Dagur - 24.03.1990, Qupperneq 12
85 -- HUöAO - GP.Gt zmrn AS tugsb'SBgUBJ
12 - DAGUR - Laugardagur 24. mars 1990
Baslíð með börnin
- Erfiður vetur fyrir skólabflstjóra
Ein er sú stétt manna sem lítið er
fjallað um, en leggur eigi að síður
sitt af mörkum til að koma dreif-
býlisbörnum til mennta og ekki
alltaf átakalaust. Þetta er stétt
skólabílstjóra sem hefur á síð-
ustu mánuðum kynnst einum
snjóþyngsta vetri sem komið hef-
ur um margra ára skeið. Þetta
tíðarfar hefur sett nokkurt strik í
almenna skólagöngu þeirra barna
sem hafa þurft að sækja skóla í
dreifbýlinu. Samt hafa ekki eins
margir skóladagar fallið niður og
búast hefði mátt við í tíðarfari
sem þessu.
I samtali við nokkra skólabíl-
stjóra Stórutjarnaskóla kom
skýrt fram að önnur eins færð
hafi ekki sést þar í mörg ár og
snjór hlaðist upp á stöðum þar
sem yfirleitt væri snjólétt og auð-
velt yfirferðar. Nú væri bókstaf-
lega allt á kafi í snjó.
Sú breyting var gerð á skóla-
haldi Stórutjarnaskóla í vetur,
að aðeins nemendur áttunda og
níunda bekkjar dvelja á heima-
vist virka daga, þannig að skóla-
akstur er nú í fyrsta skipti dag-
lega með nemendur annarra
bekkja og hefur því meira mætt á
bílstjórunum nú en áður. Reynd-
ar hafa ferðir um Bárðardalinn
aðeins verið tvær á viku, mánu-
daga og föstudaga, en þær ferðir
oftast tekið drjúgan tíma og iðu-
lega reynt á þolrif Arnórs Bene-
diktssonar bílstjóra.
Þar sem ruðningsdagar Vega-
gerðarinnar eru aðeins tveir í
viku, hefur oft reynst erfitt fyrir
Tilbúnir í slaginn á Rússum og Gcmsum: T.v. Gunnar Ingólfsson Steinkirkju, Marteinn Gunnarsson Hálsi, Jón Sig-
urðsson Hjarðarholti og Vilhjálmur Valtýsson Birkimel.
m
Þar sem ruðningsdagar vegagerðarinnar eru aðeins tveir í viku, hefur oft
reynst erfitt fyrir skólabílana að komast leiðar sinnar.
skólabílana að komast leiðar
sinnar og telja bílstjórarnir nauð-
synlegt að nota snjóplóginn
meira en gert er. Telja þeir það
bæði ódýran kost og hraðvirka
aðferð sem nægir í flestum tilfell-
um til að skólabílarnir komist
auðveldlega leiðar sinnar. Samt
eru heimreiðirnar oft erfiðasti
kaflinn og oft hefur reynst nauð-
synlegt að þiggja aðstoð heima-
manna þegar allt hefur setið fast.
Þrátt fyrir vel þegna aðstoð hafa
bílstjórarnir fyrst og fremst orðið
að treysta á sjálfa sig og bílana,
í baráttunni við Vetur konung.
Þegar undirritaður spurði að
lokum þeirrar „gáfulegu“ spurn-
ingar, hvar versti kaflinn væri,
kom svarið um hæl: „Þar sem
snjórinn er!“
B.A.
Er hægt að deyja?
Fram að þessu hafa hörðustu
vísindamenn haldið fram
þeirri kenningu að til þess að
vitundarlíf geti átt sér stað
þurfi lífræn starfsemi að vera
til staðar. Nú þegar farið er
að líta á dauðann út frá
breyttum sjónarmiðum virðist
svo ekki vera.
Það er rétt nýlega sem
rannsóknir hafa tekið undir
þá fullyrðingu trúarbragðanna
að líf sé eftir þetta líf. Vitund-
arlífið virðist halda áfram eftir
dauða efnislíkamans og
dauðinn virðist aðeins vera
breyting úr þéttu skynsviði
yfir í fíngerðara og næmara
vitundarástand.
Rannsóknir á deyjandi fólki
hafa leitt margt furðulegt í
Ijós sem styður þær fullyrð-
ingar yogavísindanna að lík-
ami og sál séu aðgreinanleg.
Þeir sem rannsaka þessi
mál eru af ýmsum toga. Með-
al þeirra er læknirinn Elísa-
beth Kubler-Ross, sem
rannsakað hefur þessi mál í
meira en tuttugu ár, Dr. Ray-
mond Moody sem skrifaði
bókina Lífið eftir Lífið og
ræddi við hundruð manna
sem lifað höfðu af hinn svo-
kallaða „klíniska" dauða og
tók saman það sem einkenndi
frásagnir þeirra af reynslu
sinni. Einnig hefur hjartasér-
fræðingurinn dr. Maurice
Rawlings átt viðtöl við fjöl-
marga sem voru endurheimt-
ir úr dauðanum.
