Dagur - 02.07.1981, Síða 5

Útgefandi: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
Skrifstofur: Hafnarstræti 90, Akureyri
Ritstjórnarsímar: 24166 og 21180
Sími auglýsinga og afgreiðslu: 24167
Ritstjóri (ábm.): HERH/IANN SVEINBJÖRNSSON
Blaðamenn: Áskell Þórisson,
Gylfi Kristjánsson
Augl. og afgr- JÓHANN KARL SIGURÐSSON
Prentun: Prentverk Odds Björnssonar hf.
Verðbólguáhrif
í landbúnaði
Svo mjög hefur verið talað um
verðbólgu, gengisskráningu og
vexti hér í þessu landi og þau áhrif
sem þetta hefur á atvinnuvegina,
að hvert einasta mannsbarn ætti
að kannast við. Við sérhverja fisk-
verðsákvörðun er rætt um verð-
bólguáhrif og gengisskráningu og
forráðamenn iðnaðarins hafa ver-
ið manna ötulastir við að koma
sínum sjónarmiðum um ranga
gengisskráningu á framfæri. Ekki
skal þetta lastað og mikilvægt að
menn haldi vöku sinni í þessum
efnum, því verðbólgu- og vaxta-
mál gera atvinnuvegunum vissu-
lega mjög erffitt fyrir. Meginmálið
hlýtur að vera að koma þessu
hvoru tveggja, verðbólgunni og
vöxtunum, niður á viðráðanlegt
stig.
Það er hins vegar sjaldnar fjall-
að um þau áhrif sem verðbólga og
mikill fjármagnskostnaður hefur á
landbúnaðinn. Það er rétt eins og
sjávarútvegur, fiskvinnsla og iðn-
aður hafi eignað sér þessa erfið-
leika. Staðreyndin er hins vegar
sú, að verðbólgan bitnar með
hvað mestum þunga á landbún-
aðinum og þeim greinum, sem
honum tengjast.
Nú er t.d. Ijóst, að á því verð-
lagsári sem senn fer að Ijúka
vantar 5,2-5,3 milljarða gkr. í út-
flutningsbætur, eða 52-53
milljónir. Heildarþörfin er 172
milljónir, en framleiðsluráðslögin
gera ráð fyrir röskiega 120 millj-
ónum í útflutningsbætur á þessu
verðlagsári. Mismunurinn er það
sem á vantar, en 22 milljónir voru
færðar frá síðasta verðlagsári yfir
á það sem nú stendur yfir, með
frestun á sölu osta, þar sem gert
var ráð fyrir að staðan yrði rýmri
með minnkandi mjólkurfram-
leiðslu.
Þó að mjólkurframleiðsian hafi
minnkað verulega dugar það
skammt, því vaxta- og geymslu-
kostnaðurinn er svo gífurlegur og
bitnar meira á iandbúnaði en
nokkurri annari atvinnugrein. Sem
dæmi má nefna, að á verð hvers
kílós kjöts sem flutt er út eftir 1.
júní leggjast 952 gkr. vegna vaxt-
anna einna. Þá má nefna það, að
sökum dráttar á greiðslum úr
ríkissjóði eykst sú upphæð sem
vantar á útflutningsbætur á þessu
verðlagsári um 11-12 milljónir,
eða rösklega einn milljarð gkr.
Þessi mikli fjármögnunarkostn-
aður veldur því svo, að það verð-
hlutfall sem fæst fyrir útfluttar
landbúnaðarafurðir verður sífellt
óhagstæðara og nú fæst aðeins
um 30% af innlendu heildsölu-
verði fyrir dilkakjöt í Noregi.
Það er ekki landbúnaðurinn
sem er vandamál á íslandi, heldur
þær aðstæður sem verðbólgan og
afleiðingar hennar skapa._____
AMBOÐASMIÐJAN IÐJA Á AKUREYRI
ÞAR SMÍDA ÞEIR
HRÍFUR OG ORF
Hanncs Arason og Eyþór Gestsson. Ljósni.: g.k.
— Það kom fram hjá Hannesi
að í Amboðaverksmiðjunni Iðju
eru framleiddar hrífur og orf í
þúsundatali ár hvert. „Ég reikna
með að við framleiðum 2500—
3500 hrífur í ár og eitthvað tals-
vert á annað hundrað orf,“ sagði
hann.
