Þjóðviljinn - 04.03.1939, Síða 1

4-ÁRGANGUR. LAUGARD. 4. MARZ 1939 53. TöLUBLAÐ
Hvað hcfur þú
$ert tíl ad
útbrdda
Þjóðvílfann I
Arabar krefjast
bess að Palest-
Ina verði sjálf-
stætt ríki
PalesUnurnösie)nan i London.
Fækíal r “ “
0
I

LONDON I GÆRKV. F.Ú.
Dr. Weiszmann, leiðtogiGyð-
inga á Palestínuráðstefnunni, fór
1 gær á fund Chamberlains for-
sætisráðl;erra. Aðrir fulltrúar
Gyðínga vtoru leinnig víðstaddir.
^ar þá ákveðið að viðræður
skyldu hefjast í dag milli Gyð-
Wga og fulltrúa brezku stjórn-
arimiar.
Hin nýja brezk-arabíska nefn^
bélt fyrsta fund sinn í gær.
Krefjast Palestínu-arabar þess
að sjálfstætt Arabaríki verði sett
á stofn í Palestínu og fari bráð
lega fram kosning til þjóðþings
sem setji ríkinu stjórnarskrá.
Fjórír Gyðingar voru drepn-
^ í ^æ* í nánd við Aker í Pal-
‘estínu, með þeim hætti að kast-
að var sprengju að þeim, er
Þeir voru að fara frá vinnu.
bh'ezkur lögregluþjónn var og
ðrepinn í gær, er skiotið var á
brjá lögregluvagna úr laiinsátrj
v’ö veginn milli Nablus og Jerú-
salern
Hreyfill
fær
hækkað
kaup
^amningar tókust kl. 8 í gærJ
kvö'di milfi Hreyfils og vinnu
Veitenda, bifreiðastöðvanna og
^ætisvagna Reykjavíkur.
((i Félagið fékk kaupkröfum sín
, iratngengt og nokkrum
ágsbótum öðrum, en aukningu
1 aga varð ekki fram komið
° ^eSsu sinni.
ánar í næsta blaði.
Þar sést umhyggja íhaldsins
fyrír vctrkalýdnum.
. Bæjarstjómaríhaldið og rík-
isstjómin hafa fækkað um 50
manns í atvinnubótavinnunni,
úr 300 niður í 250.
Ekkí verður séð að ráðstöfun
þessi sé byggð á nokkrum rök-
um. Atvinnan glæðist lítið, enn
liggur meiri hluti togaranna, en
einmitt á þeim tíma þykir íhald-
inu ástaéða til að segja upp 50
rhönnum í atvinuubótavinnumtij
Pað er þetta íhald, sem dag
■eftír dag skrifar væmnar hræsn-
isgreinar í Morgunbl. og Vísi
um umhyggju sína fyrir verka-
mönnum. Pað er þetta sama
íhald, sem reynir að veiða sér
verkamannafylgi á andstyggi-
legasta Iýðskmmi á sama tíma
og það notar valdaaðstöðu sína
til þess að svipta fátæka fjöl-
skyldumenn atvinnu, — þetta
sama íhald ræður því, að Kveld
úlfstogararnir >eru látnir liggja.
Verkamenn verða að sýna
bæjarstjómaríhaldinu að það
verður dæmt eftir verkum þess
en ekki lýðskruminju í Morgun-
blaðinu og Vísi.
Bæjarstjörnarihaldið svíkst enn
nni að greiða tíl verkamannabú-
staðanna lðgboðin gjðld
Pað vantar ekki þessa dagana lýðskrumiÖ hjá íhatdinu
i'yrír verkamönnum. Pað þvkist alll vilja gcra til að draga úr
atvinnuleys'mu. Menn muna sumir enn þá eftir fyrirsögnum
MorgunblaSsins í vetur út af kröfum byggingamanna um inn-
flutning byggingarefnis, er það sagði að mörg hundruð verka-
mönnum væri neitað um vinnu.
En hve mörg hundruö verkamönnum neitar ihaldið nú
um vinmi, með þvi að svikjast enn nm að greiða 140 þusund
kr. til hyggingarsjóðs alþýðu eins og bæjarstjórn Reykjavíkur
bera að gera?
HundruSum saman bíSa vcrkamenn Reykjavikur eilir
betra húsnæSi og alvinnu við að byggja það. — Og livaS genv
íhaldið, sem þykist vera vinur verkalýSsins nú? — Pað brýlur
lögin til að gela svikiS hann nm bæði alvinnu og húsnæSi!
Og hvaS gerir svo dómsmálaráSherrann lil að afstýra
þessum lögbrotum? Hann geiir ekkert, — þvi Irann er svo
önnum kafinn- viS að semja við lögbrjótana um að mynda
meS þeim þjóSstjórn, til að vernda lögin í ladinu!
ísland ætlar að vlðnr-
kenna Franco næstn daga
» »*_^
Eínar Olgcirsson mótmaeííir þcssu á þíngí fyrír hönd
Sósíalisfaflokksíns. Hínír „lýðræðissínnarnír" þcgja.
