Dagur - 15.04.1988, Blaðsíða 7

15. apríl 1988- DAGUR-7
prófa eitthvað nýtt á því sviði og
fikra sig áfram með allskonar
prufur. Ég hef einnig annast við-
gerðir á byssum. Pað byrjaði með
því að ég fór að hjálpa mönnum
að koma byssunum sínum í stand
og þróaðist út í að ég tók að mér
þjónustu á þessu sviði og það
hlóð utan á sig. Það er líklega
hvergi á landinu önnur eins
byssueign á mann og hér í Þing-
eyjarsýslu.“
- Hver er skýringin á því? -
„Menn lifðu við að bjarga sér
og skutu sér mikið til matar. Það
eru til sögur af því að menn fóru
niður fyrir bakkann og út með
fjörum til að skjóta fugla, æðar-
fugl eða hvað sem var ef þá vant-
aði í matinn. Menn voru ekki
með frystikistur heldur sóttu
þetta þegar þeir þurftu á því að
halda. Menn höfðu einnig góðar
tekjur af að veiða sel og það
bjargaði mörgum fjölskyldum. í
dag gera menn sér ekki grein fyr-
ir þessu, þeir geta hlaupið út í
búð og keypt alla skapaða hluti.
Þetta var ekki fyrir hendi í gamla
daga, byssan var það sem hélt lífi
í mönnum. Skotvopnin voru þýð-
ingarmikil fyrir fjölskylduna og
það var mikils virði fyrir menn
sem fóru með skotvopn að eiga
góð skotvopn. Enn í dag er til
fólk sem man þessa tíma en það
er einnig til fólk sem hefur lítinn
skilning á þessu. Það er til fólk
sem segir að byssur eigi ekki að
vera til. Ég veit að fólk hefur orð-
ið hvekkt á byssum og hefur
margra hluta vegna andstyggð á
skotvopnum. Skotvopn geta ver-
ið hættuleg í höndum manna sem
kunna ekkert með þau að fara.
Þeir sem fremja ódæði í skyndi-
brjálæði og ölvun eru eins og svo
oft áður þeir sem setja stimpilinn
á. Leyfisveiting fyrir skotvopni á
að vera einstaklingsbundin og
þar á að fara í manngreinarálit.
Menn sem eru veifandi byssum
undir áhrifum áfengis eða ann-
arra vímuefna eða eru haldnir
Árni með skammbyssur úr safni sínu.
einhverju rugli og ofbeldishneigð
eiga ekki að fá að hafa byssur.“
Aldrei falin
fyrir mér byssa
- Hvemig hefur þér gengið að fá
leyfi fyrir öllum þessum byssum
og hvernig geymir þú þær?
„Ég þarf ekki að kvarta, mér
hefur yfirleitt alltaf gengið vel að
fá leyfi fyrir byssum. Það er
kannski fyrir það að ég hef aldrei
haft vín um hönd og einnig lærði
ég sem krakki að umgangast
skotvopn á mínu heimili. Þó ég
væri smágutti var aldrei falin fyrir
mér byssa. Hún var ýmist geymd
á háaloftinu eða í búrinu og skot-
færin voru ekki við hliðina. Ég
tók byssuna oft niður til að skoða
hana en það hvarflaði ekki að
Gamlir rifflar.
mér að fikta við hana eða reyna
að setja í hana skot því búið var
að brýna fyrir mér að skotin ættu
aldrei að fara í byssuna nema
þegar hana ætti að nota til veiða.
Byssur sem hanga uppi á vegg
eru ekkert hættulegar ef skotfær-
in eru ekki nærri. Ég er með
byssur hangandi uppi á vegg hjá
mér, mínir krakkar hafa alist upp
við þetta og eru aldrei fiktandi.
Byssurnar vekja ekki frekar for-
vitni þeirra en blómavasi á borði.
Þegar aðkomukrakkar koma tek-
ur maður eftir því að þau fýsir að
líta á þetta og skoða, en meðan
skotfæri eru ekki nærri eru byss-
urnar þeim ekki hættulegar.
Skotvopn er falleg mubla upp á
vegg og enginn vandi er að taka
ákveðna hluti úr byssunum þann-
ig að ekki sé möguleiki að skjóta
úr þeim.“
*
Isbirnirnir börðu sig
inn í húsin
- Síðustu vikurnar hefur mikið
verið rætt um dráp á ísbjarnar-
hún sem skotinn var við Haga-
nesvík. Hvert er þitt álit á því
máli?
„Það er lagabókstafur fyrir því
að ísbjörn skuli vera réttdræpur
hvar sem til hans næst og ég er
því alveg sammála. Ég held að
menn viti það ekki fyrirfram í
hvaða ástandi ísbjörn er. Það
grípur menn einhver ótti og viss
spenningur þegar fréttist af
bjarndýri svo menn rjúka til, ná
sér í skotvopn og ætla sér að ná
dýrinu. Hugsanlega hefði verið
hægt að ná húninum lifandi í
þessu tilviki, ég var ekki við-
staddur þarna og get eiginlega
ekki sett mig í spor mannanna,
ég hef aldrei á minni lífsleið horft
á ísbjörn nema í Sædýrasafninu í
Hafnarfirði. Ég hugsa að mín
viðbrögð og margra annarra
hefðu orðið sú að aflífa dýrið og
það á sem mannúðlegastan hátt.“
- Ef hringt væri í þig og sagt
að ísbjörn væri genginn á land
rétt utan við bæinn, hvað mund-
irðu gera?
„Ég mundi fá menn með mér
því ég held að æskilegt sé að fleiri
séu til frásagnar ef eitthvað kem-
ur uppá. Fyrst mundi ég að sjálf-
sögðu hafa samráð við sýslumann
og óska eftir að lögreglumenn
væru með í förinni. Eg tæki með
mér verkfæri af stærstu gerð sem
ég teldi fullkomlega nógu öflugt
miðað við að ég væri að fara að
drepa fullorðinn ísbjörn."
- Þér finnst sem sagt að
ísbjörn sé réttdræpur svona
nálægt byggð?
„Ég held að ekki sé nokkur
vafi á því. Maður veit ekki í
hvernig ástandi björninn er, hann
getur verið svangur og að leita
sér að æti. Það eru til mýmargar
sögur af ísbjörnum, skráðar hér í
Þingeyjarsýslu, þeir hafa ekkert
verið að spyrja að því hvort bráð
þeirra væri dýr eða menn. Þetta
eru grimmar skepnur að eðlisfari
og mjög öflugar, í gamla daga
voru hér torfbæir og léleg húsa-
kynni og þeir hreinlega börðu sig
inn í húsin til að verða sér úti um
mat. Það eru margar frásagnir til
af þessu og margt ógeðslegt hefur
átt sér stað.
Ég er alls ekki sammála að
rangt hafi verið að skjóta húninn
og mér finnst hræðilegt hvernig
skrifað er um þetta. Leikmenn
sem ekki umgangast þessi dýr
dags daglega gerðu sér ekki grein
fyrir hve stór dýr var um að ræða.
Éf ísbirnir eru að flækjast í eyði-
byggðum má hugsa málið betur
en ef dýr eru nálægt byggð held
ég að maður væri ekkert að
hringja suður til Náttúrufræði-
stofnunar eða annarra til að spyrja
hvort eigi að drepa það.“
Skamnibyssur úr safni Árna Loga.