Þjóðviljinn - 24.11.1939, Qupperneq 3
ÞjÓÐVILjíN^
FÖSTUDAGINN 24. NÓV. 1939
Ríkisútvarpið og fréttaskeytin
frá Moskva/ Athugasemdír útvarpsstjóra.
tJtvarpsstjóri heí'ui' sent bLaðinu t'rétt þá, sem útvarpið flutti
síðastliðinn sunnudag, varðandi lygaherferð Alþýðublaðsins á hend
ur Sósíalistaflokknum, en herferð }>essi var sem kunnugt er byggð
á heimildum, sem Alþýðublaðið stal og falsaði. Með fréttinni fylg-
ir krafa útvarpsstjóra um birtingu hennar. Ennfremur hefur út-
varpsstjóri birt langa greinargerð í útvarpinu og þar sem hann
vísar algerlega á bug allri gagnrýni sem hann hefur sætt vegna
þessa fréttaflutnings.
Sjáifsagt þykir að verða við þeirri kröfu útvarpsstjóra að birta
þessi plögg, og það því fremur, sem þau staðfesta þá skoðun blaðs
ins, að fréttin hafi það eitt „gildi” að útbreiða róg um Sósíalista-
flokkinn og meðlimi hans.
Blaðið hélt því einnig fram, að útvarpsstjóri og aðrir starfs-
menn útvarpsins, vildu ekki ótllneyddir og vitandi vits, brjóta
hlutleysi iitvarpsins á þennan hátt. Það minnti á þá staðreynd að
öllu starfsfólki útvarpsins hefur verið sagt upp frá áramótum að
telja, og að þjóðstjórnarklíkan hefur sýnt að hún ætlar sér að taka
Ríkisútvarpið í sína þjónustu. Það taldi því líklegt að útvarpsstjóri
gæti sagt. eins og Páll forðum: „hið illa sem ég ekki vil það geri
ég”. Hinsvegar sér blaðið ekki ástæðu til að meina útvarpsstjóra
að bera syndir annarra, fyrst hann endilega vill það. En það breyt
ir engu skoðun blaðsins á því hver sé hinn eiginlegi syndaselur.
Hr. ritstjóri Pjóðvilians
Reykjavík.
Ut af dylgjuin yðar í blaðinu þawt
21. þ. m., þar sem þér gefiði í skyn
að ég hafi sem gæzlumaður opin
berrar fréttastofu þjóðarinnar brugð
ist skyldu minni um gæzlu hlutleysis
log hagað mér eftir fyrirmælum
manns eða manna, sem standa ut-
an við fréttastarfið, þá leyfi ég
mér liérmeð að senda yður eftirrit
af umdeildri frétt, sem birt var í
útvarpinu sunnudaginn þann 19. þ.
m.
Skora ég á yður fyrir hönd frétta
stofunnar að birta fréttina í heilu
lagi, svo og þetta bréf, í næsta eða'
öðru tölublaði blaðs yðar, að
viðlagðri málsókn.
Virðingarfyllst
Jónas Þorbergsson
Undanfarm daga hefur blöðunum
í Reykjavik orðið alltíðrætt um
skeytasendingar frá Moskva liing-
að til lands, er liafi hlaupið á 160
þús. krónum á einu og þrem fjórðu
hlutum úr ári nú undanfarið.
Hér verða, sakir tímaskorts eng
in tök á að rekja allar þær umræð-
ur, en Alþýðublaðið hóf máls á
þessu síðastliðinn miðvikudag með
grein, er hét svo:
„Rússar hafa varið 160 þús. krón
um til símskeyta hingað síðaín í árs
byrjun 1938. Hér um bil helmingur
allra símskeyta hingað kemur frá
Rússlandi. — Hvað vilja Rússar fá
fyTir þetta fé og hverju hafa komm-
únistar lofað þeim?”
Blaðið fullyrðir að siðan í árs-
byrjun 1938 hafi hér um bil helm-
ingur allra þeirra símskeyta — og
mun þar átt við blaðaskeyti —
verið frá Rússlandi til Þjóðviljans
og Kommúnistaflokksins — síðar
Sameiningarflokks alþýðu — Sósí-
alistaflokksins. Deilir blaðið á þetta,
þá og síðar, og það hafa fleiri blöð.
gert eftir að þessar umræður hóf-
ust.
