Þjóðviljinn - 08.12.1938, Síða 1
NOEL BAKER
,Dæialanst síð-
an á galeiðnm
Rómveria4
LONDON I GÆRKV. (Fx Ú.)
Nýlendumálin eru til um-
ræðí( í neðri málstofuwni í dag1
og hafa þingmenn úr flokki
jafnaðarmanna lagt fram tillögu
þess efnis, að engar nýlendur
verði látnar í hendur öðrum
þjóðum til yfirráða án vilja og.
vitundar nýlendubúanna sjálfra,
enda verði í öllu miðað við
það, sem nýlendubúunum sjálf-
Um er fyrir beztu. I tillögunni
er lagt til, að nýlendunum verði
stjórnað með því fyrirkomulagi,
sem tekið var upp, að því er
snertir nýlendur Þjóðverja eft-
>r heimsstyrjöldina, þ. e. að
stjórn þeirra sé í 'höndum þeirra
sem það hlutverk er falið með
alþjóðasamkiomulagi, iog verði
þetta fyrirkomulag við lýðiunz
nýlendurnar eru færar um að
stjórna sér sjálfar. Noel Baker
talaði af hálfu jafnaðarmannla
Dg lagði mikla áherslu á, að í
nýlendumálunum væri lögð
megináhersla á velferð nýlendu-
búanna. Noel Baker minnti á
Það, að með Versalafriðarsamn-
ingunum hefðu Þjóðverjar af-
salað sér nýlendunum. Núhefði
Þessi þjóð gert kröfu til þess
að fá nýlendurnar aftur, en um
sama leyti væri meðferð áGyð-
ingum í Þýzkalandi slík, að eng
in dæmi væri til slíks, síðan er
fangar voru látnir erfiða og
þræla við hina verstu meðferð á
galeiðum Rómverja til forna.
Kvað hann ekki forsvaranlegt
að láta nýlendubúa í Afríku fá
þá stjórn, sem stofnaði tilþræla
halds í miðri Evrópu. Hann
benti einnig á þá hættu ,er því
íylgdi, ef Þjó’ðverjar stofnuðu
Frammh. á 4. síðu
Víðsjáín í dag
VILJINN
ARGANGUR
FIMMTUD. 8. DES. 1938.
284. TÖLUBLAÐ
Fðdæma framkoma af oplniierDm
starfsmannf Aknreyrarbæ|ar.
Sveínn Bjarnason framfœrslufulltrú kístuleggur gamla
konu útí á gdtu í víðurvíst fjöfda barna
FYRÍK nohhru síðan gerðí Sveínn Bjarnason
framfærslufulltrúí á Abureyrí sig sehan um þá hneybsl-
anlegu svívírðíngu að taka líh af honu, sem hann áttí
að hístuleggja, og bera það hálf nahíð út á götu og
hístuleggja það þar í víðurvíst fjölda barna, sem homu
aðvífandí. Ahureyríngar hafa sent bæjarstjórnínní hröfu
undírrítaða af um 1050 mönnum, þar sem heímtað
er að Sveínn verðí tafarlaust látínn fara úr þjónustu
PABLO PICASSO
hinn heimsfrægi spanski mál-
ari er ákafur fylgismaður lýð-
veldisstjórnarinnar og hefuralla
gefið um 100 þúsund franka til
hjálpar, börnum í landi sínu.
bæjaríns.
Sunnudaginn 20. nóv. s. 1.
andaðist á Akureyrr gömul kiona
Guðrún Oddsdóttir. Var hún
ein af styrkþegnam bæjarins, svio
aS| það kom í hliut fátækrafull-
trúans að kistuleggja lík henn-
ar tog sj[á tum útförina. Tveim
dögurn eftir aindlát konunnar
kom Sveian Bjamason, fram-
færsliufulltrúi að heimili hinn-
ar látnu til þess að kisfuleggja.