„Þá er alltaf talsvert um við-
gerðir og framleiðslu á ýmsum
hlutum í þessi amboð. Þær hrífur
sem við framleiðum eru þrenns
konar, það eru hrífur með tréhaus
sem kosta 50,50 krónur, hrífur
með álhaus sem kosta 62,40
krónur og einnig skrúðgarðahríf-
ur sem eru með mun fleiri tindum
en þær kosta 7l,l0 krónur.“
— Það er fróðlegt að veita því
athygli, að sennilega er Amboða-
verksmiðjan Iðja eina fyrirtækið í
heiminum sem framleiðir hrífur
með álhaus, slíkt þekkist ekki er-
lendis, og hérlendis er aðeins eitt
fyrirtæki sem framleiðir hrífur
utan Iðju, og þar er einungis um
tréhrífur að ræða.
„Við fáum álið allt frá Eng-
landi, og verðum helst að panta
tveggja ára birgðir í einu þannig
að það þarf að liggja með tals-
verðan lager sem er dýr. Tinda-
efnið kemur einnig frá Englandi,
við fáum það í rúllum en Nagla-
verksmiðjan í Borgarnesi klippir
efnið niður fyrir okkur.“
— En heyrir það ekki brátt al-
veg fortíðinni til að notað^r séu
hrífur við heyskap og einnig orf?
„Þetta hefur sennilega dregist
aðeins saman undanfarin ár“
sagði Hannes. „En þótt notkunin
fari að sjálfsögðu minnkandi í
sveitum þá eru alltaf einhverjir
sem halda í þetta, og notkun hrífa
í skrúðgörðum fólks hefur að
sjálfsögðu ekkert minnkað. Ég er
reyndar hissa hvað samdrátturinn
hefur verið lítill," sagði Hannes.
— Hannes sagði að unnið væri
af fullum krafti allan ársins hring
við amboðaframleiðsluna, að
mörgu væri að hyggja og vetrar-
tíminn væri notaður til þess að
byggja upp lager. Aðalsölutíminn
væri hinsvegar í júní og júlí og
stæði því einmitt yfir þessa dag-
ana.
„Það má segja að við störfum
eingöngu að amboðasmíði sem
föstu verkefni,“ sögðu þeir
Hannes Arason og Eyþór
Gestsson, eigendur Amboða-
verksmiðjunnar Iðju við Kald-
baksgötu er Dagur leit við hjá
þeim nú í vikunni.
Við rákumst á þetta orð,
„Amboðaverksmiðjan" í síma-
skránni og þótti tilvalið að kanna
nánar þetta fyrirtæki sem ber
.nafn sem flestir hafa sennilega
haldið að heyrði fortíðinni til. En
starfsemin hjá þeim Hannesi og
Eyþóri er í fullum gangi, og þegar
okkur bar að garði voru auk
þeirra tveir unglingar þar við
störf.
„Þetta fyrirtæki var stofnað ár-
ið I930 af Sveinbirni Jónssyni“
sagði Hannes, „og hefur það ver-
ið rekið alla tíð síðan. Ég kom að
fyrirtækinu fyrir 21 ári og Eyþór
hefur verið meðeigandi í 11 ár.“
Opið
bréf
til . . .
Svarfdæla
Að gefnu tilefni hef ég ákveðið að
taka til hendi við svokallaðan
Gróðrarreit, sem Ungmennafélag
Svarfdæla er talið eiga, að minnsta
kosti að einhverju leyti á svoköll-
uðum Ytra-Holts móum. Þar sem
umgengni og viðhald girðingar er í
aumasta ástandi og ekki hefur verið
litið að viðhaldi um mörg ár. Það er
mér til stór vandræða viðvíkjandi
girðingunni, því það orsakar opið
svæði inn á tún, eyðileggur not ný-
gerðrar girðingar, beggja megin
við. Þrátt fyrir marg-ítrekaðar til-
raunir, bæði með skilaboðum og
bréfaskriftum til áðurnefndra að-
ila, hefur mér ekki verið svarað og
um engar úrbætur að ræða í fram-
kvæmdum.
Upphafleg stærð þessa reits er
ein vallardagslátta, sem gjafabréf
mun vera til fyrir frá því árið 1907.
