Þjóðviljinn - 08.05.1938, Blaðsíða 3
ÞJÓÐVILJINN
Sunnudaginn 8. maí 193S
gSJðOVIUINN
Málgagn Kommúnistaílokks
Islands.
Kitstjóri: Einar Olgeirsson.
Ritstjórn: Bergstaðastrœti 30.
Sími 2270.
Afgreiðsla og auglýsingaskrif-
‘j stofa: Laugaveg 38. Sími 2181.
Kemur út alla daga nema
mánudaga.
Askriftargjald á mánuði:
Reykjavík og nágrennj kr. 2,00.
Annarsstaðar á landinu kr. 1,25.
í lausasölu 10 aura eintakiö.
Víkingsprent, Hverfisgötu 4,
Sími 2864.
Innfiutningshöft og
atvinnuieysi
Ástandið í atvinnumálum
bæjarins er eitt hið allra versta,
sem dæmi er um. Saltfisksver-
tíðin hefir orðið bæði stutt og
léleg, og aðeins lítill hluti þeirra
manna, sem hefir skort atvinnu
hefir fengið vinnu við hana. At-
vinnubótavinnan er lítil og bær-
inn er þegar byrjaður að segja
upp þeim mönnum sem að und-
anförnu hafa haft fasta vinnu
við höfnina.
En þó benda allar aðstæður til
þess, að hér sé aðeins um for-
spil annara meiri tíðinda að
ræða, enn þá meira atvinnuleys-
is og frekari vandræða en dæmi
munu vera um í bænum.
Hitaveitan, sem allar vonir
voru bundanar við um vetrar-
og vorvinnu, hefir brugðist til
þessa tíma, og enn er allt í lausu
lofti um, hvenær hún getur haf-
ist. Þó benda atburðir síðustu
daga til þess, að það mál sé nú
nokkuð að færast í áttina.
Húsabyggingar verða engar
eða nálega engar í sumar. Gjald
eyris- og innflutningsnefnd hef-
ir þegar takmarkað svo inn-
flutning byggingarefnis að til
vandræða horfir. Atvinna sú er
annars hefði fengist við bygg-
ingarvinnu er útilokuð, og búast
má við húsnæðiseklu framund-
an, og yrði það síst til þess að
draga úr dýrtíðinni. Verka-
mannabústaðir verða engir
reistir í sumar og alt það fé, sem
til þeirra átti að renna hefir far-
ið til annars.
Við þessa erfiðleika bætist
svo, að Gjaldeyris- og innflutn-
ingsnefnd hefir nýlega boðað
stórlegan niðurskurð á ýmsum
öðrum aðflutngi, og hætta er
talin á því, að innflutningur
hráefna handa iðnaðinum verði
einnig skorinn niður að mestu
leyti. Liggur þá ekki annað fyr-
ir en að iðnrekendur segi starfs-
fólki sínu upp í stórum stíl, og
að allur þorri iðnaðarverka-
mahna bætist þannig í hóp at-
vinnuleysingjanna.
Hér er ekki um neinar hrak-
spár að ræða, heldur blákaldan
veruleika eins og hann blasir nú
við og eins og allar líkur benda
til að hljóti að fara.
Við þetta bætast þau stjórn-
málalegu straumhvörf, sem nú
hafa orðið í pólitísku lífi þjóð-
arinnar. Hægri armur Fram-
sóknarflokksins hefir gengþð at-
vinmirekendum að fullu á hönd,
Eagri mennirnir í essinn sínn!
Þeim hefilr teklst aO pina Framsðkn fnn ú skatta*
uppgjöfilna handa togaraelgendnm og skoöa petta
hncyksll sem „elgn alpýðnnnar*4
»Vér einir vitum, hvað fólk-
inu er fyrir bestu« -— mun sann-
arlega vera meginregla hægri
mannanna í A1 þýðuflokknum: í
sambandi við skat.tfrelsi togara
eigenda, því ekki fær nokkur al-
þýðumaður fundið neitt vit út
úr ráðstöfunum þeirra.
Hægri mennirnir semja við
Framsókn um þetta skattfrelsi
sem sitt mál.. Þeir fórna vafa-
laust hinu og þessu af hags-
munamálum alþýðunnar til að
fá þetta í gegn. Þeir samþykkja.
verstu svívirðingar vinnulög-
gjafarinnar til að »útvega
verka,lýðnum« hnossgæti: skatt
frelsi togaraeigendanna!!
Þá, sem guðirnir ætla að eyði-
leggja, gera þeir blinda., má
segja um þessa menn.
