Dagur - 08.12.1988, Blaðsíða 4

g _ HUÖAQ — 88G!" 'i.'.oiti930fo .8
4 - DAGUR - 8. desember 1988
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÚSTHÓLF 58, AKUREYRI, SÍMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 800 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 70 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 530 KR.
RITSTJÓRI:
BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
BLAÐAMENN:
ANDRÉS PÉTURSSON (íþróttir),
ÁSLAUG MAGNÚSDÓTTIR, BJÖRN JÓHANN BJÖRNSSON
(Sauöárkróki vs. 95-5960), EGILL H. BRAGASON,
FRlMANN HILMARSSON (Blönduósi vs. 95-4070),
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON
(Reykjavík vs. 91-17450, pósthólf 5452, 105 Reykjavík),
MARGRÉT ÞÓRA ÞÓRSDÓTTIR, ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON,
STEFÁN SÆMUNDSSON, VILBORG GUNNARSDÓTTIR,
LJÓSMYNDARAR: GUÐMUNDUR HRAFN BRYNJARSSON,
TÓMAS LÁRUS VILBERGSSON,
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Brauð handa
hungruðum heimi
Hin árlega landssöfnun Hjálparstofnunar
kirkjunnar er hafin. Sem fyrr fer hún fram
undir kjörorðunum, „Brauð handa hungruð-
um heimi“, enda er megintilgangur söfnunar-
innar að veita fé til bágstadds fólks í löndum
þriðja heimsins. Þar er víða mikil þörf fyrir
neyðaraðstoð m.a. vegna flóða og uppskeru-
brests. Sem dæmi má nefna að um 25 milljón-
ir manna í Bangladesh misstu heimili sín í
flóðum í haust og ástandið versnaði enn er
fellibylur gekk yfir flóðasvæðin fyrir fáeinum
dögum. Þessi mikli fjöldi þarfnast aðstoðar
hið bráðasta og það er sjálfsagt fyrir íslend-
inga að leggja hönd á plóginn.
Ef fram fer sem horfir, munu íslendingar
veita minna fé til þróunaraðstoðar á næsta ári
en um langt árabil. Samkvæmt fjárlagafrum-
varpinu, sem nú liggur fyrir Alþingi, er gert
ráð fyrir að veita 0,06% af vergri þjóðarfram-
leiðslu í þróunaraðstoð árið 1989. í ár var veitt
0,07% en til þess að geta borið okkur saman
við nágrannaþjóðirnar að þessu leyti, þyrfti
að tífalda þessa tölu, samkvæmt upplýsing-
um talsmanna Hjálparstofnunar kirkjunnar.
Nánasarlegt framlag íslenska ríkisins til
þróunaraðstoðar hefur löngum verið þyrnir í
augum almennings, sem jafnan hefur brugð-
ist vel við þegar eftir frjálsum framlögum er
leitað. Enda er raunin sú að Hjálparstofnun
kirkjunnar hefur nær eingöngu rekið sitt
hjálparstarf fyrir þá peninga sem safnast í
desember ár hvert. í fyrra söfnuðust um 17
milljónir króna en í ár gera forráðamenn
söfnunarinnar sér vonir um að safna allt að 24
milljónum króna.
Ljóst er að með samstilltu átaki getum við
látið björtustu vonir rætast. Við skulum hafa
það hugfast að þeir erfiðleikar sem að steðja
í íslensku efnahags- og atvinnulífi um þessar
mundir eru tímabundnir og við munum vinna
okkur út úr þeim. Til þess þurfum við ekki
utanaðkomandi aðstoð. En skjólstæðingar
Hjálparstofnunar kirkjunnar í löndum þriðja
heimsins geta með engu móti unnið bug á
þeim gífurlegu vanda sem að þeim steðjar, án
þess að aðrar þjóðir rétti þeim hjálparhönd.
Sýnum í verki að við munum eftir þeim sem
minna mega sín. Það er í okkar valdi að gera
landssöfnun Hjálparstofnunar kirkjunnar nú
árangursríkari en nokkru sinni fyrr. BB.
-i
viðtal dagsins
í-
Vöruþróun og rekstrar-
hagræðing eru orð sem
heyrast sífellt oftar í
umræðum um verslun-
arrekstur. A síðari
árum hefur athygli
manna í ríkara mæli
beinst að sjónarmiði
neytandans og þarfa
hans miðað við aukna
tækni í umbúðagerð og
þróun í vörumeðferð.
Til að kanna þessi mál
nánar spjallaði blaða-
maður við Helga Sigfús-
son, markaðsstjóra hjá
Kaupfélagi Eyfirðinga.
Réttar umbúðir og rétt pökkun, flutningur og dreifíng, tækni og hagkvæmni
hafa verið ofarlega á baugi á síðustu árum.
Stöðlun umbúða eykur
hagkvæmni í vörudreif-
ingu og verslun
- Helgi Sigfússon markaðsstjóri á iðnaðarsviði
Kaupfélags Eyfirðinga
- Hvaða stefnur og straumar
ríkja um þessar mundir varðandi
vöruþróun og rekstrarhagræð-
ingu í verslunum KEA?
„Pað má segja að róðurinn í
verslunarrekstri sé erfiður um
þessar mundir, ekki eingöngu hjá
KEA heldur hvað snertir dreif-
býlisverslunina yfirleitt. Það er
nauðsynlegt að halda sjó um tíma
og sjá hver þróunin verður, eink-
um hvað vöruþróun og umbúða-
mál varðar.
