Þjóðviljinn - 13.05.1939, Blaðsíða 1

LandssímasfjótíHog [ríkíssfjórn?5 hafa enn ekki
fengízf[fíl*ad~víðurkenna félag þeírra sem samn-
íngsaðílja, þráff [fyrír ákvasðí vínnulöggjafarinn-
ar. Afþýðusambandíð synjaði félagi þeirra um
ínngöngu. Dagsbrún fer nú með mál þeírra.
Sáffasemjari fær málíd fil medf erðar
IV. ÁKGANGUK
LAUGARDAGUK 13. MAl 1939.
um uinna
Verkfalli kolanámumanna lokíd með fullum sígrL

Frá Bandaríkjunum. Lögreglan ræðst á verkfallsmemi.
Lingiaden hefst í
Stokkhólmi 20. julí
16 pílfar og 16 sfúlkur úr Ármanni
fara fil mófsíns undír sfjórn Jóns
Þorsfeínssonar
Frásögn Jens Guðbjartssonar
109. TÖLUBLAB
Starfsmenn landssímans, sem
vinna að línulögnum og viðhaldi
og endurbótum símakerfisins Lafa
um langt skeið leitað eftir samn-
ingum um kaup og kjör við land-
símastjóra.
Undirtektir hafa jafnan verið
þungar, og til þessa hafa ekki
fengizt heildarsamningar fyrir
stéttina heldur hefur verið samið
við einstaklinga.
í fyrravetur mynduðu verka-
menn símans verkalýðsfélag, sem
þeir nefndu Félag íslenzkra síma-
lagningarmanna. Þeir hugðust að
leita trausts hjá Alþýðusamband-
inu og sóttu um upptöku í það ,en
fengu þvert nei. Allir vissu að
þetta félag mundi senda samein-
ingarmann á Alþýðusambands-
þingið, það mun vera skýringin á
neitun gervisambandsins. Þegar
hér var komið málum mynduðu
simalagningarmenn deild innan
Dagsbrúnar, og hefur hún siðan
farið með mál þeirra. Stjóm Dags-
brúnar hefur átt tal um þessi mál
við landssímastjóra en hann hefur
vísað frá sér til ríkisstjómaiinn-
ar. Ríkisstjómin hefur ekkert að-
hafst í málinú og má slíkt næsta
undarlegt heita, þar sem vinnu-
löggjöfin þó gerir beinlinis ráð
fyrir að stéttafélög skuli véra
samningsaðili um kaup og kjör.
Dagsbrún sá loks enga ástæðu
til að þæfa málið lengur og til-
kynnti landsimastjóra fyrir viku
Japanskur her var í dag settur
á land í alþjóðahverfinu í Amoy
við Kína, og er sú ástæða færð
fyrir þessari ráðabreytni, að for-
seti viðskiptaráðsins í Amoy hafi
verið myrtur, er hann var þaraa
á eftirlitsför.
Fulltrúi japönsku flotamála-
stjómarinnar í Shanghai lýsir yfir
því í dag, að Japanir kunni einnig
að álíta nauðsynlegt að setja her
á land í alþjóðahverfinu í Shang-
hai, og geri það, ef samskonar at-
hæfi verði framið þar.
Eitt af helztu blöðunum i Tokio,
sem vanalega túlkar sjónarmið
heraaðarsinna í Japan, ræðst í dag
mjög harkalega á sendiherra
Breta í KLna, Sir Archibald Clark
Garr. Sakar blaðið hanii um að
hafa misnotað forréttindí sín sem
síðan að vinnustöðvun yrði hafin
hjá simanum í dag, ef samningar
yrðu þá ekki komnir á.
Kröfur símalagningarmanna eru
fyrst og fremst þær, að félag
þeirra verði viðurkennt sem samn-
ingsaðili, og að félagsmenn gangi
fyrir öðrum um vinnu, einnig fara
þeir fram á ýmsar breytingar á
kjörum.
Þess má geta að ýmsir linulagn-
ingamenn hafa unnið hjá síman-
um um nær 20 ára skeið, og ailir í
nokkur ár. Enda þarf þó nokkra
æfingu til þess að vera fullgildur
verkamaður i þessari starfsgrein.
Heyrzt hefur að landsímastjóri
hafi tekið allmarga nýja menn inn
á viðgerðarstofur símans í vetur
og halda sumir að þeim sé ætlað
það hlutverk að verða verkfalls-
brjótar, þó ekkert hafi enn fram
komið, sem geri sennilegt, að þeir
gerist stéttamíðingar.
