Þjóðviljinn - 03.03.1938, Page 2

Fimtudagurinn 3. mars 1938.
ÞJOÐVILJINN
»Undarlegt med tíkma«.
Frú Theodóra Thoroddsen svarar Morgunbladinu.
Kynlega kom mér það fyrir
sjónir, er ég í morgun rak mig
á það nýnæmi, að Mbl. fer að
gera sér ant um nafn Skúla
Thoroddsen, hefi aldrei orðið
þess vör, að það blað gerði sér
far um að minnast hans til lofs,
eða meta. starf hans í þágu sjálf-
stæðisbaráttu Islendinga, eða
frumkvæði hans að mörgu, sem
til þjóðþrifa horfði, og ekki er
mitt upp að telja.
Mbl. leggur harðan dóm á þá,
sem g-efið hafa leyfi til, að blað
kommúnista héti nafni »Þjóð-
viljans«, blaði sem Skúli stofn-
aði og gaf út, og gefur þeim
>ævarandi minkun« í vegarnesti.
Til þess ef því að svara, að það
er ég e-in, sem á þar hlut. að
máli. Afkomendur mínjr létu
mig þar einráða, enda hafa þeir
aldrei gerst til, að tiaka fram
fyrir hendur mínar í því, er
mér hefir þótt máli skipta.
Það er því mitt að rogast með
þá minkun, sem Mbl. nefnir svo,
og‘ vona að hún verði ekki svo
þung í. vögum, að hún sligi mig
á þessum stutta vegspotta sem
ógenginn er af lífsleiðinni.
Annars vil ég geta þess, að
það var meir af kurteisi þeirra
kcttnmúnista, að þeir leituðu eftir
leyfi á nafni Þjóðv. heldur en
þeim bæri nauðsyn til. Ég veit
ekki, betur, en nöfn á bókum,
blöðum, tímaritum og heilum
.stjórnmiálaflokkum hafi óátalio
verið hrifsuð og notuð í heimild-
raleysi fyr og síðar. % minnist,
þess, þegar íhaldið fór að gruna,
að nafn það, sem það váldi sér
í upphafi, og fór því vel, myndi
láta illa í eyrum kjósenda, þá
Listin við að nota skíðaáburð
er í því fólgin að kunna að bera
svo. á, að skíðin renni vel áfram
á fla.tlendi og undan brekku,
jafnframt því sem þáu veita
góða festu í fráspyrnunni í flat-
lendisgöngu óg göngu upp
brekku.
Fyrsta skilyrðið fyrir þessu,
er að skíðin séu vel - innbrend
með viðartjöru, eða góðu klístri,
ef viðartjara er ekki fyrir hendi.
Innbrenslan nægir oft tál að
gefa skíðunum gott rensli, sér-
staklega í. miklu frosti (yfir
-5-12° á C.). Sé hitinn undir 12
á C. eykur maður renslí skíð-
anna með skíðaáburði, og sé
hitinn um, 0° C. eða yfir það er
áburðurinn nauðteynlegur.
Kristallmyndanir fannarinn-
ar hafa auk hitans mikla þýð-
ingu þegar um skíðaáburð er að
ræða., Nýfallin snjór eða snjór
sem ekki hefir orðið fyr.ir áhrif-
um hitans ( hláku) eða frosti,
hefir smá kristalla, semi skíðin
renna, fremur illa á, auk þass
sem. hann er oftast laus, svo skíð-
in sökkva dálítið í, og renna líka.
þess vegna ver en annars. Stund
um klessist meyr snjór undir o.g
stundum frýs vot fönn undir
skíðunum.
Kornsnjór er fönn sem mynd-
ast þegar nýr snjór verður fyrir
áhrifum hitans — þiðnar og
þjappast síðan saman í frcsti, og
dubbaði það sig upp með nafni
Sjálfstæðisflokksins gamla. Þá
var mér satt. að segja svo nóg
boðið, að ég spurðist fyrir um
það hj(á fróðum mönnumi, hvort
engin tök væru að hindra, þessa
óhæfu. En svarið var, að hér,
væru engin lög í landi, sem
vemdað gætu nöfn manna eða
bóka og blaða fyrir misnotkun.