Eitt atriði er mjög mikilvægt í
þessu sambandi: 1 augum neyt-
andans eru umbúðir og innihald
alltaf ein heild. Til lengri tíma lit-
ið er engin vara það fullkomin að
hún þurfi ekki einhverjar endur-
bætur á líftíma sínum. Endur-
bætur geta falist í framleiðslunni,
í pökkun vörunnar eða frágangi.
Meginsjónarmiðið er að varan
verði meðfærilegri og meira
aðlaðandi í augum neytandans."
- Hvernig sérðu kjörbúð
framtíðarinnar fyrir þér?
„Ég sé fyrir mér verslun með
allar hillur fullar af réttum vöru-
einingum, ef svo má að orði
komast, en á fagmáli er yfirleitt
talað um búðareiningar. Réttar
búðareiningar geta sparað mikla
peninga því handfjötlun vörunn-
ar verður minni ef hún er seld í
réttri einingu."
- Verður ekki hálf dapurt inni
í verslun sem er vísindalega
útreiknuð fyrir þarfir neytand-
ans?
„Maður verður að vera þess
meðvitaður að í verslun á að vera
líf og fjör, - þetta gengur jú allt
saman út á að selja og kaupa.
Það getur vel verið að vísinda-
lega útreiknuð verslun verði ekki
eins lífleg og þar streymi við-
skiptin e.t.v. þvingunarminna
áfram en í verslun af „eldri gerð-
inni“. Álit mitt er þó að nauðsyn-
legt sé að fara að huga að skipu-
lagningu verslana í framtíðinni
með tilliti til þess að minnka
kostnað og bæta vörumeðferð.
Þannig verslun þarf ekki að verða
ómanneskjuleg en hún verður
skynsamlegri á allan hátt.“
- Þú minntist á umbúðamálin
áðan. Hver verður þýðing þeirra
í framtíðinni?
„Ég held að búðapakkningin í
framtíðinni verði stór þáttur í
samkeppninni. Tökum dæmi: Ef
þú ert með nokkrar líkar vöru-
tegundir þá tekur verslunin þá
vöru inn sem er besta búðar-
pakkningin, þ.e.a.s. ef um er að
ræða t.d. tvær vörutegundir í
mjög líkum neytendaumbúðum
og með líku innihaldi hvað bragð
og gæði varðar. Sú gerð sem er
auðvelt að opna, handfjatla og
koma fyrir í búðinni er tekin inn.
Við hljótum að sjá að því meiri
sem kostnaðurinn verður við
handfjötlun vörunnar í verslun-
inni þeim mun meiri gaum verður
að gefa að þessum „smáhlutum“.“
- En nú hljóta vörur að vera
mjög misjafnlega vel fallnar til
þess að hægt sé að koma þeim í
hagkvæmar einingapakkningar?
„Já, það er rétt. Ef dæmi er
tekið um vöru eins og áleggsbréf
þá er erfitt og dýrt að pakka
áleggi sem séreiningu. Ég held að
lausnin á því vandamáli geti verið
að pakka álegginu í öskjur eða
ámóta pakkningar sem unnt er að
opna og loka aftur. Þá er mikil-
vægt að vanda prentun og merk-
ingar á vörum þannig að neyt-
andinn hafi sem gleggstar upplýs-
ingar unt innihaldið."
- En sem sagt, þú heldur að
aukin hagkvæmni í framtíðinni sé
fólgin í einingum sem eru auð-
veldar í opnun og hægt að koma
fyrir í hillum með lítilli fyrirhöfn?
„Já, tvímælalaust. Ég veit að
með þessu er hægt að minnka
vinnu við að opna umbúðir og
raða vörunum um 45 prósent."
- Hvernig heimfærirðu það?
„Já, sjáðu til, í dag fara t.d.
11% af vinnutímanum í matvöru-
verslunum í að opna umbúðir,
19% í verðmerkingar og 17% í
röðun í hillur. Rétt útfærðar búð-
arumbúðir hafa jákvæð áhrif á
hvern lið í meðhöndlun vörunnar
á leið hennar gegnum verslunina.
Þar af leiðandi verður vinnan
auðveldari, hraðari og þægilegri.
Hröð og hagkvæm neysludreif-
ing er samspil af mörgum kröfum
og óskum í dreifingarkeðjunni
frá framleiðanda til neytanda.
Það er almennt viðurkennt að
verulegur sparnaður liggur ekki
lengur í vöruframleiðslu heldur í
dreifingunni. Umbúðirnar eru
ákveðinn hluti af dreifingarkeðj-
unni og þess vegna verður að
skapast meiri skilningur á þætti
þeirra og hlutverki í þessu sam-
hengi.
Réttar umbúðir og rétt
pökkun, flutningur og dreifing,
tækni og hagkvæmni hafa verið
ofarlega á baugi á síðustu árum.
Þrátt fyrir það er álitið að um 63
prósent af kostnaðarverði vöru
felist í áðurnefndri upptalningu.
Ef öllum óskum í dreifingar-
keðjunni er fullnægt dregst sá
tími saman um þriðjung sem fer í
að meðhöndla vöruna frá fram-
leiðanda til neytanda. í þessu
sambandi er grundvallarreglan sú
að staðla vöruumbúðir."
- Mikið hefur verið fjallað um
svonefnda strikamerkingu á vör-
um undanfarna mánuði. Tengist
strikamerkingin þessum umbúða-
málum á einhvern hátt?
„Jú, að sjálfsögðu getur hún
orðið til að lækka kostnað í versl-
unarrekstri og á fleiri sviðum en
það er efni í annað spjall.“ EHB