur hvert þeirra um fjórar
klukkustundir. Auk þess hafa
verið fjögur námskeið í skilta-
gerð. Það er raunar þriðja sviðið.
í því verður lögð áhersla á ýmis-
konar „sémámskeið“ svo sem
skiltagerðina, námskeið fyrir fé-
lagskjörna endurskoðendur svo
eitthvað sé nefnt“
Námskeiðin í hinum almennu
verslunarstörfum byggjast upp á
því að Þórir og Sigurður flytja
stutta fyrirlestra um ákveðin efni
s.s. vörurýrnun, aðbúnað á
vinnustað og samskipti starfs-
manns og viðskiptavinar svo eitt-
hvað sé nefnt. Á hverju nám-
skeiði fengu þátttakendurnir
verkefni sem þeir leystu að hluta
til á sjálfu námskeiðinu, eða
vinna síðar ef svo vill verkast.
„Þeir sem koma á námskeiðin
verða að fylla út ákveðin eyðu-
blöð og þar geta viðkomandi m.a.
gefið til kynna hvort þeir séu
ánægðir með það sem við erum
að gera,“ sagði Þórir. „Útkoman
er sú að meirihlutinn hefur iýst
Rúmur helming
ur sem starfar
hjá samvinnu-
hreyfmgunm
við
Minning
Þorleifur Þorleifsson
frá Grýtu

hefur sótt
námskeiðin
á þessu og telur að skólinn hafi
stigið jákvætt spor með því að
hefja reglulegt nmskeiðahald af
þessu tagi. Á smærri stöðunum
sem við höfum heimsótt hefur
verið allt upp í 100% þátttaka.
Okkur telst líka til að um helm-
ingur þess fólks sem vinnur við
verslunarstörf hjá samvinnu-
hreyfingunni hafi sótt þessi
grunnnámskeið."
En af hverju ákváðu forráða-
menn Samvinnuskólans að færa
út kvíarnar? Mörg félagasamtök,
þar á meðal Landssamband ís-
lenskra samvinnustarfsmanna og
aðalfundur SÍS, hafa ályktað að
full þörf sé á námskeiðum af
þessu tagi. Og á þeim stutta tíma
Greint frá
nýjung í
starfi Sam-
vinnuskólans
og spjallað
við tvo af
kennurum
skólans
Texti: á.þ. Ljósm.: G.K.
Þorleifur Þorleifsson, lengi bílstjóri
og ökukennari á Akureyri, fæddist í
Grýtu í Öngulsstaðahreppi 30. júlí
1890 og var eitt af fjórtán börnum
foreldra sinna, þeirra Þorleifs
Jónssonar bónda þar og konu hans,
Júlíu Flóventsdóttur. Þrettán syst-
kinanna komust upp og má af því
ráða hver önn hafi verið á bænum,
við að framfleyta hinum stóra
barnahópi.
Snemma lá leiðin að heiman og
dvaldist Þorleifur lengi á Munka-
þverá, mannmörgu og á ýmsan hátt
fyrirmyndarheimili og þar kynntist
hann konu sinni, Rósu Leosdóttur,
greindri konu og fróðri og var hún
skyggn á ýmsa þá hluti, sem flest-
um mannlegum augum er hulið.
Þau gengu í hjónaband 1912. Voru
þau hjónin fyrstu árin á Munka-
þverá og Uppsölum, en fluttust þá
að Bringu og eignuðust þá jörð.
Þarna bjuggu þau í sjö ár en fluttu
þá til Akureyrar. Mun þar mestu
hafa ráðið, að þau misstu á Bringu
tvö börn sín úr lömunarveiku, efn-
isdreng, Leo að nafni og Brynhildi,
sem lést í frumbernsku. Kom aldrei
annað til greina eftir það, en Þor-
leifur hlyti hvílu við hlið barna
sinna og varð það svo.
Aðal atvinna Þorleifs á Akureyri
var bifreiðaakstur, fyrst hjá Bifröst
og síðan hjá Bifreiðastöð Oddeyrar
á eigin bifreið og átti hann um
skeið fjóra bíla. Til langferða var
Þorleifur eftirsóttur, vegna dugn-
aðar og þess einstaka skaplyndis,
... sem liðinn er frá því að skólinn
hóf námskeiðin hefur tekist að ná
til jafnmargra og hafa útskrifast úr Samvinnuskólanum á síðustu Þegar ég fékk heita vatnið
15 árum - og ef fram heldur sem
horfir verður búið að ná til jafn- margra og hafa lokið námi við Kynda þurfti ákaft áður,
skólann að Bifröst innan fárra eld ég slökkti í gœr,
ára. Þess má og geta að hann er ólíkur samsvarandi skólum á ei því lengur eldsmat háður A usturlanda nœr.
