Dagur - 05.11.1992, Blaðsíða 6

6 - DAGUR - Fimmtudagur 5. nóvember 1992
Aðalskipulag Dalvíkur 1992-2012:
íbúðarbyggð mun aðallega vaxa suiman
íþróttasvæðis á komandi árum
- brotthvarf loðdýrabúsins skapar stóraukna möguleika á landnýtingu
Samkvæmt skipulagslögum
ber að endurskoða aðalskipu-
lag sveitarfélaga eigi sjaldnar
en á fimm ára fresti. Gildandi
skipulag Dalvíkurbæjar er frá
árinu 1980, og var það staðfest
3. maí 1982. Ein breyting hefur
síðan verið gerð á því, og var
hún staðfest 24. september
1987. Við gerð gildandi skipu-
lags þurfti m.a. að taka tillit til
starfsemi loðdýrabúsins að
Böggvisstöðum sem lokaði að
mestu fyrir þann möguleika að
byggðin gæti vaxið til suðurs,
þar sem reglugerðir banna að
byggð fari nær loðdýrabúum
en í 500 metra fjarlægð. Rekst-
ur loðdýrabúsins hefur nú ver-
ið lagður af og við það skapast
gerbreyttir möguleikar á nýt-
ingu bæjarlandsins og þróun
byggðarinnar á Dalvík.
Það var ekki síst af þessum
breyttu forsendum að ráðist var í
að endurskoða aðalskipulagið en
það verk hefur annast Finnur
Birgisson arkitekt F.A.Í.
Saga Dalvíkur er ekki löng, en
fyrstu íbúarnir sem festu rætur á
Böggvisstaðasandi og teljast
frumbyggjar Dalvíkur, hjónin
Jón Stefánsson og Rósa Þor-
steinsdóttir, fluttust þangað
1887. Það var þó ekki fyrr en um
aldamótin sem sem farið var að
hreyfa við því að fá staðinn lög-
giltan sem verslunarstað og hlaut
það í fyrstu mjög dræmar undir-
tektir yfirvalda. Arið 1909 fékkst
þó lögggilding konungs og árið
1912 var verslunarstaðnum
afmörkuð lóð í landi Böggvis-
staða. Um líkt leyti var farið að
kalla þorpið Dalvík, en áður
hafði það verið kallað „á Böggvis-
staðasandi“ eða einfaldlega „á
Sandinum“.
Eðlilega hefur engin skipulags-
vinna verið unnin vegna vaxandi
byggðar á Dalvík upp úr alda-
mótunum, en árið 1920 gerði
Freymóður Jóhannsson listmálari
uppdrátt af bænum á fjórum
blöðum. Þar er þó ekki um eigin-
lega skipulagsuppdrætti að ræða,
en þó er á þeim markað fyrir um
13 m breiðum götustæðum þar
sem helstu leiðir lágu um þorpið.
Ráðhúsið á Dalvík.
Um 1940 gerði Guðmundur
Hannesson prófessor lauslega til-
lögu að skipulagi en frekari fram-
gangur málsins strandaði á því að
nothæf grunnkort voru ekki til.
Árið 1945 var loks lögð fram til-
laga að framtíðarskipulagi bæjar-
ins, gerð á vegum skipulags-
nefndar ríkisins, og var hún stað-
fest af félagsmálaráðherra 16.
apríl 1946, lítið breytt. Eftir
þessu skipulagi byggðust síðan
stórir hlutar bæjarins og var með
því í veigamiklum dráttum lagð-
ur grunnurinn að því sköpulagi
sem Dalvíkurbær hefur í dag.
íbúafjöldi tvöfaldast
á fjórum áratugum
íbúafjöldi Dalvíkur hefur u.þ.b.
tvöfaldast á síðustu 36 árum og
sl. 20 ár hefur árleg fjölgun að
meðaltali verið 1,7%, þrátt fyrir
að á árunum 1984 til 1986 hafi
verið um nokkra fækkun að
ræða. Þessi fjölgun er talsvert
umfram landsmeðaltal, sem var á
sama tíma 1,12% á ári. 0,37% af
árlegri fjölgun í bænum stafar af
aðflutningi fólks umfram brott-
flutning, en 1,33% má segja að
hafi verið hin náttúrulega fjölgun
innan bæjarins. Aðflutningur
fólks er mestmegnis frá nágranna-
sveitarfélögunum, aðallega
Svarfaðardal. Aldursskipting
Dalvíkinga er athyglisverð, en
íbúar undir þrítugu eru hlutfalls-
lega fleiri en á landinu öllu og
munar þar um 4%. Munurinn
liggur í yngsta aldurshópnum og
15 til 29 ára aldurshópnum, en
fjöldi Dalvíkinga á grunnskóla-
aldri er nálægt landsmeðaltali.
Á aldursskeiðinu 30 til 64 ára eru
Dalvíkingar samtals um 5% færri
en landsmeðaltal.
í spá um íbúafjölda á Dalvík til
ársins 2012, er gert ráð fyrir að
árið 2000 verði þeir orðnir 1701,
árið 2005 verði þeir 1822, árið
2009 verði íbúatalan 1923 og árið
2011 verði Dalvíkingar orðnir
1976, eða um 30% fleiri en þeir
eru í dag. Samkvæmt þessari
mannfjöldaspá mun fólki á starfs-
aldri, þ.e. 20 til 69 ára, fjölga
jafnt og þétt og verða um 1240
árið 2011. Þessi fjölgun er um
49%, en atvinnuþátttaka í þess-
um aldurshópi er tiltölulega
mikil, eða um 90%. Miðað við
þessar forsendur þarf störfum í
bænum að fjölga um rúmlega
1100 á næstu 20 árum, þ.e. skapa
þarf um 370 ný atvinnutækifæri í
bænum.
