Þjóðviljinn - 12.08.1939, Blaðsíða 3

*JÖ9V1LJ1NN
LAUGARDAGUR 12. AGÚST 1939
lón úr Vör:
Stúdent frá háskóla götunnar
Viö norðbúarnir í Friðarstræti 1
fengum marga góða gesti. Einn
þeirra var dökkur á brún og brá
og nefndist Aftab Ali.
Aftab Ali var fulltrúi indversku
vinnustéttanna á Verkam.ráðst. er
lialdin víir' í Þjóðabandalagshöllinni
dagana 7. til 27. júní. Hann kom til
okkar eitt kvöldið, samkværnt ósk
okkar nokkurra forvitinna manna,
og kvaðst gjaman vilja svara spurn
ingum um Indland og indverska
verklýðshreyfingu.
Ali er iitill maður vexti og hef-
ur enn ekki náð því að grána í
vönguum. Hann er aðeins 32 ára, en
á þó töluvert langan og þýðingar-
mikinn starfsferil að baki sér. í ár
pr það í sjötta skiptið, sem hann
mætir sem fulltrúi indverska verk-
lýðsins á verkamálaráðstefnunni í
Genf. Hann er forseti stærsta fag-
félagasambandsins í Indlandi, Alls-
herjarsambands ;i, ndverskra sjó-
manna, sem telur 30 000 meðlimi.
Eftir krókaleiðum höfðum við !
fengið að vita dálitið um hans j
prsónulega æfiferil.
Ali er komiim af „betri borgur-
um‘‘, faðir hans var lögfræðingur
(múhameðstrúar). ALi átti einnig að
ganga menntaveginn, en úr því varð
þó ekki.
Kennigar Ghandis, hins indverska
þjóðemisvökumanns, var fagnaðar-
erindi, sem hreif AIi þegar í æsku,
og það hafði það í för með sér,
að hann neyddist til að skilja frá
fjölskvldu sinni.
En forsjónin hagaði því nú samt
svo, að Ali var ekki lengi áhang-
andi Ghandis. Ghandi-hreyfingin
klofnaði og Ali tilheyrði þeim arm-
inum, sem var á öndverðum meiði
við hinn gamla foringja. Ali varð
aðí flýja land; hann tók far sem há-
seti á indversku flutningaskipi, er
var *í föruum til Ameriku. Hann
var nokkur ár í Ameriku við ýmsa
iðju, t. d. um skeið uppþvottamaður
í hótels-eldhúsi, jámbrautaverka-
maður og fleira. Siðar lá þó leið-
in heim tíl ættlandsins á ný og köll-
un hans varð að skipuleggja stétt-
arsamtök indversku alþýðunnar, sér-
stáklega sjómannanna.
Og héf stendur hanin í /hópi okk-
ar, brosandi og bíður eftir spum-
ingum. Hann reykir vindlirig sinn
með hinum indverska, sérstæða
hætti.
Svo komu spurningarnar:
Afstaða Indlands fíl
Englands ?
. .— Ég skal taka það fram þeg-
.ar í upphafi að það er ekki rétt,
sem margir halda, að Indland hafi
komizt undir yfirráð Engl^nds í
styrjöld, þar sem íbúar íándsins
hafi verið ofurliði bornir, eins og
|. d. í Abessiníu. England hefur náð
völdum í landinu með peningum,
sem þeir hafa lagt í atvinnuvegi
þess. 1 rauninni var engin föst
stjóm i landinu áður, héruð og
landshlutar lifðu í innhyrðis styrj-
öld. Hið enska auðtvald var nógu
klókt og steikt til að nota sér
þetta ástand sér til hags og valda.
Ég telst ekki til þeima, er harma
það að England fékk að leika sitt
hlutverk í þróunarsögu Indlands.
Án Englands stæðum við ekki þar
sem við stöndum nú í tækni og
atvinnuháttum. Gæði landsins eru
að vísu enn að mes'iu ónotuð. En
þrátt fyrir það stöndum við þegar
mjög framarlega í stálframleiðslu
og ýmsum iðnaði. Við framleiðum
t. d. meira stál en sjálft England og
ekkert land, utan Ameriku, hefur
fullkomnara járnbrautamet en Ind-
land. Þetta eigum við Englandi að
þakba.' En við höfum líka greitt
hjálp þessa „dyru'* verði.
Víðtal víð Aftab
Alí fulltrúa índ-
verska verkalýðs'
íns á verkamálaráð -
stefnunní í Genf.
