Þjóðviljinn - 28.07.1938, Blaðsíða 4

Sj& I\íý/ði íó'ib ajB
Heimsókn
hamingjunnar
Amerísk stórmynd frá
Universal Film, gerð eftir
hinni víðlesnu sögu
IMITATION OF LIFE
eftir amerísku skáldkon-
una Fanny Hurst.
Aðalhlutv. leika:
Claudette Colbert,
Warren WiIIiam,
Ned Sparks o. fl.
Aukamynd:
VERKFALL
STORKANNA
Litskreytt teiknimynd.
Oi* borginni
Næturlæknir:
í nótt er Kjartan Ólafsson,
Lækjargötu 6B, sími 2614.
Næturvörður
verður þessa viku í Reykja-
víkur og Iðunnar apóteki.
Ctvarpið í’dag:
10.00 Veðurfregnir.
15.00 Veðurfregnir.
19.10 Veðurfregnir.
19,20 Lesin dagskrá tlæstu viku
19,30 Hljómplötur, létt lög.
19.40 Auglýsingar.
19.50 Fréttir.
20,15 Frá Ferðafélagi íslantís.
20,25 Frá útlöndum.
21,05 Hljómplötur.
a. Hljómsveitarlög eftir Poul-
lenc og Couperin.
b. 21,30 Andleg tónlist.
22,00 Dagskrárlok.
þlÓÐVIUINN
Ferðafélag íslands
biður þess getið að yfirnæstu
helgi fram á mánudagskvöld er
ekki hægt að fá gistingu í sælu-
húsunum í Hvítárnesi og Kerl-
iingafjöllum, því félagið notar
sjálft húsin.
Færeyjafararnir
í kvöld fer utan með Lyru
knattspyrnuflokkur (1. flokkur)
K. R. Er förinni heitið til Fær-
eyja, og mun K. R. keppa þar
við færeysk knattspyrnufélög.
Pessir fara: Edwald Berndsen
Sigurjón Jónsson, Har. Guð-
mundsson, Björgvin Schram,Óli
B. jónsson, Ólafur Skúlason,
Þorsteinn Einarsson, Porsteinn
Ó. Jónsson, Guðmundur Jóns-
son, Birgir Guðjónsson, Har-
aldur Gíslason, Anton Sigurðs-
son, Skúli Porkelsson, Georg
D. Sveinsson og Þórður Pét.
ursson.
Atvirmuleysið
Á fundi Bæjarráðs Reykjavík-
ur 22. þ. m. var m. ai. lögg
fram tíllaga frá bæjarfulltrúum
Kommúnistaflokksins, sem var
vísað til bæjarráðs á fundi bæj-
arstjórnar 21. þ. m., urn aukna
atvinnu hjá bæjarsjóði. Var
borgarritara falið að gefá
skýrslu um verkamannaatvinna
hjá bæjarsjóði nú.
yerkamenn verða að fylgja á
eftir þessum tillögum, og krefj-
ast þess að bæjarstjórnin sofni
ekki á þeim.
Skipafréttir.
1 Gullíoss er á leið til Leith frá
' Kaupmannahöfn, Goðafoss og
Brúarfoss eru í Reykjavík, Detti
foss er á leið til Hamborgar frá
Grimsby. Selfoss er í Antwerp-
en.
Ríkisskip.
Súðin var á Flatey á Skjálf-
anda kl. 15,30 í <rær. Esja er
í Glasgow.
SildiM
(Frh. af 1. síðu.)
er hann hafði veitt við Selsker.
— Frá vélbátnuin Skarphéðni
úr Hólmavík sáust fjórar síld-
artorfur suðvestur af Stóraboga
um kl. 14 í gær, er báturinn
var á siglingaleiðinni inn í
Steingrímsfjörð, af þorskveið-
um. — Dimmt var af þoku og
sást skammt. — Einnig hafði
sést síldartorfa utarlegal Stein
grímsfirði í morgun.
Mótorbáturinn Þorsteinn úr
Reykjavík er nú nýkominn til
Hólmavíkur með 700—800 tunn
ur síldar til söltunar. Síldin
veiddist út af Reykjafirði. Þar
höfðu verið fá skip að veiðum.
HOSAVÍK:
Síldarverksmiðjan í Húsavík
tók til starfa kl. 18 í fyrrakvöld.
Um hádegi í gær var hún bú-
m að fá 2000 mál síldar. —
Fjöi(di skipa vair í gáer á Skjálf-
andaflóa. Talið var að allmikil
sííd væri í flóanum. Sjór var
ládauður, en allmikil þoka.
