Þjóðviljinn - 12.11.1943, Síða 3

Þjóðviljinn - 12.11.1943, Síða 3
Föstudágur 12. nóvember 1943. ÞJÓSVIL, 1» S 3 þlðoviu^i Útsef andi i Sai ÚDÍagarHokkar aiþýHe - • Sái.iMtaHokknrinD Riutjinr i Einar Olgeinaon Sitiúa Sigurbjartarson (áb.) liMjúm: Garðaatneti 17 — Vfkingaprent Sfmi 2Z70- Algreið—m og auglýsingaskrií— stofa Skólavörðustíg 10, sími 2184. Víkingsprent, h.f. Garðastr. 17. Fiandmenn framfaranna Það eru til undarlegir menn. * Það eru til menn, sem segj- ast vera alveg óumræðilega miklir vinir sveitanna. Þeir segj ast bera hagsmuni og afkomu bænda og búaliðs alveg sér- staklega fyrir brjósti. En mest af öllu segjast þeir þó vera að hugsa um menningu sveitanna, hún sé lífæð þjóðarinnar, ef vaxtarskilyrði hennar séu tak- mörkuð sé hvorki meira né minna en sjálf þjóðmenning vor í voða. Þessir menn kalla sig Fram- sókn-ar-menn. Nú er vitanlegt að sárast kreppir skórinn að sveitamenn- ingunni, hvað barnafræðsluna snertir. Það er ófært ástand, sem börn sveitanna verða að búa við víðast hvar, á því sviði. Skorturinn á skólahúsum er svo tilfinnanlegur að til vandræða horfir. Það myndi ekki veita af 7 milljónum króna til að gera hér verulegar umbætur á — og fræðslumálastjóri hefur lýst yf- ir því að allra minnsta sem ætla þyrfti á fjárlögum næsta árs, væru 700 þús. krónur til bygginga barnaskóla í sveitum. Meirihluti fjárveitinganefnd- ar hafði aðeins áætlað 400 þús. Sósíalistarnir í fjárveitinga- nefnd lögðu til að upphæðin væri 700 þús. krónur. Og hvernig reyndust nú sveitavinirnir, bænda-„fulltrú- arnir“, eins og þeir kalla sjálfa sig, þegar til atkvæðagreiðsl- unnar kom? Hvað var þá um- hyggjan mikil fyrir æsku sveit- anna, fyrir menningu sveit- anna? Allur Framsóknarflokkurinn, utan einn þingmaður, greiðir atkvæði á móti því að leggja fram 700 þúsund. krónur til að byggja fyrir barnaskóla í sveit- um. Það má leggja fram 9 millj- ónir króna á einu ári til þess að bæta upp útfluttar gærur, — en 700 þús. krónur til að byggja barnaskóla í sveitum — það er ófært — það er bolsév- ismi! * Það eru til fleiri undarlegir menn. Þeir segjast vilja hlynna að sjávarútveginum, auka hann og efla. Þeir kalla sig Sjálfstæð- ismenn. Sósíalistar báru fram tiJlögu uir. þ'ð að verja á fjí.nögum Sjðmaflnaráflstefna lllliQllisainliidsiBS hefst á (nopgni Samræmfng á kjörum vélbáfasjó~ manna, — Skípnlagsmál sjómanna^ sfcffarinnar. — Dýrfíðar-og afvinnn^ mál. — Oryggísmál sjómanna Viðial við JðR Rafnsson eríndreka Alþýðusambandsins Sjómannaráðstefna, sem Alþýðusamband íslands hefur boð- að til á þessu hausti, hefst á morgim kl. 2 e. h. Þjóðviljinn snéri sér til Jóns Rafnssonar, erindreka Al- þýðusambandsins og spurði hann um tilgang ráðstefnunnar og verkefni. Dagsbrúnar f undurinn. dHigt tðnsslirt ■ riiælur ttðrkanr 2400 Dagsbrúnarmenn hafa greitt gjöld sfn Verkamannafélagið Dagshrún hélt fund í Listamannaskál- anum í fyrrakvöld. Voru þar rædd mörg hagsmunamál verka- manna og gerðar ýmsar samþykktir og verður hér skýrt frá nokkrum þeirra helztu. — Hvað er það einkum sem gerði nauðsynlegt að kalla þessa ráðstefnu saman og hver eru aðalverkefni hennar? — Þessi hugmynd um sjó- mannaráðstefnu á einkum upp- tök sín í því ástandi, sem ríkt hefur meðal hlutasjómanna á vélbátaflotanum víðsvegar við landið, misjöfnum kjörum og efnahagslegu öryggisleysi, sem sérstaklega hefur verið ein- kennandi um hlutskipti þess- arar greinar sjómannastéttar- innar. Frumkvæðið að ráðstefnu til að ræða vandamál sjómanna og fiskimanna, á Bjarni Þórðarson, sjómaður á Norðfirði, forseti