Dagur - 03.07.1979, Blaðsíða 4
Útgefandi: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
Skrifstofur Tryggvabraut 12. Akureyri
Ritstjórnarsímar: 24166 og 23207
Simi auglýsinga og afgreiöslu: 24167
Ritstjóri (ábm.): ERLINGUR DAVÍÐSSON
Blaöamaöur: ÁSKELL ÞÓRISSON
Augl. og afgr.: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
Prentun: Prentverk Odds Björnssonar hf
Af verkunum
verða þeir dæmdir
Margt athyglisvert hefur fram
komið í miklum umræðum um
landbúnaðarmálin að undan-
förnu. Mesta athyggli vöktu þær
aðfarir, þegar þingmenn Sjálf-
stæðisflokks og Alþýðuflokks, að
fimm undanskildum, gengu af
fundi í neðri deild Alþingis, til að
hindra lántöku vegna bænda.
Lengi mun það í minni geymast,
hvað sumir þingmenn þessara
flokka gengu vasklega fram í að
teyma þingmenn út úr þingsaln-
um. Hafa þeir ekki í annan tíma
gengið rösklegar að verki. En síð-
an hófst annar þáttur þessa máls,
en það voru viðbrögð almennings.
Þó afgreiðsla mála á Alþingi sé
oft gagnrýnd eru það hreinir smá-
munir hjá þeirri fordæmingu, sem
útgöngumennirnir hafa fengið, og
ekki síður hjá sínum eigin flokks-
mönnum, en öðrum. Kemur þetta
m.a. fram í málgögnum þessara
flokka. Bergmálið frá þessari
gagnrýni, ætti ekki að hafa farið
fram hjá neinum. Þótt talsmenn
Sjálfstæðisflokksins reyni að
verja sína þingmenn eykur það
eiðeins andstöðuna gegn flokki
þeirra.
Þjóðin veit, að það er frum-
skylda þingmanna að sækja þing-
fundi og taka þátt í afgreiðslu
mála. Afl atkvæða á að ráða í
hverju máli. Ef þingmaður yfirgef-
ur þingfund eða stuðlar að því að
aðrir geri það í þeim tilgangi að
hindra afgreiðslu mála á Alþingi,
þá bregst hann þingskyldu sinni.
Viðbrögð almennings sýna, að
hann tekur ekki gilda neina af-
sökun á slíkum vinnubrögðum og
mun ekki sætta sig við það, að
þingmenn bregðist þingskyldu
sinni, eins og í nefndu máli.
En um hvað fjallaði þetta mál?
Að heimila ríkisstjórninni að
ganga í ábyrgð fyrir láni allt að
þriggja milljarða króna, sem
Framleiðsluráð landbúnaðarins
tæki. í umræðum á Alþingi kom
fram, að samkvæmt áætlun Fram-
leiðsluráðs er gert ráð fyrir, að
vanta muni 5,2 milljarða króna á
þessu ári í útflutningbætur. Það
þýðir, að ef ekkert viðbótarfjár-
magn fæst, verður að leggja á
verðjöfnunargjald, um 200 krónur
á hvert kíló kindakjöts og 18
krónur á hvern líter mjólkur. Nem-
ur sú upphæð 1,3 milljónum króna
á verðlagsgrundvallarbú. Þetta er
um 30% kaupskerðing á vinnu-
laun bóndans.
Eru útgöngumennirnir reiðu-
búnir til að gefa eftir 30% af um-
sömdum launum sínum? Það er
engin furða þótt útgöngumenn í
neðrideild Alþingis hljóti fordæm-
ingu þjóðarinnar.
„íslendingar bera
ekki trú sína á
Kaþólski söfnuðurinn á íslandi er ekki stór í sniðum, en stækkar
stöðugt og þá einkum fyrir atbeina kaþólskra presta, sem hafa
lagt leið sína til Islands. íslendingar þekkja í raun og veru lítið til
kaþólsku kirkjunnar og eflaust eru þeir margir sem ekki hafa
hugmynd um tilvist kapellu kaþólskra við Eyrarlandsveg á
Akureyri. Hins vegar var það svo fyrir nokkrum öldum að ka-
þólska kirkjan átti mjög sterk ítök í landsmönnum. Starf ka-
þólskra nú á dögum er ekki eingöngu bundið við trúboð - segja
má að það sé aðeins hluti starfs þeirra á vegum kirkjunnar.