Meðan verkajýðurinn lifir við
síversnandi lífskjör, — meðan
verkamannafjölskyldurnar vai-t
vita hvað þær eiga að hafa til
næsta máls, — meðan fjöl-
skyldumönnum, sem haft hafa
vinnu árum saman, er hent út
á kaldan klakann, — meðan
hrun vofir yfir iðnaðinum og at-
9ú Tilda peir aillf gerðatdða
IhatdsmenD, FrsmsókRarmen og þtnQftokk-
n? AlpýMíokksins viida ekki trrseJa sfýri-
vinnuleysi yfir iðnverkafólkinu,
— þá er aðaláhugamál hægri
mannanna, næst klofningu al-
býðusamtakanna, það að gera
togaraeigendur skattfrjálsa og
fjötra verkalýðsfélögin í fjötra
vinnulöggjafarinnar.
Og þessir bandamenn íhaids-
ins þykja.st svo vera kjörnir til
ao leiða fólkið til baráttu gegn
því!! Og þora jafnvel öðru hvoru
að segja. að öll alþýðan eigi að
sameinast í þeirra flokki (!!),
— en bæta þá venjulega við að
það verði nú vísit' langt. þangað
til að það verði!
Yfirstandandi Alþingi hefur
ekki flutt alþýðunni neitt nema
rýrð réttindi og versnandi kjör.
Og þegar hægri mennirnir svo
loksins fá mál í gegn, þá er það
eitt versta, — og vitlausasta - -
, hneykslið, sem þingið hefir
i framið.
1 m
Alþýðublaðs) iltunum þykir
fxið undarleyt, að BrynjóJfur
Bjarnason shy.ldi greiða aúcvœði
{með því, að frwmvarpið um
gerðardóm í stýrimannadeilunni
yrði v/sað til annwrar mnrœðu,
til þess að frcisla þess að fá
breytincjartW 'ógur sínar sam-
þyktar, en. greiða svo atkvæði,
rnóti frumvarpimv, þegar búid
var að fella þær.
Allir vita, að daglega taka Al-
þýðuflokksmenn og raunar allir
flokkar þingsins þessa afstcðu
til margvíslegra mála,
En þstta skilja Alþýðublaðs-
piitarnir ekki. Altaf eru þeir
jafn gáfaðir.
merin fyrir hefndtim atviBnnrekeEda lema
nema kjðrin værn ákveðii með eerðaidómi
Eins og kunnugt er strandaði
samkomulag milli stýrimanna og
eimskipafélaganna á því einu,
að Eimskip vildi ekki tryggja
það, að hefndir g-agnvart stýri-
mönnurn yrðu látnar niður falla.
Það var því einfalt verk fyrir
Álþingi, að leysa þessa deilu.
Það þurfti því ekki annað en að
ákveða. með lögum, að allar sak-
ir vegna. deilunnar skyldu niður
falla, Þar með var eina ávgrein-
mgsairidið sem hindraði lansn
deilunnar úr 'sögunni og deilan
leyst.
Þessa tillögu fluttu kommún-
istar og H. V. á Alþingi. Allir
hinir flokkarnir feldu þetta, án
þess að get.a borið nokkur rök
og krefst þess að alþýðan sé
beitt gjörræði á gjörræði ofan.
Vinnulöggjöf sú, sem þeir Sig-
urjón Ólafsson & Co. hafa beitt
sér fyrir er þegar orðið úrelt
plagg. Lögþvingaðúr gerðar-
dómur er orðin staðreynd, áður
en „félagsdómur“ Sigurjóns er
orðinn að lögum og framsóknar-
menn særa afturgöngur frá mið-
öldum upp úr gröfum sínum til
f jandskapar við alla alþýðu. Al-
þýðan vissi að hún átti f jendum
að mæta, þar sem forkólfar
Sjálfstæðisflokksins voru, en nú
veit hún, að Jónas frá Hriflu
og hægri leiðtogar Framsóknar-
flokksins eru í látlausu kapp-
hlaupi við íhaldið um „sæmdar-
heitið“: fjandmaður alþýðunn-
ar nr. 1.
Það eru fyrst og fremst þess-
ir herrar, sem fara með stjóm
landsins. Alþýðan getur tæplega
vænst sér nokkurrar stoðar hjá
þessum mönnum í baráttunni
gegn atvinnuleysinu. Hún verð-
ur að taka það í sínar hendur.
Sameinuð er alþýðan það afl,
sem f jendur hennar verða að
hopa fyrir, ef hún beitir sam-
tökum sínum.
fram fyrir sinum rnálslað.
Að halda, því fram að Eim-
skip hefði dirfst að rísa upp á
móti ríkisvaldinu, sem félagið
er háð á allan hatt, ipeð því að
falla frá fyrri tilboðum sínum',
þegar búið var að samþykkja
þetta á Alþingi — er fjarstæða.
Þetta er svo< fjarri sanni, að eng-
inn þorði að bera þessi »rök«
fram á Alþingi.
Eimskip lét, málið stranda, af
því að Egg-ert. Claessen og hans
menn vildu fyrir hvern mun fá
gerðardóm, Þeir vilja gera. lög-
þvingaða gerðardóma að fastri
reglu. — En Jón Axel Péturs-
son, Stefán Jóhann og þing-
flokkur »Alþýðuflokksins« vildu
ekki láta krók komia móti bragði.