Utan dagskrár bar Einar 01-
geirsson fram þá fyrirspurn í
gær í neSri deild til forsa'.tis-
ráðherra, hvort þingið mætli
vænta þess, að ríkisstjórnin
legði það fyrir þing, hvort við-
urkenna skyldi Franco, áður
en hún gerði nokkuS í því máli.
ForsætisráSherra svaraði þvi
að stjórn Francos yrði viSur-
kennd nú næstu daga um leiS
og NorSurlönd gerðu þaS og
hefðu utanrikisráSherrar Norð-
urlanda þegar komiS sér sam-
an um að viSurkenna Franco.
Finar svaraði þessum upp-
lýsingum forsætisráSherra á
eftirfarandi hátt:
„Ég bjóst salt að segja við
þessu af hendi ráðherrans. Fn
mér þyicir liarl, að nú skuli
eiga aS viSurkenna stjórn upp-
reisnarmanna, meSan hin rétt-
kjörna lýSræSisstjórn r.æSur
FRANCO
enn yi'ir höfuSborginni og mikl
um hluta þjóSarinnar. Meiri-
hluti þingmanna hér telur sig
lýSræSissinna. Og þaÖ er und-
arlegt, cf þeim l'innst ckki
þurfa nema herforingjasam-
særi og innrás lil þess ,aS lýð-
Vídsjáín í dag
í Víðsjá Þjóðv). j dag >er grein;
eftir Thomas Mann, Nobels-
verðlaunaskáldið þýzka. Er hún
útdráttur úr riíi hans: Sigur
lýðræðisins kemur, og miðnð
fyrst við ameríska lesendur. —
Forysta Bandaríkjanna nú gegn
fasismanum, þegar stjórnir
Bretlands og Frakklands bregð-
ast, beinir þangað augum allra
lýðræðissinna. Og svo sterkt er
það traust, meðan vantraustið
vex á því landi, sem þolir stjórn
Chamberlains, að t. d. maður
eins iog Vernon Bartlett var-
ar Breta við því, að
Sainveldislönd þeirra kunni að
yfirgefa þáog tengjast meira ieða
minna Bandaríkjunum, sem fús-
ari ,erti fil að beita sér fyrir
hagsmunum þeirra og lýðræð-
,inu í heiminum.
ræSissljórn glati rétti sinum,
en landráðamönnunum skuli
gefa hann að gjöí.
HvaS sem stjórnir annarra
NorSurlanda gera, finnst mér
ekki áslæSa til, aS stjórn o.g
þing íslands fari nú aS kóröna
skeytingarleysi sitt um baráttu
lýSræSisins á Spáni með því aö
veita réttarræningjunum rétt-
arviSurkenning. ViS erum líka
eina þjóðin, sem beint liöfum
haft verulegan hagnað af við-
Mahatma Gandhi hóf nýja
föstu í dag og kveðst nú munu
fasta til bana, nema því aðeins
að brezk stjórnarvöld gefi hon-
um yfirlýsingu um það, að var-
anlegar stjórnarbætur verði inn-
Bandalag
farfugla
Stofnþingi landssambands ís- I
len-zkra farfugla lauk í fyrra-
kvöld, eftir að þingið hafði
samþykkt lög og ferðareglur
sambandsins.
Pálmi rektor Hannesson var
einróma kosinn forseti sam-
bandsins, en Pór Guðjónsson
stúdent varaforseti. Meðstjórn-
endur voru kosnir: Kristbjörg
Ölafsdóttir stud. art., Hilmar
Kristjánsson stúdent, Gísli
Gestsson bankamaður, Páll
Jónssion verzlunarmaður og
Þorsteinn Bjaraason.
Enn fremur var kosin vara-
skiptum við stjórnina, en vit-
um, aS hjá fasistunum bíSur
tikkar elíkert nema harSvítug-
asla viSskiptakúgun. Eg vil fyr-
ir hönd Sameiningarflokksins
og fyrir hönd allra lýSræðis-
sinna og allra, sem liafa samúð
meS Spáni mótmæla þessari
viSurkenningu”.
Ilérniann: .Pessar umræður
gefa náttúrlega ekkert tilefni til
þéss aS ég fari aS svara þ\i sem
hér hefur komiS fram — —”!
leiddar í indverska ríkinu Raj-
kot.
Heldur Gandhí því fram, að
landstjórinn hafi hvað eftir
annað lofað slíkum umbótum,
en jafnharðan svikið loforð sín.
íslenzkra
stofnað
stjórn og endurskoðendur reikn
inga.
Sambandsstj. skipaði nokkrar
fastanefndir sér til aðstioðar;
Ferðanefnd, námskeiðanefnd og
útgáfunefnd ferðabæklings. —
Samb. hlaut nafnið: „Banda-
lag íslenzkra farfugla“.
Belgjurtir heitir nýútkomin
bók eftir Ólaf Jónsson. Erþetta
allmikil bók, rúmar 100. bls.
prýdd fjölda ágætra mynda.
Áburðareinkasalan gefur út bók
ina.
Pandit Nehru og Gandhi.
Dandhi hötar að srelta
stg i hel nema hann iái
hrðfnm sinnm framgengt
LONDON I GÆRKVELDL (F. Ú.)
Pálmi rektor Hanncsson forscfí