Kaþólskar nunnur reka spítala í Hafnarfirði og sömuleiðis í
Stykkishólmi. Á síðarnefnda staðnum er einnig barnaheimili og
smábarnaskóli á vegum nunnanna, og kirkjan rekur barnaskóia í
Landakoti og sumardvalarheimili fyrir börn í Riftúni í ölfusi.
Fyrir nokkru rak á okkar fjörur
séra Róbert Bradshaw, en hann
kom hingað til lands fyrir rúmum
þremur árum. I upphafi ætlaði
hann að dvelja í skamman tíma,
en dvölin lengdist af ýmsum
ástæðum, sem óþarft er að rekja
hér. Sr. Róbert kom til Akureyrar
í erindagjörðum fyrir kirkjuna og
þar sem Dagur taldi ástæðu til að
lesendur blaðsins fengju örlitla
hugmynd um starf og skoðanir
kaþólskra, var þess farið á leit við
hann að hann kynnti lesendum
Dags sjónarmið kirkju sinnar.
Mikil þörf á að fólk
trúi
Nú eru samkvæmt hagskýrsl-
um, tæplega 1500 kaþólskir á fs-
landi. Hefur þeim farið hægt
fjölgandi á liðnum árum, en
ástæðuna fyrir því, hve aukningin
er lítil, sagði sr. Róbert einkum
vera þá, að hér hafa starfað sára-
fáir íslenskir prestar. „Raunar get
ég aðeins talað um þann tíma sem
ég hef búið á íslandi, en á þeim
árum hafa sjö snúist til kaþólskrar
trúar,“ sagði sr. Róbert. „Vera má
að mörgum finnist þetta lág tala,
en í raun og veru er það stórkost-
legt að nokkur íslendingur geti
hugsað sér að vera kaþólskur, því
okkur var sagt á sínum tíma að
íslendingar hefðu ekki áhuga á
Séra Robert Bradshaw.
kaþólskri trú. Ég sagði að eina
leiðin til að komast til botns í því
væri að ræða við fólk og árang-
urinn er góður. íslendingar eru
mjög fúsir til að ræða við okkur“.
— Er einhver þörf á trúarbrögðum í
dag — og þá sérstakiega kaþólskri
trú?
„Það er mikil þörf á að fólk trúi
og ekki síst að fólk fylki sér um
kaþólsku kirkjuna. Séð út frá fél-
agslegu sjónarmiði er mikilvæg
ástæða til þess sú að kaþólska
kirkjan hefur mun meiri áhrif á
daglegt líf fólks en flestir aðrir
söfnuðir. Það leikur enginn vafi á
skoðunum kaþólsku kirkjunnar í
torg
einstökum málum s.s. varðandi
hjónaskilnaði, almennt siðgæði
og fóstureyðingar. Fólk gengur
ekki að því gruflandi hvað ka-
þólska kirkjan vill og ég held að
fólk vilji að kirkjan sé föst fyrir“.
Sjö gerst kaþólskir á
síðustu tveimur ár-
um
„Það er rétt að íslendingar bera
ekki trú sína á torg“, sagði sr.
Róbert, þegar hann var spurður
um hvort erfiðara væri að út-
breiða kaþólska trú á íslandi en
hinum Norðurlöndunum. „Ég
hef uppgötvað að margir hafa
mikla trúarþörf og þegar við
kynnum fyrir þeim kenningar
Krists, virðist mér að fólk sé mjög
fljótt til að samþykkja réttmæti
boðskapar kaþólsku kirkjunnar.
Ég hef ekki mikla reynslu af öðr-
um Norðurlöndum en Svíþjóð,
og það er skoðun mín að mun
auðveldara sé að ræða við Is-
lendinga um trúmál en t.d. Svía.
Nú hafa 7 gerst kaþólskir hér á
síðustu tveimur árum og 16 eru að
kynna sér um hvað kaþólsk trú
snýst. Ótrúlegt en satt — slíkum
árangri er ekki hægt að ná á hin-
um Norðurlöndunum nú, á svo
skömmuum tíma. Ég hef þá trú
að þessir 7 séu upphafið á vel-
gengni kaþólsku kirkjunnar hér á
landi."
