Dagur - 13.11.1993, Page 14

14 - DAGUR - Laugardagur 13. nóvember 1993
FRAMHALDSSACA
Natans og Skáld-Rósu
Saga
7. kafli:
Natan fer til
útróðr
Þau fjögur ár, sem Guðmundur var
á Þorbrandsstöóum, var Natan hjá
móður sinni og átti aó vera aðstoó
hennar. Guðmundur réri undir
Jökli.
Einn vetur hafði hann Natan
með sér þangaó og réói hann í
skiprúm. Natan var bæói latur og
sjóhræddur, kvað þaó heimsku að
vera aó berjast vió tvær höfuó-
skepnur með áraspöðum. Strauk
hann úr skiprúminu og fór fyrst aó
Gufuskálum. Þar bjó bóndi er Sig-
uróur hét. Jóhann hét sonur hans.
Hann lá veikur; lagði Natan ráð
honum til heilsubótar og batnaói
honum þegar. Gaf bóndi Natani 4
sþesíur fyrir. Þá fór Natan að
Helgafelli, til Sæmundar prests
Hólm. Hann dvaldi þar um hríð og
lagði spesíurnar fjórar á borð meó
sér. Féll þeim mjög vel saman og
ætla menn aó Natan hafi lært þar
nokkuð, þó tíminn væri stuttur.
Guómundur fór heim í vertíðar-
lok og hafói góðan afla, en Natan
kom löngu síóar heim fótgangandi
með föt sín á baki og þar í bóka-
og ritaskræður. Dugði hann lítt til
vinnu hjá móóur sinni um sumarió,
en var oft aó sjóóa jurtir.
Veturinn eftir fór Natan suður
að róa, með þeim Birni frá Mána-
skál og Benedikt frá Mýrum. Hittu
þeir Skagfirðinga og urðu þeim
samferóa. Þar voru þeir Gísli og
Konráð Konráóssynir, frændur
Natans. Þeir frændur Konráó og
Natan tóku að yrkjast á, var það í
gamni fyrst. Gísli bað þá aó hætta
skáldskapnum en þeir kváðust á
engu aó síður. Fór svo sem Gísli
bjóst vió, aó þeir reiddust og loks
flugust þeir á. Bar Natan lægri
hlut, þó hann væri nær höfói hærri.
Gísli og félagar hans aðskildu þá.
Bað Konráð Gísla aó yrkja níð um
Natan en hann sagði að skömm
væri fyrir frændur aó eigast illt við
í ókunnu héraði.
Natan réri um veturinn á útveg
Ebbesens kaupmanns í Hafnar-
firði og er ekki annars getið en út-
róðurinn hafi gengió vel. Lagói
hann hlut sinn inn hjá Ebbesen,
einnig seldi hann kæfu, því hann
hafði slátrað þrem kindum um
haustið. Óvinir Natans brugóu þá
þeim kvitti upp, að hann hefði fol-
aldakjöt með í kæfunni. Tók Kon-
ráó aó yrkja um það og er þessi
vísa ein:
„Heiðri glatar hvert við fet,
haldinn Snata jafni.
Hefir Natan hrossaket
hakkað í Satans nafni."
Sumir hafa þó eignað Gísla þessa
vísu. Kvitt þennan heyrói Ebben-
sen kaupmaður og um vorið, þegar
Natan vildi taka út á hlut sinn,
kvaðst Ebbesen mundu halda
andvirðinu fyrir kæfusvikin. Stefndi
Natan honum þá, var kæfan skoð-
uð og reyndist góó. Varó Ebbesen
kaupmaður aó borga hana að fullu
í peningum. Keypti Natan sér nú
góóan klæðnaó, gekk í honum um
vorið og hafóist ekki að. Gísli var
þá og syðra um vorið og kvað um
Natan - hann kvaó á móti. Þeir
kviðlingar eru ekki rithæfir. Um
sumarið fór Natan noróur til móður
sinnar. Gekk hann nú aó vinnu og
var hinn röskasti. Sýndi þaó sig aó
honum var verknaður vel laginn ef
hann vildi. Mjög fékkst hann við
kaupskap, en flestir þóttust tapa á
vióskiptum við hann. Þó kom hann
sér jafnan svo vió, að þeir gátu
BJÖRN DÚASON TÓK SAMAN
ekki öórum um kennt en sjálfum
sér. Um haustið fór hann noróur í
Skagafjörð, til Jóns prests Kon-
ráðssonar frænda síns. Hann bjó
þá í Húsey í Hólmi, en varð síðar
prestur að Mælifelli.
