Þjóðviljinn - 20.07.1938, Qupperneq 4
ays Wy/aíi'ib
Leikaralíf í
1 Hollyvood.
(Asiar is Born)
Hrífandi fögur og tilkomu
mikil amerísk kvikmynder
gerist í kvikmyndaborg-
inni Hollywocd.
öli myndin er tekin í eðli-
legum liíum, „Technico-
Ior“.
Aðalhlutv. leika:
Fredric March og
Janet Gaynor.
Úpbopglnni
Næturlæknir:
í nótt er Alfreð Gíslason.
Brávallagötu 22, sími 3894.
Næturvörður
verður í Ingólfs- og Lauga-
vegsapóteki þcssa viku.
Útvarpið í dag:
10.00 Veðurfregnir.
12.00 Hádegisútvarp.
15.00 Veðurfregnir.
19.10 Veðurfregnir.
19.20 Hljómplötur: Lög fyrií;
blásturshljóðfæri.
19.40 Auglvsingar.
19.50 Fréttir.
20.15 Útvarpssagan „Október,-
dagur“ eftir Sigurd Hoel.
20.45 Hljómplötur:
a. Petroushka-dansinn eftir
Stravinski.
b. 21.35. íslenzk lög.
Skipafréttir.
Gullfoss er á leið til Kaup-
mannahafnar frá Leith, Goða'
foss fór frá Harriborg í gæ,t,j
Brúarfoss er í Reykjavík, fer
vestur og norður um hádegii
þlÓÐVIUINN
Chmg Kð| Sjek lýsir reynslannt af
eiffls árs styrjöSd.
Þjöðin verður
að sameinast.
Frarnh. af 3. síðu.
lífskjör og undirbyggja þau bet
ur, jafnvel þó það köstaði hana
að lækka þau um stund. —
En það er skoðun okkar, að slíks
myndi ekki við þurfa í landi,
þar sem meðaltekjur á mann
eru um 1000 kr., eða 5000 kr.
á 5 manna fjölskyldu, — en
nú lifir meginþorri vrrkafnanna
og bænda á 1500—3000 kr. árs-
tekjum.
Pað eru þrjár höfuðleiðir,
sem baráttan gegn atvinnu-
leysinu verður háð á. Um þær
verður nú þjóðin að taka hönd
um saman. Og mun Þjóðviljinn
ræða hverja um sig nánar síð
ar. En þær eru:
1. Efling þeirra atvinnu-
greina, sem fyrir eru.
2. Auknar framkvæmdir rík-
isins og atvinnubótavinnan.
3. Nýjar leiðir um skipulag
vinnu og framleiðslu.
Utbieiðið bjóðtiíjaPB
í dag. Esja kom frá Glasgow
í gærmorgun.
Gamla Bíó ,
sýnir spennandi ameríska
mynd, „Leyndardómsfulla hrað
flugið“. Aðalhlutv. leika: Fred
McMurray og Joan Bennet.
Kennaramótinu
á Laugarvatni ,er staðið hefir
yfir síðastliðna viku, lauk í
gærkvöldi.
Ríkisskip.
Esja kom til Reykjavíkur frá
Glasgow kl. 7 í gærmorgun.
Súðin liggur í Reykjavík.
Chang Kai Sjek hefir nýlega
átt viðtal viðíblaðamenni í tilefni
af eins árs styrjöld í Kína. Par
segir hann m. a.:
„Á þessu eina stríðsári höf-
um vér mist 500,000 kínverska
hermenn, sem ýmist hafa fall-
ið eða særst. I herteknu hér
uðunum verða bræður vorir að
þola pyndingar og sáran skort.
Atvinnuleysið
í Hafnarfirði.
Framh. 2. síðu.
eru verkamennirnir, sem eru
húsbændur bæjarstjórnarinnar,
og henni ber skylda til að upp-
fylla þau loforð, sem hún
maigsinnis hefir gefið verka—
lýðnum, þegar hún hefir þurft
á kjörfylgi hans að halda.
í lok fundarins ræddi Por-
steinn Pétursson nokkuð við
fundarmenn um samstarf og
sameiginlega baráttu reykvískra
og hafnfirzkra verkamanna í
þeirri atvinnuleysisbaráttu, sem
nú er framundan. — Af undir-
tektum verkamanna í Hafnar-
firði um þetta, má vænta, að
framvegis geti tekizt meira og
betra samstarf milli þessara
bræðrafélaga, en verið hefir
hingað til. ■
Kaupum tómar flöskur, flest-
ar tegundir, Soyuglös, meðala-
glös, dropaglös og bóndósir.
