Þjóðviljinn - 15.07.1942, Page 4

þJÓÐVILIINN
Sovétríkín örugg um sígur
aðist til hans og sag'ði með öllum
Sex menn slasast
bílslysi nálægt
Húsavík
. .1 gærmorgun valt stór áætlun-
arbíll frá B. S. A., sem gengur
milli Akureyrar og Húsavíkur, út
af veginum og sló'suðust 6 menn,
konur og karlar og einn þeirra
alvarlega.
Slysið skcði á krappri beygju
skammt frá Húsavík.
Voru hinir slösuðu fluttir í
sjúkrahús á Húsavík, nema mað-
urinn, sem mest meiddist, Páil
Jónsson að nafni, var fluttur á
sjúkrahús á Akureyri.
Sofnadi frá „hristing"
— kveikti f húsinu
I gær. kl 18,21 var slökkvi-
liðið kallað að Þingholtsstræti 3.
Hafði kviknað í á efri hæð húss-
ins.
Var eldurinn fljótt slökktur og
engar verulegar skemmdir urðu,
Upptök eldsins munu hafa staf-
að af því, að maðurinn, sem bjó
í herberginu, sem kviknaði í, var
að „sjóða”, þ. e. vinna spíritus úr
hárvötnum eða einhverri þess-
háttar blöndu. Mun hann hafa
sofnað út frá öllu saman,
Starfsmenn rfkis ogbæja
Framhald af 1. síðu.
megðina hafa og dýrtíðin bitnar
allra mest á, en engan vegin við
unandi lausn á kjaramálum opin
berra starfsmanna. Hefur því
stjórn B. S. R. B. samþykkt að
snúa sér til ríkisstjórnarinnar og
ítreka kröfuna um 20% launa-
hækkun fyrir alla starfsmenn
ríkisins. Hefur ríkisstjórnin þeg-
ar í gær verið ritað bréf um
þetta efni.
Hafið þér nokkuð meira um
þetta mál að segja?
Stjórn B. S. R. B. leggur á-
herzlu á það, að tillögur hennar
eru aðeins bornar fram til bráða
birgða, en meginkrafa stofn-
þings Bandalagsins var sú, að
launalöggjöfin verði sem allra
fyrst tekin til gagngerðrar endur
skoðunar. Og þessa meginkröfu
hefur stjórn B. S. R. B. enn á ný
lagt áherzlu á í áðurnefndu bréfi
til ríkisstjói'narinnar.
Nœturlœhnir: Karl Sig. Jónasson, Kjart-
ansgötu 4, sími 3925.
Nœturvör6ur er í Ingólfsapóteki.
I2?I0 Hádegisútvarp.
15.30 Miðdegisútvarp.
19.25 Hljómplötur: Söngvar úr óperum.
19.45 Auglýsingar.
20.00 Fréttir.
20.30 Erindi: Um áfengismál (Felix Guð-
mundsson umsjónarmaður).
20.50 Hljómplötur: Órgellög.
21.00 Takið undir! (Þjóðkórinn — Páll ís-
ólfsson stjórnar).
21.50 Fréttir.
Dagskrárlok.
Trúlo/un. Nýlega hafa opinbcrað trú-
lofun sína ungfrú Borghildur Asgeirs-
dóttir og sergeant Kenneth Hollinson í
brezka flughernum.
Frá sumardvalarncfnd. Nefndin hefur
nú þessa daga haft samband við öll
barnaheimilin. Heilsufar og líðan barn-
anna cr yfirleitt ágæt, öll börnin vel
frísk.
Framhald af 3. síjöu.
í höggi við menn, sem hefðu ver-
ið blekktir og létu sér segjast, er
þeir hefðu lesið fyrsta flugmið-
ann okkar.
En þetta ár hefur breytt öllu.
Hatrið logar í hjarta hvers rúss
nesks manns. Nýlega var leyni-
skytta á ferð í járnbrautarvagni.
