Dagur - 15.11.1991, Qupperneq 7

Föstudagur 15. nóvember 1991 - DAGUR - 7
Hvað á bamið að heita?
- kannski Tandri eða Jörmundur eða ef til vill Vagnbjörg?
Vilji forcldrar skíra barn sitt nafni sem ekki er á mannanafnaskránni verða
prestar að skjóta málinu til mannanafnanefndar. Mynd: Golli
Eins og fram hefur komið tóku
ný lög um mannanöfn gildi 1.
nóvember sl. Með gildistöku
laganna féllu úr gildi eldri
mannanafnalög sem orðin eru
66 ára gömul.
Með þessum nýju lögum verða
umtalsverðar breytingar varð-
andi mannanöfn. Stærsta breyt-
ingin er e.t.v. sú að stofnuð hefur
verið svokölluð Mannanafna-
nefnd, en verkefni hennar er að
semja skrá um heimil manna-
nöfn. Skrána skal endurskoða
eftir því sem þörf krefur og hún
skal gefin út í heild eigi sjaldnar
en á þriggja ára fresti.
Við gerð fyrstu mannanafna-
skrár hefur Mannanafnanefnd að
mestu stuðst við nöfn manna sem
nú eru í þjóðskrá og hún tekur
fram að skráin sé til viðmiðunar
við nafngjafir, en á engan hátt
tæmandi. Forsjármönnum barna,
prestum og forstöðumönnum
skráðra trúfélaga ber samkvæmt
lögum að snúa sér til nefndarinn-
ar ef fyrirhugað barn er ekki á
skrá.
Hvað má og hvað ekki?
En hverjar eru meginreglurnar
um mannanöfn? Hér skal í stuttu
máli getið helstu atriðanna:
- Hverju barni skal gefa íslenskt
eiginnafn.
- Hver maður á að kenna sig til
föður eða móður, eða má bera
ættarnafn ef hann hefur rétt til
þess.
- Enginn má taka upp nýtt ættar-
nafn hér á landi.
- Þeim sem hafa forsjá barna
(fyrst og fremst foreldrum) ber
skylda til að gefa þeim nafn.
- Eiginnöfn mega ekki vera fleiri
en þrjú.
- Eiginnafnið á að vera íslenskt
eða hafa unnið sér nokkra hefð í
íslensku máli, má ekki brjóta í
bág við íslenskt málkerfi, má
ekki vera þannig að manni geti
orðið ami að því að bera það,
stúlku má ekki gefa karlmanns-
nafn né dreng kvenmannsnafn.
- Barn fær eiginnafn við skírn í
þjóðkirkjunni eða skráðu trúfé-
lagi, með tilkynningu um nafn-
gjöf til Þjóðskrár eða með til-
kynningu um nafngjöf til prests
eða forstöðumanns skráðs trúfé-
lags.
- Barni á að gefa eiginnafn innan
sex mánaða frá fæðingu.
- Pau nöfn eru einungis heimil
sem eru í Mannanafnaskrá. Vilji
foreldrar (forsjármenn) gefa
barni sínu nafn sem ekki er á
skránni má hvorki prestur, for-
stöðumaður skráðs trúfélags né
Pjóðskráin samþykkja það.
Nafnið verður að bera undir
Mannanafnanefnd. Ef skíra á
barn er foreldrum (forsjármönn-
um) nauðsynlegt að ráðfæra sig
við prest tímanlega.
- Ef báðir foreldrar eru erlendir
ríkisborgarar má gefa barni er-
lent nafn. Ef annað foreldri er
erlendur ríkisborgari eða hefur
verið það, er heimilt að gefa
barninu erlent nafn sem annað
eða eitt af eiginnöfnum þess.
Þetta er háð því skilyrði að
útlenda nafnið sé gott og gilt í
heimalandi erlenda foreldrisins.
- Sé barni ekki gefið nafn innan
sex mánuða frá fæðingu, þá ber
Þjóðskrá að vekja athygli for-
eldra (forsjármanna) barnsins á
þessu ákvæði í lögunum og skora
á þá að gefa barninu nafn án
tafar. Ef þeir sinna þessu ekki
áður en mánuður er liðinn og til-
greina ekki ástæðuna fyrir því að
dregist hefur að gefa nafn, er
Hagstofunni heimilt að leggja
dagsektir á foreldra (forsjár-
menn) og falla þær á þangað til
nafn er gefið.
