Dagur - 28.04.1989, Síða 4

4 - DAGUR - Föstudagur ‘28. á^irfí ié'ÖÍ
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI, SÍMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 900 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 80 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 595 KR.
RITSTJÓRI:
BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
BLAÐAMENN:
ANDRÉS PÉTURSSON (íþróttir),
BJÖRN JÓHANN BJÓRNSSON (Sauöárkróki vs. 95-5960),
EGILL H. BRAGASON, INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON
(Reykjavík vs. 91-17450, pósthólf 5452, 105 Reykjavík),
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON,
STEFÁN SÆMUNDSSON, VILBORG GUNNARSDÓTTIR,
LJÓSMYNDARI: TÓMAS LÁRUS VILBERGSSON,
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASI'MI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
SÍMFAX: 96-27639
Flokkur
án framtíðar
Þótt fjórflokkakerfið í íslenskum stjórnmálum hafi haldið
velli í hartnær 60 ár, hafa smáflokkar og sérframboð alltaf
skotið upp kollinum öðru hverju og fengið mann eða
menn kjörna á Alþingi. Það er sammerkt með þessum
smáflokkum að enginn þeirra hefur lifað lengur en tvö
kjörtímabil. Margt bendir þó til þess að Samtök um
kvennalista verði fyrst smáflokka til þess að eiga fulltrúa
á Alþingi lengur en tvö kjörtímabil, enda var til þess
flokks stofnað á nokkuð öðrum forsendum en annarra
smáflokka síðustu tveggja áratuga. Auk skammlífisins
hafa þeir nefnilega flestir átt það sammerkt að vera
stofnaðir í kringum einn mann og þá gjarnan vegna
óánægju þess manns með gamla stjórnmálaflokkinn sinn.
Borgaraflokkurinn er nýjasta dæmið um smáflokk á ís-
landi, sem byrjaður er að flosna upp þegar á fyrsta kjör-
tímabili sínu. Stofnandinn, Albert Guðmundsson, er flutt-
ur af landi brott og hættur beinum afskiptum af flokks-
pólitík. Tveir kjörnir þingmenn Borgaraflokksins hafa
sagt sig úr flokknum og stofnað nýjan stjórnmálaflokk.
Loks er talsverður ágreiningur meðal þeirra þingmanna
sem eftir sitja í Borgaraflokknum um afstöðu til ýmissa
stórra mála á þingi. Fátt bendir því til þess að Borgara-
flokkurinn nái að standa undir því kjörorði sem hann
valdi sér í upphafi, þ.e. „Flokkur með framtíð“.
Það er umhugsunarvert fyrir þá fjölmörgu sem fylgdu
Alberti Guðmundssyni að málum, hversu skjótlega hann
skipti um skoðun, bæði hvað varðar gamla flokkinn sinn
og þann nýja. Albert lét svo ummælt þegar hann stofnaði
Borgaraflokkinn að Sjálfstæðisflokkurinn væri ekki lengur
vettvangur þeirra sem hefðu frelsi einstaklingsins til orða
og athafna að leiðarljósi. „Milda aflið" ætti ekki lengur
upp á pallborðið þar. Skömmu áður en Albert hélt til Par-
ísar, lýsti hann því yfir að hann myndi kjósa Sjálfstæðis-
flokkinn, ef hann ætti nú að velja á milli síns gamla flokks
og Borgaraflokksins. Samt verður ekki séð að nokkur sú
breyting hafi átt sér stað á Sjálfstæðisflokknum eða for-
ystuliði hans, sem réttlætt getur þessa hugarfarsbreyt-
ingu leiðtogans. E.t.v. undirstrika þessi ummæli Alberts
betur en nokkuð annað þá staðreynd að Borgaraflokkur-
inn hefur aldrei haft málefnalega sérstöðu. Hann var
fyrst og fremst stofnaður í kringum Albert Guðmundsson
vegna persónulegs ágreinings hans og annarra forystu-
manna Sjálfstæðisflokksins.
Dramatísk útganga Alberts Guðmundssonar af vett-
vangi stjórnmálanna markar vafalaust upphaf endalok-
anna fyrir Borgaraflokkinn. Ingi Björn og Hreggviður eru
á leið í Sjálfstæðisflokkinn, með viðkomu í nýstofnum
flokki Frjálslyndra hægri manna. Brotthvarf þeirra er
einnig af persónulegum toga spunnið. Það verður erfitt
fyrir þá sem eftir eru í Borgaraflokknum að raða saman
brotunum þannig að úr verði sæmilega heilleg og trú-
verðug mynd af stjórnmálaafli með hugsjónalega og
málefnalega sérstöðu.
