Þjóðviljinn - 07.11.1937, Blaðsíða 2

Sunnudaginn 7. nóvem<ber 1937.
ÞJOÐVILJINN
Sovétríkin 20 ára i dag
Ávarp gefið út af miðstj. Sovétvinafélaganna og undirritað fjölda af þekktra manna víða um heim
Fj&rir af leiðtogum Sovétnkjanna. 1 efri röð t. v. Klim Vorosiloff, þjóðfulltrúi land-
varnarmála. — T. h. K alinin, forseti Sovétríkjanna. 1 neðri röð: T. v. M olot o f f, for-
seti þjóðfulltrúaráðsins. — T. h. Kosareff, forseti Samb. ungra komm. í Sovétríkjunum.
Tuttugu ár eru nú liðin frá
því Sovétríkin voru stofnuð.
Fyrir tuttugu árum varð til,
upp úr heimi óskapnaðar og
stríðsþjáninga, ríkisvald og
þjóðfélagslegt skipulag, sem var
nýtt í sögu mawnkynsins.
Þetta nýja riki, sem skapað-
ist upp úr styrjöldinni og upp af
friðaróskum alþýðunnar, fékk
síður en svo að þróast í friði.
Það varð árum saman að eyða
kröftum sínum í tortímandi
styjjöld, ekki aðeins borgara-
styrjöld, heldur lika stríði til
verndar sjálfstæði þjóðarinnar.
En það vanst sigur og hinn
dýrkeypti friður varð trygður
þjóðinni. Hið nýja ríkisvald v,a)rð
fœrt um að steypa blóðugri harð
stjóm hins gamla Rússlands og
jafnfranit að berja af höndum
sér erlenda innrásarheri og
styrkja sinn eigin mátt. Þessir
ófriðartímar urðu upphaf að
hinu mesta framfaraskeiði, sem
veraldarsagan greinir.
Fimm árum eftir stofnun Sov-
étríkjanna fór eitt af þektustu
dagblöðum Evrópu háðsfullum
orðum um það barnslega 'fy.rír-
hyggjuleysi, sem Sovétstjórnin
bygði á framtíð sina ... þar sem
hún gerði áætlun um þróun þjóð-
arbúskarparins nákvæmlegc.
fram að tíu ára afmadi rlkisins.
Þetta blað (Frankfurter Zeit-
ung) bætti þvi við, að allir menn
með heilbrigða liugsun væru
þess nokkurn veginn vissir, að
Sovétríkin ættu yfirleitt ekki
svo langa sögu framundan.
Á 10 ára afmæli sínu komu
Sovétríkin þessum ágœtu rríónn-
um■ »kinnar lieilbrigðu hugsun-
ar« í talsverðan bobba, og nú
fagna Sovétríkin 20 ára tilveru
sinni.
Og það hafa sannarlega verið
innihaldsrík ár. 1 dag er keis-
araveldið aðeins endurminning,
áður var það hryililegur veru-
leiki. Tákn hins gamita Rúss-
lands var keisarakóróna og kós-
akkasvipa. Tákn hins nýja Rúss-
lands er hamar og sigð og risa-
vaxnar framkvæmdir nýtísku
iðnaðar.
Af stórveldismetnaði hins
gamla Rússlands stóð ógnun fyr-
ir heimsfriðinn. Starf og stefna
hins nýja Rússlands hefir gert
landið að tákni fríðarins. Þjóðir
hins liðna Rússlands litu kvíða-
fullum augum inn í framtíðina,
kynslóð hins nýja Rússlands ték-
ur með björtum vonum móti
komxmdi degi. 1 hinu foma Rúss-
landi varð líf bænda og iðnverka
manna naumast greint frá, lífs-
háttum dýranna. 1 Sovét-Rúss-
landi veita lífskjör samyrkju-
bœndanna og iðnverkamann-
anna þeim þá ánægjulegu til-
finningu, að þeir séu sinnar eig-
in gæfu smiðir. Hið nýja Rúss-
land uppgötvaði með þjóðinni of-
gnótt af ónotaðri orku og hæfi-
leikum, í Rússlandi hinu forna
var það hættulegt, að leita uppi
þann auð. Gamla Rússland var
einskonar kirlcjugarður, þar sem
menn jarðsungu drauma sína,
nýja Rússland er jötunefldur
kraftur, er vekur í senn ótta og
gleði, ótta í hjörtum þeirra, sem
með myrkraráðum 'oinna gegn
framþróum og friði, gleði í brjóst
um hinna, sem vilja framför
mannkyysins og aukið frelsi.
Vér lifum ægilega tíma. Eng-
in þjóð er óhult um friðinn eða
líf sitt. Öttinn við styrjöld gríp-
ur alstaðar um sig. Á Spáni, i
Kína og víðar um heim eyða
mennimir þegur hverir öðrum
með hinum œgilegustu tœkjum
nýtísku hernaðar.
Á svona tímum eyðingar og
ógnandi heimsbáls er gott að
geta bent á, að mannkynið eigi
til vígi fríðar og frelsis, eigi til
skapandi kraft. Og þá hljóta oss
strax að koma Sovétríkin í hug.
