Dagblaðið Vísir - DV - 11.08.1995, Blaðsíða 14

14
FÖSTUDAGUR 11. ÁGÚST 1995
Útgáfufélag: FRJALS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjóri: ELÍAS SNÆLAND JONSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL STEFÁNSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK, SiMI: 563 2700
FAX: Auglýsingar: 563 2727 - Aðrar deildir: 563 2999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 6272. Áskrift: 800 6270
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Ritstjórn: dvritst@ismennt.is - Auglýsingar: dvaugl@ismennt.is. - Dreifing: dvdreif@ismennt.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 461 1605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: ISAFOLDARPRENTSMIÐJA HF.
Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverð á mánuði 1550 kr. m. vsk. Lausasöluverð 150 kr. m. vsk., helgarblað 200 kr. m. vsk.
Öryggi ferðamanna
Ferðamannaþjónustan er sú atvinnugrein sem hvað
mestar vonir eru bundnar við á komandi árum, ekki
aðeins hér á landi heldur víða um heim.
Sífellt fleiri jarðarbúar leggja land undir fót og halda
til framandi landa í leit að hvíld og afþreyingu eða ævin-
týrum og lífsfyllingu.
Sérfræðingar telja að þessi þróun muni halda áfram.
Þeir spá því mikilli grósku í ferðamannaiðnaðinum á
næstu árum - jafnvel meiri vexti heldur en í flestum
öðrum atvinnugreinum.
Hér á landi hafa margir lagt út í fjárfestingu í von um
hlutdeild í sífellt stærri ferðamannaköku. Nægir þar að
minna á umfangsmikla uppbyggingu ferðaþjónustu
bænda á örfáum árum.
Ferðamenn koma til íslands í margvíslegum tilgangi.
Stórfengleg náttúra landsins er þó það aðdráttarafl sem
vafalaust dregur flesta hingað til lands. Hrikaleg öræfi,
ógnvænlegar jökulbreiður, glæsilegir fossar, víðáttumikl-
ar hraunbreiður, sögufræg eldíjöll og gjósandi hverir -
þetta er það ævintýralandslag sem freistar erlendra
ferðamanna þegar ísland á í hlut.
Það er að sjálfsögðu mikilvægt fyrir opinbera aðila,
fyrirtæki og einstaklinga að hafa sem mestar tekjur af
ferðamennskunni. Enda er hér um miklar fjárhæðir að
tefla. Samkvæmt frétt í DV í gær er áætlað að erlendir
ferðamenn hafi skilað íslensku þjóðarbúi um fjórum
milljörðum króna í gjaldeyristekjur í nýhðnum mánuði.
Það munar um minna.
En landsmenn hafa einnig skyldum að gegna við þá
útlendinga sem heimsækja landið. Þar skiptir mestu
máh að sjá th þess eftir megni að íslandsferðin endi ekki
með skelfingu vegna slæms aðbúnaðar eða skorts á nauð-
synlegu eftirhti á vinsælum ferðamannastöðum.
Síðustu vikumar hafa nokkur hörmuleg slys hent
ferðamenn hér á landi, ýmist í óbyggðum eða í miðri
höfuðborginni. Nægir þar að nefna tvennt. Annars vegar
endurtekin áfóh fólks sem hefur reynt að njóta mikiheng-
leika Dettifoss. Hins vegar hörmulegt banaslys í Laugar-
dalslauginni um síðustu helgi þegar þriggja ára telpa frá
Danmörku drukknaði.
Staðreyndin er því miður sú að aðstæður við ýmsar
helstu náttúruperlur landsins bjóða slysunum heim.
Mikið skortir til dæmis á að útsýnissvæði við helstu fossa
landsins séu afmörkuð og göngustígar í sómasamlegu
ástandi, eins og sjá má víða erlendis. Við frágang mann-
virkja á slíkum stöðum þarf auðvitað ekki aðeins að
gæta fyhsta öryggis heldur líka að hafa sem minnst áhrif
á umhverfið. Þetta tvennt á að geta farið vel saman.