Borgaraflokkurinn er flokkur með skamma fortíð og
litla framtíð ef að líkum lætur. Vafasamt verður að teljast
að hann nái að lifa fram yfir næstu alþingiskosningar.
BB.
Þá fór að færast fjör
í bakteríupartýíð
Eins og flestir vita hefur inflú-
ensufaraldur herjað á landsmenn
undanfarnar vikur. Þetta er
reyndar orðinn árviss atburður,
sem fæstir kippa sér upp við. Sá
vinnustaður sem ég er á hefur
ekki farið varhluta af þessum
vágesti og hefur lagt margt
hraustmennið í rúmið í tvo til
þrjá daga.
Þegar flensan geisaði hvað
harðast, sagði ég við mína ágætu
vinnufélaga, að ég þyrfti nú ekk-
ert að óttast, ég fengi sko aldrei
neinar svona umferðarpestir.
Þeir brostu góðlátlega og lofuðu
mér að lifa sælum í minni trú. Eg
vil reyndar skjóta því hér inn í,
að þegar ég byrjaði að vinna
þarna, datt mér ekki í hug að jafn
þægilegt og hjálpsamt fólk finnd-
ist á jafn stórum vinnustað og
þessi er. Ég man t.a.m. fyrstu
dagana sem ég var að vinna á
þeirri vél sem ég vinn við núna,
trúði ég ekki að mér tækist
nokkru sinni að ná valdi á þeint
handtökum sem til þarf, til þess
að fullnýta þetta tæki. En þolin-
ntæði þeirra sem kunnu lagið á
þessu og hughreystingarorð
þeirra, komu mér á sporið, þann-
ig að nú lætur untrædd vél bara
nokkuð vel að minni stjórn. En
það var þetta með flensuna.
Einn morguninn núna í apríl-
mánuði vaknaði ég með sárindi í
hálsi og kvefþyngsli fyrir brjósti.
Ég ætlaði samt ekki að verða
veikur. Ég hafði einhvern tíma
heyrt í fyrirlestri að maður yrði
oft lasinn, vegna þess að maður
biði bara bakteríurnar velkomn-
ar, líkt og maður biði fólki í
veislu. Síðan slægju þær upp
„partýi“ og léku á als oddi með-
an viðkomandi lægi með nef-
rennsli og hósta í rúminu.
Á fætur fór ég. Þetta illþýði
ætlaði ég ekki að bjóða velkomið
í minn skrokk. Það var í kaffitím-
anum klukkan tfu sem ég fann að
ég hafði beðið ósigur fyrir bakt-
eríunum. Þá mundi ég allt í einu
eftir því að ég hafði fengið slæmt
kvef fyrir nokkrum árum og þá
hafði kona nokkur ráðlagt mér
að borða eins og einn til tvo hvít-
lauka, til að vinna bug á kvefinu.
Þetta hafði ég gert og ég mundi
ekki betur en ilmandi hvítlaukur-
inn hefði gert mig alheilan.
Ég notaði kaffitímann til að
skreppa í búð. í Hagkaupum
fann ég loks laukinn góða, þrjú
stykki á 48 kr. Sigri hrósandi hélt
ég aftur til vinnunnar. Þessi lauk-
ar skyldu sko nokk leysa þetta
bakteríu-„partý“ upp. Ég fór
strax á minn stað, setti laukinn
upp á vélina eftir að hafa tekið af
honum eitt lauf, sem mér fannst
brenna eins og eldur frá koki og
niður úr. Þetta dugar, hugsaði
Auðunn
Blöndal
skrifar
ég, þetta standast engar kvef-
bakteríur. Ég brosti afsakandi til
stúlkunnar á næstu vél við mig,
því mér fannst eins og fnykinn af
lauknum hlyti að leggja um nán-
asta umhverfi og tók því á það
ráð að afsaka át mitt á þessurn
voðalega lauk.
í dagsins önn gleymdi ég nærri,
bæði lauknum og eymd minni.
En þegar heim kom og ég ætlaði
að heilsa konunni minni með
kossi, tók hún andköf og baðst
undan slíkum atlotum, meðan ég
spúði þessum ósköpum eins og
dreki um allt hús.
