Þjóðviljinn - 09.05.1943, Blaðsíða 4
þJÓÐVILJINN
Ú?b5gínnl
Helgidagslæknir: Ólafur Jóhanns-
son, Gunnarsbraut 39, sími 5979.
Næturiæknir er í Læknavarðstöð
Reykjavíkur í Austurbæjarskólan-
um, sími 5030.
Næturvörður er í Lyfjabúðinni
Iðunni.
Flokkurinn
11. deild. Fundur verður lialdinn
á Rauðarárst. 32 þriðjud. 11. þ. m.
kl. 8, 30. Fjölbreytt dagskrá. Félagar
fjölmennið.
Leikfélag Reykjavíkur sýnir Fag-
urt er á fjöllum kl. 3 í dag og Orðið
kl. 8 í kvöld. — Aðgöngumiðasalan
er opin frá kl. 1 í dag.
Nýi Stúdentagarðurinn.
Útvegsbanki íslands gefur her-
bergi. Bankastjórn og fulltrúaráð
Útvegsbanka íslands h. f. hefur
ákveðið að gefa andvirði eins her-
bergis, kr. 10.000. — til Nýja
Stúdentagarðsins.
Útyarpið í dag:
10.00 ■ Morguntónleikar (plötur):
Symfónia nr. 3 og sorgarforleikur-
inn eftir Brahms.
15.30—16.30 Miðdegistónleikar (plöt-
ur): Þættir ur óperunni „Keirari
og smiður“ eftir Lortzing.
19.25 Hljómplötur: Tónverk eftir
Bizet.
20.20 Kvöld Breiðfirðingafélagsins:
Ávöip erindi. — Upplestur. —
Söngur. — Hljómplötur.
Útvarpið á morgun:
20.30 Erindi: Hraðinn óg maðurinn,
II (dr. Broddi Jóhannson).
21.20 Um daginn og veginn
21.20 Útvarpshljómsveitin: Norrænir
þjóðdansar. Einsöngur (Ævar R.
Kvaran); a) Kveðja (Denza). b)
Vöggulag (Járnefelt). c) Gígjan
(Sigfús Einarsson). d) Jeg heyrði
þig syngja (Coats).
WBD* NÝJA Bló ^WW ■ TJARNABBtó 41
Sigur í eyOimðrkinni Dagur á austurvíg- |
(Desert Victory) stððvunum
Stórfeld ensk hernaðar- mynd tekin á vígstöðvun- um í Afríku. Tunglsljis á Hawaii Monlight in Hawaii) (One Day of War) Kvikmynd tekin af 160 myndatökumönnum hinn 13. júní 1942 á vígstöðvum Rússa og víðsvegar um Rússaveldi.
Söngmynd með Kl. S — 7 — 9.
Mischa Auer og Jane Frazer. Bönnuð fyrir börn innan 16 ára.
Sýningar kl. 4, 6,30 og 9. Böm fá ekki aðgang. Ki. 3 verður sýnt: Handan við hafið blátt
# (Beyond the Blue Horizon)
AUGLÝSIÐ Amerísk mynd í eðlilegum litum.
í ÞJÓÐVILJANUM DOROTHY LAMOUR RICHARD DENNING
Leikfélag Reykjavíkur
„FAGURT ER Á FJÖLLUM“
Sýning í dagr kl. S
Síðasta nónsýningr.
ORÐIÐ
Sýning í kvöld kl. 8.
/
Aðgöngumiðasalan er opin frá kl. 1 í dag.
tlfanríkíspólífík Isfands
Framh. af 3. síöu.
ið að minnast á Indland, ný-
lendu Breta, eða Puerto Hico.
nýlendu Bandaríkjanna, í
grein St. Jóhanns. Það er
auð'seÓ gegn' hverjum hann
vill að ísland beiti atkvæöí
sínu.
Þjóðir þær sem eru -í Sovét-
baridalaginu eru í því af
' frjálsum vllja. Þæf hafa rétt
til þess að fara úr því, þegar
þær vilja. Hvort sem það eru
Usbekistar eöa Eistui’, Kasak-
stanbúar eöa Lettar, Ukrainu-
menn eða Litháar, — allir
hafa þeir rétt til þess að fara
úr þessu bandalagi. En um
það hafa þessar þjóðir sjálfar
ákvörðunarrétt. Ósvífinn á-
róöur fasista og afturhalds-
seggja mun þar engin áhrif,
hafa og ekkert tdllit verða til
hans tekið, heldm’ ekki þó að
Stefán Jóhann takr undir
með sínum volduga baissa í
skrækróma kór Göbbels. Á-
róður íslenzkra sovéthatara
mun sízt megna að skapa
kvislinga með þeim þjóðum
sem allar mútu- og kúgunar-
tihaunir Hitlers hafa mistek-
izt hjá.