Þjóðviljinn svarar næsta dag og
ber ekki. á móti því, að umræddar
skeytasendingar hafi átt sér stað,
en telur að Alþýðublaðinu hefði
verið bez't að rannsaka, hvort það
gæti ekki sjálft komist að þeim
sanmingum, að fá blaðaskeyti frá
Moskva fyrir lítið verð, ef það bara
vildi birta eitthvað af þeim — svo
og að ekki fari vel á því að prenta
óhróður um Sovétrikin i þeirri
prentvél, sem rússneska alþýðan
hafi á mestu þrengingatímum sín-
um gefið Alþýðublaðinu.
Tíminn sem út komi í gær birtir
skýrslu um blaðaskeyti frá útlönd-
um til íslands. — Skýrslan nær í
fyrsta lagi yfir árið 1938 og í öðru
iagi yfir mánuðina janúar—septem-
ber 1939. Skýrslan hefst á svohljóð
andi formála:
Sökum þess að skýrsla sú, sem
.fjárveitinganefnd fékk frá lands-
símastjóra um blaðaskeyti frá út-
löndum, hefur komist í hendur eins-
blaðs og það birt nokkum liluta úr
henni, hefur formaður fjárveitinga-
nefndar, Jónas Jónsson, óskað eftir
að Tíminn birti hana í heilu lagi,
svo að rnenn ættu auðveldara með
að glöggva sig á því hvaðan skeytin
kCma:
Aðalefni skýrslunnar er að öðru
leyti þetta:
Árið 1938 voru blaðaskeyti
Frá Færeyjum . . . . orð 767 .... ísl. kr. 170,00
— Danmörku — 85140 .... — — 19486,00
— Noregi 524 .... — — 160,00
— Svíþjóð — 1120 .... — — 341,00
— Englandi . . . . — 37414 .... 8562,00
— Rússlandi .... — 117936 — 95093,00
Samtals — 242928 .... — — 123812,00
1939 mánuðina janúar—september voru blaðaskeyti:
Frá Færeyjum . . . . orð 100 .... ísl. kr. 21,00
— Danmörku — 70414 .... — — 16116,00
— Svíþjóð — 863 .... — — 262,00
— Englandi .... — 31795 .... — — 7268,00
— Þýzkalandi — 197 .... — — 106,00
— Rússlandi .... — 78302 .... — — 63136,00
Samtals — 181635 .... — — 86910,00
Formaður f járveitinganefndar Jón
as Jónsson, ritar í sambandi við
þetta forystugrein í Thnjaltn í gær.
Um ástæðumar fyrir því að
þetta mál er komið fram i Al-
þýðublaðinu á þann hátt, sem að
framan er greint, lætur liann þess
getið:
„Tildrög þessa máls eru þau, að
fjárveitinganefnd safnar um þessar
mundir óvenjulega miklu efni um.
fjármálaaðstæður þjóðarinnar, í því
skyni að borgarar landsins fái sem
fyllsta vitneskju um hinn sameigin
lega hag. Ein af þeim skýrslum,
sem ég óskaði eftir, var frá lands-
simanum um það, hve iniklar væm
tekjur hans af skeytum frá útlönd-
um. Póst- og símamálastjóri gaf
þessa skýrslu og gat ekki annað
en gert það. Alþingi og þjóðin öll
á að fá að vita, ef þess' er óskað,
hve mikil skipti íslands i simamál-
um er við hverja þjóð. Bréfið kom
til skrifstofu þingsins og var bók-
fært þar eins og önnur skjöl ogj
síðan sent til fjárveitinganefndar:
En á þeirri leið hefur einhver mað-
ur séð bréfið og tekið úr því, einn
þátt, skipti Rússa við Island og sett
þessa vitneskju í Alþýðublaðið. Það
mun óhætt mega fullyrða, að
hvorki skrifstofa Alþingis eða menn
í fjárveitinganefnd hafi komið efni
ínnílegt þakklætí fyrír auðsýnda samúð víð and-
lát og jarðarför mannsíns míns,
SVEINS NÍELSSONAR,
fyrrum bónda á Lambastöðum á Mýrum.
Sígurlin Þ, Sígurðardótfír.
Thór Thórs ogíðn-
lögín,
. FRH. AF 1. SÍÐU
að nemendur taki þátt í verkföll-
um.