Elcki aðeins Sovétþjóðunum,
heldur jafnframt vorri eigin
þjóð, óskum vér til hmningju
með 20 ára afmæli Sovétríkj-
anna.
Vér erum glöð yfir þvi, að til
skuli vera stærðar lamd meó
fjölda þjóða af ólíkum þjóðem-
um og kynstofnum, er sanna
með dæmi sínu, að hægt er að
útrýma þjóðafjandskap og kyn-
þáttaihatri og lifa saman í friöi
og bróðurlegu samstarfi — i
sönnu bandalagi þjóðanna. Vér
gleðjumst yfir því, að til er land.
sem ekki undirokar aðrar þjóðir
né lœtur Gyðingaofsóknir við-
gangast.
Vér óskum þjóðum Sovétríkj-
anna til hamingju, að þurfa ekki
framar að búa við þjakandi ótta
atvinnuleysisins, eða hafa fyrír
augwnum lokaðar verksmiðjur
sewj hróplega storkun framan i
munnlegt hyggjuvit.
Hvað ólíkar pólitískar skoðan-
ir sem vér kunymm að eiga, þá
er jafn verðmpeft fyrir oss öll,
að Sovétþjóðunum skuli undan-
farin tuttugu ár hafa liepnast
jafn vel uppbyggingarstarf sitt.
Landbúnaðarframleiðsla þeirra
er nú 1\ sinnum meiri en fyrir
stríð, iðnaðarframí eiðslan sjö
sinnum meirí, og þjóðartekjurn-
ar í heild hafa ferfaldast scum-
anborið við árið 191Jj. Hið ný-
mólaða fólk í Sovétríkjunum
hefir gerbreytt svip landsins.
Það útrýmdi kunnáttuleysdwu í
lestri og skrift, það nam heims-
skautslönd norðursins.
Það er rnjög þýðingarríkt fy.r-
ir oss öll, að í landi, sem þekur
sjötta hluta af yfirborði jarðar,
skuli uppvaxandi kynslóð njóta
jafn mikillar virðingar og um-
hyggju; að sérréttindi hinna fáu
skuli ekki lengur vera almúgan-
um fjötur um fót; að konur skuli
ekki lengur þurfa að Jyræla og
vera undirgefnar, lieldur standa
jafnfætis karlmanninum, jafn
.i
virtar og réttháar; að 170 milj-
ónir manna, heimtar út úr ný-
rofnu miðaldamyrkri, skuli fá
að njótai óþektra unaðssemda
menningarríks lífs; að vísindin
skuli taka sjö mílna framfara-
skref.
Það er oss gieði. að geta bent
á jafn rnikilvœgan sigur í fram-
þróun vorra tíma eins og hina
nýju stjórnarskrá Sovétríkj-
anna, liið lagalega mnsigli á það
sanna lýðræðisiega frelsi þjóðar-
innar, sem hún hefir áunnið sér
með tuttugu ára siarfsemi. Slík-
ur sigur lýðrœóisins, fœrður
heiminum eimniti á þeim tíma,
þegar hin lýðræðislegu réttindi
eru ofurseld mestri hœttu, eins
og regnið þurrí jörð, og gefur
verjendum lýðræðisins endur-
nærðan kraft og aukið hugrekki.
Loks gleðjumst vér á þessu.
tuttugu ára afmæli yfir tilveru
voldugs lands, er á alþjóðlegum
vettvangi berst óskeikult fyjir
málstað friðarins.
Megi Sovétþjóðirnar enn um
langt skeið halda áframm þró-
unarbraut sinni, því að margt
er enn ógert, fyrr en allir
draumar hafa eignast mynd
veruleikans.
Megi Sovétrikin enn um langt
skeið vinna málstað friðaríns ait
sitt, ómetanlega gagn, því að al-
þjóða öryggi á ekki til öflugri
verjanda heldUr en Sovétríkin.
Sovétrikin eru orðin hinn fram-
sækni merkisberi alþjóðlegs
friðar á grundvelli laga og rétt-
ar, það er eitt mesta fagnaöar-
efni vorra tíma.
(Ávarp samhljóða, þessu er
gefið út, af miðstjórn Sovétvina-
félaganna, og undirritað af
fjölda mönnum, verklýðsforingj-
um, rithöfundum, listamönnum,
í flestum löndum heims).
Pétur G. Guðmundsson.
Halldór Kiljan Laxness.
Hcmkur Bjömsson.
Haraldur S. NordahL
Þórbergur Þórðarson.
Einar Olgeirsson.
Björn Franzson.
Sigurður Tómasson.
Kristinn E. Andrésson.
Jóhannes úr Kötlum.
Eiríkur Baldvinsson.
Fundur
var haldinn í fyrrakvöld i
Reykjavíkurdeild Kommúnista,-
flokksins. Voru þar kosnir full-
trúar á 4. þing flokksins, sem á
að hefjast á næstunni.
Af vangá
hafði merki Fréttastofu út-
varp,sins lent undir grein á 2„
síðu »Þjóðviljans« í gær, en
greinin var frá blaðinu sjálfu*