Þjóðviljinn - 22.05.1938, Síða 2

Sunnudaginn 22. maí 1938.
P JOÐVILJINN
,Það er kominn dagur*
Leikrit í þrem þátium eftir Kart Schliiíer.
I aðalhlutverkunum: Poul Reumert og Anna Borg.
Or leikritinu „það er kominn dagur“: Poul
Þorsteinn Ö. Stephensen, Emilía Borg, Anna Bor{;
Reumert,
Frumsýningin á „Það er kom
inn dagur", var viðburður, sem
maður býr, að. Hugnæmt leikrit
og frábær meðferð gestanna,
Önnu Borg og Paul Reumert.
Petta danska leikrit fjallar um
mjögumdeilt efni: hvort teyfi-
legt sé, að stytta mannlegri veru
aldur, þegar um er að ræðastór
kostlegan vanskapnað eða ör-
kuml, er mundi gera lífið að
samfeldri þjáningu. Petta vanda
mál, sem grípur inn að kjarn-
anum í lífsskoðun manna, er
að vísu leyst í höfuðatriðunum
frá sjónarmiði skynseminnar, en
þjóðfélagslega er það óleyst enn
Höfundurinn teflir fram hinum
ævagömlu erfðakenningum
gegn skynseminni, og hefirval-
ið þá leiðina, að láta þessar
rótgrónu erfðir sigra hina upp-
lýstu skynsemi að lokum — og
þannig skaþast harmleikurinn.
Ruhne yfirlæknir (Poul Reum-
crt) og kona hans, Hetga (Anna
Borg), hafa eignazt vanskap-
að barn. Læknirinn óttast um
Síf konu sinnar og þorir ekki
að segja henni sannleikann.
Hann deyðir barn þeirra, en fær
konunni annað barn, sem hún
heldur að sé hennar eigið. Hún
. iekur miklu ástfóstri við það og
■ekur mjög nærri sér er það
deyr tveggja ára gamalt. Lækn-
irinn er sannfærður um, aðhann
iiafi gert hið eina rétta og á
grundvelli þeirrar sannfæringar
styttir hann jafnvel örkumla
sjúklingum aldur. Þrátt fyrir.
Dað er hann ekki samur maður.
öljóst ,,samvizkubit“ kvelur
'rann nótt og dag, svo að hon
:m liggur við sturlun. Loks á
hann ekki annars úrkostar, en
ið segja konu sinni leyndarmál-
Lð, og að áeggjan hennar ganga
bau svo bæði út í frjálsan
c'auða. Leikritið er listrænt og
auðugt að blæbrigðum.
Efnið kahn að virðast óað-
laðandi, en meðferð Reumerís-
hjónanna á höfuðpersónunum er
með þeim ágætum, að áhorfand
inn hlýtur að vera hugfanginn
ir á byrjun til enda. Pað, sem
einkum vekur efíirtekt í leik
þeirra, er hinn óskeikuli og
djúpi mannlegleiki í einfaldri
og látlausri framsetningu. Hér
eru engar óþarfar, sálarlausar
maríónettukúnstir, heldur brenn
andi inura líf, sem mótar hinn
ytri persónuleika líkt og af
sjálfu sér. Þetta er galdur lisf.ar-
lenzku og gert henni sömu skil,
og kannske liggur líka einhver
þjóðarmetnaður í þeirri csk, en
ef til vil! hefði það eitthvað
raskað samleik þeirra hjónanna.
Önnur hlutverk eru ílest smá.
Af þeim er stærst prófessor
Sparre (Haraldur Björnsson)
harðnaður, gamansamur karl,
er hefir það hlutverk að bregða
léttari svip yfir stykkið, — og dr.
med. Holdsted, sem Þorsteinn Ö
Stephensen leikur einkar laglega
Frá höfundarins hendi er það
smábrotin persóna, en mætti
þó vera lítið eitt snarpari.
Pessar gestasýningar Reum-
ertshjón’anna eru einstætt tæki-
færi fyrir bæjarbúa til að njóta
fyrsta flokks leiklistar, og læra
að meta gildi þessarar fögru
listar. Pví miður er sá skilning
ur takmarkaður hjá okkur enn
þá. Pað kemur yfir mann eins
og kalt vatn, |jegar áhorfendurn
ir fara að skellihlæja í miðjum
harmleik, ef fellur gamansöm
setning.
Að endingu ber að þakka
gestunum þá ræktarsemi að
koma hingað og leika og þann
áhuga, er þau sýna fyrir ís-
lenskri leiklist með því að verja
ágóðanum af svningunum -flk
eflingar Þjóðleikhúsinu.
Er þess að vænta, að bæjar-
búar láti ekkert sæti autt ^
þessum sýningum.
n. &
Anna Borg og Haraldur Björnsson.
innar. Hlutverk Poul Reumerí
er einkum vandasamt. Læknir-
inn er að öðrum þræði sálsjúk-
ur og að öðrum þræði heilbrigð
ur. Þessa tvo þætíi tvinnar Reu-
mert saman á rneistaralegan
hátt. Leikur Önnu Borg er þó
ekki síður heillandi. Hin þrótt-
miklu snöggu geðbrigði, hin
sterka sálræna túlkun, samfara
kvenlegum yndisþokka vek'a ó-
blandna aðdáun. Þegar maður
heyrir hina óvenjufögnj dönsku
frúarinnar, verour manni að
óska, að hún hefði talað ís-
Næturlæknir
í nótt er Eyþór Gunnarsson,
Laugavegi 98, sími 2111. Sunnu
dagslæknir í dag er Björgvin
Finnsson, Vesturg. 41, sími 3970
Les'ð
auglýsingu Mæörastyrksnefnd
arinnar uni skemtanir í bíóun-
um og Oddfellowhúsinu.
