Dagur - 07.03.1989, Side 4

4 - DAGUR - Þriðjudagur 7. mars 1989
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI, SÍMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 900 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 80 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 595 KR.
RITSTJÓRI:
BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
BLAÐAMENN:
ANDRÉS PÉTURSSON (íþróttir),
BJÖRN JÓHANN BJÖRNSSON (Sauöárkróki vs. 95-5960),
EGILL H. BRAGASON, INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON
(Reykjavlk vs. 91-17450, pósthólf 5452, 105 Reykjavík),
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON,
STEFÁN SÆMUNDSSON, VILBORG GUNNARSDÓTTIR,
LJÓSMYNDARI: TÓMAS LÁRUS VILBERGSSON,
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRÍMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASlMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Söluskattur
af snjómokstrí
Söluskattskerfinu er stundum líkt við frumskóg.
Ekki vegna þess að söluskattslögin sjálf séu svo
flökin, heldur vegna þess að undanþágur frá
ákvæðum þeirra eru svo margar. Söluskattsfrum-
skógurinn var grisjaður verulega um áramótin
1987/1988 en þá var undanþágum fækkað til mikilla
muna, m.a. á þann veg að matvæli voru ekki lengur
undanþegin söluskatti. Þær breytingar sem þarna
voru gerðar hafa tvímælalaust orðið til þess að sölu-
skatturinn skilar sér betur en áður í ríkiskassann.
Að því var líka stefnt, þótt enn sé langt í land með
að söluskatturinn skili sér fullkomlega.
Söluskattssvik eru víða stunduð enn með
„góðum" árangri og skattsvikarar hafa fundið nýjar
glufur á kerfinu. Það er t.d. staðreynd að ríkissjóður
varð af um fjórum milljörðum króna á síðasta ári
vegna þess að ýmis fyrirtæki skiluðu ekki söluskatti
sem búið var að innheimta. Söluskattinum var
hreinlega stolið. Þetta var ýmist gert með því að
skipta um nafn á fyrirtæki og hefja nýjan rekstur án
þess að gera upp söluskatt „gamla“ fyrirtækisins
ellegar með því að sviðsetja gjaldþrot í sama til-
gangi. Þessari glufu þarf að loka strax og reyndar
furðulegt að þessi stórfelldi þjófnaður hafi veri lát-
inn svo gott sem óátalinn af hálfu stjórnvalda.
En þrátt fyrir einföldum söluskattslaganna leyn-
ast þar ennþá skrítin ákvæði. Eitt dæmið af mörg-
um er söluskattsinnheimta ríkissjóðs vegna snjó-
moksturs. Dagur skýrði frá því fyrir helgi að allir
bæjarstjórar landsins hefðu sent fjármálaráðherra
bréf, þar sem þess var óskað að ríkið hætti að inn-
heimta söluskatt af vinnuvélum við snjómokstur á
vegum sveitarfélaga. Samkvæmt núgildandi sölu-
skattslögum þarf að greiða 25% söluskatt af snjó-
mokstri með vinnuvélum en hins vegar er snjó-
mokstur með vörubíl með áfastri tönn undanþeg-
inn söluskatti! Það er auðvitað með öllu óskiljanlegt
hvers vegna núgildandi lagaákvæði eru svohljóð-
andi og vafalaust er útilokað að rökstyðja þessa vit-
leysu. Sveitarstjórnarmenn eru að vonum óhressir
með að þurfa að greiða söluskatt af snjómokstri og
hafa oft bent á hve skatturinn kemur ójafnt niður á
sveitarfélögum. Einkum hafa smærri sveitarfélög á
snjóþungum svæðum þurft að greiða háan toll til
ríkisins vegna snjómokstursins á meðan sveitar-
félög á suðvesturhorni landsins hafa sloppið tiltölu-
lega vel; bæði vegna minni snjóþyngsla svo og
vegna þess að þar er algengt að nota vörubíla með
áfastri tönn til snjómokstursins. Af slíkum tækjum
þarf jú ekki að greiða söluskatt.
Stjórnvöld verða að breyta þessum fáránlegu
ákvæðum þegar í stað. Það á auðvitað ekki að gera
með því að innheimta söluskatt vegna snjómokst-
urs vörubíla með áfastri tönn - og láta þar með alla
sitja við sama borð, eins og einhverjum snillingnum
í fjármálaráðuneytinu kynni að detta í hug - heldur
með því að hætta alveg að innheimta söluskatt
vegna snjómoksturs. Það er út í hött að ríkið skatt-
leggi sveitarfélögin með þessum hætti. BB.