* ím 4? ɧ 'Hí Norðurlöndunum, þar sem þeir byggjast einvörðungu á nám-
Heitt vatn geyma holt og grundir
skeiðum í sama eða svipuðu
formi og getið hefur verið um hér að framan. hér við Eyjafjörð,
„Þótt við séum á förum, gerum nœgan varma eigum undir
við ráð fyrir að fólkið vinni áfram eigin fósturjörð.
jif ■HHHftiJk i 1 ákveðin verkefni, þar sem ekki
- f HB; 1 reyndist mögulegt að fara yfir allt það sem lagt er fyrir þátttakendur Yljar húsin fleiri og fleiri
grunnnámskeiðanna. Við mæl- funheit lindin tœr.
umst því til að starfsmannafélög- Innan skamms mun Akureyri
í.í.lí§r v ' & i :æ. in annist nauðsynlegt áfram- orðin reyklaus bær.
hald,“ sagði Þórir og þar með
voru þeir félagar þotnir á síðasta Þakklátur þorpsbúi.
námskeiðið sem haldið var fyrir
a 111 WMm-. ;mmi starfsfólk KEA.
að halda uppi ósviknu lífi og fjöri,
hvernig sem gekk. Jafnhliða ann-
aðist hann ökukennslu um fjölda
ára.
Félagslyndur var Þorleifur Þor-
leifsson og lá ekki á liði sínu í fé-
lagsmálum. Hann var lengi for-
maður Karlakórs Akureyrar, sjálf-
ur söngvinn í besta lagi. Þá lét hann
að sér kveða í Framsóknarfélagi
Akureyrar og var þar og víða í ná-
grenni eftirsóttur til að stjórna hin-
um vinsælu Framsóknarvistum.
Hvarvetna hélt hann uppi merki
gleðinnar. Hann vildi á því sviði
vera hinn veitandi maður og tókst
það flestum fremur. Hann bætti sér
og öðrum upp gráan hversdags-
leikann með kæti sinni, og hann var
einnig á öðrum sviðum veitandi,
hvar sem hann gat því við komið
meðal samborgaranna. Börnum og
bágstöddum rétti hann ávalt hjálp-
arhönd.
Þorleifur Þorleifsson ólst upp við
kröpp kjör aldamótanna, varð
snemma harðduglegur og eftirsótt-
ur verkamaður. Hann lét ekki
baslið buga sig og bauð erfiðleik-
unum byrginn á þann hátt, sem
kjarkur hans og þrek leyfði og á
þann hátt einnig, að hefja gleðina í
æðra veldi, ekki aðeins á hátíða-
stundum, heldur ætíð þar sem fólk
var saman komið. Má jafnvel segja,
að hann þjálfaði og þroskaði gleð-
ina, á líkan hátt og aðrir gera, svo
sem í íþróttum eða listum, til þess
að geta verið hinn veitandi maður
umhverfis síns og jafnframt til þess
að verjast þeirri einsemd lífsins,
sem heimsækir svo marga hina
eldri.
Konu sína missti Þorleifur fyrir
mörgum árum. Dætur þeirra eru
búsettar á Akureyri, Brynhildur,
gift Ananíasi Bergsveinssyni og
(Framhald á bls. 7).
Guðmundur Magnússon útibússtjóri í Höföahlíð 1 ásamt nokkrum ungum sam-
vinnustarfsmönnum.
Þórir og Sigurður héjdu námskeið fyrir starfsfólk KEA. Þórir er til vinstri á myndinni.
Gylfi Þórhallsson
skrifar um
skakSM
10 manna skáksveit frá Búnaðar-
banka íslands heimsótti Akureyri
4. og 5. nóv. s.l. og keppti við lið
Skákfélags Akureyrar. Fyrri dag-
inn var keppt í hraðskák og sigr-
uðu þá Akureyringar með 101'/2
v. gegn 98'/2 v. Síðari daginn var
keppt í hægri skák og þá sigruðu
sunnanmenn með nokkrum yfir-
burðum, hlutu 6V2 v. gegn 3'/2 v.
Akureyringa.
Haustmót Skákfélags Akur-
eyrar stendur nú yfir. Eftir 8 um-
ferðir er Gylfi Þórhallsson efstur í
flokki fullorðinna með 7 v. í
unglingaflokki er keppni lokið,
þarsigraði Pálmi Pétursson með 8
v. af 9 mögulegum, annar varð
Jakob Kristjánsson með jafn
marga vinninga en Pálmi sigraði í
aukakeppni þeirra í milli, þriðji
varð Pálmi Pálsson með 6 vinn.