Því næst var sr. Róbert beðinn
að að gera stutta grein fyrir því, á
hvem hátt kaþólska kirkjan væri
frábrugðin þjóðkirkjunni. Ha-
nnsagði það einkum þrjú atriði,
sem bæri að taka fram. I fyrsta
lagi vald kaþólsku kirkjunnar til
fræðslu og leiðsagnar, en með því
gerði kirkjan fólki kleift að vita,
án efasemda, hver væri hin raun-
verulega kenning og ætlun kirkj-
unnar. I öðru lagi er það eðli og
form guðsþjónustunnar og að
t
Minningarorð
Björn Guðmundsson,
heilbrigðisfulltrúi
Björn Guðmundsson, heilbrigðis-
fulltrúi á Akureyri varð bráð-
kvaddur 20. júní, en hann var þá í
sumarleyfi og dvaldi með fjöl-
skyldu sinni í Borgarfirði. Útför
hans var gerð frá Akureyrarkirkju í
gær að viðstöddu fjölmenni. Björn
var fæddur á Brekku í Skagafirði
28. maí 1911 en hann ólst upp á
Reykjarhóli við Varmahlíð, þar
sem foreldrar hans bjuggu. En þau
voru, Guðmundur Guðnason,
smiður og bóndi og Guðrún Stef-
anía Guðmundsdóttir.
Snemma eignaðist Björn vörubíl
og stundaði akstur og ýmsa algenga
vinnu fyrir vestan, fluttist síðan til
Akureyrar, ók um skeið stórum
fólksflutningabifreiðum á Bif-
reiðastöð Akureyrar en varð síðan
lögregluþjónn og varðstjóri, sam-
tals í 19 ár, frá áramótum
1940-1941.
Eftir það var hann önnur 19 ár
hjá Akureyrarbæ, fyrst sem heil-
brigðis- og framfærslufulltrúi og
síðari árin heilbrigðisfulltrúi til
dauðadags.
Fyrri kona Björns var Ingibjörg
Þorvaldsdóttir og áttu þau eina
dóttur, Gyðu Huld, sem gift er Jóni
Ágústssyni húsasmið. Heimili
þeirra er á Selfossi. Síðari kona
hans er Ragnheiður Brynjólfsdótt-
ir. Þeirra dóttir er Guðrún Bryndís,
gift Halldóri Péturssyni rafvirkja á
Akureyri.
Björn Guðmundsson var áhuga-
samur félagsmálamaður og starf-
hæfur í besta lagi tillögugóður og
fundvís á skynsamlegar úrlausnir
mála. Hann var stjórnarmaður
Elliheimilis Akureyrar frá upphafi
og lét sér mjög annt um þá stofnun,
um skeið formaður Starfsmanna-
félags Akureyrarbæjar, Karlakórs
Akureyrar og Skagfirðingafélags-
ins. Hann var einlægur samvinnu-
maður og tók mikinn og góðan þátt
í störfum framsóknarmanna í
bænum og kjördæminu öllu. Björn
Guðmundsson var stór maður
vexti, karlmannlegur og farsælum
gáfum gæddur. Hann var hæglátur
í fasi en stefnufastur og ákveðinn í
skoðunum. Hann hafði mikið yndi
af ferðalögum, notaði helgar og
sumarleyfi til að ferðast og fræðast
um landið og gjörþekkti vegi, bæi
og staðhætti í heilum landshlutum.
Hann er sá besti ferðafélagi, sem ég
hef átt kost á að kynnast, bæði af
fyrrgreindum ástæðum og vegna
þess hve hann var úrræðagóður og
auk þess þægilega gamansamur í
allri umgengni og lét sér annt um
þá sem með honum væru í för
hverju sinni. Hallaðist þar ekki á
með þeim hjónum. Er mér ljúft að
þakka þær ógleymanlegu sam-
verustundir og aðrar á heimili
þeirra hjóna.
