Þjóðviljinn - 31.03.1937, Blaðsíða 2
MiðvikudagUirinn 31. mars 1937
PJOÐVILJINN
Agatha Guðmundsdóttir
látin.
FRAMHALD AF 1. SIÐU
arhring. 1 þessu veðri kóm Ag-
atha gangandi frá Ljótsstöðum,
ásamt yngri systux sinni til þess
að taka þátt í stofnun deildar-
innar. En frá Ljótsstöðum. til
Vopnafj arðarkaupstaðar er um
1Í klst. gangur.
Ég starði með aðdáun á þessa
ungu kvenhetju. — Mér fanst
varla fært á milli húsa — og
mér datt í. hug hve gaman það
væri að byggja upp flokk okkar
m.eð félögum sem ekki víLuðu
|yrir ,sér slíkt ferðalag.
Félagi Agatha var ekki í tölu
þeirra sem mikið bar á. Hún
vann í. kyrþey að málefnum
Kommúnistaflokksins, einlæg og
sönn í starfi sinu., Það fylgdi
henni engin vopnagnýr en hún.
var ein. þeirra félaga sem aldrei •
bregðast flokki sínum.
A. S.
Tll.hV\\l\<;
til bifreiðaeigenda
Þar sem við höfum orðið varir við, að sá orðróm,-
ur gengur um. bæinn, að við séum hættir að vátryggja
bifreiðar, tilkynnist þaðhér með, AÐ SVO ER EKKI.
Við. vátryggjum. bifreiðar yðar með BESTU KJÖRUM
EÍNS OG AÐUR.
Snúið yður þess vegna til okkai-, þegar þér þurfið
að vátryggja bifreið.
TROLLE & ROTHE H.F.
m—————i—■—i—hiwi■ ■■■■■!!■■ —ii■■ n■ niiiiin —ii iiim—iinnrrn
F.U.K. F.U.K.
F clag§fundur
er í KR-húsinu u,ppi kl. 9 í kvöld. Áríðandi mál á
dagsskrá. Mætið stundvíslega félagar.
STJÖRNIN.
LD
ic Franskl blaðamaðurinn, Georg-
es Soría hefir nýlega aflað sér ná-
kvæmra upplýsinga um, að Þjóð-
verjar flytji á hverjum mánuði
130,000 tonn af járnsteini frá Mar-
okkð til Þýskalands. Soria hefir nú
að undanförnu dvalist í Marokkó og
kynt sér ástandið þar, einkum hvað
snertir vlgbúnað Þjóðverja x landinu.
Fyrir nokkru slðan birtist grein í
Þjóðviljanum eftir hann, sem flettir
ofan af því, hvernig Þjóðverjar hafa
með innrás sinni í Marokkó þver-
brotið alla þá alþjóðlegu samninga,
sem eiga að tryggja friðinn við Mið-
jarðarhafið.
Nýlega braim smábær einn,
Douglas að nafni i Alaska til kaldra
kola. 360 manns urðu heimilislausir
og tjónið af eldsvoðanum er metið á
300.000 dollarat
Verður opnuð flugleið frá Moskva yfir
Síberíu til Seatle á Kyrrahafsströnd
Bandáríkjanna.
Fréttastofunni hafa borist eft-
irfa,randi upplýsingar frá Agn-
ari Kofoed Hansen, flugmála-
ráðunaut.
Sovét-stjórnin ráðgerir um.
þessar mundir að opna flugleið
frá Moskva til Seatle yfir Síber-
íu.. Allmargar reynsluferðir
hafa þegar verið farnar á, þess-
ari leið. Flugleiðin er um 12.000
km, vegalengd.
Samkvæmt skýrslum Um far-
þegatölu amerískra flugfélaga
árið 1936 kemjur það' í ljós, að
hún er sex sinnum hærri en hún
var árið 1932 og helmingi hærri
en árið 1935.
Hinn víðkunni ameríski flug-
véíasmiður, Sikorski, segir að á
næstu 5 árum megi vænta þess
að smíðaðar verði flugvélar er
taki 45—90 sm], af flutningi og
að árið 1950 m.uni 450 sml. flug-
vélar verða í notkun. Flughraði,
segir hann ennfreanur, verður
þá kominn upp í 400 km. á klst.
fyrir stórar landvéla,r en alt að
850 km. á klsfc. fyrir hernaðar-
Gamalt járxi.
vélar.
1 sumar er ráðgert að 84 far-
þega flugvélar komi og lendi
daglega á flugvellinum í Berlín.
Til samanbiuirðar má geta þess,
að til London koma nú daglega
76 slíkar flugvélar, fcil París 60
og til Amsterdam. 50. (FÚ).
íbúðarhús brennur
til kaldra kola.
Ibúðarhúsið á Hóluyn, á Mið-
nesi brann til kaldra kola 26. þ.
m. um hádegisbilið. Ábúandi á
jörðinni er Eiríkur Jónsson,
oddviti. Var kona hans ekki
heima er eldurinn braust út.