Hjónaband.
í gær voru gefin saman í
hjónaband ungfrú Friðbjörg
Eyjólfsdóttir og Edvard Árna-
son símaverkfræðingur.
Aðkomumaður: Er hann pabbi þinn
heima?
S nurinn 7 ára: Nei, hann er niðri
í stíu hjá svínúnum, en hann er auð-
þektur, því hann hefur kaskeyti á
höfðinu.
**
Gísli Ásmundsson Dalaskáld var
uppi á sama tíma og séra Jón
Hjaltalín, sem einnnig var ágætt
skáld talinn. Einu sinni, er inargt
fólk var við kirkju, vildi það til
um messuna, að kona ,sem Hall-
dóra hét ,tekur sæti, að bekkurinn
brotnaði, svo að Halldóra féll á
kirkjugólfið. p>á orkti Gísli um mess
Þegar Halldóra bekkin braut
bomsa náði í hénni,
gyðjan ofan á gólfið hraut,
glöggt þann atburð ég kenni,
Salvör í Króki (eða krókbekk)
sat þar hjá,
sú varð bereygð í framan,
en Halldóra litum bústin brá
og bý-skældist hreint öll saman.
Það þótti þegnum gaman.
Þegar Hjaltalín prestur lieyrði
kveðskap Gísla, orkti hann:
Þegar Gísli guðs boðorð braut
um blessaðar messustundir,.
hbnum í liuga skollinn skaut
að skálda, prédikun undir
1 hjartans króki eflaust hans
andar sjö bjuggu saman,
skömm og foraktan skaparans
skældu hans sál í framan.
Fjandanum fannst það gaman.
• •
í lia.ttabúðinui.
—: Sjáið þér til, kæra. frú, þsssi
hattur gerir yður tíu árurn yngri.
— Það eru nú dálftið vafasöm með-
mæli. Ég verð þá, efti.r því eð dæma,
tíu árum eldri, þegar ég tek hattinn
af mér.
Nanna Egilsdóttir heidnr söna-
skemtnn í Gamla Bíó á miðv.dagtnn
Hún er nýkomin heim frá námí
í söng og hörpuleik í Hamborg^
Það er altaf nokkur viðburður
í hinu fábreytta hljómlistarlífi
bæjarins, þegar nýir kraftar
bætast í hópinn eða.. hafa sótl
nám og frama til þeirra þjóða,
,sme, standa okkur -marg-falt
framar í þeim efnum.. Slíkum
nýliðum, f.ylgir albaf hressancli
blær, erí við þá eru tengda.r nýj-
ar vonir.
Á miðvikudaginn kemur efnir
frú Nanna Egilsdóttir til söng-.
skemtunar í Gamla Bíó. Nanna
er að vísu ekki nýliði, þó að hún
sé ung að árum, því að fy-riir
nokkru gafst, bæjarbúum kost-
ur á að heyra hörpuleik hennar.
Fr.ú Nanna, Egilsdóttir hetir
nú dvalið um hálfs annars árs
skeið i Hamborg og íagt stund á
söng og hörpu’.eik. Sótti hún
nám hjá eirumi af þekt.ustu
söngkennurr n borgarinnar, er
Martha T ohlmann Tiim'mler
heitir. Var hún áður við óper-
una í Hamborg og söng um
tíma á móti ýmsum af írægustu
snillingum Evrópu, svo s.em
Caruso og Schumann Heinck.
Pess má geta til gamans, að
Martha, Pohlmann Tumm/er
lærði hjá íslenska óperusingv-
aranum, Ara Jónssyni, er uin
aldamótin var í hópi hinna þeiít-
ustu söngmanna Evrópu. Dvaldi
hann langdvölumi í Hamborg,
en siöng víðsvegar um Evrópu,
svo sem' í London, París og Ber-
lín.
25. apríl, eða rétt áður en
Nanna lagði af st.að heimleiöis,
söng hún opinberlegp, í Hamborg
og var söng hennar prýðilega
Nanna Egilsdóttir
tekið í þýskum blöðum. Hefir
Þjóðviljinn átb þess kost að sjá
nokkur af ummælum þessum,.
og eru þau mjög á einn veg og'
, hinni ungu söngkonu tit sóma.
Eins og áður er sagt, efn'r
xNanna. til s'ingskemtunar í
Gamla Bíó á m.ióvikudaginn
kemur. Á söngskránni verða
ítölsk, íslensk, þýsk og rú:-,snesk
lög. Við hljófærið vcrður Emil
Thorodc’sen, en maður Nönnu,.,
Þórhallur Árnason le kur á selló
ásamt Höskuldi Þórhallssýni. Að
þessu sinni mun Nanna ekki
leika á hörpuna, heldur aðeins
syngja.
Dvöl frú Nönnu veröur að
þc,ssu sinni verður mjög' skömrn
hér í bænum, því að hún og mað-
ur hennar eru ráðln af útvarp-
inu í Harnborg til þess að ílytja
þar íslenska hljómleika s'ðari
hluta sumarsins.