Þeir vildu ekki tryggjai sjómenn
gegn hefndum atvinnurekenda,
nema; samþykkja lögboðinn
gerðardóm um leið, enda þótt
það væri algerlega óþarfi til
að leysa deiluna.
Þeir hægri menn Alþýðufl.
eru því ekki aðeins orðnir for-
mælendur vinnulöggjafar, sern
skerðir verkfallsréttinn, heldur
líka lögboðinna gerðardóma. —
Þróun þeirra í afturhaldsátt er
alveg sérstaklega ör um, þessar
mundir. — Það eru ekki nema
nokkrar vikur sáðan ráðherra
þeirra var >xlreginn út úr ríkis-
stjórninni« — vegna þess að
gerða,rdómslög voru samþykt á
Alþingi.
Taflfélag Reykjavíkur.
Aðalfundur félagsins verður
haldinn í dag, sunnud., kl. 1
le. h. í K.-R.-húsinu.
Barnast. Æskan nr. 1
heldur 52 ára afmælisfagnað
'sinn, í da^ í K.-R.-húsinu. Verð
ur þar fjölbreytt skemmtun. Síð
ustu forvöð fyrir félaga að fá
sér aðgöngumiða eití dag í K,-
R.-húsinu kl. 10—12 f. h.
Sveinasamband bygginga-
manna mótmælir iðnnáms-
frumv. Jör. Brynjólfssonar.
Á þingfundi Sveinasambands
býggingamanna, er haldinn var
21., f. m„ vcru eftirfarandi mót-
mæli, samþykt:
»Þing Sveinasambands
byggingamanna í Reikjavík
mótmælir harðlega, frumvarpi
því til laga um breyting á lög-
uiiii nr. 27, 1. febr. 1936 um
iðnaðarnám, sem fram er
komið á Alþingi. Þingið telur
að frumvarpið sé bein árás á
samtök iðnaðarmanna og rétt-
indi, því að hér sé verið aö
taka þann sjálfsagða, rétt. af
iðnfélögunum að ráða um
fjölgun í stétt.unumi á hverj-
u:m' tíma, sem að sjálfsögðu
vit.a best um þörfina til fjölg-
unar. Einnig telur þingið að
frumvarp þet.ta taki allan
sjálfsákvörounarrétt a.f iðn-
félögunum, og Iðnráði Reyk ja-
víkur um þessi mál«.i
Sveinafélag skipa-
smiða mótmælir
sama frumvarpi.
Á fundi í Sveinafélagi skipa-
smiða í Reykja.vík 30. apr. s. 1.
var eftirfarandi áskorun sam-
þykt í, einu hljóði:
»Fundur í Sveinafélagi
skipasmiða í Reykjavík 30,
apr. 1938 mótmælir ha,rð!ega
frumvarpi til laga um breyt-
ingu á lögum, um iðnaðarnám,
sem flutt er á yfirstandandi
Alþingi af Jörundi Brynjólfs-
syni, þm. Árnesinga.
Félagið álítur að með frum-
varpi þessu séu iðnaðarmenn
sviptir öllum íhlutunarrétti
um vöxt og afkomu hinna
ýmgu iðngreina.
Félagið skorar því á Al-
þingi a?) fella tafariaust til-
lögur þessar, en aftur á móti
skorar félagið á Alþingi að
gjöra, ráðstafanir í þá átt að
ska,pa aukna a,t,vinnumögu-
leika í iðnaði. Sérstaklega tel-
ur féiagið nauðsynlegt að
greiða fyrir nýsmioi skipa hér
á landi, með hagkvæmum lán-
um og afnámi tolla á efni til
skipasmíða,. Félagið endur-
tekur einnig áskorun sína, 11
Alþingis um að samþykkja
frumvarp til laga um fram-
kvæmd yiðgerða, á íslenskum
skipurn«.
Bazar
ætlar parnaheimilisnefnd
„Vorboðans" að halda miðviku-
daginn þann 11. þ. m. Þar verð-
ur mikið af ágætis fatnaði, sér-
staklega handa börnum, og m.
fl. fl. Konur eru hér með vin-
samlega áminntar um, að hraða
sér með muni þá, er þær hafa
í hyggju að gefa, og koniílþein-i
sem fyrst til áðurnefndra nefnd-
arkvenna, eða í Góðtemplara-
húsið uppi eftir kl. 1 sama dag.
Skipafréttir.
Gullfoss var á Isafirði í gær.
Goðafoss er í Reykjavík, Brú-
arfoss og Lagarfoss eru á útleið
Dettifoss kom frá útlöndum í
gærkvöldi, Selfoss fór í gær frá
Hull áleiðis til landsins.
Flokksfélagar
og aðrir lesendur!
Skiptið við þá, sem aug-
lýsa i pjóðviljanum, oglát-
ið blaðsins getið!