Störf Björns Guðmundssonar í
lögreglunni og síðan við fram-
færslu- og heilbrigðismál, voru
unnin af mikilli trúmennsku og ár-
vekni. Hygg ég, að þau muni vart
að fullu metin, fremur en ýms þau
verkefni, sem farsællegast eru af
hendi leyst.
Ferðamaðurinn, Björn Guð-
mundsson, hefur nú lagt upp í
hinstu för sína og skilja leiðir um
sinn. Ég þakka honum samfylgd
um margra ára bil, vináttu hans og
trygglyndi, um leið og ég sendi ást-
vinum hans samúðarkveðjur.
E. D.
4.DAGUR
lokum eru það skriftirnar. Auð-
vitað er það fleira sem gerir ka-
þólsku kirkjuna frábrugðna
þjóðkirkjunni, en þetta sagði sr.
Róbert vera það sem mestu máli
skipti.
Önnur kaþólska
prestvígslan á Is-
landi í 400 ár
I sumar mun kaþólski biskup-
inn yfir íslandi dr. Hinrik Frehen
vígja Ágúst K. Eyjólfsson djákna
til prests, en það er önnur prest-
vígslan hjá kaþólskum á íslandi í
um 400 ár. (Sr. Hákon Loftsson
var vígður í Kristskirkju í Landa-
koti 1947). Þessi orð má ekki
skilja sem svo að ekki hafi aðrir
íslendingar gerst kaþólskir prest-
ar á tímabilinu, því það hefur
vissulega gerst, en hins vegar hafa
aðrir en þessir tveir sótt sínar
vígslur annaðhvort til Rómar eða
Hollands. Og á næstu árum munu
kaþólsku kirkjunni bætast fjórir
nýir prestar og þar af eru tveir
íslendingar, sá fyrri er Ágúst K.
Eyjólfsson, sem vígður verður í
sumar, en hinn er Hjalti Þorkels-
son, sem nú er við nám í Róm.
Þetta ásamt þeirri staðreynd að
æ fleiri erlendir og íslenskir leik-
menn koma til starfa, sagði sr.
Róbert, gera það að verkum að
framtíðin væri björt.
Maríudýrkun?
Að lokum var sr. Róbert inntur
eftir þeirri Maríudýrkun sem ka-
þólskum er stundum álasað fyrir.
Hann sagði að oft væri hann
spurður um þetta atriði og „í
skóla í Reykjavík kom til mín
stúlka, sem heitir Helga. Hún
sagði: Sr. Róbert, af hverju biðja
kaþólskir frekar til Maríu en til
Guðs?“ Ég sagði: Þetta kemur
mér nú nokkuð spánskt fyrir
sjónir."
Guð er óumdeilanlega æðri
Maríu mey. Hún er ekki aðeins
óæðri Guði, heldur er ekki hægt
að líkja þeim tveim saman. Hún
er ein okkar. Hitt er svo aftur
annað mál að til þess eru
ákveðnar ástæður af hverju við
biðjum til Maríu. Og við skulum
hafa það í huga að það er mikill
munur á að trúa á og tilbiðja. 1
stuttu máli eru ástæðurnar þær,
að hún er móðir Jesú, sú kona
sem Guð sjálfur valdi til þess að
fæða hér á jörð son sinn. Með því
að tilbiðja Maríu heiðrum við
Guð. María er móðir okkar
mannanna og þætti mörgum það
eflaust einkennilegt ef barn talaði
ekki við móður sína. í þriðja lagi
er María óflekkuð af erfðasynd-
inni frá upphafi tilveru sinnar,
því að leið sonarins inn í mann-
heim, líkami móður hans, hlaut
að vera heilög og óspillt. María
mey gerir okkur kleift að nálgast
Jesú, en hún er ekki lokatakmark
í sjálfu sér.“ — á.þ.
Kaþólski söfnuðurinn á Akureyri hefur aðsetur sitt i þessu húsi, sem stendur við Eyrarlandsveg. Mynd: E. D.
Liðin skildu
jöfn
K.A.: 1 — Fram: 1
Fyrsti leikurinn á grasvellin-
um á Akureyri í vor var leik-
inn s.I. föstudagskvöld í blíð-
skaparveðri að viðstöddum
fjölda áhorfenda.
