Dagur - 04.09.1980, Blaðsíða 4

Útgefandi: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
Skrifstofur: Tryggvabraut 12. Akureyri
Ritstjórnarsímar: 24166 og 23207
Sími auglýsinga og afgreiðslu: 24167
Ritstjóri (ábm.): HERMANN SVEINBJÖRNSSON
Blaðamaður: ASKELL ÞÓRISSON
Augl. og afgr.: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
Prentun: Prentverk Odds Björnssonar hf.
Hvar á að
virkja?
Orku- og iðnaðarmál komu mjög
til umræðu á fjórðungsþingi
Norðlendinga sem lauk í vikunni.
Meginniðurstaða þingsins varð-
andi þessi mál var sú, að Norð-
lendingar leggja mikla áherslu á
iðnaðaruppbyggingu og er þar
bæði átt við stór iðnaðarfyrirtæki
og smáiðnað. Hins vegar voru
menn þeirrar skoðunar, að orku-
frekur iðnaður ætti ekki að hafa
neinn sérstakan forgang, en kæmi
engu að síður til álita sem liður í
iðnaðaruppbyggingunni. Á þing-
inu var ákveðið að gangast fyrir
ráðstefnu um orkubúskap á Norð-
urlandi og orkufrekan iðnað.
Þá var sá andi ríkjandi á þing-
inu, að það væri meginkrafa að
Blanda yrði næsta stórvirkjun, þar
sem hún væri talin hagkvæmust
virkjana utan eldvirku svæðanna,
auk þess að vera nauðsynlegur
undanfari aukinnar iðnþróunar á
Norðuriandi. Það er Ijóst, að verði
iðnþróun ekki hraðað sem frekast
er kostur, verður fólksflótti af
Norðurlandi, þar sem ekki verða
næg atvinnutækifæri. Hér er ekki
um að ræða neina langtímaspá,
heldur horfurnar á allra næstu ár-
um.
Það fer ekki á milli mála, að
talsverð togstreita er á milli Norð-
lendinga og Austfirðinga um það,
hvar verði næst virkjað. Norð-
lendingar höfðu forskot, sem
Hjörleifur Guttormsson, iðnaðar-
ráðherra, vinnur nú að að jafna. Það
er ekki nema eðlilegt, að þessir
tveir virkjunarkostir, við Blöndu
og í Fljótsdal, séu bornir saman á
jafnréttisgrundvelli og með svip-
aða vitneskju að baki ef það tefur
ekki fyrir virkjun. Þá kémur vænt-
anlega í Ijós, að Blönduvirkjun
væri hægt að bjóða út þegar
næsta vor, en Fljótsdalsvirkjun á
mun lengra í land.
Fyrir austan hafa ekki verið leyst
þau margvíslegu vandamál sem
upp koma vegna þess lands, sem
fer undir vatn, frekar en á Norður-
landi. Má raunar segja, að deilan
við Blöndu sé ekki deila milli
Norðlendinga, heldur mál á
landsvísu sem varðar spurning-
una um það, hvernig greiða eigi
fyrir landnot í slíkum tilvikum,
burtséð frá því hvar á landinu
landnotin eru. Þetta er mál, þar
sem setja verður meginreglur yffir
allt landið, sem þorri manna getur
sætt sig við.
Það er eðlilegt að Austfirðingar
og Norðlendingar leysi þessi mál í
bróðerni. Þau verður að leysa með
hliðsjón af hagkvæmnisathugun-
um og virkjanaþörf, aigjöriega
burtséð frá stóriðjuhugmyndum,
sem mörg ár tekur að undirbúa.
Norðlendingar munu hins vegar
ekki sætta sig við að gengið verði
fram hjá þeim að öðru jöfnu.
Frá fjórðungsþingi Norðlendinga á Akureyri:
Ályktanir um iðnþróunar-
og orkumál á Norðurlandi

^ Dagur á fjóröungsþingi.
