Þjóðviljinn - 21.01.1944, Qupperneq 7

Föstudagur 21. janúar 1944.
ÞJÓÐVILJINN
7
SVÖLUUNGARNIR
(Lauslega þýtt).
kona, sem á fimm börn. Þið ættuð að sjá, hvað þau börn
eru góð og borða fallega. Þeim dettur ekki í hug að
hrinda hvert öðru og ætla allt að gleypa, þegar þau fá
matinn. Eg skal ábyrgjast, að þau yrðu alveg steinhissa
að sjá, hvernig þið látið.“
Svöluungarnir lögðu undir flatt og hlustuðu. En næst
þegar mamma þeirra færði þeim mat, rifust þeir og
létu öllum illum látum.
Konan, sem bjó í húsinu, heyrði þetta. Hún brosti
og sagði við sjálfa sig:
„Ég gæti bezt trúað, að þessir svöluungar séu verri
en mínir krakkar. Aumingja svölumamma!"
Einu sinni um hádegisbilið færði svalan ungum sín-
um mat og þeir rifust eins og vant var. Þá sagði hún:
„Nú er konan hérna í húsinu búin að bera á borð
fyrir börnin sín. Þið skuluð gægjast út úr hreiðrinu, svo
að þið sjáið inn um gluggann, þá fáið þið að sjá góð
börn, og þá lærið þið líklega að skammast ykkar fyr-
ir ósiðina“.
Nú var svalan reið. I
Svöluungarnir voru fjarska forvitnir. Hefðu börnin
litið upp; mundu þau hafa mætt tíu svörtum, tindrandi
svöluaugum. En börnin horfðu ekki út um gluggann.
Börnin sátu ósköp prúð og góð á stólum við borðið.
Mamma þeirra skammtaði þeim steikfan fisk á litlu
diskana þeirra, og þau biðu þolinmóð.
„Ungavargarnir mínir hafa gott af að sjá þetta“,
sagði svalan við sjálfa sig.
Þegar börnin höfðu borðað fiskinn, kom mamma
þeirra inn með sykruð jarðarber á fati.
„Nú ætla ég að bregða mér út snöggvast. Fáið þið
ykkur jarðarber og verið þið góð“.
Svo fór hún.
Börnin, sem sátu næst fatinu á borðsendanum, réð-
ust á berin með mikilli græðgi.
„Ég e'r elztur, og ég á að fá það fyrstur“, kallaði
elzti krakkinn og þreif fatið af hinum.
„Þú tekur of mikið“, kölluðu hinir krakkarnir.
„Þú tekur of mikið, þú tekur of mikið“, kölluðu
krakkarnir hver í kapp við annan.
Þeir rifust svo hátt, að svöluungunum var seinast
farið að blöskra.
WtCgÞETTA
„Eg aöhyllist hóflega og
skynsamlega ættjarð'arást, en
er á móti þeim steinblinda á-
trúnaði, sem heljdur aö allt
sé gott og rétt aðeins ef hægt
er að tengja nafn föðurlands-
ins við það. — Þaö er hægt
aö unna þjóð sinni,- án þess
að líta niöur á aðrar þjóöir“.
Masaryk.
*
„Þjóð mín veröur aldrei
neitt annaö en örlítill hluti
af heiminum. En ef lítil þjóö
vinnur eitthvert afrek me'ö
sóma, hefur það sérstakt og
óvenjulegt gildi —
Masaryk.
„Fylgiö mér, ef ég sæki
fram, drepið mig ef ég hopa,
hefniö mín, ef ég fell“.
Mússolini.
„Einræöi er eins og risavax-
iö tré, reisulegt á ’blómaskeiöi
sínu, en ekkert þrífst í skugga
þess“.
Stanley Baldwin.
„Þaö er á valdi fimm—sex
manna hvort friður getur
haldizt í heiminum. Forlögin
hafa gert mig aö einum
þeirra“. (!)
Laval.
