Dagur - 11.11.1982, Blaðsíða 4
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
RITSTJÓRNARSlMAR: 24166 OG 24167
SlMI AUGLÝSINGADEILDAR OG AFGREIÐSLU: 24222
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARM.: HERMANN SVEINBJÖRNSSON
BLAÐAMENN: ÁSKELL ÞÓRISSON OG GYLFI KRISTJÁNSSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÖRI: JÓHANNES MIKAELSSON
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT H.F.
Kosningaréttur
og neytendaréttur
Ýmsum postulum höfuðborgarvaldsins verð-
ur nú mjög tíðrætt um réttlæti í umræðunni um
jöfnun kosningaréttarins. Þessir réttlætis-
postular eru að vísu ekki einskorðaðir við bú-
setu á höfuðborgarsvæðinu, heldur fá þeir
liðsauka úr óvæntum áttum frá einstaka íbúa á
landsbyggðinni. Fyrir þessum mönnum er til
aðeins ein tegund réttlætis, jöfnun kosninga-
réttar og jafnvel helst með fjölgun þing-
manna. Þessum mönnun gleymist gersam-
lega að fleira er mannréttindi og réttlæti en
kosningaréttur og jafnt vægi atkvæða.
Einn af þessum réttlætispostulum er Jónas
Bjarnason, upprennandi hugmyndafræðingur
í Sjálfstæðisflokknum. Hann er menntaður í
raungreinum og tekur skýrt og skemmtilegt
dæmi um það að útkoman úr því að deila með
tveimur í réttlæti plús óréttlæti verði ójá-
kvæmilega óréttlæti. Þetta er að sjálfsögðu
hárrétt. Þetta hefur hins vegar ekkert með það
að gera að útkoman úr deilingunni verði rétt-
læti ef kosningarétturinn verði gerður sem
jafnastur. Jöfnun kosningaréttar er að vísu
réttlætismál en ef ekkert fylgir með er réttlæt-
inu langt frá því að vera fullnægt. Eftir stendur
nefnilega gífurlegt óréttlæti sem fólk á lands-
byggðinni býr við í flestum öðrum málum.
Jónas Bjarnason tekur dæmi máli sínu til
stuðnings úr nýlegri grein eftir einhvern
norskan þingmann. Þar talar þingmaðurinn
um að sönn lýðræðisleg hegðun byggist á til-
liti til borgaranna sem neytenda og kjósenda.
Þetta er sjálfsagt ágætis kenning svo fremi
sem hún er ekki misskilin og rangtúlkuð.
Þarna er talað um tillit til borgaranna sem
kjósenda og sem neytenda. Það er einmitt
þetta atriði sem mönnum hefur yfirsést í um-
ræðunni um jöfnun kosningaréttarins. Borgar-
arnir eru ekki bara kjósendur, þeir eru líka
neytendur. Það ætti manni sem haslað hefur
sér völl sem fulltrúi neytenda í landinu að vera
ljóst.
Allir geta í sjálfu sér fallist á að þörf sé á því
að jafna kosningaréttinn. Geta menn ekki við
nánari athugun einnig verið sammála um það
að jafna verði neytendaréttinn? Geta menn
ekki fallist á það að í fjölmörgum efnum sitja
íbúar landsbyggðarinnar við mjög skarðan
hlut hvað varðar möguleika á að neyta ýmiss
konar þjónustu, ekki síst opinberrar þjónustu?
Ætla menn virkilega að réttur fólks á lands-
byggðinni muni aukast í þessum efnum með
breytingu á vægi atkvæða í Alþingiskosning-
um, íbúum suðvesturhornsins í hag?
Þeir sem kalla sig sanna lýðræðissinna ættu
að endurskoða hug sinn til þessa máls. Hug-
takið lýðræði spannar miklu meira en
kosningaréttinn einan. Jöfnun aðstöðu að
öðru leyti er einnig lýðræðisleg krafa. Niður-
staðan úr dæminu þar sem deilt er með tveim-
ur í réttlæti plús óréttlæti gæti orðið ennþá
meira óréttlæti ef menn halda ekki vöku sinni í
réttindamálum landsbyggðarinnar.