Flutti hann kistuna á vörubif-
reið og skildi hana eftir á göt-
Uinni fyrir framan húsið. Að því
búnu fer Sveinn inn þar sem
Jíkið var, tók það í arma sína,
bar það út log kistiulagði wndir
húsveggnum. Hirti hann ekki,
einiu sinni um að hylja líkið að
öllu leyti klæðum, meðan það
það var flutt út á götu.
Fjöidi barna safnaðist saman
um Svein, þar sem hann var
að kistuleggja koinuna úti við
eina af aðalgötum bæjarins.
Á meðan Sveinn var að kistu-
leggja, bar þar að tvær konur.
Vildu þær fá að laga um líkið
í kistunni, en Sveinn brást reið-
ur við og vildi meina þeim það.
Fengu þær þó nokkuð að gert,
en svo var rekið á eftir þeim,
að þær urðu síðast að fá sér
bíl og aka til sjúkrahússins, svo
að þær gætu gengið frá líkinu
eins' og þær töldu sér skylt.
Á Akureyri vakti þessi fram-
koma Sveins Bjarnasonar hina
mestu andstyggð allra manna.
Var þess samstundis krafist, að
bærinn Ié.ti Svein fara tafar-
laust úr þjónustu sinni þarsem
tramkoma hans í þessu máli
væn óréttlætanleg með öllu.
Voru motmæli þessi undirrit-
uð af 1050 manns, eða um það
bil helmingi fullorðinna manna
Þvínæst voru þau send til bæj-
arstjórnarinnar.
Verkamaðurinn á Akureyri
vakti fyrstur máls á þessari ó-
hæfu og fór þungum orðum
um framkbmu Sveins. Stefndi
Sveinn ritstjóra blaðsins fyrir
ummælin1 í sambandi við málið,
en þó ekki þau, að skýra frá
verknaðinum sjálfum. Gegn
þeim mælir hann engu orði í
langri sáttakæru.
Bæjarstjórnarfundur var hald-
inn á Akúreyri í fyrrakvöld,
og lágu undirskriftir þær, er
að framan greinir fyrir fundin-
um, og var nokkur hiti í um-
ræðunum.
Kröfunni um að Sveiinn yrði
þegar sviftur starfi sínu var
frestað í bili með atkvæðum
Sjálfstæðisflokksins og Fram-
I sóknar. Var fresturinn byggður
á þeim forsendum að heppileg-
ast væri að bíða, unz lokið
væri rannsókn í sambandi við
kæru Sveins á hendur ritstjóra
„Verkamannsins“.
Frá verkfallinu í RenauU-verksmiðjunum frönskiu
Bonnet biður Þjóðverja um
vernd gegn Itölum en fær nei?
Þýzkaland siendur að baki Ilalíu í krófunum um
Korsiku og Tunis
Gíslí Sigur&íörasson ör á fé
íþróffamanna fíl Þjóðrerja,
Heímsöhn Þjóðverjanna hostaðí 18 þús.
'PUtlnar Benediktsson ritar
VI sjá Þjóðviljans í dag um
^ýjustu skáldsögu Guðmundar
' .^agalín. Hefur ;aga Jressi
y^r>Ó nokifuð umrædd og hlot-
lð lof aí ýmsum. Viðhorf Gunn-
ais fer mjög á annan veg og
®rir hann góð rök fyrir máli
»mu.
Eins og menn muna, buðu
knattspyrnufélögin hér í Rvík
18 manna knattspyrnuflokki
þýzkum hingað á síðastl. sumri.
Knattspyrnuráðið skipaði mót-
tökunefnd, og var Gísli Sigur-
björnsson formaður hennar.
Nefnd þessi sá um allan undir-
búning og um móttökurnar,
og þegar hún svo lagði fram
reikningsskil sín, kom það í
ljós, að heimboð þetta hafði
kbstað 18 þúsund krónur. Til
samanburðar má geta þess, að
þegar danskur knattspyrnuflokk
ur kom hingað 1933, .einnig 18
manna flokkur iog dvaldi hér
álíká lengi og þeir þýzku, þá
vftr kpstnaðMrinn víð |>aÖ heím-
boð aðeins 8 þúsund k’rónur.