Sækjum heim.
VERSL. GRETTISGÖTU "~45
Grettir. Sími 5333
Atvinnulíf landsins er í rústum
og fjölmargar dýrmætar menn-
ingarstofnanir hafa verið eyði-
lagðar af óvinahernum. Prátt
fyrir það eflist eining kínversku
þjóðarinnar með hverjum degi.
Meðal fólksins ríkir bjartsýni
og baráttuhugur. Á þessu erfiða
bardagaári hefir kínverska þjóð
in lagt á sig mikið erfiði og
miklar fórnir til að verja sjálf-
stæði sitt.
Fyrirætlanir óvinanna um að
binda skjótan enda á styrjöld-
ina hafa algerlega mishepnast.
Því lengur sem stríðið varir,
því sterkari og betur samtak>
verður kínverska þjóðin. Til að
tryggja sigurinn þurfum vér á
að halda stærri og þjálfaðri her,
meiri og betri framleiðslu. Vér
verðum einnig að styrkja ríkis-
valdið. Kínverska þjóðin berst
fyrir sjálfstæði sínu og frelsi,
en jafnframt fyrir friði og rétt-
Jæti í heiminumí. í þeirri baráttu
verður Kína að fá hjálp frá öðr-
um þjóðum, það er ekki nema
skylda þeirra gagnvart málstað
friðarins í heiminum.
Um samvinnuna milli Kuom-
intang iog Kommúnistaflokksins
segir Chang Kai Sjek:
„ I dag er ekki um annað
að ræða en líf eða dauða kín-
versku þjóðarinnar. Yfirlýsing-
in frá kínverska Kommúnista-
flokknum, þar sem hann lýsir
sig reiðubúinn til að vinna sam-
kvæmt hinum þremur grund-
vallarreglum Sun-jat-sen og
berjast hetjubaráttu fyrir þeim,
sýnir, að flokkurinn vinnur með
hag allrar kínversku þjóðarinn-
ar Uyrir augum. Kína hefir
aldrei haft eins mikla þörf fyr-
ir einingu. Staðreyndirnar sanna
& Gömb I3io %
Leyndardóms-
fulla hraðflugið
Afarspennandi sakamála-
mynd, sem gerist á flug-
ferð frá New York til San
Francico. • ,
Aðalhlutv. leika:
Fred. Mac Murray og
Ioan Bennet.
BRÓÐURKÆRLEIKUR
Ný Skipper Skræk mynd.
Brúarfoss
fer héðan í dag (miðvikudag)
kl. 12 á hádegi vestur og norð-
ur.
Aukahafnir: Patreksfjörð-
ur, Bíldudalur, Ingólfsfjörð-
ur og Djúpavík.
Stykkishólmur í suðurleið.
Fer 28. júlí til Grimsby og
Kaupmannahafnar.
Deilifoss
jfer á morgun, 21. júlí, um Vest-
mannaeyjar til Grimsby og
Hamborgar.
að Kommúnistaflokkurinn skil-
ur til fulls hlutverk kínversku
þjóðarinnar, og sýnir einlægni
í baráttunni fyrir frelsi landsins
og sjálfstæði“.
Alexander Avdejenko;
Eg elska .. 85
Stóri svarti vísirinn á klukkunni nálgast óðfluga
12. Þessir stóru tölustafir blasa þarna við svo ergi-
jega greinilegir. ÉJg horfi á klukkuna í óttablöndn-
um spenningi. í gama bili og mjóydda vísana ber
hvorn í annan, mun verkfræðingurinri við háofn-
ana gefa skipun um að hleypa málmbráðinni út í
leiðslurnar. En það verður ekke'rt af því áætluna'r-
verki. Kramarenko bræðslumaður ve'rður niður'Ieitur,
hann einblínir niðujr í jharðtroðna jörðina. Með krækl
óttum fingrum fitlar hann aftur og franr við karit-
inn á segldúksjakkanum sínum. Varir hans bærast
ofurhægt:
— Pað er ekki hægt að hleypa út járnbráðinni.
Rennurnar og ræsin eru ekki tilbúin.
Og verkfræðingurinn missir alla virðingu fyrir1
vinnusveit Kramarenko bræðslumanns.
Árla næsta dags er nafn hennar skráð á töfluna
— skráð undir háðungartáknið, slímuga skjaldbak-
an með höggormsaugun. Blaðið kemur út og allsstað
ar verður skammast og ónotast yfir dugleysi og
slóðaskap vinnusveitarinnar.
