Þjóðviljinn - 17.12.1938, Blaðsíða 3

ÞJÓÐVILJINN
Laxigardaginn 17. des. 1938.
Með því að sklpta viO
Eimskip vlnnÍO
þér prennt:
1* Fáíð vörurnar fluttar fyrír lægsta
verð með mestu öryggí.
2. Þegar þér ferðÍBt fáíð þér þægílega
Mefa, ágætan mat og góða að-
hlynningu.
3. Styðjíð um leíð íslenzht fyrírtæhí
og íslenzkt atvínnulíf.
einoiui nii EIHSRIP
Pómnn Magsiúsdétfiir:
Líf annarra
þræði, sem aðeins er sýndur
Foreldrar 1
Hjálpíð böraum yðar
fil þess að spara. öef«
íð þeím hína smekklggu
sparíbauka Úhe$s»
banka íslands h.f. þeir
fásf í 4 lífum i aðal^
bankamim og úfbúum
hans.
Tífvalín fækifærfsgjöf.
Rauði þráðurinn í sögu Þór-
unnar Magnúsdóttur, Líf ann-
arra, sýnist eiga að vera þessi:
Ung stúlka, Fríður, kemur
með strandferðaskipinu til Síl-
isfjarðar til að setjast þar að
hjá unnustanum. Á leiðinni frá
skipi mætir hún meðal annarra
fólki, sem hún tekur sérstak-
lega eftir. Hún fær að vita deili
á lífi þess, eins og það er í
annarra ljósi hjá vinkbnum föð-
ursystur sinnar, en þær eru
einskonar endurvarp almenn-
ingsálitsins; í þorpinu — og of-
urlítið fær hún líka að vita um
fólkið frá unnusta sínum' og
Jóni frænda hans. Allir túlk'a
líf þessa fólks út frá vandræð-
Unum iog ósigrunumj í sínu eig-
in lífi, bara misjafnlega ásak-
andi eða afsakandi, Samkvæmt
þeirri túlk'un eru þetta heldur
Iftilsigldar mannkindur, sem
háfa; „lent í -einhverju“ ieða eru
á tæpum vegi staddar. Bak við
þennan almenningsdóm lætur
höfundur svo hilla upp líf og
mannraunir þessa fólks, -eins tog
það er sköðað frá þess sjónar-
miði. Þá er það eitt rétt í dómi
annarra, að í lífi þessa fólks
er ósamræmi. En það ósam-
ræmi stafar ekki af meinum sið-
ferðilegum vandræðum heldur
áf því, að það nýtur ekki þess,
er það þráir.
Frá þessum „rauða þræði“
er sagt hér, af því að hann týn-
ist og hverfur lesandanum, jafn-
vel þó hann eigi að binda sögu-
heildina saman eins og umvaf.
Honum á víst líká að vera
stungið í gegfl eins iog leyni-
við upphaf og endi sögunnar.
En það er vafasamt, hvort hann
hefur ekki á þeirri leið týnzt
höfundinum sjálfum. Flestum
Iesendum mun finnast þetta
þrjár sögur, sem engu mundi
tapa við það, að standa einar
sér. „Rauði þráðurinn“ hvorki
tengír þær innan frá né yljar
þær upp, aðeins bindur þær
saman.
En sögurnar eru prýðisvel
sagðar sem einstakár sögur,
sérstaklega sögurnar um Unu
Hjalta og Sigrúnu Aradóttur,
Una Hjalta er unga gáfaða
námsstúlkan, sem er sett til
hliðar af foreldrum sínum, af
því að hun er kiona. Hinsvegar
er bróður hennar, sem vill busla
á sjó og standa í líkamlegum
mannraunum, haldið nauðug-
um til náms. Sagan lýsir átak-
anlega kvöl ungu stúlkunnar af
því að fá ekki að fylgja löngun
sinni, baráttu hennar við þá
margföldu örðugleiká, sem
lagðir em í veg hennar af skiln-
Iings iog samúðarleysi sinna nán-
ustu. En jafnframt er lýst hætt-
unni, sem henni stafar af skiln-
ingi og samúð þess eina manns,
sem metur hæfileika hennar, að
sú samúð veki henni þá ást,
sem mundi verða henni ásteyt-
ingarsteinn og loká öllum leið-
um þangað, er hún þráir ai
kbmast. Og reyndar er henni
það eitt'til bjargar, að hún veit
ekki um þá hættu, sér hana
ekki, og maðurinn, sem hún
elskar án þess að vita það, reyn
ist henhi drengur. En einmitt
með því brýnir hann þrek henn-
ar og kapp til ofraunar. Það
er þessi ofraun, sem hún ber
með sér, hvert sem hún fer
og fólkið sér og misskilur —
svo minnt sé á „rauða þráðinn“,
sem! ekki þyrfti að vera til.
„Sigrún Aradóttir“ er sagan
uml konuna, sem leggur alla þá
ást, sem hún elur til mannsins,
sem hún fær ekki að njóta, í
vinnuna við atvinnufyrirtæki sitt
iágj í persónuleik sinn. En þessi
persónuleiki hennar, sem erað
;vísu sterkur og fagur, er henni
hefndargjöf, af því að hannskil-
ur hana frá öðrum mönnum,
gerir hana algerlega einmana,
og svo kalt verður um hana í
þorpinu ,þar sem hún býr, að
hún verður að sækja allan sinn
lífsyl í siorgblandnar minningar
og drauma um framtrð, sem lítil
von er ium að fcomi.
Sagan um Steinunni er saga
um fátæka eiginkonu, sem er
að missa manninn frá þremur
börnum. Reyndar er hún eins
og jurt, sem hefur verið sett
f annarlega mold, því að eigin-
lega hefur hún aldrei fellt ást-
arhug tíl mannsins síns. Hún
er kröfulaus fyrir sjálfa sig, tek-
ur með þakklæti það sem býðst
fyrir hana og börnin, ef þau
þurfa ekki að skiljast frá henni,
en þau eru eins og partur af
henni sjálfri. Hún er framtaks- j
lítil en hefur undursamlegt þrek 1
til að þola miklar raunir og til
að lifa, meðan nokkur lífsvon
er. Sá undirylur, sem höf. sög-
unnar vill láta verma upþ líf
hennar, á að vera æskuást henn
ar, en það er tæpast hægt að
skilja og finna út frá Iýsingunni.
Þótt ýmislegt megi finna að
þessari sögu Þórunnar Magn-
úsdóttur, er það bezta bók henn
ar og cr langur áfangi frá síð-
ustu bókunum á þnoskaleið
hennar sem skáldfconu. A. S.