Hvað táknar þá þessi yfif-
lýsijig Stefáns Jóhanns, því
fyrrv. utanríkisráðherra skrif-
ai’ ekki tilgangslaust slíkar
greinar undir nafni?
Hún táknar það, að forusta
Alþýffuflokksins er aff bjóffa
sig afturhaldi Ameríku og
annarra landa, bjóða lið-
veizlu sína — og íslands, ef
slíkir kumpánar ráffi landinu.
— til baráttu gegn sósíalism-
anum í Evrópu.
Tilgangurinn er auðsær og
í fullu samræmi við stefnu
Alþýöubláðsi'ns: fyrst nazism-
inn geti ekki unnið það
„menningarafrek“ að upp-
ræta sósíalismami í Sovétríkj-
unum, þá veröi Bandaríkih
að vinna þaö — og bezt sé
áð byrja með því áö brjóta
sjálfsákvörðunarrétt Eystra-
. saltslandanna á bak aftur, •—
eins og gert var 1918, en þá
höfðu þau líka komiö á sovét-
skipulagi, en þýzka hervaldiö
yfirbugaði það þá.
Stefán Jóhann er með
þessari grein að bjóða Al-
þýöuflokkinn fram sem erind-
reka fyrir hvaða afturhald í
heiminum, sem yröf arftaki
nazismans, — og það er auö-
séð að það á áð hugsa til
þess aö erfa eins mikiö ai
bandamönnum Hitlers og
hægt er. Sú norræna eining
sem St. J. hugsar sér, er eftir
umhyggju þeirri fyrir Finn-
landi, sem þar birtist, fyrst
og fremst í táknj Manner-
heims, finnska verkalýösböð-
ulsins, en ekki í tákni Nor-
dals Grieg eða þeirra norsku
frelsishetja, sem berjast nú
upp á líf og dauöa við fas-
ista af tagi Mannerheims.
Alþýðan verður að gera
upp við sig hvort utanríkis-
pólitík íslands á að stanða
í tákni sovéthaturs eða
frelsisástar
íslenzka þjóðin, og alveg
sérstaklega alþýða manna
verður að gei’a sér ljóst hvert.
stefnt. er, ef stefna eins og
Sú, sem Stefán Jóhann þama
boðar, og Jónas frá Hriflu
hefur boðað áður, yrði ofam
á hér. ísland yrði þá peð í
skák auðvaldsins í heiminuni,
— og þá líklega fyrst og
fremst þess ameríska, —
gegn frelsishreyfingu alþýðu-
stétta Evrópu og nýlendu-
þjóðanna.
Sovéthátrið er einskonar
„firmarperki" svæsnasta ,aft-
urhalds jafðarinnar. Hitler
og Chamberlain voru langt
komnir í því áð sameiha allt
auðvald heims undir því
merki, en Sovétstjóminni
tókst að eyöileggja þær fyrir-
ætlanir með griðasamningn-
um alkunna. Nú er sovéthatr-
iff síffasta flotholtiff, sem
Hitler treystir á, og þaff vant-
ar ekki áfturhaldsseggina víffa
uhi heim, sem vilja láta Hitl
er bjargast á því flotholti.
1 DREKAKYN 1
ic Eftir Pearl Buck ££
'2$
vera útlendir djöflar sem höfðu þetta eiturlyf á boðstólum,
heldur stúlka, sem var landi hans, gerspillt af samskiptum
við óvinina.
Salurinn sem þeir sátu í hafði eitt sinn verið viðhafnar- ;
mikill, en var það ekki lengur, því óvinirnir höfðu rifið '
málverkin af veggjunum og meir að segja panelið sjálft, !
og eldsreykur hafði svert málninguna á loftinu. Lítið ann- '■
að var eftir skilið en útveggirnir, gólfið og fátækleg borð ;
og bekkir.