K.A. lék undan hægri golu í
fyrri hálfleik og náði forystu í
leiknum strax á 10. min. Eftir
góðan samleik upp hægri
kantinn sendi Njáll Eiðsson
laglega sendingu fyrir mark
Fram. þar sem Óskar Ingi-
mundarson var óvaldaður og
skoraði með lumsku skoti neðst
í markhornið fjær. Leikmenn
Fram sóttu mun meir í fyrri
hálfleik án þess þó að skapa sér
verulega hættuleg marktæki-
færi. K.A.-menn léku aftarlega
og reyndu síðan skyndisóknir
sem jafnan voru kæfðar í fæð-
ingu og segja má að K.A. hafi
skorað úr eina tækifæri sínu í
fyrri hálfleik.
Frammarar hófu síðari hálf-
leikinn af miklum krafti og
sóttu látlaust. Og á 7. mín. kom
•jöfnunarmarkið, Pétur Ormslev
átti skot að marki K.A., sem
Aðalsteinn markvörður varði,
en missti frá sér boltann og Ás-
geir Elísson fylgdi vel eftir og
skoraði. Stuttu síðar komst Pét-
ur í gegn, lék á Aðalstein sem
kom út á móti, en Gunnari
Gíslasyni tókst að bjarga á síð-
ustu stundu. K.A. liðið var mjög
sundurlaust og slappt og Fram
réði lögum og lofum á vellinum.
En þá gerði Jóhannes þjálfari
K.A. breytingar sem áttu eftir
að borga sig. Ásbjörn Björnsson
og Eyjólfur Ágústsson komu
inná og Elmar var færður í
framlínuna, við þetta small liðið
saman og það fór að leika sem
heild. Síðari hluta hálfleiksins
náði K.A. góðum tökum á leikn
um og litlu munaði að Elmar
tryggði sigur K.A. undir lokin,
en markvörður Fram bjargaði
með úthlaupi eftir að Elmar
hafði sloppið í gegn um vörn
Fram. En fleiri urðu mörkin
ekki og jafntefli ef til vill réttlát
úrslit. Elmar Geirsson var bezti
maður K.A. i leiknum, vann
óhemju mikið á miðjunni
framan af og ógnaði síðan með
hraða og leikni þegar hann fór í
sóknina. Sterkir varnarmenn í
þessum leik voru þeir Einar
Þórhallsson, Gunnar Gíslason
og Haraldur Haraldsson. Njáll
átti góða spretti og varamenn-
imir Ásbjörn og Eyjólfur settu
greinileg mörk sín á leikinn.
Eyjólfur sem hefur verið frá
keppni vegna meiðsla ætti að
styrkja liðið verulega.
Lið Fram lék netta og fallega
knattspyrnu, Ásgeir stjórnar
spili liðsins og Pétur mjög göður
þrátt fyrir að Haraldur tæki
hann oft óblíðum tökum. Arn-
þór Óskarsson dæmdi leikinn
óaðfinnanlega. þ. a.
*
Vegna þrengsla í blaðinu og
fjarveru íþróttafréttaritara
verður í þessu blaði ekki getið
um leiki Þórs og ÍBÍ eða Magna
og Fylkis og eru hlutaðeigendur
beðnir velvirðingar á því.
Næstu leikir
í kvöld leika á grasvellinum
Þór og ÍBV í bikarkeppn-
inni, og á morgun leika KA
og Fram í sama móti. Eins
og menn vita er þetta út-
sláttarfyrirkomulag þannig
að þeir sem tapa eru úr
keppninni. Vonandi veita
Akureyrarfélögin því and-
stæðingum sínum verðuga
keppni, og áhorfendur eru
hvattir til að fjölmenna á
völlinn.
Á sunnudaginn leika í
fyrstu deild KA og KR á
grasvellinum og í annarri
deild leika á grasvellinum á
föstudagskvöld Þór og FH. og
á Kópavogsvelli leika Breiða-
blik og Magni. Leikir þessir
verða allir spennandi, sér-
staklega viðureign Þórs og FH
og KA og KR. FH hefur nú
misst Janus Guðlaugsson í at-
vinnumennskuna og ef Þórs-
urum tekst að vinna þá verða
þeir komnir í hörkubaráttu á
toppnum í deildinni. KA og
KR hafa aldrei leikið saman í
fyrstu deild, en í gamla daga
þóttu leikir ÍBA og KR ávallt
skemmtilegustu leikir deild-
arinnar og vonandi verður
það svo í ár.