Ályktanir f jórðungs-
og allsher jarnefndar
Ráðstefna um
orkufrekan iðnað
og orkubúskap
1. Fjórðungsþing Norðlendinga
bendir á að virkjun vatnsfalla og
nýting raforku og virkjun og nýt-
ing jarðvarma til iðnaðar treystir
hagvöxt og hagsæld í landinu,
ásamt með því að efldir séu þeir
atvinnuvegir sem fyrir eru. Því
felur þingið iðnaðar- og orku-
málanefnd að gangast fyrir ráð-
stefnu sem fjalli um orkubúskap á
Norðurlandi og orkufrekan iðn-
að. Ennfremur skorar þingið á
þingmenn Norðlendinga að gæta
þess í hvívetna að fjórðungurinn
haldi sínum hlut hvað varðar
staðsetningu stærri iðnfyrirtækja.
Alþingi samþykki
lög um
Blönduvirkjun
2. Fjórðungsþing Norðlendinga
skorar á Alþingi að samþykkja á
komandi vetri lög um virkjun
Blöndu. Þingið leggur þunga áh-
erslu á að virkjun Blöndu er sá
kostur sem hagkvæmastur er og
best undirbúinn auk þess að vera
nauðsynlegur undanfari aukinn-
ar iðnþróunar á Norðurlandi.
Þingið hvetur til þess að samn-
ingunt við eigendur þess lands
sem fer undir miðlunarlón
Blönduvirkjunar verði hraðað
iðnþróunarfélaga, sem sveitarfé-
lög og helstu atvinnuaðilar standi
að. Með skýrskotun til þessa,
leggur fjórðungsþingið áherslu á
að komið verði á fót fleiri iðn-
þróunarfélögum á Norðurlandi.
Ráðinn verði iðn-
aðarráðunautur
5. Fjórðungsþing Norðlendinga
haldið á Akureyri 31. ágúst til 2.
sept. 1980 felur fjórðungsstjórn
að ráða iðnaðarráðunaut til starfa
hjá sambandinu, þegar fyrir ligg-
ur viðunandi fjárhagsgrundvöllur
af hálfu Iðnaðarráðuneytis vegna
starfsemi þessarar.
Nauðsynlegt að
efla Orkusjóð
6. Fjórðungsþing Norðlendinga
haldið á Akureyri 31. ágúst til 2.
sept. 1980 bendir á, að nauðsyn-
legt er að efla Orkusjóð þannig að
hann geti á fullnægjandi hátt
stundað jarðhitaleit og rannsókn-
arboranir i þágu þeirra sem ekki
njóta hitaveitu, svo og til vatns-
öflunar á þeim stöðum þar sem
heitt vatn er ekki nægilegt. Þingið
hvetur alþingismenn til að beita
sér fyrir því að Orkulögum verði
breytt á þann hátt að lánstími
lána Orkusjóðs verði 15 ár í stað 5
ára.
Stuðningur við
steinullarverk-
smiðju
7. Fjórðungsþing Norðlendinga
haldið á Akureyri 31. ágúst til 2.
sept. 1980 ítrekar samþykki
Fjórðungsráðs og iðnaðar- og
orkumálanefndar um stuðning
við steinullarverksmiðju á Sauð-
árkróki.
Styrkja tengsl við
samtök og stofn-
anir iðnaðarins
8. Fjórðungsþing Norðlendinga
haldið á Akureyri 31. ágúst til 2.
sept. 1980 felur iðnþróunar- og
orkumálanefnd að styrkja tengsl
við samtök og stofnanir iðnaðar-
ins.
Um f jármál
fræðsluskrifstofu
Fjórðungsþing Norðlendinga
haldið á Akureyri 31. ágúst til 2.
september 1980 beinir þeim ein-
dregnu tilmælum til þingmanna
fjórðungsins að þeir beiti sér fyrir
því að nú þegar verði fundin var-
anleg lausn á fjárhagsvanda
fræðsluskrifstofa.
Þingið lýsir fullum stuðningi
við þær hugmyndir að tillögum til
breytinga á lögum um grunnskóla
er formenn og framkvæmda-
stjórar landshlutasamtaka sveit-
arfélaga og fræðslustjórar lands-
ins hafa lagt fram til lausnar
þessu máli.
Umræddar hugmyndir að til-
lögum verði, ásamt greinargerð
Fjórðungsráðs, sendar þing-
mönnum fjórðungsins með þess-
ari ályktun. Með þessari tillögu
eru fylgiskjöl I og 2.