Nú var sóttur mælir og þegar
ég sá að kvikasilfrið var komið
nokkuð langt upp fyrir það sem
eðlilegt er, fannst mér færast enn
meira fjör í bakteríu-„partýið“ í
skrokknum á mér. Að lokum,
þegar ég sagði konunni minni að
mig langað samt að reyna að fara
í vinnuna daginn eftir, sagði hún
mér að fólk sem væri lasið væri
best geymt heima hjá sér. Margir
væri jú þeirrar skoðunar að þeir
væru ómissandi í vinnunni og
kæmu þar af leiðandi oft með
nefrennsli og hósta til vinnu sinn-
ar flestum til ama, þetta var jú
smitandi flensa. Þar sem mín
ágæta eiginkona er sjúkraliði,
fannst mér ráðlegast að hlýta
fyrirmælum hennar og ég vissi
reyndar vel að vélin góða mundi
skila góðum afköstum þó ég yrði
fjarverandi í tvo þrjá daga. Hvít-
laukinn sá ég ekki meir og hef
ekki spurt konuna mína um af-
drif hans.
Það var gaman að koma aftur
til vinnunnar hress og kátur og
suðið í vélinni, sem er spönsk að
uppruna, ómaði eins og söngur
suðrænnar „senjorítu" í eyrum
mér. Við sem vinnum þarna eig-
um öll kost á að fá útvarpstæki í
formi heyrnahlífa og ég er einn
þeirra sem nýti mér þennan
valkost. Á þessum tækjum er
hægt að velja milli þriggja
útvarpsrása og maður getur alltaf
fundið eitthvað við sitt hæfi á ein-
hverri þeirra.
Við sem höfum gaman af frétta-
tímunum getum nánast lært frétt-
irnar utan að, því ég var að
reikna það út, að ég get hlustað á
u.þ.b. átta fréttatíma frá kl. 07
að morgni til 12.20 á hádegi.
Nýjustu fréttir frá útlöndum
hafa vakið nokkurn óhug hjá
mörgum. Þar ber hæst hið
hörmulega slys á íþróttaleik-
vanginum í Bretlandi, eins er líka
um hinn sokkna kafbát á botni
Barentshafs, sem virðist bíða
þess eins að tímans tönn nagi
hann sundur og ekki vitum við
leikmenn hvaða afleiðingar það
kemur til með að hafa á náttúr-
una umhverfis hann.
Af innlendum vettvangi ber
hæst umræður um kjarasamninga
hinna ýmsu stéttafélaga, launa-
greiðslugeru atvinnuveganna og
jafnvel hvort ríkisstjórnin haldi
velli eða hvort kosningar verði
áður en langt um líður. Svo er
það málræktarátakið sem í gangi
er. Ég er ekki sammála þeim sem
álíta að útlensku slanguryrðin
ógni okkar ylhýra máli mest. Þeir
sem nota orð eins og kjút, bæ bæ,
töff og fleira af því tagi, vita að
það er ekki íslenska og geta án
leiðbeininga lagt slíkt málfar
niður, þegar þá lystir. Það eru
aftur á móti ýmsar leynisnörur
sem við getum fallið í, sem erfið-
ara er að losna úr.
Góður smellur er að mínurn
dómi ágætt nýyrði yfir gott dæg-
urlag, en það þótti mér aftur á
móti afleit málvilla, þegar einn
smelliþulurinn sagði um daginn
að Bibba og Halldór, þessi ann-
ars bráðskemmtilegu hjón „væru
farin erlendis. . .“ Maður fer til
útlanda og er staddur erlendis
o.s.frv. . . . Annars tala þessir
þulir yfirleitt ekkert verra mál en
aðrir. Svo er það þessi ofnotkun
orða og orðasambanda sem mér
finnst kannski einna Ijótast í
íslenskunni. Tökum dæmi: Nú er
varla minnst á peninga eða fé,
nema féð sé í eignarfalli og verð-
ur þá fjár. Og þar eru að mínum
dómi ekki allar ferðir til fjár, í
íslensku málfari. Síðan er orðið
magn líka notað í eignarfalli og
þá er það orðið fjármagn sem
tröllríður svo öllum umræðum
um kostnað og áætlanir í þjóðfé-
lagi okkar. Menn tala um fjár-
magnseigendur, -kostnað, -þörf,
-eftirspurn eða jafnvel fjármagns-
kostnaðaryfirlitseyðublað . . .!
En þetta er ekki rangt, heldur
ljótt að rnínuin dómi.
Við erum ekki gömul, þegar
okkur fer að langa til að skilja
hvert annað, og ég fékk frétt af
3ja ára sonardóttur minni um
daginn, hún dvelur erlendis um
þessar mundir. Fyrst þegar hún
fór út til að reyna að leika sér við
jafnaldra sína þarna í þessu fram-
andi landi, kom hún strax inn til
mömmu sinnar og sagði að það
væri ekkert gaman að leika við
þessa krakka, þau bulluðu bara.