Dagur - 11.04.1996, Blaðsíða 8

8 - DAGUR - Fimmtudagur 11. apríl 1996
MINNINO
H*
Stefán Halldórsson
Fæddur 21. apríl 1905 - Dáinn 30. mars 1996
Vonin vorblíSa,
wnin ylfrjóva
drjúpi, sem dögg
afdýröarhönd þinni,
döpur mannhjörtu
í dimmu sofandi
veki, sem vallblómin
vekur þú á morgni.
Þegar ég kveð Stefán Halldórs-
son, kæran vin og náinn samstarfs-
mann um árabil, lyftir birta morgun-
sólarinnar drunga söknuðar; björt
minning um hann og þakklæti verð-
ur efst í huga. Erindið úr Sólseturs-
ljóði Jónasar Hallgrímssonar hér að
ofan lýsir tilfinningu minni og er
sett fram í þeirri von að hjálpa megi
og tendra ljós í döprum hjörtum
syrgjenda.
Stefán stóð við hlið mér sem
starfsmaður Tónlistarskólans á Ak-
ureyri nánast allan þann tíma sem
ég vann við skólann. Haustið 1970
hóf ég kennslu í nýrri forskóladeild
Tónlistarskólans sem vegna hús-
næðiseklu fór fram í Lóni, húsi
Karlakórsins Geysis í Hafnarstræti,
en Stefán annaðist húsvörslu þar.
Eftir að starfsemi forskóladeildar
flutti í aðalbyggingu skólans í Hafn-
arstræti 81 og einnig lengst af í
skólastjóratíð minni við sama skóla
frá árinu 1974 fékk ég notið trúfesti,
óbilandi elju, glaðværðar og vináttu
Stefáns sem húsvarðar skólans.
Hann lét af því starfi árið 1987,
þá 82 ára gamall, án þess að nokk-
um tíma hafi mátt merkja að aldur-
inn hafi háð honum í því að sinna
starfi sínu langt umfram starfslýs-
ingu og umsaminn vinnutíma.
Stefán og Brynja, eiginkona
hans, sem annaðist ræstingastörf
ásamt ýmsu fleiru, urðu sannir vinir
og tengd skólanum órofaböndum.
Eftirá að hyggja má furðu sæta
hvemig þeim tókst með prýði að
annast störf sín í miklum þrengslum
og í ásettu húsnæði, þar sem kennt
var og æft alla daga frá morgni til
kvölds.
Á níræðisafmæli Stefáns fyrir
tæpu ári reyndi ég í fátæklegu ljóði
að tjá Stefáni hamingjuóskir mínar
og þakkir, en þar segir m.a.;
Ævitíminn mörg þín mœlir sporin
og minningar sem lýstfœst vart meö orðum
mitt var lán er lagðir þú mér forðum
lið í starfi sumar, vetur, vorin!
Þó nú sé kvatt í orði, þá heilsa ég
í sál og anda og bið vini mínum
Stefáni allrar blessunar. Við Lalla
færum þér Brynja og þinni stóru
fjölskyldu einlægar samúðarkveðjur
og vonum að eftirfarandi erindi úr
sólseturljóði Jónasar Hallgrímssonar
megi vísa veginn í ljósið:
Vekur þú von
ogvekurþúbcen,
hvenœr sem dapri
dimmu hrindir,
og augu kœtir
allrar skepnu;
þökk er og lofgjörð
á þinni leið.
Jón Hlöðver Áskelsson.
Látinn er á Akureyri elskulegur
frændi okkar, Stefán Halldórsson,
eða Frændi eins og við kölluðum
hann. Frændi var eini bróðir ömmu
okkar, Önnu Halldórsdóttur, sem
lést árið 1975. Á milli þeirra systk-
ina var mikill kærleikur og virðing
þannig að ekki fór framhjá neinum
er til þeirra þekktu. Það var enda
ekki erfitt að láta sér þykja vænt um
hann Frænda. Hann var einstakur
öðlingur og ljúfmenni og það eru
ekki allir svo heppnir að hafa átt
mann eins og hann fyrir frænda.