Önnur tveggja vöruhafna
við Eyjafjörð
í svæðisskipulagi Eyjafjarðar
1989 til 2009 er gert ráð fyrir því
að Dalvíkurhöfn verði önnur
tveggja aðal vöruflutningahafna
við Eyjafjörð og ein þriggja tog-
arahafna. Kemur fram að stefna
beri að stækkun hafnarinnar.
Gert er ráð fyrir 155 m breiðri
landfyllingu norðan nyrðri hafn-
argarðs, sen endi f viðlegukanti í
N/S-stefnu, norður frá enda
núverandi garðs. Út frá norð-
austurhorni fyllingarinnar er
áætlað að síðar komi tæplega 200
m langur varnargarður með
stefnu í suðaustur. Skipulagið
felur jafnframt í sér að fyllt verði
upp vestast í núveandi höfn, þar
gerður viðlegukantur fyrir togara
og skapað aukið rými fyrir lóðir
milli hafnarinnar og Hafnar-
brautar.
Ný atvinnusvæði skv. aðal-
skipulaginu eru einkum austan
Böggvisstaða og við þjóðveginn
norðan Brimnesár. Áð auki er
gert ráð fyrir auknum landfylling-
um á hafnarsvæði og stækkun
iðnaðarsvæðis á Böggvisstaða-
sandi til austurs, þannig að ný
atvinnusvæði eru ríflega umfram
áætlaða þörf og munu því ekki
byggjast nema að hluta á skipu-
lagstímanum.
Undanfarin ár hefur verið boð-
ið upp á framhaldsnám við sjáv-
arútvegsdeild á Dalvík. Deildin
telst hluti af Verkmenntaskólan-
um á Akureyri, en hún á rætur
sínar að rekja til þess að árið
1981 var hafin kennsla í skip-
stjórnarfræðum í framhaldsdeild
við grunnskólann. Bókleg
kennsla deildarinnar fer nú fram
á tveimur stöðum, á 3. hæð ráð-
hússins og á 3. hæð húss KEA.
Verkleg þjálfun fiskvinnslunema
fer hins vegar fram í fiskvinnslu-
fyrirtækjum bæjarins og gefur
það fiskvinnslubrautinni á Dalvík
nokkra sérstöðu miðað við aðra
skóla á þessu sviði.
Gatnakerfið
í endurskoðuðu aðalskipulagi
eru ekki stórfelldar breytingar á
gatnakerfinu eins og áður var
fyrirhugað. Gert er ráð fyrir að
þjóðleiðin liggi gegnum bæinn
eins og hingað til og að Böggvis-
braut verði aðalsafngata í vest-
urhluta byggðarinnar. Legu
syðsta hluta hennar hefur þó ver-
ið breytt þannig að hún er látin
sveigja niður á þjóðveginn um
150 m norðan núverandi gatna-
móta við Árgerði, í stað þess að
halda áfram suður í Svarfaðar-
dalsveg.
Sorphirða
Sameiginleg sorpförgun fyrir allt
Eyjafjarðarsvæðið fer nú fram á
sorphaugum Akureyrarbæjar við
Glerárdal, en brennslu sorps við
Sauðaneskot hefur verið hætt
enda er sú sorpeyðingaraðferð
ekki talin æskileg lengur vegna
þeirrar reyk- og efnamengunar
sem hún hefur í för með sér. Dal-
víkurbær hefur nýlega fest kaup á
skála við Böggvisstaði sem ætlun-
in er að nota til geymslu á bílflök-
um, brotajárni o.þ.h. en slíkir
hlutir hafa hingað til verið
geymdir á opnum svæðum og
verið nokkur sjónmengun.
Ný íbúðar- og athafnasvæði
Samkvæmt drögum að aðalskipu-
lagi Dalvíkur skapast nú mögu-
leikar á nýju íbúðarsvæði í reit
sunnan íþróttasvæðis vegna þess
að starfsemi loðdýrabúsins hefur
verið lögð niður eins og áður hef-
ur verið greint frá. Þar er gert ráð
fyrir að hlutfall fjölbýlishúsa
verði hærra en á öðrum bygging-
arsvæðum sem fyrst og fremst eru
ætluð fyrir einbýlis- og raðhús.
Áætla má að reiturinn rúmi 140-
170 íbúðir í blandaðri byggð.
Aðrir reitir eru sunnan skíða-
svæðisvegar, vestan Böggvis-
brautar en þar er gert ráð fyrir 18
einbýlishúsum og 30 íbúðum í
rað- og parhúsum til viðbótar
þeim húsum sem þegar hafa risið
þar.
1 reit vestan Böggvisbrautar,
næst Brimnesá, er gert ráð fyrir
blandaðri byggð einbýlis-, rað-
og fjölbýlishúsa, samtals 47 íbúð-
ir og vestan kirkjunnar er gert
ráð fyrir 30-40 raðhúsaíbúðum.
Svæði vestan Hringtúns/Stein-
túns átti að verða einbýlishúsa-
svæði en endurskoðun deiliskipu-
lags mun væntanlega leiða til fjölg-
unar raðhúsa á reitnum og fleiri
íbúða.
Við Böggvisstaði er ráðgert
svæði fyrir iðnað og norðan
Árgerðis er reitur fyrir almenna
atvinnustarfsemi sem hentar
gu^Rsbraut
Dalvíkurhöfn tekur töluverðum breytingum skv. aðalskipulaginu, togarahöfn færist að vesturgarði, vöruhöfn
stækkar og norðurgarður verður lengdur til að kyrra höfnina.