Ingvar Gíslason alþm.:
ALÞINGISBRÉF
TIL DAGS
Ég hef áður lýst því i alþingisbréfum
mínum til Dags hversu síðasta þing
var sérstætt að því leyti að mikið bar
á ágreiningi í samskiptum stjórnar-
flokkanna. En látum það mál liggja
á milli hluta að þessu sinni, víkjum
heldur að stjórnarandstöðunni,
Sjálfstæðisflokknum. Skyldi sá
flokkur vera samstæð heild þar sem
aldrei skerst í odda milli manna? Er
allt í einingu andans og á bandi
friðarins? Þeirri spurningu verður
að svara neitandi. Sannleikurinn er
sá að f Sjálfstæðisflokknum er hver
höndin upp á móti annarri. Og
stefnufesta er ekki aðal þess flokks.
Þó ber að viðurkenna að Sjálfstæð-
isflokkurinn er að vissu leyti kæn-
lega rekið fyrirtæki, minnir helst á
stórmagasín eins og íslenskir
Lundúnafarar þekkja frá Oxford
Street og Knightsbridge, einhvers
konar C&A eða Harrods. Þar er
næstum allt seljanlegt á boðstólum
undir einu þaki. Þar rápa menn út
og inn, upp og niður og geta keypt
flest það sem hugurinn girnist.
Þannig er Sjálfstæðisflokkurinn.
Þar er hægt að kaupa sér skoðanir
eins og neysluvöru eða tfskuvarn-
ing, — og sumt er þar ókeypis..
Ósamræmi
í skoðunum
Því fastar sem sjálfstæðismenn
kveða að orði um grundvallarstefnu
sína því ákafar afneita þeir henni á
borði. Óþarfi er að fara mörgum
orðum um stefnufestu sjálfstæðis-
manna í kaupgjaldsmálum. Þó
minni ég á það að þeir lifðu og dóu
í þeirri trú árið 1978 að ríkisvaldið
hefði rétt og skyldu til beinna af-
skipta af kaupgjaldsmálum, ef sér-
Ingvar Gfslason.
staklega stæði á. En 1979 (árið sem
þeir eru í stjórnarandstöðu) þá
predika þeir manna ákafast kenn-
inguna um óheftan samningsrétt
aðila vinnumarkaðarins. Nú kalla
þeir afskipti ríkisvalds af kaupdeil-
um pólitísk afbrot. Finnst mönnum
samræmi í svona málflutningi?
Hugsa sjálfstæðismenn eins 1979
og 1978?
Eignarréttur og
eignarnám
Eitt af síðustu dagskrármálum
Alþingis var frumvarp frá iðnaðar-
ráðherra, Hjörleifi Guttormssyni,
um heimild handa ríkinu til þess að
taka eignarnámi Deildartunguhver
í Borgarfirði syðra í þágu hitaveitu
á Akranesi og Borgarnesi. Hita-
veita þessi er mikið nauðsynjafyr-
irtæki og Deildartunguhver ákjós-
anlegur virkjunarstaður. Hins veg-
ar var eignarnám Deildartungu-
hvers merkilegt mál fyrir það að
það varðaði meginreglur (prinsip) í
eignarrétti og stjórnmálum. Ég
viðurkenni fúslega að ég er ekki
mikill sérfræðingur í stefnu Sjálf-
stæðisflokksins, hvort heldur er um
að ræða eignarréttarmál eða kaup-
gjaldsmál. En ekki er auðvelt að
vita upp á hár, hvað sjálfstæðis-
menn hugsa raunverulega í þeim
málum. Ég hef leyft mér að efast
um samræmið í málflutningi þeirra
í kaupgjaldsmálum. Á sama hátt
mætti spyrja hver sé afstaða sjálf-
stæðismanna til eignarréttar og
undirbúnings eignarnáms. Ég býst
við að þeir verði ekki í vandræðum
með að svara því að eignarréttur sé
friðhelgur samkv. 67. gr. stjórnar-
skrár, enda er það hverju orði
sannara. Það má jafnvel heyra
sjálfstæðismenn halda því fram að
þeir séu hinir útvöldu og „einu“
málsvarar eignarréttar og
samningsréttar einstaklinga um
eignir sínar. Slíkri fullyrðingu
verður þó að mótmæla, því að hún
er ósönn.