Mikill samgangur hefur alltaf verið
milli heimila okkar og eru þær ófáar
ferðimar sem farnar voru í Eyrar-
veginn. Þar var oft þétt setinn bekk-
urinn og alltaf jafnvel tekið á móti
manni. Þegar við vorum yngri var
Eyrarvegurinn einn þessara föstu
punkta í tilverunni og á þeim árum
fannst okkur að við myndum alltaf
hafa Frænda, hann yrði alltaf til
staðar þessi falllegi, bóngóði, bros-
mildi maður sem alltaf var tilbúinn
að spjalla við okkur og nú í seinni
tíð segja okkur margar yndislegar
sögur af þeim systkinum frá þeirra
uppvaxtarárum. Hann hafði og lifað
tímana tvenna, reynt margt, horft á
ástvini koma og fara og séð Akur-
eyri breytast úr þorpi í bæ. Reynsla
hans var okkur ómetanleg.
Frændi var mikill fjölskyldumað-
ur. Hann naut sín best þegar hann
hafði alla sína í kringum sig og
minnumst við með gleði og þakk-
læti allra stundanna sem við höfum
eytt með Frænda og hans fólki. Það
eru forréttindi að hafa átt hann og
hans fjölskyldu að.
Nú höfum við verið minnt á að
eitt sinn skal hver deyja og komið er
að kveðjustund. Við viljum með
þessum fáu orðum minnast Stefáns
Halldórssonar, þakka þá gæfu að
hafa kynnst honum og fyrir öll árin
sem við höfðum hann. Við trúum
því og treystum að nú sitji þau og
spjalli, amma og Frændi, og er ekki
erfitt að geta sér þess til að umræðu-
efnið séu Fjörðumar.
Elsku Inna og þið öll, Guð gefi
ykkur styrk í sorginni.
Þessum fátæklegu orðum látum
við fylgja ljóð Davíðs Stefánssonar
sem við tengjum alltaf við Frænda
og verður okkur að eilífu kært.
Þú komst í hlaðið á hvítum hesti
þú komst með vor í augum þér.
Eg söng ogfagnaði góðunt gesti
og gaf þér hjartað í brjósti mér.
Anna Guðný, Hermann Ingi,
Ingibjörg og Matthildur.
Krakkarnir í Fjólugötu 13.
Elskulegur móðurbróðir minn, Stef-
án Halldórsson, eða Stebbi frændi er
látinn. Að leiðarlokum vil ég færa
honum þakkir fyrir allar yndislegu
samverustundirnar sem við höfum
átt í gegnum árin.
Stebbi frændi var í mínum huga
eins og eini frændi minn. Mínar
fyrstu minningar um hann em af
Tanganum, þá var ég aðeins fimm
ára gömul. Óg frændi var alltaf svo
fallegur og góður. Og þannig var
hann alla ævidaga og þannig á ég
óteljandi minningar um hann.
Frændi varð ungur fyrir þeirri
miklu sorg að missa eiginkonu sína
frá tveimur ungum bömum. Það var
ekki auðvelt í þá daga að standa
uppi einn með tvö böm. En, Brynja
síðari kona hans, hún Inna okkar,
reyndist honum þá, sem síðar, sú
stoð sem hann þurfti á að halda.
Inna tók bömum hans sem þau væm
hennar eigin.
Inna og frændi eignuðust fjórar
dætur. Afkomendur þeirra eru orðn-
ir margir og allir hafa þeir átt at-
hvarf í Eyrarveginum. Þar var oft
þröngt á þingi en einhvern veginn
lánaðist alltaf að koma öllum fyrir.
Þar er skemmst að minnast níræðis-
afmælis frænda sem þar var haldið
og þangað kom fjöldi fólks og
gladdist með frænda á þessum tíma-
mótum. Þá sást vel hversu frænda
þótti vænt um fjölskyldu sína og
vini. Einhvem veginn var Stebbi
frændi alltaf eins og klettur í hafinu
sama hvað á bjátaði. Þó aldrei bæri
skugga á okkar vináttu, þá þurfti
fjölskyldan í Eyrarveginum oft að
horfast í augu við erfiðleika og sorg.
En sterk fjölskyldubönd hafa fleytt
þessari fjölskyldu yfir margan hjall-
ann og gera það einnig nú.
Þegar ég stofnaði sjálf heimili og
eignaðist börn var þeim tekið opn-
um örmum í Eyrarveginum og það
voru ófáar ferðirnar þangað úr
Fjólugötunni þar sem við bjuggum
fyrst. Þegar við svo réðumst í hús-
byggingu ásamt Bogga í Byggða-
veginum var frændi þar múrara-
meistari. Öll hans hjálpsemi og
góðu ráð reyndust okkur vel og að
loknu verki gátu þrjár glaðar fjöl-
skyldur fagnað í Sjallanum. Það var
aldrei langt í sönginn þar sem
frændi var, því hann hafði yndi af
söng og hafði sjálfur gullfallega
bassasöngrödd og söng með Karla-
kómum Geysi í áratugi. Frændi hélt
andlegri heilsu nær til síðasta dags.