Innlendir jafnt sem erlendir ferðamenn úölmenna á
helstu sundstaði landsins á sumrin. Þær upplýsingar sem
fram hafa komið efdr slysið í Laugardalslauginni gefa
th kynna að víða sé pottur brotinn í öryggismálum sund-
lauga, þótt sums staðar sé vel að verki staðið.
Fómarlömb dauðaslysa í sundlaugum landsins em
fyrst og fremst böm. Talsmaður Slysavamafélags íslands
vakti athygli á því í blaðaviðtah að 42 prósent þeirra
bama sem drukknað hafa hér á landi heföu látið lífiðl
almenningssundlaugum.
Mikhvægt er að taka öh þessi öryggismál th rækhegr-
ar skoðunar. Ekki í þeim thgangi að finna einhverja söku-
dólga heldur th þess eins að reyna eftir því sem kostur
er að koma í veg fyrir fleiri alvarleg slys á vinsælum
ferðamannastöðum.
Ehas Snæland Jónsson
„í augnabikinu eru Króatar hetjur af því að þeir eru að hreinsa landsvæði sitt af öllum Serbum. Hvað á fólk
að halda?"
Endalok Bosníu
Frá upphafi stríðsins í Bosníu-
Hersegóvínu hefur verið ljóst að
múslímar þar mundu tapa. Eina
spurningin var hversu mikl.u landi
þeir gætu haldið og að hve miklu
leyti þeir yrðu sjálfstætt ríki. Síð-
ustu athurðir á Balkanskaga úti-
loka að Bosnía haldi sjálfstæði.
Hugmyndin um Bosníu-Herse-
góvínu sem sjálfstætt ríki, innan
landamæra sem voru innri landa-
mæri Júgóslavíu og endurspegluöu
engan veginn samsetningu þjóðar-
brotanna þar, var dauðadæmd frá
upphafi eins og kunnugir vissu.
Sameinuðu þjóðirnar voru svo
hrifnar af sjálfstæði Eystrasalts-
ríkjanna að þær héldu að sama gilti
um Júgóslavíu og Sovétríkin.
Síðan hafa sjónvarpsáhorfendur
um hinn vestræna heim reynt að
einfalda málið fyrir sér með því að
útmála Serba sem holdgervinga
alls ills og leiðtoga þeirra sem verri
en sjálfan Saddam Hussein (sem á
sínum tíma var verri en Hitler).
En hvað nú?
Króatar
Nú eru Serbar allt í einu orðnir
fómarlömb. Það er einföldun að
segja að Serbar hafi verið að her-
taka land af Króötum enda þótt
þeir hafi í upphafi fengið hjálp frá
Serbíu. Þeir voru að veija sín eigin
landsvæði, s.s. Krajinu, þar sem
þeir hafa búið í á annað þúsund ár.
Serbar hafa ærna ástæöu til aö
óttast Króata. í borgarastríðinu
1941 til 45, þegar fasistahreyfmgin
Usthasje (sem Tudjman, núverandi
forseti, tilheyrði) var við völd í
Króatíu, voru um 600 þúsund Serb-
ar myrtir á skipulegan hátt í Króa-
tíu. í Bosniu gekk hluti múslíma í
lið með Usthasje í útrýmingunni
gegn Serbum. Það kom aldrei til
mála fyrir Serba að verða undirsát-
KjaUarinn
Gunnar Eyþórsson
blaðamaður
ar í ríki sem annars vegar Króatar
og hins vegar múslímar stofnuðu
fyrir sig eina. Það sem gerst hefur
í Bosníu verður að skilja í því ljósi.
Stríðið snýst um að sameina
byggðir Serba og tengja þær Serb-
íu. Sarajevo sem slík er aukaatriði.
Enginn er saklaus af voöaverkum,
ekki múslímar, ekki Serbar og allra
síst Króatar. En í augnablikinu eru
Króatar hetjur af því að þeir eru
að hreinsa landsvæði sitt af öUum
Serbum. Hvað á fólk að halda?