Að endingu vil ég geta þess,
Eítir .nokkurra daga umhugs-
un tók forseti Efri deildar til-
lögu 'Brynjólfs Bjarnasonar um
verðlag á mjólk, á dagskrá í
gær.
Urðu * miklar umræður, og
þvældi íhaldið (Magnús Jónsson
og Guðrún Lárusdóttir) fraan, og
aftur um málið, og voru þau í.
öðru orðinu á móti verkhækkun-
inni á mjiólk en í hinu full af
skilningi á þörfum íhaldsfor-
sprakkanna, sem heimtað hafa
verðhækkunina,.
Brynjólfur Bjarnason taldi
það sjálfsagt að Alþingi og ríkis-
stjórn hefði hönd í bagga um
störf mijólkurverðlagsnefndar,
þar sem oddamaður nefndarinn-
ar væri skipaður af ríkisstjórn-
inni, o.g Alþingi léti skipulagn-
ingu mjólkursölunnar mjög til
a.ð það er mín sannfæring, að
mætti Skúli Thoroddsen líta upp
úr gröf sin,ni og sjá hvernig
horfir í íslenskri pólitík, mynui
honum falla mun þyngra, að sjá
nafn ílokks síns skreyta flíkur
íhaldsins, heldur en hitt, að blað
kommúnista bæri nafn Þjóðvilj-
ans.
Á öskudaginn 1938.
Theodora Thoroddsen.
sín taka.
Sýndi Brynjólfur frarn á
hversu skaðleg verðlagspólitik
mjólkurverðlagsnefndar væri
bæði framleiðendum og neytend-
um'. Verðið væri hækkað, neysl-
an minkaði, framleiðslan borg-
aði sig ver vegna minkandi sölu
og enn yrði að hækka verðið, og
svo koll af kolli. Vitnaði hann i
skýrslu Skipulagsnefndar at-
vinnumála, þar sem reiknað er
út, að bændur austianfjalls og í
Borgarfirði muni allvel haldnir
af 18 aura verði fyrir mjólk sína
auk flutningskostnaðar, og
bændur í nágrenni Reiykjavíkur
með 20—22 aura. »Dýrari fran>
leiðsla en þettla verður að teljast
óheilbrig'ð og ætti því ekki að
leyfast«, segir Skipulagsnefndin.
FRAMHALD A 3. SIÐU
Landráðamálin í Sov-
etríkj uuuiii.
FRAMH. AF 1. SIÐU.
Hinn opinberi saksóknari So-
vétríkjanna las í dag ákæruna
á hendur Bucharin og hinum
öðrumi sakborningum í mála-
ferlunum fyrir æðsta herréttin-
um.
1 ákæruskjalinu er sagt, að í
undirbúningsrannsókn málsins
bafi sannast á ákærða víðtæk
njósnarstarfsemi fyrir , erlend
ríki, er fjandsamleg eru Sovét-
ríkjunum. Meðal ákærðra, eru
auk fylgismanna Bucharins,
»hægri mannanna«, t.rotskistar
og fylgjendur borgaralega »Þjóð
byltingarflokksins«. Klíkur þess-
ar, segir í ákæruskjalinu, —
hafa, nú engan hljóimlgrunn með-
al þjóðanna, í Sovétríkjunum. og
og byggja því alla valdadrauma
sína á innrásarstyrjöld erlendra
stórvelda. Þar af leiðir, að þeir
gerast þátttakendur í hernjósn-
starfsemi fyrir ríki þessi, til að
auðvelda slíkt innrásarstríð, og
stuðla að ósigri Sovétríkjanna.
Höfðu farið fram samningar um
þau efni, að ef til ósigurs Sovét-
ríkjanna kæmi, skyldu þessi er-
lendu ríkisvöld hjálpá hinum á-
kærðu til að ná völdunum.
Ákærðir Selenslci, lvanoff, Sú-
bareff stóðu áður í. þjónustu
leynilögreglu keisarans,, og hafa
orðið uppvísir að því að fremja
hermdarverk í þvf skyní, að
valda rikisstjórninni erfiðleika,
og ennfremtur tilræði við helstu
leiðtoga Sovétríkjanna.