Eg hef haft yndi af frásögnum hans
af gamla tímanum og þá sérstaklega
frásögnum tengdum móður minni
og hvað þau systkin brölluðu saman
í gamla daga. Það er ómetanlegt að
frændi skyldi geta miðlað þessum
frásögnum til næstu kynslóðar.
Eg átti með honum yndislega
stund aðeins örfáum dögum fyrir
andlátið og fyrir það verð ég eilíf-
lega þakklát og þannig vil ég muna
hann. Nú stöndum við frammi fyrir
því að þurfa að kveðja þennan fal-
lega og góða frænda.
Elsku Inna og þið öll. Við Ari,
Dídi systir, Boggi bróðir og fjöl-
skyldur okkar, samhryggjumst ykk-
ur öll, en gleðjumst jafnframt yfir
því að hafa fengið að hafa frænda
svona lengi hjá okkur og átt ykkur
öll að vinum. Megi Guð styðja ykk-
ur og styrkja.
Sigga Dóra.
Það verða ætíð mikil þáttaskil í lífi
fólks er ástvinir og nánir vinir
deyja. Engum kom það þó á óvart er
dauðinn knúði dyra hjá öldruðum
heiðursmanni og leiddi hann brott,
hljóðlega og sársaukalaust.
Stefán Halldórsson, múrara-
meistari, var á brott kallaður hér á
Akureyri 30. mars s.l. á 91. aldurs-
ári.
Við þá sorgarfregn er erfitt að
finna orð er tjá nægilega þær sáru
tilfinningar, trega og þá hluttekn-
ingu sem bærist inni fyrir.
Með honum hverfur okkur sjón-
um kunnur iðnaðarmaður sem
markaði umtalsverð spor með giftu-
ríku starfi sínu og óvenju miklu
framtaki í söng- og leiklistarmálum
hér í bæ.
Stefán var fæddur að Garði í
Mývatnssveit 21. apríl 1905. For-
eldrar hans voru hjónin Ingibjörg
Lýðsdóttir (1874-1948) ættuð úr
Strandasýslu og Halldór Stefánsson
(1872-1955) Mývetningur að ætt og
uppruna, búfræðingur frá Ólafsdal.
Halldór var móðurbróðir Þuru
skáldkonu í Garði.
Fyrstu búskaparár sín bjuggu
foreldrar Stefáns í Mývatnssveit, en
síðan árin 1907-1914 á Húsavík, þar
sem Halldór stundaði almenna dag-
launavinnu. Árið 1914 flytjast þau
að Kaðalstöðum í Fjörðum þar sem
Halldór tók að sér bústjóm fyrir
Bjöm Líndal, lögmann á Akureyri.
Eftir mikið snjóflóð á beitarhúsin
þar, vorið 1919, var lokið búskap
Björns Líndals í Fjörðum.
Frá Kaðalstöðum fluttu þau
næsta vor, 1920, að Svalbarði á
Svalbarðsströnd þar sem Halldór
annaðist áfram bústjóm fyrir Bjöm
Líndal. Þá dvaldi Stefán um hálfs
árs skeið hjá Guðrúnu Laxdal í
Tungu, sem þar bjó með sonum sín-
um. Loks árið 1921 flutti fjölskyld-
an til Akureyrar, þar sem Halldór
faðir hans var um langt árabil starfs-
maður Vatnsveitu Akureyrar.
Veturinn 1921-22 stundaði Stef-
án nám í kvöldskóla sem þá var rek-
inn í hinu svokallaða Bogahúsi,
Hafnarstræti 64, rétt við Samkomu-
húsið. En í október 1922 hóf Stefán
múraranám hjá Einari Jóhannssyni,
múrarameistara og var hjá honum
næstu þrjú árin.