Bað Natan hann að taka sig til
læringar. Hann færðist undan því,
hafói hann heyrt aó Natan væri
brögðóttur og betra að eiga ekki
við hann. Hafði Natan óorð hjá
Skagfiróingum meira en heima.
Ákvað hann þá aó hverfa aftur en
séra Jón gaf honum hest gráan,
er Grani hét, og 4 spesíur að auki.
Má af því marka rausn hans.
8. kafli:
Fæddur Hans
Natansson
Þá er Guðmundur Ketilsson fór frá
Þorbrandsstöóum, falaði Sólveig
Natan bróður hans til sín; hafði
hún heyrt að hann væri orðinn
duglegur til vinnu og vænti að
hann væri líkur Guðmundi. Vann
hann og vel um vorið, byggði upp
bæjarhúsin traust og snotur.
Sagói Símon Dalaskáld 1895, að
þau stæðu þá enn með frágangi
Natans. Um sláttinn dugði Natan
og hið besta, leist Sólveigu vel á
því hún var búsýslukona og hin
harðduglegasta. En eftir sláttinn
hætti Natan allri vinnu, sat við bók-
lestur, reikning og rit. Líkaði henni
það illa og lét hann frá sér um vor-
ið. Þá var hún þó ólétt af hans
völdum og fæddi sveinbarn 9.
ágúst um sumarió, gekk Natan
greiðlega við faóerninu. Hét sá
sveinn Hans. Hann varó síóar
skáld og merkur maóur. Það hafa
margir sagt, sem hann þekktu.
(Framhald)
UAA VÍDAN VÖLL
Spaug
Örlygur Richter, skólastjóri,
sagói eitt sinn eftirfarandi sögu:
Fyrir mörgum árum kenndi ég
vió Alftamýrarskóla. A þeim tíma
starfaði þar grínistinn og hagyrð-
ingurinn Örn Snorrason. - Eitt
sinn í kaffítíma hafði ég tekið
með mér „Kennslubók í rúm-
fræði“ og lá hún á borðinu hjá
okkur Erni. - Nú var hringt og ég
þreif bókina og skálmaói upp í
tíma. Eg lagði bókina fremst á
kennaraborðið, gekk aftur í bekk-
inn og hóf stærðfræðimessuna. -
Fljótlega tók ég eftir að fliss upp-
hófst fremst, hjá kennaraborðinu,
og sá að bókin mín var komin á
feró um bekkinn. Eg dreif mig og
náði bókinni en tók þá eftir að á
forsíóuna hafði bæst vió lesmál
með rithendi Arnar. Þar stóð þessi
vísa:
Nemendurnir þess njóta mest
í nœtur-vetrar-húmi
að Orlygur kennir allra best
hvað á að gera í rúmi.
Úr málfræðipróf! í 5. bekk í
Mýrarhúsaskóla:
„Hvað nefnast íbúar Húna-
vatnssýslna einu nafni?“
„Sýslumenn.“
Furður
„Sé hús mitt höll mín þá er sal-
emið hásæti mitt,“ er haft eftir
gullsmiðnum Sidney Mobell í
San Francisco. Hann cyddi 6
mánuðum í að smíða glæsilegt
salerni. Það var klætt með hvítu
minkaskinni, setan var úr 24 kar-
ata gulli og neðri hlið loksins var
prýdd 160 safírum, 137 rúbínum,
7 ametyststeinum, 16 demöntum,
8 smarögðunt, 2 mánasteinum, 5
granötum og 14 perlum. Salernið
er metið á um 250 þúsund doll-
ara eða 17,5 milljónir íslenskra
króna.
DAGSKRÁ FJÖLMIDLA
SJÓNVARPIÐ
LAUGARDAGUR
13. NÓVEMBER
09.00 Morgunsjónvarp
bamanna
11.00 Ljósbrot
Úrval úr Dagsljósaþáttum vik-
unnar.