Nei — það má ekki verða. Ég ber einnig ábyrg0,
á vinnusveit Kra.marenkos. Höfum við ekki gert með
okkur sainning um gagnkvæma ábyrgð. Kramarenko
hjálpaði vinnusveitinni okkar að gera við eimvagninn
í dag er það háofninn sem er orðinn aftur úr og ég
eimvagnsstjórinn er kominn til að hjálpa Kramaren-
ko bræðslumanni. Ég sé þegar, hvernig ófarirnar og
smánin vofa yfir áhugasveitinni okkar, en Kramar-
enko virðist enga hugmynd hafa um þetta ennþá.
Hann hallast upp að járnstaur og snýr sér frá
skítugum rennunum, sem járnbráðinni er veitt
eftir. Hann lygnir dúnhærðum bránum niður vfir
sjáöldrin, og lyftir jafnframt mjóum, kvenlegum
augnabrúnunum. — Hann erað hugsa, en lætur sem
hann eigi annríkt við að vefja vindlinginn sinn.
Kramarenko hefir fyrir klukkustund síðan leyst
af vinnusveit Babins bræðslumanns. Allar rennur
ogleiðslur —slagæðarnar sem málmblóðið streymin
eftir — eru fullar af óþverra. — Grindin — háofns-
kverkin ,sem stundum þeytir íálft annað hundrað
smálestum málm'bráðar út í járngöngin — er ónýf.
Og ef bræðslumaðurinn hleypir járnbráðinni út,
jlðu'r ein búið er að gera við þetta, flæðir eldflaum-
urinn út um brotinn háofnsbarkann og eftir ónýtum
leiðslum, hann byltist sem rauð glóandi hraunbvlgja
út yfir steypugarðinn, brennir hann allan, þekur
brautarteinána þykkum járnkufli — og kæfir andar-
(drátt háofnsins. Svo færist kyrðin yfir iðjuverið.
Háturnar vindvermisins grtæfa naktir og dapurlegi'r
eins og legsteinar við gráfölvan himinn, og bræðslu-
mennirnir vafra um eins og grátkonur.
Kramarenkö lyftir bránum, hreyfir brýnnar, bögl-
ar saman tóbakinu og kastar því frá sér, svo þrýsti
hann flókahettinum lengra niður á höfuðið og hleyp-
ur að eldstæðinu. Mig grunar hvað hann ætlar sér.
Hann ætlar nú að gera við eldstæðið meðan járn-
bráðin þrýstir allsstaðar á með fullum krafti. Það
kostar sterkan vilja. Ef á að gera við hálfónýta grind
ina, verður að hætta sér alveg upp að járnbráðinni.
Á hverju augnbliki g etur málmloginn brotizt gegnum
næfurþunnan eldheldan vegginn og flætt yfir verka-
mennina.
Kramarenko tekur tvo járnkarla, fær mér annan
og réttir Lesnjak aðritoðarmanni sínum hinn. Hann
beygir sig, miðar þungum hvassyddum járnkarlinum
lá mitt eldstæðið. En hann kastar ekki, hann stöðv-
ar sveifluna á síðustu stundu, le gst á lcrién og liorfir
kvíðafullur í eldstæðið.
Ef það mishepnaðfst! .... Hann hefir ennþá
ekkitekið ákvörðun. Hann tekur ofan húfuna, þerrar
bullsveitt ennið sitt cg hár með hrjúfri kuflerminni
og virðir fyrir sér með athygli tréskóna sína, sem
senda frá sér kæfandi svælu.
Við Kramarenko þekkjumst frá fornu fari. Ég hefj
hitt hamj í Kubanhéraðinu, í Ukraníujj, í Ura!. Hann
var þektur á meðal flökkulýðsins undir nafninu ,,sá
flogaveiki“. Ef það kom fyrir, að hann var staðinn
að töskuþjófnaði, reyndi hann ekki að hlaupast á
brott eins og hinir, en kastaði sér til jarðar og barði
út öllum öngum, eins og dýr í dauðateygjum. Fólk
þyrptist að fullt af meðaumkvun og andvarpandi.
Hinir veikbygðu létu aftur augun, en þeir sem sterk-
ir voru og hraustir báru Lénka inn á sjúk'raskýlið,
,an þess að hirða minstu vitund um töskuna. Par
kom hann bráðlega aftur til sjálfs sín — litaðist for-
viða urn — þakkaði læknunum sem best hann kunni
— og stakst á ný niðu,n í öldurót járnbrautarlífsins.