Félagi hans sagði: „Iiann hefur
skotið sjötíu Þjóðverja”. Gömul
kona, hærð og hrukkótt, staul-
Frá austurvfgslöðvunum
Framhald af I. síðu.
herinn vera kominn að Don á
160 km. löngu svæði, og berast
engar fregnir um stórbardaga á
því svæði.
Þar sem Don fer að beygja til
austur í stóra bugnum, er barizt
ákaflega, og sækja Þjóðverjar
suður eftir dalnum, Er þeirri sókn
augsýnilega stefnt að hinni miklu
iðnaðarborg Stalingrad við Volga,
en þar sem Don kemst næst
Volga, er aðeins 70 km. frá Don
til Stalingrad. Takist þýzka hern-
um að sækja þangað er mikil
hætta á að rauði herinn á syðstu
vígstöðvunum Qg Kákasus verði
að mestu slitinn úr beinu sam-
bandi við norðurherina.
Rauði herinn hefur hörfað í
nýjar varnarstöðvar austur af
Lisitsjansk, en sú borg stendur
við Donets, Eklci er vitað hve
langt austur Þjóðverjar hafa sótt
á þessum stöðum, en áframhald-
andi sókn gctur gert stöðvar
Timosjenkos við Tananrog ó-
tryggar.
Kröfur um nýjar vfg-
stöðvar
Víða í blöðum Bandamanna
kemur fram ákveðin krafa um
að ekki verði látið dragast að
mynda nýjar vígstöðvar í Evrópu',
til að létta á sovétherjunum,
Áhrifamikið blað í Ástralíu,
„Sydney Morning Herald” segir
i gær í ritstjórnargrein, að Sov-
étríkin séu varnarveggur mál-
staðs Bandamanna í Evrópu, og
einungis meðan hann standi séu
nokkrar líkur til að sigra Þýzka-
land. „Ef mynda á nýjar víg-
stöðvar”, segir blaðið, „verður
það að gerast bráðlega. Næsta ár
getur það orðið of seint’”.
Harðar urustur við Rseff
Þjóðverjar gáfu út aukatilkynn-
ingu fyrirnokkrum dögum, og til-.
kynntu þá miklu sigra á vígstöðv-
linum í nánd við Rseff, og sögð-
ust hafa tekið tugþúsundir fanga,
1 tilkynningu frá sovéther-
stjórninni um bardaga þessa seg-
ir, að rauði herinn hafi hörfað til
nýrra stöðva á Rseffsvæðinu til
að forðast innikróun, en í orust-
unum þar áður misstu Þjóðverj-
ar 10 000 menn og um 200 skrið-
dreka. Af sovéthernum féllu eða
særðust 7000 manns, og 5000
vantar. Er talið liklegt að flestir
þeirra síðasttöldu hafi myndað
skæruflokka að baki víglínu Þjóð-
verja, því skæruhernaður hefur
blossað upp með nýjum krafti á
þessúm hluta vígstöðvanna.
þeim innileik, sem hún átti til:
„Þakka þér fyrir”.
Að sjálfsögðu elskaði þjóðin
ættjörðina fyrir stríð. En manni
verður þá fyrst ljóst, þegar hann
er lokaður niðri í námu, hVers
virði andrúmsloft er. Rússneska
þjóðin hefur aldrei verið undir-
okuð af annarri þjóð. Rússar
hafa aldrei verið auðmýktir fyr
ir það eitt að vera Rússar.Hitlers
sinnarnir hafa hjálpað okkur til
fulls skilnings á því. hvað þjóð-
arheiður er, hvað ættjarðarást
til hins ýtrasta þýðir.
Um öll Sovétríkin er unnið að
sigrinum yfir Hitler. Ef þessi
metnaðarsjúki maður er fær um
að hugsa heilbrigða hugsun
hlýtur hann að‘ óttast aðfarir
sínar: Hann hefur sjálfur vakið
máttarvöld, sem flýta falli hans
,og dómi.