Síðan hefur hann verið mikið
stækkaður fram að þjóðveginum,
umferð á vetrum til mjög mikilla
örðugleika. Vegna þess mun ég
eftir getu og bestu umhyggju vegna
gróðurs, leitast við að gera úrbót
sérstaklega með vörsluna. Ekki
verður hjá því komist að færa eitt-
hvað til af hríslum, sem flestar eru
líflitlar. Ég mun gera þetta algjör-
lega á minn kostnað og ábyrgð. Að
sjálfsögðu verður hin nýja girðing
eign jarðarinnar Ytra-Holts, nema
öðruvísi verði ákveðið. Á meðan á
viðgerð stendur er öll umferð um
áðurnefndan reit bönnuð. sem ég
tel mig sem landeiganda hafa full-
an rétt til, enda svara ég einn til
saka ef þörf krefur.
Með þökk fyrir birtinguna.
Ytra-Holti 22/6 I98l.
Valtýr Jóhannesson.
Veiðispjall
Fluguhnýtingar og fleira
Þar sem aðeins var minnst áflugu-
öngla í síðasta spjalli væri rétt að
eyða nokkrum orðum í flugu-
hnýtingar og nauðsynleg verkfæri
til þeirra hluta. (Sjá mynd).
Rétt og góð áhöld eru skilyrði
þess að ná árangri og umfram allt
til að hafa ánægju af hnýtingum
sem tómstundastarfi á löngum
vetrarkvöldum. Efnið skiptir nú
orðið minna máli eins og reynsla
undanfarinna ára hefursýnt með
því að velta gömlu „klassísku'*
fjaðraflugunum Blue Charm,
BI.Docktor og fl. úr efstu veiði-
sætunum og setja þar í staðinn
flugur eins og Francis, Kröflu eða
eitthvað annað tískufyrirbærið i
það og það skiptið.
Ég læt fylgja hér teikningar og
uppskriftir að einföldum flugum
sem allir ættu að geta bundið
hvenær, hvar og nánast úr hverju
sem er.
Túpa - rauð og svört:
I pípuna notum við tóma
biropennafyllingu, plast úr
eyrnapinna eða eitthvað annað
hliðstætt, lengd 2,5 til 3 cm. í
skeggið er best að nota rauðar
mjúkarfanir, rautt hár eða jafnvel
mjúkt trosnað ullarband.
Undirvængur: 4-6 rauð hár t.d.
kálfur eða hliðstætt.
Yfirvængur: Hæfilegt knippi af
gljáandi svörtu hári, helst mjúku
t.d. íkorni.
Augu: Stór Jungle Cock eða
spneplar sem klippa má úr hvítu
og svörtu plasti t.d. innkaupa-
poka.
Haus: Rauður bindiþráður
lakkaður með glæru.
Pípan er síðan þrædd upp á
tauminn og tvíkrækja nr. 6 hnýtt
aftan við og stungið upp í plastið
þannig að öngulbugurinn snúi
niður eins og teikningin sýnir,
það eykur jafnvægið í vatninu.
Hefur reynst undirrituðum vel
fyrirgöngufisk bæði laxogsilung.
Black Labrador:
Öngull: Tvíkrækja, stærð fI-10.
Hali: Knippi af svörtu kálfa-
hári álíka langt og öngulleggur-
inn.
Búkur: Svart ullarband, sívafið
gróft og vindillaga með ójafnri og
fyrirferðarmikilli áferð.
Vængur og skegg: Svört hana-
hálsfjöður hringvafinn eins og
trefill.
Haus: Svartur bindiþráður,
lakkaður með glæru.
Fær meðmæli síðla sumars
fyrir leginn fisk.
Hér er aðeins drepið lauslega á
tvö möguleika til að fá meira út úr
því æfintýri sem stangarveiði er.
2. Bl. Labrador.
3. Nauðsynlegustu tæki til flugu-
gerðar.
En varast ættu menn að gleyma
aðkallandi skildustörfum við
veiðar eða vegna uppljómaðrar
hugmyndar að nýrri veiðiflugu
því ekki er víst að allir getf bætt
jafn vel úr og presturinn sem var á
leið til skírnarathafnar, er hann
kom að kunningja ; sínúm að
veiðum og stóð sá í óðum fiski.
Hann var Guðslifandi feginn að
fá aðstoð stutta stund, sem að
sjálfsögðu tognaði fram á kvöld-
ið, því foreldrar, barnunginn og
veislugestirnir gleymdust með
öllu við bláan straum og blikandi
fisk.
Eftir á kvað prestur þetta vera
með því versta sem hent hefði á
; sínum starfsferli en þó hefði sér
tekist að gera gott úr öllu saman
með því að gefa fólki reglulega
vel í soðið.
