Þjóðviljinn - 14.03.1944, Blaðsíða 5

Þjóðviljinn - 14.03.1944, Blaðsíða 5
ÞJÖÐVELJINN. — Þriðjudagur 14. marz 1944. þJÓÐVILJIMN Otgefan/li: Samámngarflokkur aXþýíhi — Sóaíalistajloklcurirm. Ritstjóri: Bigurður Guðmwndmon. Stjómmálaritstjórar: Einar Olgánmon, Sigfús Sigurhjartamon. AfgraiSsia og auglýsingaK SkólanSrðustíg 19, sími S18i. Sitstjórnarskrifstofa: Austurstrœti 12, sínu 2270. Preotsmiðja: Víldngsprent h.f, Garðastrœti 17. Askriftarverð: I Beykjavflc og nágrenni: Kr. 6.00 á wiánnfii. Uti á lancfi: Kr. ð.00 á mánnði. Aukning síldarframleiðslunnar: Tækifæri, sem sleppt er Sósíalistaflokkurinn flutti í október í vetur þingsályktun um „und- irbúning að söltun og niðursuðu síldar í stórum stíl fyrir Evrópumark- aC“. Það var lögð áhersla á það í greinargerð tillögunnar, að „rann- sóknir í þessu efni þyldu enga bið“. Rétt er að rifja upp fyrir mönnum þessa tillögu: Ilún hljóðar svo í heild: „Alþingi ályktar að kjósa með hlutfallskosningu í sameinuðu þingi S manna nefnd. er annist eftirfarandi verkefni á sviði síldarmála: I. Rannsaka innan lands og utan, hvort möguleikar væru á að salta hér á landi næsta sumar helzt alla söltunarhæfa síld, sem veiðist hér, jafnvel þótt það skipti hundruðum þúsunda tunna. 8. Gera, ef jákvæð niðurstaða fæst af þessari rannsókn, ráðstafanir tfl þess að afla utan lands frá, helzt í samvinnu við hjálparstofnun hinna sameinuðu þjóða, eftirfarandi: a. Tæki til að framleiða síldartunnur og efni til að vinna þær úr. b. Vélar í niðursuðuverksmiðjur, er unnið gætu úr 1—2000 tunn- nm síldar á dag. c. Vélar til þess að vinna blikkdósir og hagnýta gamalt jám og blikk til slíkrar framleiðslu. d. Efni til þess að byggja úr verksmiðjur, kælihús og annað, sem til rekstrarins þarf. J. Gera samtímis ráðstafanir til þess, að tafarlaust væri hægt að fara að vinna að því að reisa þessi fyrirtæki þegar efni og vélar væru til, og einbeita til þess vinnukrafti landsmanna, svo að skilyrði verði til umræddrar hagnýtingar síldveiðinnar sumarið 1944. 4. Athuga, hvaða rekstrarfyrirkomulag væri heppilegast á framkvæmd- um sem þessum og hverjar tryggingar íslendingar gætu fengið frá hinni alþjóðlegu hjálparstofnun við að skipuleggja svo stórfellda og að vissu leyti áhættusama matarframleiðslu. Nefndin skal, strax og útlit er fyrir, að um framkvæmdir geti verið að ræða á þessu sviði, útbúa lagafrumvarp, er þá verði lagt fyrir Alþingi, |>ar sem ákveðið sé um skipulag framkvæmda, stjórn, ábyrgð o. s. frv. AUur kostnaður við störf nefndarinnar greiðist úr ríkissjóði. Ríkis- stjórn er falið að aðstoða nefndina, svo sem verða má. Nefndin kýs sér sjálf formann". Þessari tillögu var breytt, þanrdg að ríkisstjómin átti að sjá um jramJcvæmdirt Síðan hejur ekkert gerzt. En Bretar búa sig nú af kappi til að auka síldarframleiðslu sína svo sem frekast má verða. Brezk nefnd, sem þeir skipa í þessu máli, segir: ,jÞað þarj jeykilegt magn aj síld til að jæða Evrópu á jyrsta hung- ■urtímabilinu“. („Herrings will be needed in immense quantities to feed Europe in the first hunger period after tbe war“). Brezka stjómin þykist ekki of góð til þess að setja sérstaka rann- sóknamefnd í þetta mál, nefnd er einnig á að athuga um aukið valdsvið hinnar brezku síldarútvegsnefndar. En íslenzka ríkisstjórnin og íslenzku stjómmálaflokkamir, — að Sósíalistaflokknum undanteknum — sjá ekki hvaða möguleikar em fyr- ir Island í öllum þessum málum og finna heldur ekki til þeirrar skyldu, er á þeim hvílir. • Hér er hætta á ferðnm, hætta, sem Sósíalistaflokkurinn hvað eftir annað hefur bent á og reynt að afstýra: hætta á að vér séum að sleppa beztu tækifærum, sem vér nokkuratíma höfum haft, til þess að auka og margfalda síldarframleiðslu okkar. Það er þröngsýni, samfara dug- leysi í að hagnýta þau utanríkispólitísk sambönd, sem