Dr. Osis og dr. Erlendur
Haraldsson viðurkenna í bók
sinni „Á dauðastundinni“ að
það séu vissulega ekki allir
sem verða varir við vitund-
arbreytingu í andlátinu en
margir segjast sjá fram í ann-
að tilverustig og lýsa þeirri
reynslu áður en þeir andast.
Þar sem tiltölulega fáir halda
meðvitund fram í andlátið
væri hægt að efast um að
verið væri að lýsa aðskilnaði
líkama og sálar, heldur að
um ofskynjanir og ímyndun
væri að ræða en þetta er eitt
af því sem vísindamennirnir
hafa reynt að svara.
Það stórbrotnasta í þessu
öllu saman er að allir virðast
upplifa dauðann á svipaðan
máta. Þá skiptir engu hverrar
trúar menn eru, ríkir eða
fátækir, karlar eða konur,
menntaðir eða ómenntaðir
eða hverrar þjóðar þeir eru.
Þessi staðreynd styður sann-
leiksgildi þessara frásagna
verulega þar sem um þús-
undir sjúklinga er að ræða
auk þess sem það sýnir fram
á að það er eitthvert lögmál á
bakvið þetta eins og annað í
þessum heimi.
Menn sannfærast þó ekki
og halda því fram að þessar
skynjanir séu af völdum lyfja,
skemmda á heilavef eða
geðveiki og taugasjúkdóma.
En samt sem áður sýna rann-
sóknir að ofskynjanir af þess-
um völdum eru á margan hátt
frábrugðnar dauðareynslunni
og mjög misjafnar eftir
mönnum. Það kom líka fram í
rannsóknunum að frásagnin
frá andlátinu voru mun skýr-
ari og Ijósari en frásagnir
fólks sem var á lyfjum, auk
þess sem mjög fáir þeirra
sem skýrðu frá dauðareynsl-
unni voru á lyfjum og þegar
sjúkdómsskýrslur þeirra voru
athugaðar kom í Ijós að mjög
fáir voru haldnir heila eða
geðsjúkdómum.
Þeir dr. Kubler-Ross,
Moody, Rawlings, dr. Osis og
dr. Erlendur Haraldsson
komust að þeirri niðurstöðu
að ekkert sannaði að lyf,
heilaskemmdir, eða geðsjúk-
dómar framkölluðu sömu
reynslu og andlátið. Lýsing
allra á andlátinu var í megin-
atriðum hin sama. Fólki finnst
skyndilega að öll þjáning
hverfi og að það berist eftir
dimmum löngum göngum um
leið og það verður viðskila við
efnislíkamann. Þá mætir það
oft látnum ættingjum og vin-
um og til þeirra kemur Ijós-
vera sem virðist umvefja það
kærleiks- og samúðartilfinn-
ingu og gefur því snögga yfir-
sýn yfir liðna ævi. Þó yfirsýnin
yfir ævina virðist vara einung-
is í augnablik, þá finnst fólki
það sjá hvern einasta atburð
og smáatriði liðinnar ævi.
Allar lýsingarnar eru í fullu
samræmi við yogakenningar
um það hvernig lífsmagnið
fjarar úr efnislíkamanum.
Fólkinu finnst eins og líkams-
partarnir sofni hver af öðrum
og skynfærin verði óvirk. Þó
virðist heyrn og sjón ekki
glatast þar sem í ótal tilvikum
gátu sjúklingar sagt frá því
sem fram fór í sjúkrastofunni
á meðan á endurlífgunartil-
raununum stóð þó að læknis-
fræðilega séð ættu þeir að
vera dauðir.
Yogar hafa löngum talið
sig vita nákvæmlega hvað
það er sem skeður í dauðan-
um og gefa á því nákvæma
lýsingu. Samkvæmt því sem
Parahamsa Yogananda segir
kemur lífsorkan (pranan)
sem starfsemi líkamans
byggist á inn um efsta hluta
mænustöðvarinnar og aðrar
stöðvar (Orkustöðvar líkam-
ans) svo sem hjarta, heila,
háls, og hryggjarstöðvarnar
sjá um að dreifa orkunni um
líkamann. Við dauðann berst
orkan út sömu leið og hún
kom og um leið og það skeð-
ur verður tilfinninga- og skyn-
sviðið óvirkt. Yogananda
segir enn fremur að í andlát-
inu berist orka astrallíkam-
ans með mænugöngunum
inn í heilastöðina og tekur
þar á sig astralform. Sam-
kvæmt yogakenningunum
yfirgefur sálin líkamann í
astrallíkamanum (fíngerðum
Ijós- og orkulíkama.) Hann
tengist efnislíkamanum á
sama hátt og rafmagn tengist
Ijósaperu. An rafmagnsins
virkar Ijósaperan ekki.
Þegar astrallíkaminn er að
skilja við efnislíkamann
verða menn oft hræddir í
stutta stund. Þeir vita ekki
hvað er að gerast og hræðast
hið óþekkta. - En strax á eftir
breytist óttinn í mikinn fögnuð
þegar hinum látna verður
Ijóst að þótt líkaminn deyi þá
lifir hann sjálfur.