Alþýðusambands Austurlands, en það er f jórðungssamband innan Alþýðusambandsins. — En ráðstefnan hefur fleiri mál til meðferðar en kjör hluta sjómanna? — Já, sjómannastéttin sem heild hefur fjölda aðkallandi verkefni að vinna á slíkum tímum sem nú og þótti því ekki rétt að einskorða verkefni ráð- stefnunnar við sérmál hluta- sjómanna og fiskimanna á vél- bátum, enda þótt mál þeirra megi teljast einna mest aðkall- andi. Samræming á kjörum sjó- manna á vélbátaflotanum. Ráðstefnan mun því taka til meðferðar fjögur aðalmál. í fyrsta lagi samræmingu á kjörum sjómanna á vélbáta- flotanum. í því sambandi hlýtur það að verða eitt veigamesta úrlausn- arefnið, að fá ráðnar bætur á hinu mikla misræmi, sem ríkt hefur í launamálum sjómanna víðsvegar um landið og koma á hreinum hlutaskiptum eða pró- sentum af afla, án þátttöku sjó- manna í útgerðarkostnaði, — að viðbættri viðunanlegri lág- markskauptryggingu. næsta árs 10 milljónum króna til kaupa á fiskiskipum. Hver einasti af þingmöijinum Sjálfstæðisflokksins, — þessum verndarvættum sjávarútvegs- ins, — greiddi atkvæði á móti henni, — nema einn. Og veit þó mestallur lands- lýður að framtíð og framfarir íslands eru undir því komin að nú sé tafarlaust byrjað að starfa að viðreisn og stórfelldri eflingu sjávarútvegs og fiskiðn- aðar. * Það er sitt hvað orð cg gerðir hjú þossuiu fkkku.n. Skipulagsmál sjómanna- stéttarinnar f öðru lagi munu skipulags- mál sjómannastéttarinnar verða tekin til nokkurrar meðferðar. Það segir sig sjálft, að hið fyrrtalda úrlausnarefni: sam- ræming hlutakjaranna og fram- kvæmd hennar, hlýtur að krefjast aukinnar samvinnu og skipulegs samstarfs hinna ýmsu sjómanna- og verklýðsfélaga, sam hafa hlutasjómenn innan vébanda sinna, hvar sem er á landinu, og nánari kynning ( verður að takast með heima- t mönnum og aðkomumönnum á hinum stærri verstöðvum, en verið hefur til þessa. Skipulagsmálin eru, auk þess sem hér hefur verið talið, knýj- andi úrlausnarefni sjómanna- stéttarinnar sem heildar, og verða þau því án efa tekin til meðferðar á ráðstefnunni. Dýrtíðar- og atvinnumál í‘ þriðja lagi munu dýrtíðar- og atvinnumálin verða tekin til meðferðar frá sjónarmiði sjó- mannastéttarinnar, og þá eink- um þess hluta hennar, sem tek- ur verkalaun sín í hlut af afla, en verður, eins og aðrir smá- framleiðendur við sjóinn, að sæta afarkostum í viðskiptum við samtök stórútgerðarmanna og heildsala, að því er snertir sölu afurða og innkaup nauð- synja. Eitt þýðingarmesta afrek þessarar ráðstefnu mundi það geta talizt, ef henni auðnaðist að beina lífsbaráttu hlutasjó- mannanna og smáútgerðarinn- ar inn á sameiginlega braut gegn þeim þætti dýrtíðarinnar, sem liggur í oki milliliðagróð- ans á þessum atvinnuvegi lands manna, og myndi slíkt tryggja skilyrði þess að hægt væri að skapa þessum atvinnuvegi ör- uggari lífsskilyrði en hann átti við að búa á kreppuárunum fyr- ir stríðið. Öryggismál sjómannastétt- arinnar 1 f jórða lagi munu verða tek- in til meðferðar öryggismál sjó- mannanna almennt, og erum við þar komnir að efni sem ekki er hvað veígaminnst, en fær von andi sitt rúm í Þjóðviljanum síðar. Eins og gefur að skilja er hér eigi drepið á annað en helztu viðfangsefni ráðstefnunnar og þá aðeins lítillega. Til þess að fyrirbyggj’. mis- skilning, sagö: Jón RufnscDn, ú- Bandalag vinnandi stétt- anna Jón Rafnsson, erindreki Al- þýðusambandsins flutti ýtar- legt erindi um nauðsyn þess að skapa bandalag vinnandi stétt- anna og þýðingu þess að sam- tök launþega standi saman í baráttunni