Um sjávarútvegs-
mál
Fjórðungsþing Norðlendinga
haldið á Akureyri 31. ágúst til 2.
september 1980 bendir á, að já-
kvæð byggðaþróun í fjórðungn-
um á undanförnum árum er fyrst
og fremst að þakka útfærslu
landhelginnar og aukinni útgerð
og fiskvinnslu á Norðurlandi.
Þingið leggur áherslu á, að við
mótun nýrrar fiskveiðistefnu
verður að setja það að aðalmark-
miði að afrakstur þjóðarbúsins af
fiskveiðum og vinnslu verði sem
mestur, þegar til lengri tíma er
litið.
Þinginu er Ijóst, að við val leiða
að settu marki verði að taka tillit
til markaðslegra, atvinnulegra og
félagslegra aðstæðna og stað-
bundinnar sérstöðu.
Sérstaklega vill þingið benda á,
að vöruvöndun er ein aðalfor-
senda sterkrar markaðsaðstöðu
og leggur áherslu á að auka þurfi
samstarf fiskvinnsluaðila og út-
gerðar til að ná þessu marki.
Um tekjustof na
sveitarfélaga
Fjórðungsþing Norðlendinga
haldið á Akureyri 31. ágúst til 2.
september 1980 leggur áherslu á
aukna valddreifingu m.a. þannig
að sveitarfélögunum verði falin
aukin verkefni og meira frum-
kvæði gagnvart rikisvaldinu.
Samhliða þessu telur þingið
nauðsynlegt að fram fari hlutlægt
mat á tekjustofnaþörf sveitarfé-
laganna miðað við það hlutverk
sem þeim yrði falið. Á niðurstöð-
um slíks mats verði tekjustofnar
markaðir.
Um umdæma-
skipulag
Fjórðungsþing Norðlendinga
haldið á Akureyri 31. ágúst til 2.
september 1980 telur að samein-
ing og samvinna sveitarfélaga sé
æskileg og leiði til félagslegrar
jöfnunar í landinu. Sveitarstjórnir
eru eindregið hvattar til að kjósa
sameiningarnefndir á ákveðnum
svæðum. Nauðsynlegt er að
nefndirnar hafi aðgang að sér-
fræðilegri aðstoð við könnun á
þeim breytingum, sem til greina
korna á umdæmaskipulagi. Þing-
ið skorar á félagsmálaráðuneytið
að veita fé til slíkrar þjónustu.
Fjórðungsþingið varar ein-
dregið við því að lögbinda um-
dæmaskipulag og sameiningu
sveitarfélaga nema að undan-
genginni könnun á því, að al-
mennur vilji sé fyrir þeirri skipan,
sem stefnt er að.
Bjarni Aðal-
geirs-
son formaður
Fjórðungs-
sambands
Norðlendinga
Bjarni Aðalgeirsson, bæjarstjóri á
Húsavík, var kjörinn formaður
F'jórðungssambands Norðlend-
inga á fjórðungsþinginu sem lauk
á þriðjudag. Helgi M. Bergs var
kjörinn varaformaður. Báðir eru
kosnir til tveggja ára, samkvæmt
breytingum sem gerðar hafa verið
á lögunt sambandsins, en áður
var kosið til eins árs. Fráfarandi
formaður er Valdimar Bragason,
bæjarstjóri á Dalvík.
sem frekast er kostur. Þá felur
þingið Fjórðungsráði að fylgjast
náið með framgangi þessa máls
og beita áhrifum sínum þannig að
farsæl lausn náist.
Markviss vinnu-
brögð við fram-
kvæmd iðnþróun-
aráætlunar
3. Fjórðungsþing Norðlendinga
haldið á Akureyri 31. ágúst til 2.
sept. 1980 fagnar því að iðnþró-
unaráætlun fyrir Norðurland er
nú á lokastigi. Jafnframt vekur
þingið athygli á því að áætlunin
mun ekki ná tilgangi sínum,
nema gerðar verði sérstakar ráð-
stafanir til þess að nálgast þau
markmið, sem stefnt er að með
áætlunargerðinni. Með tilliti til
þess telur þingið að óhjákvæmi-
legt sé, að við framkvæntd iðn-
þróunaráætlunar fyrir Norður-
land verði tekin upp markviss
vinnubrögð til þess að aðhæfa
áætlunina aðstæðum, og laða
íbúa Norðurlands til átaks um
iðnþróun.