Skóladagheimilið í
Skóladagheimilið í Brekkukoti
að Brekkugötu 8 á Akureyri
tók til starfa í febrúar árið 1977,
en markmið með rekstri þess er
að reka skóladagheimili sem
jafnframt býður upp á aðstöðu
fyrir böm með skólaerfiðleika.
Böm einstæðra foreldra og
böm með skóiaerfiðleika
ganga jafnan fyrir dvöl á heim-
ilinu.
Það eru Akureyrarbær og Fé-
lagsmálastofnun Akureyrar sem
standa að rekstri hússins, en for-
stöðumaður er Anna Filippía Sig-
urðardóttir. Hún tjáði Degi að
mikils misskilnings gætti á meðal
fólks varðandi þá starfsemi sem
fer fram á skólaheimilinu á þann
hátt að fóik teldi að heimilið væri
eingöngu fyrir börn sem ættu við
erfiðleika að etja. Staðreyndin er
sú að á heimilinu eru bæði böm
sem þurfa aðstoð s.s. við nám
og þess háttar, og börn sem ekki
þurfa á slíkri aðstoð að halda.
„Það er óhætt að fullyrða að það
hafi gefist mjög vel að blanda
þessu saman á þennan hátt. Hér í
bænum eru ekki svokölluð
„athvörf“ eins og eru í Reykjavík
og vonandi eiga þau ekki eftir að
verða til hér í bænum þar sem
reynsla af rekstri þeirra er ekki
góð,“ sagði Anna Filippía.
í Brekkukoti em í vetur 29 böm
á aldrinum 6-11 ára sem stunda
nám í fjórum skólum á Akureyri,
en heimild er fyrir því að hafa þar
eldri börn. Heimilið er opið frá
klukkan 7.30 á morgnana til kl.
17.30 á daginn og börnin fá þar
morgunmat, hádegismat og eftir-
miðdagskaffi. Ekki er um fasta
dagskrá að ræða að öðru leyti en
því að börnin fara í skólann og
stunda sitt heimanám í Brekku-
koti. Auk þess er ýmislegt annað
gert fyrir börnin t.d. er boðið upp
á myndíð og leiki. Börnin eru að
koma og fara allan daginn, en þau
koma á heimilið á milli þess sem
þau þurfa að sækja skóiatíma.
í vetur eru á heimilinu sem fyrr
sagði 29 börn. 20 þeirra em börn
einstæðra foreldra en 9 börn giftra
foreldra. Alls starfa sex manns við
heimilið auk ræstingafólks. Það
eru Anna Filippía Sigurðardóttir
forstöðukona, tveir kennarar sem
aðstoða við heimanám og þjálfun-
arefni fyrir þá sem þess þurfa. Þá
er einn starfsmaður sem sér um
myndíð og akstur yngstu barn-
anna og tveir starfsmenn sinna
eldhússtörfum og uppeldisstörf-
um.
Forráðamenn heimilisins sögð-
ust álíta að þrátt fyrir að heimilið
væri fullskipað væri aðsóknin
mun minni en þörfin og kæmi það
til af því að fólk héldi að hér væri
eingöngu um að ræða heimili fyrir
börn sem eiga við ýmsa erfiðleika
að etja en svo væri alls ekki. „Það
er full ástæða til þess að hvetja
bæjaryfirvöld til að koma á fót
fleiri heimilum af þessu tagi því
Krakkarair sem voru heima við er okkur bar að garði vora meira en fús að sitja fyrir.
Starfsfólkið I Brekkukoti, f.v.: Aðalheiður Steingrímsdóttir, Anna Filippía Sigurðardóttir forstöðumaður, Dúa Krist-
jánsdóttir, Guðrún S. Friðríksdóttir, Rannveig Alfreðsdóttir og Björk Arnadóttir.
4 - DAGUR -11. nóvember 1982