4.DAGUR
ÞORSARAR
ÁFRAM
Markmanni Vestmanneyinga tekst með naumindum að pota boltanum af tám
Gunnars Gíslasonar. Mynd: KGA.
Þórsarar geta verið ánægðir að
fara með bæði stigin héðan“
sagði Garðar Guðmundsson
formaður Leifturs, þegar
blaðamaður ræddi við hann að
loknum leik Þórs og Leifturs í
bikarkeppninni í gærkveldi.
Þór sigraði í leiknum gerði eitt
mark, en Leiftur ekkert.
Garðar sagði að strax á fyrstu
KA ÚR LEIK
Hinir 880 áhorfendur sem
komu að sjá KA og IBV leika í
16 liða úrslitum bikarkeppni
KSf, fengu sitthvað fyrir að-
gangseyrinn, því leikurinn var
spennandi og jafn allan tíman.
Eftir venjulegan leiktíma var
staðan jöfn tvö mörk gegn
tveimur, og leikurinn því
framlengdur um tvisvar sinn-
uin fimmtán mín.
Þá náðu Vestmanneyingar að
skora eitt mark og sigruðu því
með þremur mörkum gegn
tveimur.
Á fyrstu minútum leiksins áttu
KA menn að geta gert út um
leikinn. Þeir sóttu nær stanslaust
og í flestum sóknunum skapaðist
hætta við IBV markið.
Páll Pálmason markmaður
Vestmanneyinga hafði svo sann-
arlega nóg að gera, og bjargaði
margsinnis í horn. Á 8 mín. átti
Eyjólfur skot í stöng af mjög
stuttu færi eftir fyrirgjöf frá
Elmari. Þegar líða fór á hálfleik-
inn fóru Eyjamenn að sækja
meira og þá fór að skapast hætta
við KA markið. Svo virtist á
timabili sem vörn KA væri lítt
samstillt, og bræðurnir Kári og
Sigurlás Þorleifssynir urðu varn-
armönnum KA skeinuhættir.
Fyrsta markið kom á 26 mín. Þá
fékk Hinrik stungubolta frá
Elmari og Páll reyndi að bjarga
með úthlaupi en Hinriks skoraði
örugglega. Á 40. mín. jafnaði síð-
an Kári Þorleifsson með skoti af
stuttu færi.
í síðari hálfleik komu góð færi
á báða bóga en næsta mark gerði
Gunnar Blöndal út öruggu færi
og var það gert á 40. mín. Fóru
rnenn nú að búast við KA sigri í
leiknum, en á síðustu mín. urðu
KA vörninni á mistök, og Sigur-
lás stóð frír í dauðafæri og þakk-
aði fyrir sig með því að skora,
óverjandi fyrir Steina markmann
KA. Sigurmarkið kom síðan á 10
mín. framlengingarinnar, en þá
skaut Jóhann Georgsson af löngu
færi í bláhornið. Þrátt fyrir góð
marktækifæri beggja aðila urðu
mörkin ekki fleiri, og Vestmann-
Fyrir leik KA gegn Fram í 1. deildinni
28. júnf voru tveir leikmenn KA hciðr-
aðir fyrir að hafa leikið J50 leiki í
meistaraflokki KA. Það voru þeir
Haraldur Haraldsson og Steinþór
Þórarinsson. Mynd: KGA.
eyingar komust því í 8 liða úrslit.
Dómari var Rafn Hjaltalín og
línuverðir Kjartan Tómasson og
Þóroddur Hjaltalín og dæmdu
þeir mjög vel.
mín. leiksins hefði góð sóknarlota
Leifturs endaði með skoti í þver-
slá, en mark Þórs var gert
skömmu síðar. Hann sagði það
hafa komið úr þvögu við markið.
Það sem eftir var fyrri hálfleiks
sagði Garðar að Leiftur hefði sótt
heldur meira, en ekki náð að
koma knettinum framhjá Eiriki i
Þórsmarkinu.
í síðari hálfleiks sagði hann að
Þór hefði verið heldur betri aðill-
inn. en í þeim hálfleik hefði fátt
markvert skeð. Þjálfari Leifturs er
Gunnar Gunnarsson sem eitt
sumar lék með KA, og áður með
KR.