Ghandí?
Þjóðeraisvakning og sjálfstæðis-
hreyfing Ghandis hefur haft mjög
mikla þýðingu fyrir Indland. Ghandi
hefur unnið brautryðjendastarfið og
vakið Indverjana til meðvitundar
um sjálfstæðisrétt þeirra og þjóð-
erni. Persónulega á ég og flestir
samstarfsmenn mínir, það Ghandi
að þakka, að við fengum áhuga á
þjóðfélagsmálum og bættum lífs-
kjörum, en vegir okkar hlutu þó
að skilja.
Upphaflega var það svo, að fram-
leiðslufjármagn landsins var s. a.
s. allt enskt, en síðar gerðust inn-
Iendir auðmenn keppinautar sinna
ensku stéttarbræðra um hið ódýra
vinnuafl alþýðunnar. Nú er svo
komið að enska auðmagnið i ,land-
inu er1 aðeins 65o/0 og afgangurinn
er innlent fé. Þetta skapaði auð-
vitað ný viðhorf, og það hné æ
meir og meir til þess, að barátta
Ghandis yrði aðeins einn liður í
einu allsherjarstriði innlendra og er-
lenda auðvaldsins um gæði landsins
og hinn ódýra vinnukraft.
— Hver er afstaða Ghandis til
verklýðshreyfingarinnar i Indlandi?
I einu orði sagt: Fjandsamleg.
Sjálfsfaeðísbaráffan ?
—1 I upplrafi voru kröfur Ghandis
mjög ákveðnar. Viðtökur Englands
urðu þær að 77 000 indverskir stúd
entar urðu að hverfa frá námi og
100 OOO menn voru settir í fangelsi
um lengri eða skemmri titna;
Nlú í seinni tíð hefur Ghandi meir
og meir gengið samningaleiðina, og
með smávægilegum stundarfríðind-
um viðurkennt rétt Englands. Skoð-
un okkar, sem ákveðnari erum í
sjálfstæðisbaráttunni, er sú, að þó
Ghandi mætti nú takast að gera
Englendinga að englum, það væri
auðvitað gott og blessað, en með
því hefðu þeir samt sem áður ekki
unnið sér nokkurn rétt til að stjórna
Indlandi. Englendingamir mega
gjaman lifa og starfa með okkur
en réttinn til að ráða okkar eigin
málum ætlum við okkur sjálfum.
Áhugi Englendinga fyrir því að
fá að stjóma Indlandi byggist ekki
á því að fá áö stjórna, heldur að
hafa aðstöðu til að hagnýta auðæfi
landsins á kostnað hinnar lágt
launuðu alþýðu, og hér eiga hinir ,
innlendu auðmenn sameiginlegra
hítffsmum að gœta.
Sjálfstœðisbardtti Jndverja verður
að vera tenffd baráttunni fyrir bœtt-
lun kjörum viimustéttanna.
Verkalýðsfélögín ?
— Fyrsta verlýðsfélag Indlands
var stofnað í Calkutta árið 1918.
Það var sjómannafélag. — Félög-
unum fjölgaði brátt, og þegar fyrsta
sambandsþingið var haldið 1922,
voru sambandsfélögin 12.
A áronum 1918—28 varð að gripa
til 100 stærri og minni verkfalla,
sem öll báru góðan árangur. Einu
þeirTa, allsherjarverfalli sjómanna
í Calkutta lauk t. d. með 50°'o launa
.hækkun.
Því miður liindraði pólitísk óein-
ing innan verklýðshreyfingarinnar
framgang vorn á tímabili. Stóð þar
striðið milii kommúnista og okkar
atanara, sem vorum meira hægfara,
og á árunum 1922—29 náðu komm-
únistamir meiri hluta i stjóm fag-
félagasambandanna. Eftir 1929 varð
sahnvinna með okkur að nýju, og
nú erum við mjög að vinna á. ÞaS
er mln skootur, að foringjarnir eigi
að, vera sem óhdðastir símun póli-
físku flokJtwri, starf/iui innan fag-
félaganna.
— Hve stór hluti verkalýðsins
i:r í fágfélögunum?
— Það er erfitt að ákveða hvað
er „verkalýður" í Indlandi. 90»/o
af Indverjum eru bændur eða lifa
af landbúnaði. Sjómennimir eru
bezt skipulagðir, en þó aðeins 25«/o
þeirra enn sem komið er.
—■ Verkalaun?
— Verkalami eru mjög misjöfn.