Ef til vill væri eðlilegast að
simavirkjun yrði gerð að iðngrein,
en að sjálfsögðu ættu þá þeir, sem
unnið hafa í þessari grein að fá
fijll réttindi þegar í stað, en þeir,
sem síðar kæmu yrðu auðvitað að
ljúka tilskyldu námi ,En hvað sem
því líður, þá er það vist að Dags-
brún mun fylgja þessu máli fast
eftir og ekki skyljast við það fyrr
en sigur er fenginn. Sáttasemjari
mun nú hafa tekið deilu þessa til
meðferðar.
! sendiherra með því að hafa nýlega
farið með Chang Kai Shek og frú
hans til Chung-King og yfirhöfuð
liaft ósæmilegt samneyti við hann.
Segir blaðið, að það sé ómögulegt
að taka ábyrgð á lífi sendiheir-
ans, ef hann haldi áfram að mis-
nota aðstöðu sína, sem fulltrúi er-
lends ríkis. Hefur blaðið þau orð
eftir sendiherranum, að för hans
til Chung-King hafi verið í full-
komlega lögmætum erindum, en
telur þau orð að engu hafandi, því
að blaðinu sé kunnugt um hið
gagnstæða.
Talsmaður japanska utanríkis-
j málaráðuneytisins skýrði blaða-
mönnum frá því í dag, að afstaða
Japans til ástandsins í Evrópu
mundi vera óháð samningum rik-
isins við Þýzkaland og Italíu.
Loftárás mikil var enn gerð á
EINKASK. TIL pJÓÐVILJANS
KHÖFN í GÆRKV.
Launadeila kolanámu-
manna í Bandaríkjunum er
staðið hefur í 9 vikur end-
aði í dag með glæsilegum
sigri verkfallsmanna.
Launadeilunni var stjórn-
að af hinum róttæku verk-
lýðsfélögum. C. I. O., oger
sigur þessi talinn stærsti
sigurinn er þau samtökhafa
unnið.
Vinna verður hafin áný
í síðasta lagi n. k. mánu-
dag.
Samband kolanámu-
manna, sem eri í C. I. O. var
í samningunum viðurkennt
sem eini samningsaðili
verkamanna, og má engan
| verkamann taka í vinnu
, nema hann sé meðlimur
sambandsins.
Samningar þeir, er þegar
hafa verið gerðir ná til 80°»
af öllum kolanámum lands
ins.
kínversku höfuðborgina Chung-
King í dag, og telja Kínverjar sig
hafa skotið niður þrjár af árásar-
flugvélum Japana.
Um 100 orustuskip, beitiskip og
allskonar hjálparskip úr flota
Bandaríkjanna komu til hafnar á
Kyrrahafsströnd í dag ,eftir að
hafa lokið æfingum.
„0rn“ rádín fil
síldarfeífa.
Ákveðið hefur verið af ríkis-
stjóm, síldarútvegsnefnd og
stjórn síldarverksmiðjanna að
ráða flugvélina Örn til síldarleitar
2Vá mánuð í sumar.
Þá hefur einnig verið ákveðið að
varðskipið Óðinn fari til síldar-
leitar um miðjan þenna mánuð og
haldi þeim áfram mánaðartima.
Akveðið efur verið að Glímufé-
lagið Arraann' sendi 34 manna
sveit karla og kvenna á fimleika-
mótið Lingiade í Stokkhólmi, sem
hefst þar 20. júlí. Á móti þessu
hefur 31 þjóð tilkynnt þátttöku
sína og er það úr öllum álfum
heims og eru þangað væntanlegar
8 þúsundir fimleikamanna til þess
að sýna listir sínar. Mun þetta
verða fjölmennasta fimleikamót,
sem enn hefur verið haldið, og
hafa Svíar undirbúið það í 4 ár af
hinum mesta dugnaði, smekkvísi
og hagsýni.
Lingiaden er haldið til minning-
ar um 100 ára dánarafmæli Per
Hendrik Ling, sem var sænskur
fimleikafrömuður, faðir leikfimis-
kennslunnar í Svíþjóð og raunar
höfundur nútímaleikfiminnar. 52
þjóðum var opinberlega boðin
þátttaka í fimleikamóti þessu og
eins og áður er skýrt frá, hafa 31
þjóð tilkynnt þátttöku sína með
7100 leikfimismenn, bæði karla og
konur.
Fjölmennastir verða Danir á
móti þessu með 2000 manns, 1000
karla og 1000 konur, þá verða
Þjóðverjar með 1400 manna sveit,
Norðmenn með 1000 og Englend-
ingar með 500, sem þeir senda á
sérstöku skipi til mótsins. I fylgd
með norsku fimleikamönnunum
verður landvamamálaráðherra
Norðmanna og mun einnig einhver
úr hópi ráðherranna fylgja danska
og finnska flokknum.