Kenninöfn
Kenninafn er annars vegar föður-
eða móðurnafn og hins vegar ætt-
arnafn. Meginreglan e( sú að
maður á að kenna sig til föður
eða móður þannig að á eftir eig-
innafni/eiginnöfnum komi nafn
föður eða móður í eignarfalli að
viðbættu orðinu son ef karlmaður
er, en dóttir ef kvenmaður er.
- Þeir sem nú bera ættarnöfn
samkvæmt þjóðskrá mega bera
þau áfram svo og niðjar þeirra í
karllegg og kvenlegg.
- Ekki má taka upp nýtt ættar-
nafn hér á landi.
- Engum er heimilt að bera fleiri
en eitt kenninafn.
- Barn erlends manns og
íslenskrar konu má bera ættar-
nafn föður síns, kenna sig til
móður sinnar eða bera ættarnafn
hennar ef til er.
- Mannanafnanefnd getur sam-
þykkt að barn erlends manns og
íslenskrar konu megi bera
íslenskt kenninafn sem lagað er
að erlendu eiginnafni föðurins.
Leyfilegt að breyta eiginnafni
eða kenninafni
Ef maður fær íslenskt ríkis-
fang, skal hann taka sér íslenskt
eiginnafn, til viðbótar nafni/nöfn-
um sem hann ber fyrir. Börn
hans taka íslenskt eiginnafn sem
kenninafn. Hann má þó, ef hann
vill heldur, breyta eiginnafni sínu
og eða ættarnafni samkvæmt lög-
um um mannanöfn.
Ennfremur verða börn hans,
sem eru fimmtán ára og yngri, að
tak upp íslenskt eiginnafn eða
taka íslenskt nafn til viðbótar
hinu erlenda og kenninafn sem
samþykkt er af Mannanafna-
nefnd. Ef hann á börn, sem eru
sextán ára og eldri, þurfa þau
ekki að breyta, en er það heimilt.
Þá er þess loks að geta að hægt
er að breyta eiginnafni eða
kenninafni samkvæmt sérstökum
ákvæðum laganna. Þar til gerð
eyðublöð liggja frammi, ýmist
hjá dómsmálaráðuneyti eða Hag-
stofu íslands eftir því sem við á.
Gluggað í manna-
nafnaskrá
Við látum hér til gamans fylgja
lista með nöfnum sem blaðamað-
ur rakst á í mannanafnaskránni
og verða að teljast óalgeng.
STÚLKUNÖFN:
Auðný, Alfífa, Branddís, Bryn-
fríður, Daðey, Ellisif, Elka,
Efemía, Einey, Fura, Flóra,
Gefn, Gestheiður, Guðlín,
Gyðríður, Hildisif, Herþrúður,
Hrólfdís, Irpa, Kaðlín, Krist-
vina, Mildríður, Mekkín, Marsi-
lía, Randíður, Rögn, Silfá, Styr-
gerður, Undína, Vagnbjörg,
Vígdögg, Ylfur, Þórstína, Öl-
veig, Örbrún,
DRENGJANÖFN:
Arent, Alexíus, Beitir, Boði,
Bótólfur, Dósóþeus, Dvalinn,
Drengur, Dómaldi, Edílon,
Enok, Fjörnir, Guðráður,
Hallkell, Harri, Harrý, Hergils,
ísar, Játmundur, Jörmundur,
Mekkínó, Októ, Rósinkar, Sig-
urvaldi, Tandri, Trostan, Vatnar,
Vestar, Végeir.
TílböÐ
Hjónabandssæla... 305,
Vínarbiti, brúnn ... 238,
Tilboðið stendur frá 13. nóv.-22. nóv.
Sunnuhlíö 12
Vörukynning
föstudag og laugardag
✓ Egils maltöl %/ Brauðostur
✓ Egils appelsín ✓ Paprikuostur
✓ Piparostur
✓ Rjómaostakaka
Kyn n inga rverð
Komib, sjdiö og smakkiö úr
okkar glæsilega ostaboröi
Úr kjötborbinu
TILBOÐ
Kryddabar lambalærissneibar
Var 1278 per. kg
Nú 849 per. kg
Laugardagur á torginu
Sprengitilboö
Tískusýning
Lifandi tónlist
Eyjólfur Kristjdnsson kemur
og syngur nokkur af sínum
þekktustu lögum
Nýtt Visa-tímabil
Opið mánudaga til fóstudaga kl. 09.00-20.00
Opið laugardaga kl. 10.00-20.00
Sjáuinst í Sunnuhlíb
: I3BS
BRAUÐGERÐ