Þjóðviljinn - 05.01.1940, Blaðsíða 3
J> J Ó Ð V I L J I N N
Föstudagur 5. jan. 1940.
Aramöt í útvarpinu
Þjóðstjórnin ætlar að nota Ríkisútvarpið sem ó-
svífið áróðurstæki fyrir sig
Það eru merkileg tímamójt í sögu
Rílösútvarpsins, áramótin 1939—40,
Jirátt fyrir hjal þess um tilbreyt-
ingarleysi timanna að undanskildu
tímatalinu.
Eins og menn muna voru útvarps-
notendur sviptir rétti til Jiátttöku í
útvarpsráðskosningu, i/feí' í nafni
lýðræðis og réttlætis, til þess að
hægt væri að raða bitlingalýð
bitlingalýð stjórnarflokkanna að
útvárpsjötunni, en þetta lið átti
svo að nota til að þröngva upp á
hlustendur pólitískum áróðri.
Næsta skref þjóðstjórnarinnar var
að segja upp öilu starfsfólki sínu
frá þessum áramótum. Trúgjarnir
menn héldu að hér væri um sparn
aðarráðstöfuin að ræða. En hinir
viðkvæmu skoðanasalar hjá stofnun-
inni voru skilningsbetri og fóru all-
ir að bannsyngja kommúnista, er-
lenda og innlenda, og flétta flokks-
pólitískum áróðri inn í hverja ein-
ustu ræðu og læða hlutdrægni inn
í allan fréttaflutning. Pað nægir
að minna á klerkinn, sem orti
„Sordavala“ meðan til voru ærlegar
taugar í honum, kvæðið um grinnnd
aræði Mannerheimlýðsins gegn al-
þýðunni finnsku, kvæðið þar sem
i eru þessar spámannlegu línur:
„En verkamánnarikið er veruleiki þó
það vakir og það hlustar
á bak við þetta vatn, sem nú býst
í kvöldsins ró,
nokkrum bæjarleiðiun austar.
Og þaðan kemur höndin, sem mun
hefna hinna dauðu
og hefja hina föllnu og líkna hin-
um snauðu“.
Nú reynir maðurinn, sem sá svonfl
skýrt fyrir 10 árum að nudda sér
u()p við íslenzkt og erlent auð-
vald og hefja Mannerheim til
sljiýjanna.
En víkjum aftur að áramótunum.
Vilhjálmur Þ. Qíslason flutti ára-
mótahugleiðingu af alkunnri snilld
að segja mörg falleg orð um
ekki neitt. Á nýársdag kom svo
forsætisráðherrann með sína gam-
alkunnu ræðu, en Jón úr Kotinu
hafði sagt innihaldið úr henni kvöld
ið áður. Þeir sem á hhistuðu full-
vissuðu sig um, að siðgæði ráð-
herrans hafði sizt batnað á árinu.
Og það er leitt að hann skuli ekki
vera svolítið gáfaðri, stöðunnar
vegna.
Mér er svo farið, að mér leiðast
grobbnir menn, og alveg sérstak-
lega þegar þeir eru grobbnir af
engu. Þessvegna hef ég lengi haft
þann sið að skrúfa fyrir Jón Ey-
þórsson. Ég brá þó út af þessu
vegna timamótanna og ákvað að
'hlusta á þenna Framsóknardindil, er
látinn er belgja sig í útvarpinu í
tíma og ótíma og borguð há laun
fyrir, af skattl, sem ég og aðrir út-
varpsnotendur greiða þessu merki-
lega fyrirtæki.
Erindið var herfilegasta smán fyr-
ir hilutlaust útvarp, en frá þessum
áramótum ber víst ekki að líta á
útvarpið sem hlutlaust menningar-
tæki. Jón Eyþórsson lýsti þvi yfir
jafnframt því sem hann deildi á
óréttmæta þvingun annarra rikja á
einstaklingum, að í þetta sinn færu
engar eldhúsumræðúr fram, sam-
kvæmt samkomulagi stjómarflokk-
anna, en í þess stað flyttu ráðherr-
arnir boðskap til þjóðarjnnar. Er
þeita mynd af þ'ngræði þjóðstjómar
fíokkanna? Er þetta mynd af hlut-
| leysi Ríkisútvarpsins? Þorir Ríkis-
útvarpið að leyfa andstöðuflokk
þjóðstjómarinnar að svara ráðherr-
unum? Þorir útvarpið að standa
við stefnuskráratriði sitt um hlut-
leysi og jafnrétti með því að lofa
sósíalistum að flytja eitt eða fleiri
þeirra hápólitisku erinda, sem em
nefnd „um daginn og veginn“.