Er auðsjáanlega stefnt að þvi
með þessu, að gera nemendur að
verkfallsbrjótum gagnvart sveinun-
um, og að pína kaup þeirra niður
án þess að sveinafélögin fái að
gert. Réttindi sveinafélaganna hafa
verið stórum skert á undanförnum
þinguin, og nú færir afturhaldið
sig enn meira upp á skaftið.
Er hér stefnt geirnum sérstak-
lega gegn prenturum, járniðnaðar
mönnum og öðrum faglærðum
verkamönnum. Er nú ráð að hin
sterku félög þeirra sýni vald sitt.
i tíma, til að mótmæla því, að
samtök þeirra verði eyðilögð, eins
og auðsjáanlega er miðað að með
þessu. Einliuga þurfa sveinafélögr
in að rísa upp gegn þessum kúg-
unarlögum.
bréfsins á framfæri. En húsakynn-
um) í þingi er þannig háttað, að
mjög margir menn utan þings ganga
daglega um herbergi, þar sem ver-
ið er að nota skjöl þingsins. Þingj-
menn líta yfirleitt ekki á skjöl þings
ins sem leyndarmál. Yfirleitt má
telja, að þingið hafi i fórum sínum
næsta lítið af skjölum, sem ekki má
kalla almanna eign.
Siðar í þessari grein — en liana
nefnir höfundur: „Hvernig gefast
gullskór?” minnir höfundur á
ihlutun Norðmanna um stjórnmál Is
lendinga á 13. öld og afleiðingafl
hennar. — Hann telur og, að ef
það hefði vitnast ómótmælanlega,
að ráðandi menn í Danmörku, Eng
landi eða Þýzkalandi hefðu varið
160 þúsundum króna á tveimur ár-
Umj í aðeins einn lið pólitískrar á-
róðursstarjfsemi, þá hefði það sleg
ið flemtri á íslenzku þjóðina og
andstaða risið gegn slíkum áróðri.
AM. (sign.)
Útvarpað 19,45; 19. XI. 1939,
ÞÖSt., Ríkisútvarpið.
Samhljóða útvarpaðri frétt.
Jónas Þorbergsson,
Sigr. Bjarnad.
/Aikki /Aús lendir í ævintvrum. 219
Gættu að þér Músíus, og láttu
ekki sjá þig livað sem á gengur.
Varlott er hér á næstu grösum.
Nú er um að gera að láta ekki
á sig fá hvað sem tautar. Bara að
Músíus verði þægur.
Hann væri vís að stökkva upp
áður en Varlott er genginn í gildr
una. Þarna koma þeir.
Farðu nú af veginum með þetta
bannsetta vagnskrifli þitt. —
Mikki: Já, góði herra, ég skal
hlvða.
Berfha Físcher,
Framhald af 1. síðu
svín og mynd af Hifler. Auk þess
var allmikið af vistum í skipinu
og hefur þeim verið komið á land
ásamt handtöskum og ýmsum öðr-
um farangri. Ymsar vistarverur
skipsins voru lokaðar og hafa enn
ekki verið opnaðar.
t
Tekið var ofan af lestunum og
kom þá í Ijós, að skipið var hlað-
ið korni, en ekki hafði gefizt færí á
því, er Þjóðviljinn átti tal við
Homafjörð í 'gær ,að ákveða hvort
hér væri um hveiti eða lirísgrjón
að ræða. Búizt er við, að allmikið
vatn muni vera komið í lestina,
að minnsta kosti aðra þeirra, en
ef veður helzt sæmilegt, eru þó
taldar líkur fyrir þvi, að hægt verði
að bjarga einhverju af farminum.
Lærið að synda
Sundnámskeið í Sundhöllinni
hefst að nýju mánudaginn
27. þ. m.
Þátttakendur
gefi sig fram í dag og á
morgun kl. 9—11 f. h. og
2—4 e. h. Upplýsingar á sömu
tímum í síma 4059. '
SUNDHÖLL REYKJAMKUR
Nýsodín
Svíd
da$Ee$a
Kaffísalan
Hafnarsfraefí 16
Fullkomnasta
$úmmivíd$erdarsfofa
bœjaríns.
Sími 5ii3.
Sækjum, Sendum.
Gúmmískógeirðfn
Laugareg 68.
rvr
KIPAUTC
■■■VMwaHnn
Rl KIS ■
c
. s. Helgí
hleður tíl Vestiúannaeyja
annað kvöld.
Flutníngí veítt móttaka
tíl hádegis á morgun.