SAUÐARKRÓKUR:
rrá Sauðárkróki er símað, að
par nafi verið saltaðar 250tunn-
ur síldar á tveimur síðustu sól-
arhringum. Bátur, sem kom til
Sauðárkróks frá Skaga í dag,
segir mikla síld alla leið frá
Skágatá að Ingveldarstaða-
hólma á Reykjaströnd. — Síg-
urjon Jónsson, bóndi á Skef-
ilsstöðum á Skaga,, segir mikla
síld þar fram undan. — Aðeins
tvö skip hafa verið að veiðum
við Skaga í dag.
Hvað ryður fasism-
anurn braut? Frh,
Látum svo reynsluna . skera úr
hvaða ráð duga til þessa, en
óttumst bara ekki að grípa til
þeirra ráða, sem duga, og víkj-
um ekki frá því að framkvæma
þessar ráðstafanir, hverju sem
auðvaldið kann að hóta.
Það liggur þv'í í augum uppi
að gegn fasismanum verður að-
eins unnið með því að berjast
gegn honum. Hin aðferðin —
undanhaldið — hefir verið
reynd með svo hörmulegum á-
rangri að undarlegt er, að enn
skulu finnast menn, sem fylgja
henni. í Þýskalandi og Austur-
ríki létu sósíaldemókrataflokk-
arnir í sífellu undan síga fyrir
kröfum afturhaldsins, allt í
þeim tilgangi að blíðka þar-
með auðvaldið, og í þeirri trú
að ef slegið væri þannig af t.d.
hvað hagsmunina og ýms lýð-
réttindi snerti, þá mundi þó t.
d. kosningarétturinn og þing-
ræðið haldast. Otkoman varð
þveröfug. Því meira sem al-
þýðan lét undan síga, því meir
færði auðvaldið sig upp á skafL
ið. Því meir sem sósíaldemó-
kratarnir afneituðu allri sam-
vinnu við kommúnista, því meir
óx trú fasistanna á að geta náð
völdunum sökum sundrungar
verkalýðsins. Hámarki sínu
náði þessi pólitík ,,Ketils“ —
„að espa ekki ólukku manninn“
— þegar sósíaldemókratarnír
þýzku neituðu samvinnu um
allsherjarverkfall 30. jan. 1933,
þegar Hitler tók völdin, —
hjálpuðu til að undirbúa fasist-
ískan 1. maí sama ár, og þágu
það að launum ,að verklýðsfé-
lögin voru leyst upp og eign-
um þeirra stolið 3. maí, — og
svo greiddu þeir að lokum at-
kvæði með utanríkispólitík
Hitlers 17. maí og var þakkað
með því að banna sósíal-
demókrataflokkinn rétt á eftir

.& Göm!aí3to %
Skaðlegur
söguburður
Afar spennandi og áhrifa-
mikil amerísk talmynd.
Aðalhlutv. Ieika:
Warren Williams,
Karen Morley og
Lewis Stone.
og setja þingmenn hans; í fang-
elsi. Þetia var árangur undan
látssseminnar við fasismann.
Qg þá eru ekki síður sannan-
irnar fyrir því á sviði alþjóða-
mála, hvert undanlátssemin við
fasistaríkin leiðir: Mansjúkúó,
Abessinía, ,,hlutleysis“-glæpur-
inn gagnvart Spáni, Austurríki
o. s. frv.
Það þarf því blinda menn til
að reyna að skjóta skuldinni
fyrir framgang fasismans á
kommúnista.
En það, sem Island — eins
og önnur lýðræðislönd — þarfn
ast nú, er að frelsissinnar sén.
sjáandi og starfi saman í bar-
áttunni gegn fasismanum.
Ferðafélag fslands
ráðgerir fjögra daga skemti-
för austur á Síðu í næstu viku.
Lagt af stað á miðvikudags-
morgun 3. ág. og komið heim
aftur á Iaugardagskvöld. Farið
verður alla leið austur að Kálfa-
felli og því að heita má endi-
Ianga Vestur-Skaftafellssýslu, en
hún h.efir að geyma mikla fjöl-
breytni og sérkennilega nátt-
úrufegurð. Árbók F. T. 1935
um Vestur-Skaftafellssýslu —
með fjölda af myndum —
er besta leiðarlýsing, sem til
er. Gist í Vík fyrstu nóttina,
aðra á Kirkjubæjarklaustri og
þriðju aftu;r í Vík. Ferðin verð-
ur ódýr og fararstjóri nákunn-
ugur. Áskriftalisti á skrifstofu
Kr. Ó. Skagfjörðs, Túngötu 5
og séu farmiðar teknir fjuirkl
5 á þriðjudag 2- águst.
Ajexander Avdejenkq;
Eg elska .. 91
FERTUGASTI KAFLI.
Ég þekki bifreið forstjórans. Ég opna hurðina.
Forstjóri iðjuversins, formaður háofnanna ög Krþm-
arenko bræðs lumaður koma inn í skyndi. Háofna-
stjórinn horfir á mig, það skín* í gulltennurnar, og
hann ávarpar mig með vingjarnlegri röddu:
Sanj, nú hafa háofnarnir staðið aðgerðalausir á
arinan dag. Okkur vantar málm.