Jón Eyþórsson talar af „heilagri“
vandlætingu um flísár í augum er-
lendra ríkisstjórna, en þegir um
bjálkann í aúga sinnar eigin stjórn
ar. Hann talar um samningsrof er-
lendra ríkisstjórna og svik þeirra á
gefnum loforðum. Líttu þér nær,
Jón Eyþórssvm! Lifir þú ekki af
náð svikanna, hvað hefur J)inn eigin |
flokkur efnt af loforðunum frá
kosningabaráttunni síðustu? Hvern;g
efndir þú í kvöld gefin loforð um
að gæta strangasta stjórnmálahlut-
leysis í málflutningi Rikisútvarps-
ins? Hvaða siðferðilegan rétt hefur
svikari til að ákæra svik?
Það er ekki til andstyggilegri
baráttuaðferð en að æsa upp til-
. finningalíf fjöldans á kostnað skyn
semimiar, .en það hefur einmitt ver
i ið baráttuaðferð afturhaldsins áöll-
um tímum og| í öllum löndum, einn-
! ig hér.
- Jón Eyþórsson hefur aldrei þótt
neinn afburða spámaðuir í sinni sér
grein, svo ekki er að búast við
skynsamlegum spádómum frá hon-
um um sálfræðileg efni, svo sem
um afstöðu andans mikilirrenna eins
og Stephans G. Stephanssonar til
nútíma atburða. En vel má minna
á þetta erindi í Andvökum:
„Taki ei vit á tilfinningu
taumhaldið, kann enginn segja,
hvernig hennar brautir beygja
byljir á tiðar straumhvirfingu.
Hún hefur verið voði í höndum
vanhyggju í öllum löndum“.
Það væri rangt að halda þvi fram
að útvarpið hefði verið alger-
lega hlutlaust árið sem leið.
Því fór fjarri, en það gætti þó
stundum hófs. Eftir því, sem fram
hefur komið þurfa hlustendur ekki
að vænta neins slíks árið 1940.
Boðskapur forsætisráðherra, að
hann sé mótfallinn mikilli menntu^
meðal þjóðarinnar, er vel skiljan-
legur, það hefur alltaf verið stefna
íhaldsflokka og því í góðu samræmi
við stefnu þjóðstjórnarinnar. Hún
mun ætla sér að sjá um að liætta
af aukinni menningu stafi ekki frá
Rík sútvarpinu í framtiðinni, og eft'
ir siðgæðishugmyndum útvarpsráðs
að dæma ætti það ekki að verða
erfitt.
Og að lokum vil ég óska for-
sætisráðherra þess, að honum megi
á nýja árinu auðnast það bezta,
sem hann þekkir, að neyta braudf
tns í sveita síns andlitis, og vænti
þess að hann skorist ekki undan
ef einhver böndinn óskaði eftir hon-
um sem fjósamanni. Útvarpsráði
óska ég aukins siðgæðis, er geri
þeim kleift að tala rétt, óhlut-
drægt og frjálslega jafnt um and-
stæðinga sem samherja. Ef sú ósk
rætist ekki er komið að útvarps-
hlustendum að taka til sinna ráða.
1. janúar 1940.
Benedikt.
Mikki r\ús í nýjum ævintýrum. 239
Það er fullt af fínu og frægu
fólki hér um borð. Þetta er Clark
Taylor. Ó, er hann ekki sætur. —
Mikki: Þessi bannsett fugla-
hrqeða!
Magga: En sérðu Sylvíu
Stanwjæk! Það er heill hóp
ur í. kringum hana. —
Mikki: Gott er að vera
ekki frægur.
Herra Mikki Mús. Skipstjórinn
biður að heilsa yður og segja að
hann vonist til að þér komið og
borðið með honum í kvöld — með
dömu.
Jarðarför mannsíns míns og bróð-
ur okkar,
BALDVINS BJARNASONAR.
, , ( ■ ; •. *. ^
fer fram laugardaginn 6, þ. m. og hefst með hús-
kveðju á heímílí hans, Freyjugötu 34 kl. 1 e. h.
Ragnheídur Þorsteinsdóttír o$ dœtur.
•J* %*
Y jj _ • r «i< __ _ m _ ■ ■ í
* hA4*“ nA.nH.AMb>
I
t
v
!
r
l
y.
x
r
r
r
l
Þetta DjóOfræja vðrnmerki
hefur stadíð afL sér alla
samkeppní.
undraefníð
nýja
TIPTIP
etr metrkí htreínlæfís á IslandL
TIP TOP hvítur þvotfur,
aðeíns er notað er TIP TOP.
X
Hreinar lér-
eftstnskur
haupír hæsfa verði
Víkingsprcnf
SafniA ðskrifendnm
Ný bók.
Ný bófe.
Einar Oigeirsson
Valdakerfið á
íslandi 1927-39
Rit þetta sem er sérprentun úr
„Rétti”, fæst nú í bókaverzlunum.
AHir þeir, sem vilja skilja
stjórnmálaástandið á íslandi
verða að lesa þetta rit.
Bókaverzl.
Heimskringlu
Laugaveg 38. —Sími 5055.
Magga: Hugsa sér annan eins
heiður. Ertu ekki montinn. —
Milcki: Æ, ég veit ekki hvort það
er heldur mont eða sjóveiki.
Lesendur!
Skíptíð víð þá,
seir auglýsa í
Þjóðvíljanum