Húsið er vátrygt en innbú óvá-
tryggt. Ibúðarhúsið brann nið-
iúr að grunni, en það tókst að
verja fjós og hlöðu,, sem. var
sambygt íbúöarhúsinu.. Elds-
upptök eru ókunn. (FÚ).
Bryggja brotnar
á Hjalteyri.
EINKASKEYTI TIL ÞJóÐVILJANS
KAUPUM GAMALT JÁRN
Akureyri í gærkTeldi.
Móttaka í Reykjavík hjá Ben-
sínstöð h. f. Nafta við Geirs-
götu. Þar erú gefnar upplýs-
ingar um verð og ásigkomulag
járnsins.
1 Hafnarfirði tökum við einn-
ig á móti járni. — Upplýsingar
þar hjá Öskari Jónssyni.
Compensation Trade Co.
Sími 3U6U.
i vjkunni sem lelð var verið að
relsa falihainarsgálga á bryggju á
Hjalteyri. Var fallliumarinn mjög
stúr og kiiúinn nieð mútor.
Á meðan stúð á smíðinnl brotnaði
niður styklii úr bryggjunnl og fall-
hamarlnn fúr í sjúinn, ásamt þremur
möiinuin, sein voru að vinna þar.
Mönimmim var öilum bjargað.
FBÉTTARITAKI
Frá Alpingi.
FRAMHALD AF 1. SIÐU
Talsverðar umræður urðu u.m
frv. sem iðnaöarnefnd ber fram,
og áður hefir verið lýst hér í
blaðinu, um 10 ára einkaleyfi
handa »Hampicjunni« í Reykja-
vík til hampspuna á Islancli.
Móti því töluðui Finnur Jónsson,.
Páll Þorbjörnsson, Jóh. Jósefs-
son og Jón Ölaísson á þeim
grundvelli, að íslenska fram.-
leiðslan væri varla eins gcð og
mundi verða dýrari.
I gær voru afgreidd fyrstu
lógin frá, þessu þingi: Heim-
ild handa atvinnumálaráðherra
til að veita Pétri Sigurðssyni
stýrimannsskýrtejni á íslenskum
skipum.
Andúð gegn nazist-
um í Jugóslavíu.
RÖM I GÆRKV.
Frá Belgrad er sím.að, að í
Zagreb hafi í gær orðið miklir
flokkadrættir og kröfugöngur í
rnótmælaskyni gegn nasistum.
Fjöldi manna var tekinn fast-
,u.r, en að öðru, leyti er ekki getið
um neinar ceirðir. (FÚ).
Samsæri í Mansju-
kuo?
Japanir telja sig hafa komist
að samsæri um, að kollvarpa
stjórninni í Manchukuo, og .hafa.
200 manns verið teknir fastir
fyrir þátttöku í þessu samsærL
Meðal hinna handteknu, eru all*
rnargir læknar og fjöldi menta-
manna. Nokkrum. af þessum
mönnum hefir þegar verið stefnt
fyrir herrétt; og þeir dæmdir til
dauða.
Samsærismenn eru sagðir
bafa staðið í, sam.ban.di við leyni-
legan felagsskap í Nanking. FÚ.
Lamb íátæka mannsins.
Eftir Göngu-Hrólí.
Eftir orðum íhaldsins og upn-
enda, þess býr verkalýðurinn við
dásamleg kjör. Lýðræðið heim-
ilar honum, frelsi til alls þess er
hann æskir.. Honum er frjálst
að svelta, eða drepast úr hungri,
ef ekki fæst vinna, honum
stendur opinn faðmur sveitar-
innar með hinni íslensku, mold
og .honum er heimilt að flækjasfc
um alt land og leita að vinnu,, og
ef hún fæst ekki þá. flytur ríkið
eða bæirnir hvern á sinn stað
og þar er honuirn, frjálst að vera
á sveitinni.
Þó er eitt, sem verkalýðnum
er ekki alveg frjálst og það er
hvað hann selur vinnuafl sitt
I þúsund ár hefir verkalýð
þessa lands verið fórnað. á altari
auðvaldsins. I þúsund ár hefir
hann ekki átt þak yfir höfuð
sér. I þúsúnd ár hefir hann
vantað brýnustu lífsnauðsynjar
til að fullnægja frumkröfum
lífsins.
Það eina sem. hann hefir átt
er hans eigið vinnuafl. Með hat>
rammri baráttu, hefir .hann
myndað. sér félagsskap til aó
reyna að haláa þessari aleigu
sinni í einhverju, verði.
En það fanst ráð við þessuj
lýðræði. Nú á að. taka lamb fá-
tæka mannsins og slátra því að
gömlum og góðum sið á altari
vinnulöggjafar. Og Framsókn
fylgir. Það. er chætt að skjóta
á verkalýðinn, hann er ekki
»friðaður«.