Á Krestinski hefir sannast
að hafa starfað að hernjósn-
um fyri-r Þýskaland eftir bein-
umi fyrirmælum Trotsk's, og
hafi hann í því skyni átt í sarnn-
ingum við þýs,ka. hershöfðingj-
ann Seeckt,- Árið 1921 komst
hann að samningi við Seeckt um
að leyfa, þýskum hernjósnurum
frjálsa ferð inn í Sovétríkin og
gefa þeim þýðingarmiiklar upp-
lýsingar. I staðinn fékk hann
loforð um 250 þús. marka. árlega
greiðslu, sem styrk t,il starfsemi
Trotskislnina. Var fjárhæð þessi
útborguð reglulega árum saman,
ýmist í Moskva eða Berlín. Hann
veitti fénu móttöku í Berlín, og
flutti það til Moskva«.
Grinpo játaði á s'ig njósnir í
þágu Pólverja og Þjóðverja.
Hann kvaðst, hafa, staðið í sa,m-
bandi við pólskan mann, sem
ekki er nafngreindur, þó rétt'ur-
inn viti nafn hans. Pólverji. þessi
stóð í beinu sambandi við her-
foringjaráðið pólska. Lét Grinco
manni þessum í té ýmsar upp-
lýsingar um afstöðu »hægrí
mannanna« til Ukraine mál-
anna. Ráku samsærismennirnír
rú&snesku undirróður í Ukraine
og leituðu eftir hernaðarlegri
hjálp Pólyerja til þess að koma
af stað uppreisn í la.ndinu.
Kvaðst, Grinco hafa vitað að
þýskir fasistar stóðu að baki
Pólverjum í þessu efni og hefir
hann játað samband sitt við þá
með það fyrir augum að efla
uppreisn í. Ukranie.
Rijkoff hefir játað hið sama,
hvað snerti fyrirætlanir þeirra
félaga í Hvíta-Rússlandi og Uk-
ranie.
Þá segir hann ennfremur, að
þetta hafi verið gerti í samræmí
við samninga, sem Trotski gerði
við þýsku fasistastjórnina umi að
lát'a af hendi við hana rássnesk
lönd. Þá skýrði Rykoff frá því
að 1 undirbúningi hefði verið
slíkt landaafsal í. Asíu í hendur
Japana. Ástæðurnar fyrir þessu
landaafsali í .hendur Japana og
Þjóðverja var að ýta un.dir þessi
ríki til þess að fara með ófrið á
hendur Sovétríkjunum.
Fréttaritari.
Skíðagöngur og skíðaáburður
Eftir Tryggva Dorsteinsson, skíðakennara.
■myndar stærri kristalla en áður.
Á kornsnjó renna, skíðin mjög
vei.
Þekki maður það sem nú var
ságt um áhrif hitans og fann-
arinnar á vel innbrend. skíði, og
hafi maður áburðartöflu og hita-
mæli til aðstoðar má oftast finna
ráð til að fá sæmilegt rensli eða
a. m,. k. bæta það að m,un.
Áburðartegundir þær, sem not
aðar eru eftir innbrensluna og
eiga við ýmiskonar mismunandi
færi eru oft kallaðar »Kaldur
skíðaáburður« í mótsetningu við
grunnáburðinn (innþrensluna)
sem, soðin inn í skíðin. Áburðar-
tegundir sem eiga við í kulda
e,ru vaxkendar, 1 hita á tjara
eða, klísturkendur áburður vio
og þegar hitinn er kringum frost
mark reynist samsetningin af
þessu bestur við klísturvax. Þeg-
ar kaldur skíðaáburður er not-
aður verða skíðin að vera vel inn
brend því á innbrendum skíðum
festist kaldi áburðurinn mun bet
ur en á óinnbrendu tré eða lakki
sem han,n tollir næstum ekki á.
Hafi skíði verið sm,urð með
tjörukendum áburði og eigi síð-
ar að nota vaxkendan áburð,
verður fyrst að ná þeim tjöru-
kenda burt svo vel semi hægt er.