11.55 Hlé
13.15 Tískan í Paris, Róm og
Reykjavík
Umsjón: Katrin Pálsdóttir. Dag-
skrárgerð: Agnar Logi Axelsson.
Áður á dagskrá á 5. og 6. nóvem-
ber.
14.15 Á tali hjá Hemma Gunn
Endurtekinn þáttur frá miðviku-
degi.
15.30 Syrpan
Endurtekinn iþróttaþáttur frá
fimmtudegi.
16.00 Enska knattspyraan
Umsjón: Amar Björnsson.
16.50 íþróttaþátturinn
í þættinum verður meðal annars
sýnt frá Norðurlandamóti í
trompfimleikum. Umsjón: Samúel
Örn Erlingsson.
17.50 Táknmálsfréttir
18.00 Draumasteinninn
(Dreamstone) Breskur teikni-
myndaflokkur um baráttu illra
afla og góðra um yfináð yfir hin-
um kraftmikla draumasteini. Þýð-
andi: Þorsteinn Þórhallsson. Leik-
raddir: Örn Árnason.
18.25 Sinfón ok salterium
Ok enn var rokkað... Þáttaröð þar
sem hljóðfæri i eigu Þjóðminja-
safnsins eru skoðuð, saga þeirra
rakin og leikið á nokkur þeirra. í
þessum síðasta þætti er gitarinn
skoðaður, fjallað ura uppruna
hans og rokkarar koma í heim-
sókn. Þá er sagt frá spilvélum, frá
spiladósum sem eru í eigu Þjóð-
minjasafnsins og til tölva nútím-
ans. Umsjón: Sigurður Rúnar
Jónsson. Dagskrárgerð: Plús film.
18.40 Eldhúsið
Matreiðsluþáttur frá miðvikudegi
endursýndur. Umsjón: Úlfar Finn-
björnsson. Dagskrárgerð: Saga
film.
18.55 Fréttaskeyti
19.00 Væntingar og vonbrigði
(Catwalk) Bandariskur mynda-
flokkur um sex ungmenni í stór-
borg, lífsbaráttu þeirra og
drauma og framavonir þeirra á
sviði tónlistar. Aðalhlutverk: Lisa
Butler, Neve Campbell, Christop-
her Lee Clements, Keram Mal-
icki-Sanchez, Paul Popowich og
Kelli Taylor.Þýðandi: Ólafur B.
Guðnason.
20.00 Fréttir
20.30 Veður
20.35 Lottó
20.45 Ævintýrl Indlana Jones
(The Young Indiana Jones n)
Fjölþjóðlegur myndaflokkur um
ævintýrahetjuna Indiana Jones.
Aðalhlutverk: Sean Patrick Flan-
ery. Þýðandi: Reynir Harðarson.
21.35 Vinátta í Vín
(Friendship in Vienna) Bandarísk
bíómynd frá 1988. í myndinni eru
átök síðari heimsstyrjaldarinnar
séð með augum ungrar gyðinga-
stúlku. Leikstjóri: Arthur Allan
Seidelman.Aðalhlutverk: Ed Asn-
er, Jane Alexander og Kamie
Harper. Þýðandi: Veturliði
Guðnason.
23.15 Bleikl Kádiljákurinn
(The Pink Cadillac) Bandarísk
spennumynd frá 1989. í mynd-
inni segir frá harðjaxli sem vinn-
ur fyrir sér með því að elta uppi
sakamenn. Þegar hann er sendur
til að hafa uppi á konunni á
bleika Kádiljáknum verða mikil
umskipti í lífi hans. Leikstjóri er
Clint Eastwood sem leikur aðal-
hlutverk ásamt Bernadette Pet-
ers og Timothy Carhart. Þýðandi:
Guðni Kolbeinsson. Kvikmynda-
eftirlit ríkisins telur myndina ekki
hæfa áhorfendum yngri en 16
ára.