Hænsnin eru tekin af þeim,
sfem svelta þau, hestar eru, tekn-
ir af þeim, sem nota þá horaða,
halta og rr.eidda og eigendur
látnir sæta sektum og refsingu,
og hundar eru teknir af flæk-
ingi. Náttúrlega er þrfcía sjálf-
sögð ráðsfcöfun. En mikið mætti
verkalýðurinn þakka ef hann
kæmist undir dýraverndunar-
lögin. Hvar eru l.ög sem. raun-
verulega banna, ,að þetta sé
framið við verkalýðinn. Já það
á nú að taka það síðasta, sem
við eigum, réttinn til að hafa
íhlutún með hvað við seljum
vinnu okkar. Dæmið er þannig,
að einn tíundi hluti þjcðarinnar
ætlar að setja lög um hvað níu
tíundu hlutar hermar selja
vinnu sína, eða fólkið sem skap-
ar framleiðsluna.
Nú iskulum. við athuga hvað
þessi einn tíundi hluti tekur
fyrir' sína vinnu og hvort þau
eru nokkrar hömlur á þeirri
sölu. Eggert Claessen, fa,ðir
vinnuliöggjafarinnar, faðir
stærstu fjármálaóreiðu og svind-
ils, sem þekst hefir á Islandi,
sem Magnús er nú ao fara fram
úr, hann hafði 160 kr. á dag við
þetta verk og hefir víst enn í
dag. Thorsbræður hafa 70 kr. á
dag við að eyða 7 miljónum af
fé landsmanna og fað.ir fjöl-
skyldunnar hefir 70 kr. á dag
fyrir verk, sem. hann vann einu
sinni og tók miljónir fyrir.
Heildsalarnir, sem grætt hafa
miljónir með aðstoð stjórnar
hinna vinnandi stétt a, í gegn um
innflutningshöftin, hvað haldiö
þið að þeir hafi á dag? Lyfsal-
arnir, sem gefa upp 96 þús. kr.
tekjur af því, að selja íátæku.
fólki lyf. Hvar er vinnulöggjöfin
á þessa menn, hefir henni verið
gleymt? Það er þessi einn tíundi
hluti með. 70 og upp í 200 kr. á
dag, sem ætlar að setja lög um
að við sem. hiöfum 9 kr. á dag,
aora og fjórðjui hverja viku, fá-
um ekki meira, eða ráðum engu
um hvað við fáum. Gott er nú
sam.ræmið eins og fyrri daginn
í þeim herbúðúm. Og þegar al-
þýðan heimtar rannsókn á
stærsta fjármálah.neyksli, sem
þeksfc hefir hér á landi, þá er
hótað luppreisn, af þessum. einum
tíunda. Og Jónas nefnir nú ekki
Sfccfán Th. og ekki Sæmund og
ekki Copeland, heldur kallar á,
pabba þeirra allra, Claessen, að
duga sér og bjarga Kveldúlfi og
þar með allri óreiðu og svindli
þessa lands, og í, staðinn á hann
sjálfsagt að fá samþykta vinnu-
löggjöf á verkalýðinn, »Hvað
mún innar«, sagði karlinn, sem
fann lúsina á tanngarðinum,
Og þetta alt á að gera fyrir
okkur veika menn. En við þurf-
um engar gjafir, við þekkjum
gjafirnar frá íhaldiniui. Við mun-
um eftir góðgjörðunumi, sem
forfeour okkar fengui .hjá ein-
okunarkaupmönnunum, vindla
fylta með púðri og statop af víni,
sem brotið. var á tönnum. þeim
með kjaftshlöggi um leið og þeir
báru það sér til munns.
Þeir, sem nú ætla aðgefa okk-
ur vinnjulöggjöf og bjarga
Kveldúlfi eru, skilgetnjr afkom-
endur þessara einokunarkaup-
mannai, og þeir hafa. slður err
svo úrættast. Hverja einustu
réttarbót, sem þeir bjcða okkur,
munu þeir brjóta á tönnum okk-
ar. Við þurfum einskis að biðja.
Það virðist ekki þurfa m.ikla
stórpólitíska þekkingu t,il að sjá
það, að níu tíu,ndu hlutar þjóð-
arinnar eigi að ráða kaupi sínu
og framleiðslutækjumi, en ekki
einn tíundi, braskarar, svindlar-
ar, stórþjófar og glæpamenn. En
einu megum við aldrei gl.eym.a,
að þessi einn tíu,ndi á svo sterkt
vígi, að það verður ekki unnið,
nema með einhuga afli allrar al-
þýðu„ en, þá er líka .hægt að. taka
vígið án þess að okkur kosti það
neitt,, en herfangið er frelsi okk-
ar sjálfra.
Þess verðum við að vera lang-
rnlnnug.
Göítgu Hrólfur.