„Mér býður við réttvísinni sýslumaður, . . . flestar refsingar réttvísinnar eru verri en afbrotin.“ Frá vinstri Óskar
Pálmason, Ómar Arnbjörnsson, Albert Agústsson og Unnur María Hjálmarsdóttir. Á höggstokknum er Kristján
Hjartarson. Myndir: óþh
Leikfélag Dalvíkur frumsýnir „Dysin“
eftir Böðvar Guðmundsson nk. föstudagskvöld:
„Verra er helvíti ykkar
prestanna, séra minn“
Næstkomandi föstudagskvöld
kl. 21 frumsýnir Leikfélag Dal-
víkur leikritið „Dysin“, undir-
titill „Úr aldaannál“, eftir
Böðvar Guðmundsson. Þetta
verk Böðvars var frumsýnt á
Isafirði af Litla leikklúbbnum
árið 1982 og hefur síðan, eftir
því sem næst verður komist,
verið sett á svið einu sinni.
Viðfangsefnið er rammíslenskt
eins og í fyrri verkum Böðvars
(t.d. Skollaleik og Krummagulli)
og er það sótt til sannsögulegra
atburða á árunum 1784-1786
austur á landi. Sagan segir að um
hvítasunnu árið 1784 hafi verið
framið hið skelfilegasta morð
austur í Breiðdal. Prír umrenn-
ingar lögðust út og höfðu í
hyggju að draga fram lífið á
ránum. Tveir piltanna, sem allir
voru um tvítugt, gengu harðast
fram í ránunum en sá þriðji var
lítt fús til slíkra verka og hafði á
orði að vegna sjúkleika vildi
hann leita skjóls á bæjum. Félagar
hans, þeir Eiríkur og Gunn-
steinn, brugðust ókvæða við og
sögðu hann ekki fara eitt hænu-
fet. Nótt eina skömmu eftir
hvítasunnu réðst Eíríkur að pilt-
inum skar framan af tungu hans
og stakk hann í brjóstið. Þetta
urðu hans ævilok, en fyrsti hlut-
inn í fléttu Böðvars í „Dysinni“.
Þeir piltar voru dregnir fram
fyrir réttvísina, hvar þeir viður-
kenndu ódæðisverkið. Þeim var
varpað í byrgi eða dys þar sem
þeir máttu þola harðræði hið
mesta, svelti og harðan kost af
öllu leyti.
Það er ástæðulaust að rekja
lyktir máls hér eða söguþráð
verksins að öðru leyti. Áhorf-
enda er að fjölmenna í Ungó og
hverfa eina kvöldstund tvær aldir
aftur í tímann í fylgd með Leik-
félagi Dalvíkur.
Þráinn Karlsson, hinn góð-
kunni leikari sem nýlega hélt upp
á 30 ára leikafmæli, er leikstjóri
sýningarinnar. Þráinn hefur
sömuleiðis hannað leikmynd og
búninga. Lárus Grímsson, tón-
skáld og fyrrum poppari, hefur
samið magnaða tónlist sérstak-
Þráinn Karlsson leikstjóri.
lega fyrir þessa sýningu. Ingvar
Björnsson sér um lýsingu.
Um búningasaum hafa þær
stöllur Guðlaug Björnsdóttir og
Þórunn Þórðardóttir séð. Um
stjórnun á leikhljóðum sér
Tómas Viðarsson en Hjörleifur
Haraldsson er Ijósamaður.
Hlutverk í „Dysinni“ eru tíu.
Umrenningana þrjá, Eirík, Gunn-
stein og Svein, leika þeir Kristján
Hjartarson, Steinþór Steingríms-
son og Birkir Bragason. Vinnu-
konurnar (hjú) eru þrjár: í hlut-
verki Borghildar er Helga Eiríks-
dóttir, Gróa er leikin af Heiðu
Hilmarsdóttur og Jórunn er túlk-
uð af Unni Maríu Hjálmarsdótt-
ur. Með hlutverk Þórðar bónda á
Streit fer Óskar Pálmason, Jón
Sveinsson, sýslumaður, er leikinn
af Alberti Ágústssyni, Hrefnu
Pálsdóttur Beukenholt leikur
Guðrún Elsa Gunnarsdóttir og
Ómar Arnbjörnsson fer með
hlutverk síra Jóns Högnasonar.
Eins og áður segir verður
frumsýnt nk. föstudag, 10. mars,
kl. 21. Næstu sýningar verða á
sama tíma laugardaginn 11.
mars, þriðjudaginn 14. mars,
föstudaginn 17. mars og laugar-
daginn 18. mars. óþh
„Það var þessi sem tók tóbaksglasið. Ég sé það núna - alveg viss - ég vil fá
það.“ Fjær eru Heiða Hilmarsdóttir og Oskar Pálmason, nær Kristján
Hjartarson og Unnur María Hjálmarsdóttir.