Þettai kemur stundum fyrir þeg-
ar færi breytistimeðanskíðin eru
notuð eða, hláka er annan daginn
og frost, hinn, og tjörukendur á-
burður hefir orðið eftjr undir
skíðunum fr,á fyrri. deginum.
Vaxkendur og klisturvuxkend-
ur áburður er borinn á úr bauk-
um eða »túbum«, þannig að á-
burðinum er ,strax núiö á allan
renslisfflöt skíðanna, og: síðan er
hann jafnaður með því að
strjúka yfir með korki eða
gúmimí Oig síðast. með hendinni.
Klístur (áburðartegundir úr
hálf fljótandi klístur-sÞmi) er
sírokio út á sk'.ðunum meo flöt-
um hníf, (borðhníf) klístur-
spaða úr stáli (líkur kyttisspaða
sem málarar nota) eða tréspaða.
Varast skal að bera meira á
af þessum ábúrði en svo.að það
strjúkist alt vel út í þunt; lag.
Gotf er að hita klísturtúbuna
eða baukinn dálítið áður en
klístrið er notað.Innihaldið verð-
ur þá betur fljótandd og í alla
staði viðráðanlegra,
Stundum má bera klístur á
með pensli. Oti má h'ta kb'strið
undir hönd sinni eða í lófunum
ef mönnum sýnist svo (t. d.
skaraklístur).
Klisturáburð ska.1 ætíð leggja
þunt á, en þess skal vandlega
gætt að aldrei komi klístur í
skcruna sem liggur eftir endi-
löngum renslisfleti skíðanna. I
hana er ætíð að bera vaxkend-
an áburð.
Oft nægir að nota klístur að-
eins undír lítinn hluta. skíðanna
til að hindra bakrenslið. Þá æt'ð
undir miðjuna^ Stundum gefur
vaxkendur áburður mjög gott
rensli áframi en gefur enga festu
(rennur aftur úr). Þá hjálpar
offt klísturkendur áburður undir
miðjuna. Sé áburðurinn ekki
sfrokinn út gefur hahn enn betri
festu.
Hafi rhaður smurt of mikið
með klístri eða mjög tjörukend •
um, áburði má minka áhrif hans
með því að strjúka »paraffin
va.xi« yfir hann t. d. fram og
afturhluta skíðanna. Klístur
undir miðjuna.
Gangi þetta. ekki verður að ná
klístrinu burt að einhverju
leyti. Göimlu klístri og klístur-
vaxi nær maður best. af með því
að hita rkíðin og strjúka síðan
áburðinn a,f með »tvisti« eða
dúk. Á þennan hátt er í flestum
tilfellum hægt, að fá sæmilegt
rensli eða a, m. k. bæta það að
mun, ef snjókristallarnir eru
svipaðir í öllu, skíðalandinu og
veður helst óbreytt.
Verra er við það að eiga þeg-
ár færi. er misjafnt eða veður
breytist meðan á skíðaferðinni
stendur. Klístiurvaxáburður er í
því tilfelli heppilegri þar sem
frekar má not.a, vaxkendari á-
burðartegundir með henum ef
skifta þarf um áburð.
Þegar borið er á úti í skíða-
landinu er gott að velgja á.burð-
inn og skíðin, eins og áður er
,sagt. Því áburðarteguindirnar
verða allar harðari og óþjálli í
kulda. Þetta, má gera með litlum
gaslampa, eða áburðarverkfæri
sem hitað er með þurspritti, en
þesskonar er sjaldnast með í
stuttum ferðum. Áburðarspaði,
svipaður kýttisspaða sem máíar-
ar nota, en með stálfjöður til að
festa, þursprittsplötu, er hand-
hægt áhald.
Renslisflötur skíðanna verður
ávalt að vera vel þur þegar bor-
ið er á, Eftir að búið er að bera
á skíðin er best. að þau standi
nokkra stund utanhúss áður en
þau eru noffuð.
Reynið áburðin.n með því að
ganga, staflaust beint upp
brekku og reynið renslið niður.
Tryggvi Þorstcinsson.
Verðhækkun mjölkurinnar
skaðar neytendur og bændur
Rétta leiðin er að — lækka verðið
svo að neytslan aukist.