Það var skemmtileg tilviljun, eða
örlagaglettni, að fyrsta húsið sem
Stefán vann við var Lón, Hafnar-
stræti 73 (nú Dynheimar) sem í
fyrstu var kvikmyndahús, en síðar
félagsheimili söngfélagsins Geysis
árin 1945-1975 en þar átti Stefán
síðar margar ánægjustundir. Einar,
Stefán, Ásgeir Austfjörð og fleiri
byggðu einnig húsið Rósenborg við
Eyrarlandsveg 19 en þar rak Sess-
elja Eldjárn matsölu fyrir nemendur
Menntaskólans um árabil.
Þeir félagar byggðu einnig húsið
Brekkugötu 1, sem nú hýsir Spari-
sjóð Akureyrar. Þá má einnig
nefnda Skjaldborg, samkomuhús
UMFA og templara 1926 og Krist-
neshæli 1927. Sveinsprófi lauk Stef-
án 1. maí 1928 og meistaraprófi 21.
nóvember 1933. Næstu árin vann
Stefán á eigin vegum við ýmsar
byggingar á Akureyri og í nágrenni.
En frá árinu 1938 var hann bygg-
ingameistari Kaupfélagsins og Sam-
bandsins og sá um byggingar þeirra
og viðhald fasteigna. Árin 1954-
1956 var Stefán fenginn til starfa
hjá byggingafélaginu Reginn, sem
reisti ratsjárstöðvar og starfsmanna-
íbúðir á Homafirði og Langanesi.
Hann stjórnaði ýmsum bygginga-
framkvæmdum hér næstu árin og er
þar einna svipmest íþróttahúsið og
áhorfendastúkan við íþróttavöllinn
neðan Brekkugötu, sem reist var
1961-1962. Eftir það varð Stefán
aftur byggingameistari hjá KEA um
langt árabil, eða fram á áttræðisald-
ur er hann lét af störfum. Jafnframt
þessum umsvifamiklu störfum var
hann húsvörður við Tónlistarskól-
ann í 18 ár, eða frá 1969-1987 og
annaðist hann einnig ásamst Brynju
konu sinni ræstingu í skólanum.
Stefán var röskleikamaður mikill
til allrar vinnu og all kröfuharður
við starfslið sitt og ekki síst sjálfan
sig. Hann horfði ekki á er aðrir
unnu. Hann hélt á múrskeiðinni í
meira en 6 áratugi. Stefán var félagi
í Múrarafélagi Akureyrar frá árinu
1928 og kjörinn formaður þess árin
1941-1948. Félagið þakkaði honum
mikil og góð störf með því að gera
hann að heiðursfélaga 8. sept. 1978.
Þótt starfsdagur væri oft langur
og strangur gaf hann sér þó tíma til
að sinna hugðarefnum sínum.
Snemma komst hann í kynni við
sönglistina og var hann gæddur
ágætri bassarödd. Hann byrjaði að
syngja með karlakórnum Geysi árið
1928 og með Gamla-Geysi söng
hann frá 1972 allt fram á síðustu
æviár eða alls um 65 ára skeið, sem
nær einstakt mun teljast.
Stefán tók þátt í fjölmörgum
söngferðum Geysis, m.a. á Alþing-
ishátíðina á Þingvöllum 1930,
mörgum söngferðum til Reykjavík-
ur, til Austfjarða 1938 og til Norð-
urlanda 1952. Þá hefir Stefán og
Geysishópurinn tekið þátt í Heklu-
söngmótum frá upphafi 1935.
Einnig söng Stefán í Kantötukór
Björgvins Guðmundssonar er hófst
vorið 1933 og um skeið söng hann í
kór aldraðra undir stjóm Sigríðríðar
Schiöth.
Karlakórinn Geysir var stofnaður
20. október 1922 að forgöngu Þor-
steins Þorsteinssonar frá Lóni. Þessi
kór var Stefáni einkar hugstæður og
hjartfólginn. Starfið þar, tónleikar
og söngferðir var honum sífelld
uppspretta skemmtilegra minninga
og upprifjana og söngstjóra sinn,
hinn leiftrandi stjórnanda og glæsi-
tenor, Ingimund Árnason, mat Stef-
án umfram aðra menn.
Stefán var alla tíð mjög félags-
lyndur og strax sem ungur iðnnemi
tók hann þátt í starfi templara og
ungmennafélaga. Þetta var á ámm
áður en fjölmiðlar, útvarp og þó
einkum stjónvarp náðu heljartökum
á hugum fólks og vom söng-
skemmtanir og leiksýningar kær-
komin tilbreyting í lífi alls þorra
manna og þakksamlega þegin.