fyrir bættum kjör- um og gegn árásum, er gerðar kunna að verða á hagsmuni launþeganna. Dagsbrún stendur á verði um réttindi félagsmanna sinna Nokkuð hefur viljað á því bera, að verkamenn væru rekn- ir úr vinnu fyrir litlar sakir. I tilefni af því samþykkti fund- urinn einróma eftirfarandi til- lögu: „Að gefnu tilefni lýsir fund- urinn því yfir að hann telur burtrekstur verkamanna úr vinnu án gildra saka, eða án þess að rætt sé við félagið, ó- hæfu og brot á samningum. Um leið og fundurinn hvetur alla verkamenn til að standa á rétti sínum og hvers einstaks vinnufélaga, skorar hann á stjórn félagsins að vaka í hví- vetna yfir því, að samningar séu ekki brotnir á félagsmönn- um og að beita hverri þeirri aðferð, sem viðeigandi er í hverju tilfelli til þess að halda uppi rétti meðlimanna". Fimm af hverjum sex Dagsbrúnarmönnum eru nú skuldlausir Eggert Þorbjarnarson ræddi nokkuð um innheimtu félags- gjalda og fjárhag félagsins. Upplýsti hann að 2400 Dags- brúnarmenn hefðu nú greitt gjöld sín til félagsins. Hafa skuldlausir félagsmenn aldrei verið svo margir á þessum tíma árs. Hagur félagsins er því ágætur. Er það krafa allra góðra Dagsbrúnarmanna, að þeir fáu, sem enn hafa ekki greitt gjöld sín, geri það við fyrsta tæki- færi, samþykkti fundurinn ein- róma eftirfarandi tillögu: „Þar sem 2400 meðlimir Dags lít ég rétt að taka það fram, að hér er ekki um neitt þing sjómanna að ræða, heldur ráð- stefnu.eða ráðgefandi samkomu þar sem hver grein sjómanna- stéttarinnar tekur sérmál sín til athugunar og semur á grund- velli þeirra tillögur um sín eig- in hagsmunsmál, til leiðbeining Fircá,'é. á 4. s’‘ bi brúnar — eða um 5/6 hlutar fé- lagsmanna — hafa að fullu greitt árgjald yfirstandandi árs, en hinir fengið ítrekuð til- mæli um að standa í skilum við félagið, ákveður fundurinn, að þeir, sem ekki hafa greitt gjöld sín fyrir 1. janúar næst- komandi, skuli færst á auka- meðlimaskrá og missa þar með forgangsrétt fullgildra Dags- brúnarmanna til verkamanna- vinnu á félagssvæðinu“. Gildi verklýðssamtakanna Fundurinn samþykkti ein- róma eftirfarandi tillögu: „Fundurinn skorar á trúnað- armenn félagsins og alla með- limi þess að framfylgja til hins ýtrasta ákvæði félagslaganna um að vinna ekki með ófélags- bundnum mönnum og minnir félagsmenn á rétt þeirra til að skoða skírteini hvers annars . Jafnframt minnir fundurinn fé- lagsmenn á nauðsyn þess að skýra fyrir ófélagsbundnum verkamönnum tilgang og gildi verklýðssamtakanna fyrir alla verkamenn og stéttina í heild“ Kosning trúnaðarmanna Eftirfarandi tillaga var sam- þykkt í einu hljóði: „Fundurinn skorar á alla þá vinnuflokka á félagssvæðinu, sem enn hafa ekki kosið sér trúnaðarmenn, að gera það nú þegar og tilkynna skrifstofu félagsins um kosninguna". Uppstillingarnefnd og kjörstjórn í uppstillingamefnd voru þessir kosnir: Aðalmenn: Erlendur Ólafsson og Eggert Guðmundsson. Vara- menn: Ragnar Jónsson og Vil- mar Thorsteinsson. Áður hafði trúnaðarráð kosið Zóphónías Jónsson sem þriðja mann í nefndina og Jón Agnars til vara. í kjörstjórn kaus fundurinn Kristófer Grímsson og til vara Guðmund Vigfússon. Áður hafði trúnaðarráðið kosið Jón Einis og til vara Einar Guð- bjartsson. Stjórn félagsins kýs þriðja manninn og varamann hans. Öryggi við vinnu Edvard Sigurðsson skýrði frá ýtarlegum tillögum um örygg- isreglur Dagsbrúnar við vinnu, en nefnd hefur undanfarið starf að að undirbúnirgi þeirra til- lagna og verður ná iar s-.gt frá þeim síðar.

x

Þjóðviljinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.