©íxSW \n3 Ijotíw
SKÁLDSAGA eftir
JOHAN FALKBERGET
sinni barið í borðið frammi
fyrir skrifaranum. ,
Karlinn frá Heggshlíö
tuggði tóbak og taumar
runnu um höku hans.
Skrifarinn leit ööru hvoru
yfir hópinn framan við" borö-
iö og hvasst augnaráð hans
nam staöar við mann, sem
var höföi hærri en aðrir.
Skrifarinn þekkti hann og
leit undan. Þaö var Henning
Heggeli, maöurinn, sem ekki
tók ofan.
Marteinn Finni var aftar-
lega í rööinni. En seinast var
þó kallaö á hann. Hann
ruddi sér braut og hallaöi
sér fram á borðið.
„Marteinn Finni. Derboe
kaupmaður hefur heimt laun
þín hér“.
„Derboe kaupmaöur!“
hvæsti Marteinn. Hann beit á
jaxlinn saup kveljur og augu
hans leiftruöu hvöss og dökk
undir hárlubbanum. Hann
skalf í knjáliöunum.
„Hvaö var upphæðin mik-
il?“ skrifarinn leitaöi aö nafni
Marteins á listanum.
„Sextíu og sex krónur“,
sagöi skrifarinn.
„Sextíu og — — Eg sem
hef unnið nótt og dag, nótt
og dag!“
Skrifarinn svaraði þessu
ekki. Hann kallaöi á næsta
mann.
„Eg hef þrælaö nótt og
dag!“ kallaöi Marteinn. Skrif
arinn kallaði aftur.
„Þetta er ranglæti“, sagði
Marteinn.
„Næsti maður“, hrópaði
skrifarinn.
„Derboe kaupmaður átti
ekkert meö að taka kaupið
mitt------“.
„Hans Larsen!“ hrópaöi
skrifarinn hátt og Hans Lars-
en, lágvaxinn, skeggjaður
bóndi, haitraði inn aö borð-
inu,
„Við eigum engan mat
heima. Eg verö aö fá eitt-
hvaö borgaö fyrir fram, fyrst
svona fór“, sagði Marteinn og
stóð kyrr.
Skrifarinn hristi höfuöið.
Derboe kaupmaöur hafði ekki
fengiö alla skuldina greidda
enn.
Marteini rann í skap. Blóö-
sugan, Derboe varö aldrei
mettur. Aldrei var hægt aö
grynna á skuld hjá honum.
Fjandinn húðstrýki hann.
Marteinn Finni stóð stein-
þegjandi og bannsöng í hug-
anum alla höföingja, sem
hann mundi eftir í fljótu
bragöi, bannsöng þá lengi og
rækilega.
Nú höföu allir fengiö laun
sín. Henning Heggeli stóö
einn í sauöskinnstreyjunni
framan viö borðiö.
„Marteinn verður aö fá ein-
hverja peninga. Þaö er ekk-
ert til aö boröa heima hjá
honum“, sagöi Henning Hegg
eli.
En skrifaririn átti annríkt
og anzaöi ekki.
„Heyriö þér til mín, skrif-
ari?“ sagöi Henning Heggeli.
Þá skipti skrifarinn litum.
Henning Heggeli var ósvífinn
og bar ekki viröingu fyrir
neinum. Skrifarinn hleyptí
brúnum og staröi rannsókn-
araugum á Henning.
Það var óveöur í aösigi.
Þeir vissu þaö báðir.
„Þér hafiö aldrei heyrt sann
leikann. En nú skuluö þér fá
að heyra hann, að mér heil-
um og lifandi“, sagöi Henn-
ing.
Skrifarinn lagöi frá sér
pennastöngina og stóö á fæt-
ur. Hann gekk alveg fram fyr
ir boröið, bar sköllótt höfuð^
ið viröulega og stóö hugsandi
um stund.