Það er því augljóst, að hér
er um óhæfilegt fjárbruðl að
ræða og væri fróðlegt að sjá,
til hvers öll þau þúsund hafa
farið. Iþróttahreyfingin hefur
annað með fé sitt að gera, en
að láta ausa því þannig út í
fullkomnu ábyrgðarleysi, oger
það næsta undarleg ráðstöfun
að leggja slík fjárráð í hendur
Gísla Sigurbjörnssyni. Farm-
kioma hans innan I. S. I. hefur
áður verið á þá lund að aug-
ljóst mátti vera, að íþrótta-
hreyfingunni var hollara, að
hann héldi sig að frímerkjun-
um.
EINKASKIYTI TIL þJÓÐVILJANS. KHÖFN I GÆRKV
í París er því haldíð fram í dag, að Bonnet ut-
anríhísmálaráðherra Frahha, hafí í gær faríð þess á
leít víð von Ríbbentrop að hann beíttí áhrífum sínum
tíl málamíðlunar míllí Frahha og ítala. Sagt er að
Bonnet hafí víljað fá Ríbbentrop tíl þess að ráða ítöl-
um frá því að hrefjast Korsíhu og Tunís. Pað er full-
yrt að Ríbbentrop hafí svarað málaleítun þessarí neít-
andí.
í dag' fór Ribbentrop á fund ítalsha sendíherrans
í París og shýrðí honum frá efní þýzh-fransha „vín-
áttusamningsíns“
Stjórnmálaumræður hafa far-
ið', fram, í dag milii Ribbentrops
og franskra stjórnmálamanna.
Hefur Ribbentnop skýrt frönsku
stjóiminni frá pví, að bæði
Þýzkaland og ítalía óski eftir
sigri Franoos í spönsku styrj-
öldinni og jafnframt að þau
teldu bandalag Frakka við So-
vétríkin lítilsvirði.
Hvarvetna þar sem Ribben-
tnop hefur farið um Parísar--
borg, hefur hann átt litlum
fögnuði að mæta af hálfu al-
mennings.
I Frakklandi er litið svo á, að
„ásinn Berlín-Róm“ standi að
baki landakröfum Mussiolinis á
hendur Frökkmn, og styðztþað
viÖ ummæli þýzkra blaða, sem
hafa lýst sig fylgjandi kröfum
Itala.
FRÉTTARITARL
Sænsku sjálf^
boðalíðamír
kotnu til Kaup~
mannahafnar
í gær,
EINKASK. TIL pJÓÐVf
KHÖFN I GÆRKV.
175 sænskir sjálfboðaliðar,
sem barist hafa á Spáni í
her spönsku stjórnarinnar
kiomu hingað í kvöld.
Margir þeirra eru mjög
særðir.
Þeir halda áfram ferðsinni
beina leið til Stokkhólms.
FRÍTTARITARI
Hljðmleikdr
Tónlistarfélags-
ins i Gaila Bíó
í gærkveldi
Tónlistarfélagið hélt 3. tón-
leika sína í Gamla Bíó í gær-
kveldi. Tónleikar þessir voru
sérstaklega nýstárlegir: Ein-
göngu íslenzk viðfangsefni flutt
af stórum blönduðum kór og 30
manna hljómsvéit. Dr. Urbant-
schitsch, hinn nýi kennari Tón-
listarskólans stjórnaði hljóm-
leikunum iog var honum tekið
hið bezta. Hér er ekki rúm til
að dæma hljómleikana í ein-
stökum atriðum, aðeins skal á
Jjað bent, að með þessum tón-
leikumi er stigið nýtt skreffram
á við í tónlistarlífi bæjarins og
vissulega er það gleðileg nýj-
ung að fá tækifæri til að heyra
svo ramíslenzka tóna sem rímna-
lögin gömlu og dansana í svo
violdugum og fullkomnum flutn-
ingi.