01.10 Útvarpsfréttir í dagskrár-
lok
SJÓNVARPIÐ
SUNNUDAGUR
14. NÓVEMBER
09.00 Morgunsjónvarp
baraanna
10.50 Hlé
12.00 Púrítanlsmi í málrækt
Er opinber málvemdunarstefna
rétt eins og hún er rekin nú? Er
hægt að veikja tungumálið og
jafnvel drepa það með ofvernd-
un? Þessar spurningar og fleiri
þeim tengdar verða ræddar í
þessum umræðuþætti sem er á
vegum skrifstofu framkvæmda-
stjóra. Umræðum stýrir Sigurður
Pálsson rithöfundur og Viðar Vík-
ingsson stjómar upptöku. Áður á
dagskrá á þriðjudag.
13.00 Fréttakrónikan
Farið verður yfir fréttnæmustu
atburði liðinnar viku. Umsjón:
Þröstur Emilsson og Katrín Páls-
dóttir.
13.30 Síðdegisumræðan
Umsjónarmaður er Magnús
Bjarnfreðsson. Viðar Vikingsson
stjómar útsendingu.
15.00 Hjólreiðagarpar
(American Flyers) Bandarísk bíó-
mynd frá 1985. í myndinni segir
frá tveimur bræðrum sem taka
þátt í erfiðri maraþonhjólreiða-
keppni þó svo að annar þeirra sé
haldinn lífshættulegum sjúkdómi.
Leikstjóri: John Badham. Aðal-
hlutverk: Kevin Costr.er, David
Grant og Rae Dawn Chong. Þýð-
andi: Páll Heiðar Jónsson. Áður á
dagskrá 23. maí 1992.
17.00 Jökulsárgljúfur
Mynd um vatnasvæði Jökulsár á
Fjöllum.Umsjón: Ari Trausti Guð-
mundsson og Halldór Kjartans-
son. Dagskrárgerð: Óli Öm
Andreassen. Áður á dagskrá 4.
maí 1989.
17.50 Táknmálsfréttir
18.00 Stundin okkar
Hafþór og Brynjar gera tilraun
með dyggri aðstoð Sillu slöngu.
Sýndur verður þriðji þáttur leik-
ritsins um Trjábarð og Varða.
Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir
syngur með hinu bráðfjöruga
Þvottabandi og skötuhjúin Bóla
og Hnútur sjá um kynningar í
þættinum af stakri snilld. Um-
sjón: Helga Steffensen. Dagskrár-
gerð: Jón Tryggvason.
18.30 SPK
Spuminga- og þrautaleikur fyrir
krakka sem eru fljótir að hugsa
og skjóta á körfu. Umsjón: Jón
Gústafsson. Dagskrárgerð: Ragn-
heiður Thorsteinsson.
18.55 Fréttaskeyti
19.00 Auðlegð og ástríður
(The Power, the Passion) Ástr-
alskur framhaldsmyndaflokkur.
Þýðandi: Jóhanna Þráinsdóttir.
19.30 Blint í sjóinn
iFIying Blind) Ný, bandarísk
gamanþáttaröð um nýútskrifaðan
markaðsfræðing og ævintýri
hans. Aðalhlutverk: Corey Parker
og Te'a Leoni. Þýðandi: Gunnar
Þorsteinsson.
20.00 Fréttir og íþróttir
20.35 Veður
20.40 Fólkið í Forsælu
(Evening Shade) Bandarískur
framhaldsmyndaflokkur í léttum
dúr með Burt Reynolds og Marilu
Henner í aðalhlutverkum. Þýð-
andi: Ólafur B. Guðnason.
21.10 Gestir og gjörningar
Skemmtiþáttur í beinni útsend-
ingu frá veitingahúsinu Sólon Is-
landus í Reykjavík þar sem gestir
staðaríns fá að láta ljós sitt skína.
Dagskrárgerð: Björn Emilsson.
21.45 Surtsey 30ára
14. nóvember eru 30 ár liðin frá
upphafi Surtseyjargoss. Myndin
er gerð í tilefni þessara tímamóta
og í henni er rakin saga gossins
frá upphafi. Handritshöfundur og
stjórnandi er Páll Steingrimsson
en Kvik hf. framleiddi myndina.