Eg minnist þess, að fyrir átta
árum leituðu til mín nokkrir
ungir menn, nýorðnir stúdentar,
og vildu fá ráðleggingu um ævi-,
starf. Einn langaði til að verða
verkfræðingur, annar vildi helzt
verða flugmaður, þriðji rithöf-
undur o. s. frv. Þeir, sem nú eru
20—25 ára voru unglingar þá.
Feður þeirra sögðu: Við höfum
þjáðst til þess að börnin gætu
átt betri ævi. Þau eiga skilið að
sleppa við það, sem við höfum
þolað. Og .braut þessara ungl-
inga varð eins og vel lagður þjóð
vegur. Nú þurfti ekki lengur að
leita að starfi, nú leituðu verk-
efnin allsstaðar manna. En nú
eru þessir æskumen orðnir
hraustir hermenn. Þeir ráðast á
skriðdreka með benzínflöskum
og stýra á ílugvélar óvinanna.
Við höfum margs orðið að
sakna frá þessu ári, — friðar,
lífsþæginda, ástvina. En við höf-
um einnig grætt mikið þetta ár,
— skýrleik í hugsun, hatur, eld
áettjarðarástarinnar. Rússland í
hernaðarbúningi, veðurbitið,
hert í eldi, er enn hið gamla ó-
dauðlega Rússland og jafnframt
nýr heimur. — Þessvegna eru
Sovétríkin örugg um sigur.
Ár er liðið frá hinni örlaga-
ríku júnínótt. Við börðumst ein
ir gegn ógnarþunga þýzka hers-
ins. Við gáfum Bretum tóm til
að efla her sinn og margfalda
hergagnaframleiðsluna. Hetju-
vörnin frá Gastello allt til Seva
stopol gaf Bandaríkjunum ráð-
rúm til að gera sér ljósan harm-
leik heimsstyrjaldarinnar og
sénda yfir höfin skip sín, en það
getur þýtt nýjar vígstöðvar á
næstunni.
Allar fórnir sovétþjóðanna,
allt frá rústum Novgorod til ein
manalega kofans. hennar Maríu
Sundakovu bóndakonunnar, sem
missti 7 syni sína í stríðinu, hafa
gert Bretum fært að fullkomna
undirbúning sinn.
Þýzku heríiutningaprammarn
ir, sem áður ógnuðu Bretlandi,
bíða nú við Asovshaf. Ár er liðið.
Við höfum staðizt allt þetta ár.
Nú væntum við þess að vinir
okkar komi með í bardagann.

m
m
u
m
u
ö
m
m
m
u
m
m
u
m
m
u
m
u
m
m
m
m
m
m
m
m
n
m
m
'm
u
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
7.
DREKAKYN
Eftir Pearl Buck
var hávaxinn og þögull drengur, ekki fullra sextán ára.
Enginn yrti á hann, þegar hann kom og hann bjóst heldur
ekki við því. En hann tók eftir skjótu aðgætnu augnaráði
móður sinnar og snöggu tilliti föður síns. Bæði litu á hann
til þess að sjá hvort allt væri í lagi, og Lao San vissi það
sem þau vissu ekki að þeim þótti vænst um hann af öllum
sonunum, þó ást þeirra væri kvíðablandin vegna skaplyndis
hans. Hann notfærði sér á ýmsan hátt eldri bræður sína
eins og börn gera oft, en þeir létu það eftir honum og létu
sér nægja að snoppunga hann á snoðað höfuðið ef hann
stríddi þeim. En gagnvart foreldrum sínurn var hann oft
þrár og fullur ólundar, og þau létu hann afskiptalausan sem
mest þau máttu/ og Ling Tan lét hann fara með uxann upp í
hæðirnar af ásettu ráði, svo hann losnaði við að hafa þenn-
an þráláta dreng hjá sér.