Algengustu laun fyrir 10 stunda
vinnu eru sem svarar 1,50 kr„ hæst
2,00 kr. á dag. En það er líka
ódýrt að lifa í Indlandi. Það mun
vera hægt að lifa ,af 6—7 kr. á
mánuði.
— Fæði, klæði og húsnæði?
— Nei, aðeins fæði, segir Ali og
brosir. Þeir sem ekki hafa liærri
laun geta auðvitað ekki veitt sér 1
klæði og hús. Slikt telst ekki til
nauðsynja meðal hinna fátækustu
í Indlandi.
— Afstaða stjómarvaldanna til
verklýðsfélaganna?
— Það hefur ósjaldan hent, að
yfirvöldin hafa tekið með valdi
sjóði og eignir félaganna. England
er hrætt við verklýðshréyfinguna.
Indland er ein allra pýðirigan-
mesta nýlenda Englendinga, og i
Ijósi peirrar staðreyndar er glögg-
skyggmun mönmun skiljanleg sú af-
staða, sem England hefur tekið til
atburða síðiistu dra.
Fraftifídarhorfutrnar ?
— Við verðum að fara að öllu
gætilega. Fyrst og fremst mennta
og skóla forustulið vort. Við höf-
um í því augnamiði komið upp
kvöldskólum, en það er ekki svo
auðvelt að finna heppilegustu
kennsluaðferðirnar. Við verðum að
hafa( í huga, að lítill hluti" Indverja
kann að lesa og margir af nemend-
um okkar eru komnir á fertugs og
fimmtugs aldur. En áhugi fyrir starf
inu er mikill. Það er einmitt eitt
af þvi, sem fellur undir mitt starfs-
s\dð að skipuleggja þessa menntun-
ar- og fræðslustarfsemi.
Nú var einhver af okkur nógu
ónærgætinn að spyrja hvaða mennt
un hann hefði hlotið sjálfur. Ali
gaf það hieinskilna svar, að hann
væri óskólagengmn og hefði, því
miður, ekki átt þess kost, að lesa
mikið.
— Eg er, bætti hann við með
sínu skemmtilega brosi, stúdent frá
háskóla götunnar.
Viðræðurnar fóru fram á ensku
með aðstoð túlks. Að lokum vild-
um við því fá að heyra hans eig-
ið tungumál, bengönlskuna, (hann
er þingmaður á löggjafarþinginu í
Bengal), á hverju Tagore syngur
sín, áslarljóð. Ali las okkur að lok-
um ljóð Tangore, um stúlkuna með
bláu skóna, sem situr við lindina og
gefur elskuhuga sínum að drekka
úr bikar fegursta blómsins i /skóg-
inum. Svo rómantiskt lauk Aftab |
Ali simi raunhæfa máli.
Jón úr Vör.
Knattspyrnukeppni fór fram í
fyrradag milli skipverjanna á
Goðafossi og Brúarfossi. Sigruðu
skipverjar af Goðafossi með 3:1.
Ferðafélagið fer í þrjár skemmti
ferðir um helgina, vestur á Snæ-
fellsnes upp i Borgárf jörð og aust-
ur að Gullfossi og Geysi.
Pýzhar bækur
kr.
A. Puschkin: Ausgewáhlte
Werkej Bd. I. 4,50
A. Puschkin: Belkins Erzáhl-
ungen 1,75
Fjodor Gladkow: Zement 7,50
R, Rabitseh: Panzerzug Licht-
enauger 3,00
Wassili Iljenkow: Die Trie-
bachse 4,50
Pjotr Pawlenko: Barrikaden 2,00
Iwan Schuchow: Hass 3,00
A. Gaidar: Die Schule, illustri-
ert 3,00
Emile Zola: Germinal 4,00
Willi Bredel: Begegnung am -
Ebro 4,00
Heinrich Mann: Mut 4,00
Johannes R. Becher: Gedichte 3,00
Sami Sonnette 3,00
Hedda Zinner: Geschehen
(Gedichte) 2,00
Erich Weinert: Auf dem Pod-
ium (Freiheits-Gedichte) 3,00
Valerij Tschkalow: Unser
Transpolarflug 2,50
Lenin & Stalin: Uber die Jug-
end 2,00
J. Stalin: Fragen des Lenin-
ismus 4,00
G. Dimitroff: Probleme der
Einheitsfront 3,00
W. I. Lenin: Ausgewáhlte
Werke, Bd. 12. * 3,00
Allar þessar bækur eru bundnar í
gott band.