Laxá og
Deildartunga
Dæmin um það eru ótalin hversu
Sjálfstæðismenn duga illa sem
málsvarar eignarréttar og sam-
ningafrelsins í eignarréttarmálum.
Laxárdeilan, sem á þessu ári á 10
ára afmæli, er glöggt dæmi um það.
Deildartungumálið er ekki síðra
dæmi ef grannt er skoðað. Ég við-
urkenni að sjálfstæðismenn virða
eignarrétt i orði. — Það er bókað
stefnuskráratriði Sjálfstæðisflokks-
ins að virða eignarrétt. En í fram-
kvæmd er þetta stefnuskráratriði
þeirra ýmsum atvikum háð. Þar
ræður hentistefna. Ég nefni Laxár-
mál og Deildartungumál því til
sönnunar. Þessi mál eru áþekk um
ýmis meginatriði. Þau sanna fyrir
mér að í reynd láta Sjálfstæðis-
menn sig litlu skipta meginreglur á
sviði eignarréttar og samninga-
frelsins. Virðingarleysi fyrir eign-
arrétti, klunnaskapur í málsmeð-
ferð og ákefð í málafylgju gagnvart
ríkisstjórn og Alþingi var í báðum
þessum tilfellum að verulegu leyti
runnið undan rifjum sjálfstæðis-
manna. I hvoru tveggja dæminu
var skákað í skjóli ráðherravalds
Sjálfstæðisflokksins. Það átti við
Árið 1969 og 1970 um Laxárvirkj-
un, þegar þeir Ingólfur á Hellu,
Magnús á Mel og Jóhann Hafstein
voru ráðherrar. Sömu sögu er að
segja um undirbúning hitaveitu á
Akranesi 8-9 árum síðar. Þá var
ráðskast með eignir Deildartungu-
manna í áætlunum og á teikniborði
án þess að forsvaranlega væri rætt
við eignaraðila. Þar voru að verki
m.a. þáverandi iðnaðarráðherra og
varaformaður Sjálfstæðisflokksins
(í einni persónu) og formaður
Landsmálafélagsins Varðar í
Reykjavík, Edgar Guðmundsson
verkfræðingur, auk annarra. Það er
ljóst að eignarréttarhugmyndir
sjálfstæðismanna eru ekki algildar,
þæreru afstæðar, háðaratvikum og
útskýringum, Á máli Sjálfstæðis-
flokksins er eignarréttur sveitafólks
háður alveg sérstökum lögskýring-
um.
Læt ég þetta duga sem unthugs-
unarefni lesenda minna að sinni. Ég
flyt ritstjórn Dags og samstarfs-
mönnum hans árnaðaróskir og bið
lesendum blaðsins allra heilla.
Ingvar Gíslason
Skógræktar-
ferð til Noregs
Á VEGUM skógræktarfélaganna
verður farið í skógræktarferð til
Noregs'l.-l5. ágúst í sumar. Um er
að ræða kynnis- og vinnuferð,
hliðstætt og verið hefur á þriggja
ára fresti um langt árabil.
I ár verður farið til Tromsfylkis.
Þátttakendur í ferðinni greiða
flugfarið, kr. 75.000, en ferðir og
uppihald í Noregi er þátttakendum
að kostnaðarlausu.
Ennþá eru tvö sæti laus af þeim
sem Skógræktarfélag Eyfirðinga
hefur til ráðstöfunar. Þeir sem
kynnu að hafa áhuga fyrir að taka
þátt í ferðinni geta snúið sér til
Hallgríms Indriðasonar í skóg-
ræktarstöðinni. Kjarna, eða til for-
manns félagsins, Ingólfs Ármanns-
sonar, kennara.
Frá Skógræktarfélagi
Eyfirðinga.
DAGUR.5