Fríða andlitið hans var orsök þessa alls. Hann var satt að
segja svo fríður að foreldrar hans höfðu allt frá því er hann
fæddist búizt við dauða hans á hverri stundu, því hvernig
mátti það vera að guðirnir öfunduðu hann ekki vegna slíkr-
ar fegurðar. Augu hans voru aflöng, augasteinarnir dökk-
ir sem onixar í vatni og augnahvítan tær. Andlitið sterklegt,
varirnar fagurmyndaðar og þykkar sem guðavarir. Það sem
helzt mátti að honum finna var draumavingl hans og leti,
en þau fyrirgáfu honum það eins og þau fyrirgáfu honum
allt, og á síðustu tveim árum hafði hann vaxið jafn mikið og
á hverjum fjórum öðrum. Hann stóð rétt fyrir utan húsa-
garðinn milli bambustrjánna, jós vatni úr leirkrukku í tré-
fötu og þvoði sér, kom síðan inn og settist á sinn stað við
borðið.
. Faðirinn virti piltana fyrir sér. Lánsmaður var hver sá,
er átti aðra eins syni, flaug honum í hug.
Sæti Lao Ers var ennþá autt, en hann hlaut að koma fyrr
eða síðar og þá var íullskipað við borðið. Lao Ta hélt á
litla syni sínum á hnjánum og við og við stakk hann grjón-
um, sem hann tuggði mjúk, upp í litla bleikranda munn-
inn. Kvöldið var tekið að kólna og vatnaliljurnar að leggja
aftur blómin undir nóttina. Alstaðar ríkti þögn nema hvað
heyrðist í vefstólnum í vefstofunni þar sem yngsta dóttir
Lao Tans var enn við vinnu sína. Þar mundi hún vera,
m
m
m
u
m
m
>3
m
m
m
n
u
m
m
n
m
m
u
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
u
m
Móðirin fleygði niður fangfylli af hálmi handa uxanum.
Guli hundurinn kom flaðrandi og auðmjúkur inn í von um
mat. Við ókunnuga, sem hann átti ekkert undir, var hann
áræðinn eins og úlfur, en gagnvart húsbónda sínum var
hann gæfur sem kettlingur. Hann skreið undir borðið og
beið eftir leifumi. Ling Tan hafði hann sem fótaskemil og
fann stinn hár skepnunnar við bert hörund sitt og hlýjuna
af henni. Hann fylltist allt í einu þakklæti til hundsins,
sem var líka einn af f jölskyldunni, og kastaði til hans væn-
um fleskbita.
Lao Ef leitaði enn að Jadu á ökrunum kringum húsið.
Sólin var enn ekki horfin af himni. Ef Jada væri þar gæti
hann auðveldlega þekkt hana á bláu kápunni hennar. Hvcit
ið var slegið og hrísinn var ennþá lágvaxinn svo hún gat
hvergi falið sig'. En hún var þar ekki. Þá hlaut hún að vera
einhvers staðar í þorpinu. Hann lét hugann reika Qm þá
staði í þorpinu, sem hugsazt gat að hún hefði staldrað við,
Ekki tekrána, því þangað komu aðeins karlmenn og ekki
hús frænda hans því sonurinn á heimilinu var á hans aldri
og hafði viljað fá Jadu fyrir konu þegar verið var að skyggn
ast eftir sem beztum eiginmanni handa henni. Þessi frændi
hans hafði séð Jadu dag einn þar sem hún stóð við dyr föð-
ur síns og hafði þegar fellt hug til hennar. En Lao Er hafði
þá þegar séð hana og fengið ást á henni, og milli frændanna
hafði vaxið fullur fjandskapur og hatur, og þeir notuðu
hvert tækifæri til að rífast. Þetta var kunnugt í þorpinu svo
allir höfðu gát á þeim, reiðubúnir til að hlaupa á milli
þeirra og skilja þá ef þeim lenti saman.
Jada hafði aldrei viljað gera upp á milli þeirra. Hún yppti
fíngerðu öxlunum og vildi ekki segja neitt þegar móðir
hennar spurði hana og ef hún sagði eitthvað, þá var það
þetta:
Ef þeir hafa báðir tvo fætur og tvo handleggi og vantar
13
m
m
u
n
m
m
m
m
m
m
m
m
n
m
m
m
m
n
m
m
/