22.30 Appelsínumadurinn
Fyrri hluti. (Apelsinmannen) Um-
deild, sænsk sjónvarpsmynd
byggð á sjálfsævisögu Birgittu
Stenberg frá 1983. í myndinni er
fjallað um hið svokallaða Kejne-
mál sem var mjög umtalað í Sví-
þjóð á 6. áratugnum. í myndinni
er samlífi samkyn-hneigðra lýst á
opinskárri hátt en áður hefur ver-
ið gert í sjónvarpi. Verkið hlaut
evrópsku sjónvarpsverðlaunin ár-
ið 1991. Leikstjóri er Jonas Corn-
ell og í aðalhlutverkum eru Görel
Crona, Rikard Wolff og Thomas
Hellberg. Þýðandi: Jóhanna Þrá-
insdóttir. Seinni hluti myndarinn-
ar verður sýndur næstkomandi
þriðjudagskvöld.
23.30 Útvarpsfréti t í dagskrár-
lok
SJÓNVARPIÐ
MÁNUDAGUR
15. NÓVEMBER
17.50 Táknmálsfréttb
18.00 Töfraglugginn
Pála pensill kynnir teiknimyndir
úr ýmsum áttum. Endursýndur
þáttur frá miðvikudegi.Umsjón:
Anna Hinriksdóttir.
18.30 íþróttahornið
18.55 Fréttaskeyti
19.00 Staður og stund
Bjarmalandsför sumarið 1993.
Síðastliðið sumar ferðaðist Hörð-
ur Sigurbjarnarson um Kólaskaga
í Rússlandi. Þegar minnst er á
Kólaskaga kemur flestum í hug
hroðaleg mengun og hemaðar-
uppbygging. Fram undir þetta
hefur svæðið verið algerlega lok-
að Vesturlandabúum. Dagskrár-
gerð: Samver.
19.15 Dagsljós
20.00 Fréttir
20.30 Veður
20.40 Já, ráðherra
21.15 Sarajevo - dagur í
deyandi borg
Ný frönsk heimildarmynd um
hörmungaraástandið í Sarajevo.
Atríði í myndinni eru ekki við
hæfi barna.
22.10 Ráð undir rifi hverju
23.00 Ellefufréttir
23.05 Nóbelsverðlaunahöfund-
urinn Tonl Morrlson
Viðtal sem Norska sjónvarpið átti
við bandarísku skáldkonuna Toni
Morrison áður en hún hlaut nób-
elsverðlaunin í bókmenntum.
Þýðandi: Ólöf Pétursdóttir. (Nord-
vision)
23.45 Dagskrárlok
STÖÐ2
LAUGARDAGUR
13. NÓVEMBER
09:00 MeðAfa
Afi er í góðu skapi eins og áður
og verður með margar skemmti-
legar uppákomur. Handrit: Örn
Ámason. Umsjón: Agnes Johan-
sen. Dagskrárgerð: María Maríus-
dóttir. Stöð 2 1993.
10:30 Skot og mark
Skemmtileg teiknimynd með is-
lensku tali um Benjamín og fé-
laga hans.
10:55 Hvíti úlfur
Fallegur teiknimyndaflokkur um
ævintýri Hvíta úlfs og vina hans.
11:20 Ferðir Gúllivers
Ævintýraleg teiknimynd um
ferðalög Gúllivers.
11:45 Chris og Cross
12:10 Evrópski vinsældalistinn
(MTV - The European Top 20)
Hressilegur tónlistarþáttur þar
sem vinsælustu lög Evrópu eru
kynnt.
13:05 Fasteignaþjónusta
Stöðvar 2
Algengustu spumingum um fast-
eignaviðskipti er velt upp og
þeim svarað á einfaldan máta.
Einnig verða sýnd sýnishorn af
því helsta sem er í boði á fast-
eignamarkaðinum í dag. Stöð 2
1993.
13:35 Rokk og ról
(Rock Around the Clock)
15:00 3-BÍÓ
Ólíver Twist
17:00 Hótel Marlin Bay
(Marlin Bay) Þriðji þáttur þessa
nýsjálenska myndaflokks um
Charlotte Kincaid og spilavítið
sem hún rekur.
18:00 Popp og kók
Hraður og spennandi tónlistar-
þáttur. Umsjón: Lárus Halldórs-
son. Stjórn upptöku: Rafn Rafns-
son. Framleiðandi: Saga film hf.