Ling Tan og sonur hans sátu úti 1 horni, þar sem lítið i
bar á. í gamla daga hafði þeim aldrei komið til hugar að
koma inn í svona fína testofu, því þar hefði enginn bóndi
komið, en stríðið hafði gert flesta fátæka og þeir voru
ekki ver klæddir en aðrir sem þarna voru. Þeir drukku
teið, og gættu þess að drekka ekki meira en þeir höfðu
borgað, en brátt tóku þeir eftir því, að einn eftir annan af
þeim sem kringum þá voru stóðu upp, og þeir gerðu eins
og fóru ásamt tíu öðrum inn í lítið herbergi og biðu þar.
Á því herbergi var enginn gluggi, og það hlaut að hafa
verið eldhús, því þarna voru eftir leifar af tígulsteinaofni,
en annars ekkert nema nokkrir bekkir og stóll, sem stóð
einn sér.
Ling Tan og sonur hans settust þarna án þess að þeim
væri veitt nokkur athygli, en Ling Tan hafði áður sagt
við son sinn:
Ég veit ekki hvort ég geri nokkuð vart við mig hjá
frænda. Það afræð ég ekki fyrr en ég sé hann.
Eftir nokkra stund opnuðust þröngar dyr; Ling Tan sá
frænda sinn koma inn og ætlaði ekki að trúa sínum eigin
augum, svo var hann breyttur þótt ekki væri lengra um
liðið Hann hafði keypt sér, sjálfsagt í fornsölu, óhreina
silkiskikkju og stór hornspangargleraugu. Skikkjan var
honum of stór, því hann var orðinn skorpinn og gulur, og
Ling Tan þurfti ekki nema líta á hann til að sjá að hann
hafði lagt sig í ópíum, því þannig hafði móðir hans litið
út. Hann hallaði sér að syni sínum og hvíslaði:
Nú veit ég hvað hefur gefið honum kjark. Og hann gerði
honum skiljanlegt með bendingu að hann neitti ópíum, og
sonur hans kinkaði kolli.
En þeir sögðu ékki meira og frændinn varð þeirra ekki
var. Hann kom inn og sveipaði um sig skikkjunni eins'
og fræðimanna er vani og hann settist í stólinn eins og hann
væri kennari, en hinir allir lærisveinar hans. Hann heils-
aði, strauk gisna skeggið og hóf að tala, lágri hátíðlegri
röddu:
Þið sem heyrið rödd mína, sagði hann. í dag flyt ég ykkur
bæði góðar og slæmar fregnir utan frá. Slæmar eru fregnir
frá höfðuborg okkar inni í landi, því þar reyna hin fljúg-
andi skip óvinanna að gera allan hugsanlegan skaða og fólk
okkar er nær örmagna og heimili þess 1 rústum. En hinn
mikli leiðtogi okkar lætur ekkert á sig fá og þó hann taki
þátt í sorgum fólksins, segir hann að við verðum að verjast
þar til yfir lýkur.
Þegár hér var komið heyrðist ánægjukliður í salnum,
Sovéthatrið er nú eins og
1936—’41 aö verða alþjóðlegt
tákn áfturlraldsins, — tákn
fyrir samfylkingu aftm’hRlds-
aflanna gegn sósíalismanum
í Evrópu og frelsisbaráttu
nýlenduþjóðanna.
Sósíalistaflokkm’inn hefur
frá stofnun sinni kveðið skýrt
á um það, undir hverju hann
álítur framtið íslands komna
í alþjóðlegum málum. í
stefnuski’á hans (og raunai’.
Alþýðuflokksins líka!!) stend-
m’:
„íslenzka þjóðin á sjálf-
staiði sitt, menningu og ör-
yggi undir þróun lýðræðis og
friðar og undir varanleginn
sigri sósíalisnians á íslandi og
í umbeiminum!“
. . Stefán Jóhann vill fram-
i kvæma þetta stefnuskrárat-
riði á þann furðulega hátt
að láta ísland heimta það.
með versta auðvaldi heimsins.
að sósíalisminn sé afnuminn
í löndum, þar sem hann er
kominn á. ’ .
Sósíalistaflokkurinn vill að
Íslendingar beiti utanríkis-
pólitík sinni til þess að
tryggja sjálfstæði landsins
sen\ bezt, m. a. til þess að
Islendingar geti, þegar meiri-
hluti þjóffarimiar er orðinn
fylgjandi því, að koma sósíal-
ismanum á hér, framkvæmt
það án þess að þurfa áð ótt-
ast áreitni eða íhlutun ann-
arra þjóða þess vegna.
Það er á milli þessara
tveggja stefna, sem verklýðs-
hreyfingin á jslandi þarf að
velia.