Tvöfeldni
Afnám vopnasölubanns Banda-
ríkjanna var grænt ljós fyrir Kró-
ata enda vissu Bandaríkin hvað til
stóð. Höfuðatriði fyrir þá er að
losna við stríðið af sjónvarpsskjám
áður en kosningabaráttan fyrir
næsta ár byrjar fyrir alvöru. Bosn-
ía er pólitískt óþægileg heima fyrir
en að öðru leyti einskis virði.
Að nafninu til eru Króatar og
múslímar í bandalagi (og múslímar
hafa lengi fengið vestræn vopn frá
Króötum) en Króatar ráða öllu í
því bandalagi. Nú eru allar horfur
á að Milosevic og Tudjman semji
einfaldlega um skiptingu Bosníu
og Króatíu-Serbar setjist þar að í
fyrri byggöum múslíma. Múslímar
fá einhvem skika en að öðru leyti
er Bosnía búin að vera.
Þeir sem fógnuðu því að Banda-
ríkin væru að hjálpa múslímum
með afnámi vopnabannsins og
þeirra lið væri að vinna vita nú
hvorki upp né niður eða með hvaða
höi skal halda.
Gunnar Eyþórsson
„Nú eru allar horfur á að Milosevic og
Tudjman semji einfaldlega um skipt-
ingu Bosníu og Króatíu-Serbar setjist
þar að 1 fyrri byggðum múslíma. Músl-
ímar fá einhvern skika en að öðru leyti
er Bosnía búin að vera.“
Skoðanir aimarra
Lífeyris- og verðbréfasjóðir
„Til að vemda kaupendur hlutdeildarskírteina
hafa verið settar strangar reglur um fjárfestingar-
stefnu verðbréfasjóða. Þar em settar skorður við því
hvers konar verðbréf verðbréfasjóðir mega kaupa
og lágmarksáhættudreifing tryggð...Er i raun
furðulegt að talið sé mikilvægara að setja ítarlegar
reglur um starfsemi verðbréfajóöa en um starfsemi
lífeyrissjóða. Er þetta þeim mun furðulegra þegar
haft er í huga að stór hluti af sparnaði fjölmargra
landsmanna er lögbundinn í lífeyrissjóði.“
Finnur Sveinbjörnsson liagfr. i Mbl. 10. ágúst.
Valdabrölt í heilbrigðiskerfi
„Hundruð íslenskra lækna komast ekki að til að
starfa við íslenska heilbrigðiskerfiö. Samt er fjöldi
lækna í mörgum störfum samtímis og komast ekki
yfir þau mörgu verkefni sem þeir fela sjálfum sér
innan hins opinbera heilbrigðis- og tryggingakerf-
is... Deilur sérfræöinga og annarra lækna fleyttu
valda- og tekjubrölti stéttarinnar upp á yfirborðið.
Hefur álíka skörp gagnrýni á læknastéttina og tekju-
öflunarleiðir ekki sést í annan tíma en þegar lækn-
arnir sjálfir tóku til við naflaskoðun og var ekki allt
fagurt sem þeir sáu um og upplýstu."
Úr forystugrein Tímans 10. ágúst.
Upplýsingaskylda ríkisbanka
„Því miður hafa ríkisbankarnir tveir ekki séð
ástæðu til þess að birta upplýsingar um rekstur og
efnahag oftar en einu sinni á ári. Þetta er óviðun-
andi og rétt væri að viðskiptaráðherra, sem ætlar
að ganga í það þjóðþrifamál að breyta þeim í hlutafé-
lög, setti skýrar reglur um að bankar og aðrar lána-
stofnanir birtu afkomutölur og allar nauðsynlegar
upplýsingar um efnahag að minnsta kosti ársfjórð-
ungslega. “
Úr forystugrein Viðskiptablaðsins 10. ágúst.