í þessu sambandi vekur þingið
athygli á því að nauðsynlegt er að
Byggðasjóður leggi fram verulegt
fjármagn, ýmist sem framlag eða
lán, til menntunar starfsfólks, til
ráðgjafarþjónustu, námskeiða-
halds, eflingu nýiðnaðr og til að
gera iðnaðarlóðir byggingahæfar.
Þetta er að dómi þingsins for-
senda þess að um verulegt iðn-
þróunarátak verði að ræða og að
jarðvegur skapist fyrir nauðsyn-
lega uppbyggingu í iðnaði. Sam-
hliða áætlun verði gert kostnað-
armat á þeirri uppbyggingu, sem
áætlunin stefnir að og fram-
kvæmdafjár aflað. Þá leggur
þingið til að iðnþróunaráætlun
fyrir Norðurland lúti sérstakri
stjórn, sem skipuð sé fulltrúum,
Fjórðungssambands, Fram-
kvæmdastofnunar ríkisins og
Iðnaðarráðuneytis, og skal
stjórnin hafa eftirlit með fram-
kvæmd áætlunarinnar. í lok
áætlunartímabils skal gerð úttekt
á framkvæmd iðnþróunaráætl-
unar, sem lögð er fyrir viðkom-
andi aðila. Fjórðungsþingið legg-
ur áherslu á betri og hraðari
vinnubrögð í framkvæmd iðn-
þróunaráætlunar fyrir Norður-
land miðað við fyrri byggðaáætl-
anir annars verði slík áætlun
gagnslaus.“
Fleiri iðnþróunar-
félög á Norður-
landi
4. Fjórðungsþing Norðlendinga
haldið á Akureyri 31. ágúst til 2.
sept. 1980 bendir á að með sam-
starfi Fjórðungssambandsins og
Byggðadeildar Framkvæmda-
stofnunar um byggðaþróunar-
fundi úti í héruðum Norðurlands
hafi vaknað áhugi fyrir stofnun
Með betri
fjórðungs-
þingum
— segir Askell
Einarsson
„Þetta var að mínu mati með
betri þingum Fjórðungssam-
bands Norðlendinga. Það var
fjölmennt og umræður voru
miklar,“ sagði Áskell Einars-
son, framkvæmdastjóri sam-
bandsins í viðtali við Dag að
loknu fjórðungsþinginu.
„Iðnþróunar- og orkumálin
bar mjög hátt á þinginu og
mikilvægar ályktanir sam-
þykktar, m.a. varðandi lög um
Blönduvirkjun og ráðstefnu um
orkubúskap og orkufrekan iðn-
að. Meginkrafa er að Blanda
verði virkjuð og Norðlendingar
vilja leggja áherslu á uppbygg-
ingu iðnaðar, bæði í stórum og
smáum stíl, en eru hins vegar
þeirrar skoðunar, að orkufrekur
iðnaður eigi ekki að vera í ne-
inni forgangsröð," sagði Áskell
Einarsson.
Að sögn Áskels verða næstu
meginverkefni Fjórðungssam-
bandsins samhliða iðnþróunar-
verkefninu, að vinna að
uppbyggingu viðskipta- og
þjónustu og skipulags sam-
gangna, en þessi mál tengjast
mjög hvert öðru.
Áskell Einarsson.
Séð yfir fundarsalinn í raun-
greinahúsi M.A., Möðruvöllum,
þar sem fjórðungsþingið var hald-
ið. Myndir: H. Sv.
Norður-
lands-
mót í
frjálsum
íþróttum
Um helgina var haldið á Húsavík Norð-
urlandsmót í frjálsuni íþróttum.
Keppcndur voru 84 frá fimm íþróttafé-
lögum og héraðssaniböndum. Úrslit í
mótinu urðu þessi.