„Þú heföir ekki átt aö vera
svona oröillur, Henning“,
sagði hann. Skrifarinn vissi
af reynslu, aö þaö þýddi ekki
aö fara illa aö karlinum.
Hann bjó sig undir aö miöla
málum.
„Þiö eigiö ekkert meö aö
níöast á fátækum“, sagöi
Henning.
„Heyröu mig, kæri Henn-
ing Heggeli. Viö hérna á skrif
stofunni getum ekki annaö
en fylgt þeiin reglum, sem
námustjórnin hefur sett okk-
ur“.
Skrifarinn lagöi hendina
vingjarnlega á öxl gamla
mannsins og tók handfylli
sína í sauöskinnstreyju hans.
Gamli maðurinn gafst upp.
„Eg skil, ég skil“, tautaöi
hann. Svona var auövelt aö
sigra hann með góöu, en
mætti hann kuldalegu við-
móti, varö hann eins og óður
maöur.
„Því miöur er þetta svona,
Henning“, sagöi skrifarinn.
„Eg skil þaö. Eg skil þaö“,
sagöi gamli maöurinn og
gekk til dyra.
„Skrifarinn settist aftur og
fór aö telja bankaseöla.
------Marteinn gekk þreytu
lega upp brekkuna aftur.
Hann kveiö fyrir heimkom-
unni, eins og hundur, sem
sér húsbónda sinn reiða svip-
una.
Þaö er enginn leikur að
koma heim peningalaus.
■ Hann vissi engin ráö til að
útvega mat. Þáö var ólíklegt
aö Derboe kaupmaöur vildi
lána honum. Skuldin var ekki
nærri því greidd enn.
Marteinn hugsaði um
krakka sína. Vesalingarnir
litlu sem voru farnir aö
hlakka til aö hann kasmi
heim meö mánaöarlaunin.
Marteini var eitthvaö svo ó-
notalegt innanbrjósts og
hann sveió í augun.
Bölvuó’ fátæktin! Hann ráf-
aöi áfram, heim á leiö og
tautaöi blótsyrði.
Marteinn nam skyndilega
staðar á miðjum veginum.
i Hver fjandinn! Hér stóö þá
I blóösugan sjálf, Derboe kaup-
1 maður, fyrir dyrum úti og
reykti úr langri pípu. Hann
var digur eins og naut.
Marteinn gekk fram hjá
búðinni — lotinn undir tóm-
um poka.
Eftir litla stund komu
krakkar hans hlaupandi á
móti honum. Þeir fóru svo
I geyst áö sandur og möl þyrl-
aöist upp undan fótum þeirra.
„Pabbi! Ertu með peninga?
Ertu með mat?“
Þau dönsuöu og hlupu í
kringum hann.
Marteinn vissi ekki hvaö
; hann átti af sér aö gera.
| Hverju átti harin að svara
j hungruðum og hálfnöktum
’l börnunum?
„Hefuröu mikla peninga,
pabbi?“ spurði sá yngsti, sem
hékk í pabba sínum og horföi
framan í hann.
I Hann var líkur pabba sín-
um þessi snáöi skáeygur og
hjólbeinóttur. „Mannna gráta“
sagöi hann á barnamáli sínu.
Þá hægöi Marteinn göng-
una. Hann vissi aö nú mundi
vera alveg matarlaust. María
var ekki vön aö gráta út af
öðru.
Þegar hann kom heim, sett
ist hann á eldiviöarkassann
frammi viö dyr og sagöi Mar-
íu allt eins og var:
Derboe kaupmaöur, þessi
síhungraði úlfur hafði verið
búinn aö taka öll launin
hans upp í skuidina. Og
hrökk ekki til! Þaö þýddi ekk
ert aö vinna nótt og dag.
Ekki nóg með þetta! Mar-
teinn sagðist hafa meiöst
innvortis, líklega eyöilagt
miltað.
María stóð í sömu sporum
meö hendurnar á ofninum og
vissi ekki hvaö hún átti að
segja. Þetta var svo Ijótt af