Fyrstu spor á leiksviði sté hann með
UMFA, er félagið sýndi gamanleik-
inn „Gleðigosann" árið 1931. Sýn-
ingamar vöktu talsverða athygli,
ekki síst þar sem Leikfélagið
starfaði ekki þetta ár. Þama komu
fram nokkrir efnilegir nýliðar sem
létu til sín taka í starfi LA næstu ár-
in og má þar nefna Elsu Friðfinns,
Margréti Steingríms, Skjöld Hlíðar
og Stefán.
Árið eftir, 1932, er merkisat-
burður í leiksögu bæjarins, en þá
flutti Geysir á 10 ára afmæli sínu í
október, hinn fyrsta söngleik hér í
bæ, hinn víðfræga stúdentaleik
„Gamla Heidelberg“. Aðalhlutverk-
in léku læknishjónin Bjarni Bjama-
son og Regína Þórðardóttir. Þeir
Stefán og Kári Johansen léku barón-
ana Metzing og Breitenberg. Leik-
stjóri var Ágúst Kvaran. Sýningarn-
ar hlutu fádæma góðar viðtökur.
Árið 1945 tók Geysir leikinn aft-
ur til sýninga og að þessu sinni í
samvinnu við Leikfélagið. Jóhann
Guðmundsson og Brynhildur Stein-
grímsdóttir fóru nú með aðalhlut-
verkin. Af gömlu félögunum vom
það aðeins Stefán og Kári sem léku
nú aftur sín fyrri hlutverk. Ámi
Jónsson leikstýrði. Áratuginn 1941-
50 lék Stefán nær árlega með LA,
auk þess að sinna þýðingarmiklu
starfi að tjaldabaki. En hann hafði
með höndum leiksviðsstjóm árin
1947-1950 og um langt árabil sinnti
hann smíði leiktjalda og leikmuna,
lengst af með þeim Kolbeini Ög-
mundssyni og Oddi Kristjánssyni.
Síðustu hlutverk Stefáns voru
Diaforius læknir 'í ímyndunarveik-
inni 1957, Assesor Svale í Ævintýri
á gönguför 1960, von Rankenau í
óperettunni Bláu kápunni 1961 og
að lokum Antonio í Þrettándakvöldi
1963.
Þrátt fyrir margvísleg störf og
annríki gætti Stefán ætíð afar vel að
hagsmunum fjölskyldu sinnar og
sparaði þar hvergi sporin.
Stefán var tvíkvæntur. Fyrri kona
hans, 27. maí 1933, var Bára Lyng-
dal Magnúsdóttir, f. 15. jan. 1908,
d. 2. júlí 1944. Böm þeirra em
Magnús Lyngdal yfirlæknir, f. 1936
og Bára Lyngdal skrifstofustjóri, f.
1944.
Seinni kona Stefáns, 10. maí
1952, er Brynja Sigurðardóttir, f.
28. sept. 1919. Þeirra böm eru: Ingi-
björg húsfreyja og skrifstofustúlka,
f. 1948, Sigríður Hróðný hjúkmnar-
fræðingur, f. 1953, Hrafnhildur,
fóstra og kaupmaður, f. 1955, og
Halldóra, ritari, f. 1962. Einnig ólu
þau Brynja og Stefán upp Gerði
dóttur Sigríðar. Öll bömin hafa ætíð
sýnt Stefáni og Brynju einstaklega
hlýju og umhyggjusemi, ekki síst
hin síðustu ár er þreyta og aldur tók
að hægja á lífsgöngu þeirra.
Geysismenn sýndu hinum aldna
félaga sínum jafnan tryggð og vin-
áttu og glöddu hann á stórafmælum
hans með heimsóknum og söng.
Stefán var hinn vörpulegasti
maður að vallarsýn, fróður og víð-
lesinn. Honum var, sem Önnu syst-
ur hans, gefin rík frásagnargáfa og
oft var kátt í koti er þau krydduðu
sögur sínar eða ýktu hæfilega til
skemmtunar.
Ég sakna Stefáns mágs míns,
vináttu hans, hjálpsemi og glaðlega
viðmóts. Við Elsa og böm okkar
minnumst og þökkum fyrir margar
ánægjustundir í Eyrarveginum.
Brynju, börnum, barnabörnum og
öðrum ættmennum vottum við hlut-
tekningu og innilega samúð við
brottför þessa góða manns.
Blessun fylgi honum á nýrri veg-
ferð.
Haraldur Sigurðsson.