Forstjórinn tekur fram í fyriiýhonum:
__ ísalögin hafa lamað apa umferð. Eftir slysið í
gær mun sennilega enginn eimvagnsstjóri aka járn-
braut niður fjallið. Um það er ekki að sakast —
en háofnarnir standa verklausir.
Forstjórinn ber hnúunum óþolinmóðlega í borðið.
En ég get ekki svarað honum viðstöðulaust. Ég verð
aið hugsa um slysið; í gær.
Það var Bogatyrjov sjálfur, sem átti sök á því.
Hann hafði ekki getað stöðvaðlestina. Hún brun-
aði áfram niður eftir ísuðum brautaríeinunum og
rakst á lest ,sem stóð á sporinu.
Það varð ógurlegur árekstur, lestin mölbrþtnaði
Það var ekkert eftir nema stórkostleg hrúga af
járnarusli og braki. Bogatyrjov sjálfur fanst tuttugu
metra frá óhappastaðnum, hann var meðvitundar-
laus og mátti ekki mæla — en var samt með lífs-
marki. I (gær hafði hann verið sendur með nætur-
lestina. Enginn okkar nýju eimvagnsstjóranna hafði
ennþá átt völ á að stfórna járnbrautarlest i slíku
óveðri. Við vildum allir læra af því og biðum með
óþreyju hvernig fara mundi.
Og Bogatyrjov kom aftur en fór beint í sjúkravagn
inn. Ég fór heim til hans til að sjá hvernig honum
liði. Þegar hann sá mig, blóðroðnaði hann, kreisti
áftur augun og reyndi að snúa sér undan, en hann,
stundi af sársauka. Hann blygðaðist sín að horfa á
mig, manninn, sem bar svo taktnarkalaust traust
til hans.
Og nú óskar forstjórinn og verkfræðingurinn, að
ég taki við stöðu tians.
Ég klóra gipskalkið af veggnum með nögjunum,
tel blettina eftir flugurnar og hristi höfuðið. Það
íkrjáfar álei-tnislega í skinnjakka Oarbusisf og var-
ir forstjórans smjatta í áfergju á munnstykki píp-
unnar. Kramarenko bræðslumaður hefir, þagað all-
an tímann, nú drepur hann fingrunum á brjóst mér
og segir:
Við skulum tala um þetta vafningaiaust. Þú hefir
skrifað undir samning um að þú takist á herð-
ar ábyrgðina af starfrækslu háofnanna. Jæja, kunn-
ingi, þú tekst þá ábyrgð á herðar og útvegar okkur
málm.
Ég hefi ekki kjark til að horfa framan í gesti mína.
En svo minnist ég draumsins.......Ég rétti forstjór-
anum höndina; í skyndi — og næstum hrópa jákvæði
mitt framan í hann. Ég bið aðeins um, að þeir aki
mérsnöggvast til Bogatyrjovs eimvagnsstjóra.
gg hef fataskipfi í flýti.
Bogatyrjov sefur ekki. Ég geng hæg,l og varlegá
að rúmi hans, ég veit eiginlega ekki, hvernrg ég á
að hefja máls. Hann snýr sér ekki undan, horfir
rólega á mig og bíður þess með þolinmæði, að
ég beri upp erindið.
Ég drúpi höfði og segi:
_ Misja frændi, nú er ég a)ð fari til að aka máfm-
lestinni niður Segulfjallið.
Bogatyrjov gleymir alveg þjáningum sínum, sest
hægt upp í rúminu, leggur höndina blíðlega á öxl
mér og spyr:
— Hvað varstu eiginlega að segja, Sanj?
’Þessi rólega og milda rödd dreifir burtu kvíða
mínum, ég er ekki hræddur lengur. Ég endurtek
hægt og greinilega: I dag, fer ég og ek málmiestinni
til háofnanna!
Bogatyrjov 'hiorfir fast og lengf í augu mér, eins
og hans sé að leita að einhverju i djúpi þeirra.
Hann, heldur ennþá um öxl mér. Loks' bærir hann
skorpnaðar varirnar og segir næstum i bænarróm
við konu sína:
María Grigorjevna, gefðu Sanj te. Hannsleppir
mér, snýr sér við, bíður mér vindlinga — en getur
ekkertsagt, hann veit ekki, hvað hann á að gera af
löngum, klaufalegum handleggjunum. Alf í einu virð
ist honum detta eitthvað; í hug. Hann kallar á Lenu
dóttur sína, út úr öðru herbergi.
(jng, ljóshærð stulka gekk inn tipokkar hægt og
léttilega. Hún kinkar þóttilega kolli tif, mín, í kveðju-