Miðvikudaginn 29. nóv. verður
haldið 15 mín. mót í Félagsborg
oghefstþaðkl20.
Skákin hér á eftir var tefld s.l.
vor á minningarmóti Júlíusar
Bogasonar.
Hvítt: Sveinbjörn Sigurðsson.
Svart: Randver Karlesson.
Sikileyjarvörn.
1. e4 - c5
2. Rf3 - Rc6
3. c3 - d6 (betra er 3. -d5)
4. d4 - cxd4
5. cxd4 - Bg4
6. d5. - Bxf3
(ekki 6. -Re5? vegna 7. Rxe5.)
7. gxf3 - Re5
8. Bf4. - Rf6
9. Rc3 - a6
10. Bg3 - Hc8?
(svartur vanmetur möguleika
hvíts. Þótt svarta staðan sýnist í
fljótu bragði sæmilega traust, þá
er þetta sennilega tapleikurinn í
skákinni. Bezti leikurinn var 10.
-e6, ekki 10. -Rh5, 11. BxR-dxe5,
12.Da4+ -Dd7, 13. Bb5 og vinn-
ur, eða 12. -b5, 13. Rxb5).
11. f4. - Rg6
12. e5 - dxe5
13. fxe5 - Rd7
14. e6 - Rc5
15. exf7+ - Kxf7
16. Bh3 - Rd7
17. Be6+ - Ke8
18. f3 - Db6
19. 0-0; - Dd4
(hvítur er með yfirburðarstöðu
svartur á ekkert gott framhald af
19 -Kd8 20. Re4 - Hc4 21. Hacl -
Rge5 22. Bxe5 - Rxe5 23. HxH -
RxD + 24. Kg2 - Rh4 + 25. Kh3 -
Dc7 26. Hfcl og vinnur ef 23. -
RxH 24. Hcl og vinnur eða 19. -
Kd8 20. Re4 - h6, 21. Dh5 og
svartur tapar manni).
20. Hacl -
(sterkasti leikurinn í stöðunni,
hvítur hótar 21. Rb5, svartur get-
ur ekki leikið 20. - Df6 vegna 21.
Re4).
20. - Rge5
21. Dh5 + - g6
22. Rb5!
(svartur er glataður, hann má
hvorki taka Drottninguna eða
Riddarann vegna máts uppi í
borði. Nú er ekki langt í enda-
lokin)
22. - HxH
(ef 23. - Hc5, 24. Bxe - Rxe5, 25.
Dxe5! - DxD 26. HxH og vinnur)
23. HxH - Dc4
24. HxD - RxH
25. Rc7+ - Kd8
26. Dg4 - Rde5
27. Bxe5 - Rxe5
28. De2 - Bg7
29. Dc2 - Hf8
30. Rxa6 - gefið
Skýringar eftir Gylfa Þórhallsson.
Siggi og Sigþór
fara til Akraness
í sunnanblöðunum á þriðju-
dag er þess getið að þeir,
Sigurður Lárusson og Sigþór
Ómarsson, ætli að flytja til
Akraness og fara að leika
knattspyrnu með Akurnes-
ingum. Það er sannarlega
sjónarsviptir af þessum
mönnum, en Sigurður hefur
verið styrkasta stoð Þórsara
undanfarin ár en Sigþór hóf
að leika með Þór í hitteð-
fyrra en áður lék hann með
ÍA, þannig að segja má að
hann sé að fara heim.
Áður hafði heyrst að báðir
þessir menn hefðu í hyggju að
fara yfir í KA, en Akranes hefur
haft vinninginn að þessu sinni.
Ekki er að undra þó efnilegir
knattspyrnumenn leiti til sterk-
ustu félaganna, því það er stað-
reynd að þau gera meira fyrir
sína menn en smáfélögin geta
gert. Þá eru leikmenn þessara
félaga meira í sviðsljósinu hjá
félögum á Reykjavíkursvæðinu.
Það hefur t. d. verið stefna
landsliðsnefndar að setja leik-
menn landsbyggðarinnar út í
kuldann, en strax og þeir eru
komnir á Reykjavíkursvæðið
eru þeir orðnir gjaldgengir í
landsliðið. Blaðið óskar þeim
Sigurði og Sigþór velferðar hjá
hinu nýja félagi, en óneitanlega
hefði verið meira gaman að sjá
þessa snjöllu leikmenn leika
með öðru hvoru Akureyrarfé-
laginu.
S 5
ÍL re
m "t
C/3 oro
MW *
c ©>
4.DAGUR
DAGUR.5