100 m hlaup karla
1. Aðalstcinn Bernharðsson KA 10.9
2. Hjörtur Gislason KA 10.9
3. Guðmundur Sigurðsson UMSE 11.3
Kúluvarp kvenna.
1. Sigurlína Hreiðarsdóttir UMSE 11.44
2. Dýrfinna Torfadóttir KA 10.82 •
3. Björg Jónsdóttir HSÞ 9.44
Hástökk karla.
1. Kristján Sigurðsson UMSE 1.80 •
2. Jón Bcnónýsson HSÞ 1.70
3. Karl Lúðviksson USAH 1.65
100 m hlaup kvenna. •
1. Hólmfriður Erlingsdóttir UMSE
12.4
2. Ragna Erlingsdóttir HSÞ 12.5
3-4. Kristin Halldórsdóttir KA 12.6 •
3-4. Sigríður Kjartansdóltir KA 12.6
Kúluvarp karla.
1. Vcsteinn Hafstcinsson KA 14.50
2. Helgi Þ. Helgason USAH 13.58
3. Jón Arason USAH 11.40
Langstökk kvenna.
1. Hólmfríður Erlingsdóttir UMSE 5.19
2. Ragna Erlingsdóttir HSÞ 5.16
3. Valdís Hallgrimsdóttir KA 5.06
400 m hlaup karla.
1. Aðalstcinn Bcrnharðsson KA 49.3
2. Egill Eiðsson KA 50.7
3. Guðmundur Sigurðsson UMSE 52.5
Óskar Ingimundarson hefur verið drjúgur við að skorafyrir KA í sumar eins og
undanfarið. Hann er nú markhæstur í dcildinni með 16 mörk. Hvort honuni tekst
að halda sæti sínu út keppnistímabilið er ekki víst, en nafni hans Gunnarsson í
Þór getur orðið honum skeinuhættur.
1500 m hlaup kvenna.
1. Sigurbjörg Karlsdóttir UMSE 5.01.9
2. Laufey Kristjánsdóttir HSÞ 5.09.5
3. Bima Guðmundsdóttir USAH 5.37.3
Hver verður
markakóngur?
Langstökk karla.
1. Aðalsteinn Bernharðsson KA 6.58
2. Guðmundur Sigurðsson UMSE 6.36
3. Jón Benónýsson HSÞ 5.91
100 ni boðhlaup kvenna.
1. AsveitKA 51.2
2. Sveit HSÞ 52.7
3. AsveitUMSE 53.2
Hér á eftir fer listi yfir þá sem flest mörk hafa skorað í deildinni, eftir 15 umferðir.
1. Óskar Ingimundarson KA 16 mörk
2. Óskar Gunnarsson Þór 11 mörk
3. Gunnar Gíslason KA 10 mörk
4. Gunnar Blöndal KA 9 mörk
5. Elmar Geirsson KA 5 mörk
6. Jóhann Jakobsson KA 5 mörk
7. Eyjólfur Ágústsson KA 5 mörk
8. Guðmundur Skarphéðinsson Þór 5 mörk
9. Oddur Óskarsson Þór 4 mörk
Spjótkast karla.
1. Snorri Jóelsson USAH 56.36
2. Baldvin Stefánsson KA 52.80
3. Heimir Leifsson HSÞ 50.36
1500 m hlaup karla.
1. Steindór Tryggvason KA 4.05.5
2. Bencdikt Björgvinsson UMSE 4.28.6
3. ómar Gunnar.sson HSÞ 4.35.5
4x100 m boðhlaup karla.
1. AsveitKA 45.6
2. B sveit KA 46.8
3. SvcitUMSE 46.8
(Framhald á bls. 6).
Fótfráir
lögreglu
menn
Þessir knáu lögreglumenn frá Akureyri skipuðu
boðhiaupssveit KA á Noróurlandsmótinu í
frjálsum íþróttum. Þeir unnu bæði 4\100 og 1000
m boöhlaupin. Auk þess unnu þeir marga aðra
sigra. Á myndinni eru frá hægri: Aðalsteinn
Bernharðsson, Hjörtur Gíslason, Baldvin
Stefánsson, og Gunnar Jóhannsson. Mynd Ó.Á.
4.DAGUR
DAGUR.5