Stöð 2 og Coca Cola 1993.
19:1919:19
20:00 Fyndnar fjölskyldumynd-
ir
20:35 Imbakassinn
21:10 Á norðurslóðum
(Northem Exposure) Annar þátt-
ur þessa vandaða og lifandi fram-
haldsmyndaflokks en þættimir
eru tuttugu og fimm talsins.
22:05 Sjónvarpsfréttir
(Broadcast News)
00:20 Á tæpasta vaði II
(Die Hard n) Stranglega bönnuð
börnum.
02:25 Paradís á jörð
(Lost Horizon) Richard Conway
er heimsfrægur sendifulltrúi Bret-
lands sem er rænt ásamt bróður
sinum og fluttur til Shangri- La.
Shangri-La er paradís á jörðu þar
sem fólk lifir einangrað frá um-
heiminum og lifir í sátt og sam-
lyndi við náttúruna og hvert ann-
að. Bróður Richards langar helst
til að flýja en sendifulltrúinn er á
báðum áttum, sérstaklega eftir
að honum er sagt hver tilgangur-
inn sé með ráninu. Aðalhlutverk:
Peter Finch, Michael York og Liv
Ullman. Leikstjóri: Charles
Jarrott. 1973. Lokasýning.
04:45 Dagskrárlok Stöðvar 2
STÖÐ2
SUNNUDAGUR
14. NÓVEMBER
09:00 Kærleiksbiraimir
09:20 í vinaskógi
09:45 Vesalingarair
Skemmtilegur teiknimyndaflokk-
ur um litlu Kósettu sem berst
ásamt vinum sínum fyrir frelsi og
réttlæti.
10:15 Sesam opnist þú
Lærdómsrík leikbrúðumynd með
íslensku tali fyrir börn á öllum
aldri.
10:45 Skrífað í skýin
Fræðandi teiknimyndaflokkur
sem segir frá systkmunum, Jak-
obi, Lóu og Betu.
11:00 Listaspegill
Þjálfun fyrir Peking óperuna
Blanda af söng, fimleikum, leik-
list, látbragðsleik og bardagalist
er það sem nemar við Peking
óperuna hafa hlotið þjálfun í síð-
astliðin tvö hundruð ár. Miklar
kröfur eru gerðar til barnanna
sem hefja þjálfunina um tíu ára
gömul eða yngri og í þessum
þætti fylgjumst við með venjuleg-
um degi hjá þessum börnum.
11:35 Unglingsárin
(Ready or Not) Skemmtilegur
leikinn myndaflokkur sem fjallar
um unglinga og þeirra vandamál.
12:00 Á slaginu
ÍÞRÓTTIR Á SUNNUDEGI
13:00 íslandsmótið í hand-
knattleik
13:25 ítalski boltinn
15:15 NBA körfuboltinn
Myllan býður áhorfendum Stöðv-
ar 2 upp á spennandi leik í NBA
deildinni.
16:30 Imbakassinn
Endurtekinn fyndrænn spéþátt-
ur.
17:00 Húsið á sléttunni
(Little House on the Prairie) Hug-
ljúfur myndaflokkur fyrir alla fjöl-
skylduna.
17:50 Aðeins ein jörð
Endurtekinn þáttur frá síðast-
liðnu fimmtudagskvöldi.
18:00 60 mínútur
Vandaður bandarískur fréttaskýr-
ingaþáttur.
19:1919:19
20:00 Stórtenór í hljóðverí
Kristján Jóhannsson óperusöngv-
ari hefur nýverið sent frá sér nýj-
an disk með ítölskum og engil-
saxneskum dægurperlum. í þess-
um þætti er fylgst með upptök-
unum sem fóru fram í Lundúnum
og rætt við söngvarann sjálfan.
Tónlistarunnendur ættu ekki að
láta þennan þátt fram hjá sér
fara. Dagskrárgerð: Jón Þór
Hannesson. Framleiðandi: Saga
film hf. Stöð 2 1993.
20:45 Lagakrókar
(L.A. Law) Vinsæll bandarískur
framhaldsmyndaflokkur.
21:40 Umskipti
23:15 í sviðsljósinu
(Entertainment this Week)