Mótið hefst 20. júlí á Olympiu-
leikvanginum í Stokkhólmi — frá i
1912 — og stendur mótið yfir í 4
daga. Fyrir utan allar hópsýning-
ar, sem fara fram á Olympiuleik-
vanginum fara svo fram sýningar
úrvalsflokka í fjórum stærstu sam
komuhúsum borgarinnar, sem
rúma frá 1000—3000 áhorfendur.
Hefur hver úrvalsflokkur tvær
sýningar og sýnir íslenzki flokkur-
inn í stærsta samkomuhúsinu, er
rúmar 3000 áhorfendur.
ísland var eitt þeirra landa, sem
boðið var á mót þetta og hóf Ár-
mann undirbúning fararinnar með
leyfi Iþróttasambands íslands. Var
það fyrir tveimur árum, sem sá
undirbúningur hófst.
Var það svo afráðið, að Ár-
mann sigli með flokk á mót þetta
í tilefni af 50 ára afmæli sínu og,
er það í sjötta sinn, sem Ármenn-
ingar bregða sér út yfir pollinn til
þess að sýna listir sínar. 1 förinni
taka þátt 16 piltar og 16 stúlkur
undir stjóm Jóns Þorsteinssonar.
Auk þess mun formaður Ármanns
Jens Guðbjömsson taka þátt í för-
inni og ef tll vill einhverjir fleiri.
íslenzkir fimleikamenn hafa þá
sérstöðu fram yfir aðra iþrótta-
Fratnh. á 4. síðu.
Verðor Mno
nýrra verka-
mannabústaða
hafin i snmar?
Héðínn Valdímars-
son endurkosínn
formaður Byggíng-
arfélags alþýðu.
Aðalfundur Byggingarfélags al-
þýðu var haldinn í gærkvöldi í K.
R.-húsinu.
Á fundinum voru 180 manns.
Héðinn Valdimarsson var endur
kosinn formaður félagsins til 3
ára, með 136 atkvæðum. Guðgeir
Jónsson fékk 40 atkvæði, St. Jó-
hann, félagsmálaráðherra 1 atkv.,
2 seðlar voru auðir og 1 ógildur.
Héðinn Valdimarsson hefur ver-
ið formaður félagsins frá stofnun
þess 1931.
Varaformaður var kosinn Guð-
brandur Guðjónsson, með 117 at-
kvæðum, Guðgeir Jónsson fékk 50
atkvæði.
Endurskoðandi var kosinn
Hringur Vigfússon, og varaendur-
skoðandi Eggert Guðmundsson.
Svohljóðandi tillaga frá stjóm-
inni var samþykkt í einu hljóði:
„Aðalfimdur Byggingafélags al-
þýðu ályktar að heimila félags-
stjóminni að taka fyrir hönd fé-
lagsins lán, er nemi allt að 600
þús. kr. til bygginga nýrra verka-
mannabústaða, samkvæmt sam-
þykktum félagsins og verði þeir
hyggðir í sumar og á vetri kom-
anda”.
Frá fundinum verður nánar
| sagt í blaðinu á morgun.
Bíræiinn
þjóinaðnr
Faríd ínn um glugga
þar sem tveír menn
sváfu og sfolíð kr. 245,00
Bíræfmn þjófnaðiur var fram
inxi hér í bæjmm. í fyrrinótt
Fóm þjófarnir eða þjófurinn Inin
um glugga á herbergi þar sem
tveir menn sváfiu, og stálu 245
kró'nium. Eigandi peinínganna
var piltiur suður á Grímsstaða-
holti og var hainn nýkominn úr
verlnu með vertíðarkaiup sitt
300 kr. og skildi þjófurínn eftir
50 kr.
Pilturinn kam heim úr ver-
ínu í fyrradag, og með honum
var einn af félögum hanjS í vet-
ur. Sváfu þeir báðjir í sjama her-
bergi þar sem pilturinn ætlaði
að skjóta skjólshúsi yfir félaga
sinn.
Klukkan 2yé vaknar móðir
piltsins við að bíll nam staðar
fyrir utan húsið. Hugði hún að
maður sinn væri að koma af sjó
og fór á fætur til að taka á
móti honum. Brá henni þá
mjög í brún, er hún sá dymar
opnar og voru þær þó áður lok-
Framkald á 4. sítu.
FRÉTTARITARI.
Japanskor her ræðst fnn I alpjóðahverfin
100 Bandatríkjaherskíp að æfíngu í Kyrrahafí
Alþjóðahverfið í Sjanghaj.
LONDON í GÆRKV. FC.
I