Þórsarar eru nú koninir í átta
liða úrslit. Bikarkeppninnar og ef
þeir verða heppnir í úrdrætti geta
þeir svo sannarlega komist
lengra. og fá að öllum líkindum
heimaleik næst.
Árroðinn slóð í FH-ingum
Lið Árroðans vann sér rétt til
að leika í 16 liða úrslitum Bik-
arkeppni KSÍ, og eftir að hafa
slegið út lið Völsungs og Sigl-
firðinga, fengu þeir fyrstu
deildar lið FH heim í sveitina.
Það var mikil stemming á
Laugarlandsvelli á þriðjudags-
kvöldið þegar leikurinn fór fram.
Austan við völlinn var fjöldi
áhorfenda úr sveitinni og einnig
margir frá Akureyri. Vestan við
völlinn var hins vegar stór kúa-
floti einhvers stórbýlisins þarna í
nágrenninu, en lítinn áhuga virt-
ust beljurnar hafa á fótboltanum.
Það er erfitt hlutskipti fyrir
fyrstu deildar lið að dragast á
móti eldhressu þriðjudeildar liði,
því fyrir þá er allt að vinna en
engu að tapa. Það var heldur
aldrei efamál hvaða lið á vellinum
var betra, en til að sigra í knatt-
spyrnuleik þarf að skora mörk, en
það gekk erfiðlega í þessum leik.
FH sótti mun meira í fyrri
hálfleik, en Árroðinn byggði sínar
sóknir á skyndiupphlaupum með
eldsnöggum framherjum, en fyrir
þá var völlurinn jafn ósléttur og
fyrir leikmenn FH þannig að
erfiðlega gekk að hemja boltann.
Fátt markvert skeði í fyrri hálf-
leik, en bæði liðin fengu nokkrar
hornspyrnur.
Starx á 2. mín. síðari hálfleiks
átti Örn Tryggvason skot að FH
markinu en það var varið.
Nokkrum mín. síðar átti Örn
annað skot en það fór framhjá.
Þriðja skotið frá Erni kom síðan á
12. min. en það var fast og út við
stöng en markmaður FH varði í
horn. Þegar illa gekk fyrir örn að
skora með skoti reyndi hann að
skalla að markinu og á 17. mín.
skall hurð nærri hælum þegar
skalli hans var varinn í hom.
A 22. mín. skorar FH sitt fyrra
mark. Mikill darradans var þá
inni í vítateig Árroðans og margir
voru þá búnir að kiksa annað
hvort í dauðafæri eða þá varnar-
menn Árroðans þegar þeir ætl-
uðu að hreinsa. Fyrir rest fór þó
boltinn í netið og markið var
dæmt gilt. Ævar markvörður Ár-
roðans vildi meina að brotið hefði
verið á sér áður en markið var
skorað og sendi þar að leiðandi
dómara og linuverði nokkur vel
valin orð.
Eftir þetta mark fóru FH-ingar
að sækja meira og nokkrum
sinnum varði Ævar Árroðamark-
ið mjög vel. Á 42. min. kom svo
síðara markið. en þá einlék Ólaf-
ur Danivalsson í gegn um Ár-
roðavörnina, lék siðan á mark-
manninn og vippaði boltanum í
netið.
Þrátt fyrir tap hjá Árroðanum
geta þeir verið ánægðir með
þennan leik. því barátta i liðinu
var mjög góð og samleikur
stundum góður. Þessi leikur er
góð lyftistöng fyrir félagið. en nú
verða þeir að snúa sér að úrslitum
þriðju deildar, en þeir eru þangað
komnirmeð annan fótinn.
Tvær lotur KA og Þórs
Innbyrðisleikir Akureyrarlið-
anna KA og Þórs í 1. deild
verða báðir nú um helgina, sá
fyrri annað kvöld og sá síðari á
mánudagsköldið.
Þessir leikir hafa geysilega
þýðingu fyrir bæði liðin. því tak-
ist öðru liðinu að vinna sigur í
þeim báðum má telja sennilegt að
það hafi bjargað sér frá falli, en
hitt situr þá eftir á botni deildar-
innarog á í hinu mesta basli.
Undanfarin ár hefur verið
geysileg aðsókn að leikjum lið-
anna og er ekki að efa að svo
verður einnig nú þegar svo mikið
er í húfi. Það er full ástæða til þess
að hvetja stuðningsmenn liðanna
til þess að mæta á leikina sem fara
báðir fram á grasvellinum og
hefjast þeir báðir kl. 20.