Sendum um allt land gegn
póstkröfu.
Bókaverzlun
Heímskrínglu
Laugavegi 38.
Pósthólf 392. Sími 5055.
Merkið við það sem þér viljið af
bókum þessum.
Hiiniiiuii]iiiiiiniii]iiniiiiii!iiiniiiiHiiiiiiiHiiiiiiHi]iii
I. O. G. T.
iiiiiHiiiiHiiiiiiiHiuHiiiiinmiiiuiiununiinniiiiiiini
Vígsluhátíð landnáms I. O. G. T.
hjá Elliðavatni fer fram á morg-
un, 13. þ. m. kl. 2 e. h. — Til
skemmtunar verður: Ræðuhöld,
söngur (I. O. G. T.-kórinn) og
kappleikar. —- Aðgangur er ó-
keypis, en merki verða seld þeim,
er styrkja vilja landnámið, Malt-
öl, gosdrykkir og sælgæti verður
til sölu; einnig molakaffi; en
fólk hafi með sér ílát undir það.
— Tjaldstæði verða leyfð. —
Templarar! Fjölménnið með
gesti! — Sætaferðir frá B. S. I.
og Þrótti frá kl. 10 í fyrramálið.
Safnið ðskrifendom
_//uck>i&in$&r
1 ffl
(/yrvaroRR*
Hvernig vceri ef Alpýðublaðið og
flokknr pess reyndu einu sinni að
vinm eitthvað parft verk, en reyndi
ekki alltaf bara að lifa rí piri, sem
Jón Baldvinsson vann fyrir 1S ár-
uan? Hafi pað ekki lengur kraft né
vilja til pess, pd er bezt að minna
d hvað Alpýðuflokkurinn vann 1921.
Pað er svo íjótur samanbitrðurinn
við pað, sem St. Jóhann og Skjald-
borgin eru að vinna núna.
***
Pórarinn Pórarinsson ritar ltelj-
armikla rollti í Timansn i 'gcer um
sambcmdsmál Islands og Danmerk-
ur. Ritar Pórarinn grein pessa undir
nafni, og mun pað gert til pess,
að lesendur blaðsins haldi ekki, að
greinin sé rugl dr Jónasi Jónssyni.
***
Hjákáilegar gerist „Tímitm“ i
bollalegginguin slnwn í fyrrad., peg
ar hann er að reyna ctð forðast
pað að viðurkenna, að raunveru-
lega byltingu purfi hér til að losna
við kotmngsvaldið, ef konungur
synji lögum Alpingis um staðfest-
inguu. Tíminn segir: „En með sllkrh
synjun bryti konungur algerlega
gegn anda stjórnskipulagsins, pótt
i hann hefði til pessa formlegan rétt.
og fceki sér ratmvernlega einrceðis-
vald. Slikt athœfi konungs mœtti
nefna stjörnarbi/ltinffu1'.
Suo langt gengw Timitm hér i
að forðast að viðurkenna réttmœti
býltinga, að harm finnur út orðskýr-
ingar fiem nánasf mgndu tdkna, að
Lúðvik 16. hefði gert frönskn stjórn
arbyltingnna. En sjdlfur kemst Tim-
inn ekki hjd að viðnrkentm í mnn-
inni hitm pólítiska og siðferðilega
rétt pjóðarinnar til að brjóta íögin,
„hitm fortnlega rétf1', ef d að gera
pcm að ffötri d pjóðarheildinni. Oq
það er beitiny ppssrt helga réttar,
sem allfaf hefur verið nefnd bylting
Urvalsríf Leníns
á þýzhu.
12. bindið er nýkomið. Þar
lýkur þessari vönduðu útgáfu
af úrvalsritum Lenins.
Verð kr, 3,00 í bandi.
Bókaverslun
Heímskrínglu
Laugavegi 38. — Sími 5055.
HraðKerðir Steindórs
tíl Abureyrar um Aferanes erus
FRA REYKJAVIK: alla sunnudaga, mánudaga, miðvikudaga og
föstudaga.
FRA AKUREYRI: alla sunnudaga, mánudaga, fimmtudága og laug-
ardaga.
Afgreiðsla okkar á Akureyrí er á bifreíðastöð
Oddeyrar, símí 260.
M. s. Fagranes annast sjóleiðina. — Nýjar upphitaðar bifreiðar með
útvarpi.
Bifreiðastöð Steindórs
Sími: 1580, 1581, 1582, 1583, 1584.