vér getum náð, er þessu veldur. Enn er ef til vill hægt að bæta úr því tjóni, sem kemur af því að skeyta ekkert um tillögur sósíalista, í þessu máli. En þá verður að bregða öðruvísi við en hingað til hefur verið gert í utanríkisviðskipt- um vomm. Gitur liEka MíliD gert didfdísd? Þriðjudagur 14. marz 1944. — ÞJÓÐVILJINN. Þýzkaland nazista og leppríki þess, hálf- og alfasistisku löndin Finnland, Búlgaría, Ungverjaland og Rúmenía, sem ætluðu sér að fá hlutdeild í heimsyfirráðum Hitl- ers, sjá nú ekki fram á annað en algjöran ósigur. Hin fasistiska Ítalía hefur þegar verið moluð. Hinir frelsandi herir Sovétríkj- anna, Bretlands og Bandaríkjanna munu brátt veita þeim banahögg- in í austri, suðri og vestri. Um alla hina hernumdu Evrópu munu hermenn nazista verða að þola hefnd þjóðanna, sem þeir hafa kúgað. Dagur reikningsskilanna færist nær. Hinar hefndarþyrstu þjóðir Evrópu munu ekki bíða eftir lög- legum formsatriðum, áður en þær fást við innrásarmennina, sem hafa saurgað lönd þeirra. Þýzkaland nazista mun líða undir lok í blóð- baði, sem Ilitler og böðlar hans hafa gert óhjákvæmilegt með pyndingum sínum árum saman gegn milljónum fórnarlamba sinna. Þýzkaland Hitlers er dauða- dæmt, en Þýzkaland mun lifa á- fram. Það er ekki hægt að eyði- leggja Þýzkaland. Meir en 60 milljónir manna munu halda á- fram að lifa innan landamæra Þýzkalands, sem að vísu verða allt önnur en nú eru þau. Hinar miklu náttúruauðlindir Þýzkalands verða á sínum stað. Þýzkt hugvit, sem árum saman hefur verið misbrúkað í þágu hern- aðarsinna og fasista, mun ekki hætta að starfa eftir að Hitler er dauður. Þýzk menning, sem fasist- iskir bófar hafa troðið undir fót- um, mun halda áfram að vera fjársjóður, ekki aðeins Þýzkalands, heldur alls mannkyns. Hvað á að gera við Þýzkaland, þegar Hitler og glæpafélagar hans hafa tekið út löngu verðskuldaða hegningu sína? Þar sem ekki er hægt að þurrka Þýzkaland út af landabréfinu, er ekki hægt að komast hjá þessari spumingu. Tvö viðhorf em til við þessari spumingu. Hinu fyrra hefur verið lýst í mörgum yfirlýsingurti for- ystumanna sameinuðu þjóðanna og verið greinilegast orðað af Stalín marskálki. Það er í stuttu máli Blaðamaðurinn Gordon Schaffer hefur nýlega birt greinaflokk um ástandið í Þýzkalandi, er hefur vakið engu minni athygli en greinar hans um alheimssamvinnu auðhringanna, er blað brezkra samvinnumanna, Reynolds News, flutti. Þær greinar birti Þjóðviljinn í þýðingu nú í vet- ur, og vöktu þær einnig hér athygli. Hér fer á eftir fyrsta grein Schaffers af þrem- ur um Þýzkalandsmálin. sú skoðun að gera verði mun á stjórn Hitlers og starfsliði hennar á annan bóginn og á þýzku þjóð- inni og þýzka rikinu á hinn bóg- inn. Þessu var lýst í útvarpsræðu Roosevelts forseta á aðfangadag 1943, þegar hann sagði: „Sameinuðu þjóðirnar ætla sér alls ekki að Iciða ánauð yfir þýzku þjóðina. Við óskum þess, að hún fái eðlilegt tækifæri til að þróast í friði sem nýtur og vammlaus meðlimur evrópsku fjölskyldunn- ar, en við verðum vissulega að leggja áherzlu á orðið „vammlaus“, því að við ætlum okkur í eitt skipti fyrir öll að losa hana við _ nazismann og prússneska hernað- !| arandann og þá fáránlegu hug- mynd, að hún sé yfirþjóð“. Churchill sagði 14. júlí 1941: „Bezta lausnin væri, að þýzka þjóðin sjálf upprætti nazismann“. Seinna viðhorfið er Vansittart- aðferðin, — sú stefna að gera eng- an mun á þýzku þjóðinni og naz- istunum og krefjast hefndar og hcgningar til handa þýzku þjóð- inni fyrir glæpi nazista. Stalín heldur því fram, að glæpir þeir, sem saurgi núna nafn Þýzkalands, stafi af hinu fasistiska stjómarfari, sem hefur þjáð það. Vansittast lávarður endursemur mannkynssöguna í þeim tilgangi að sanna úrkynjun þýzku þjóðar- innar á líkan hátt og Hitler end- ursemur söguna til að varpa sök- inni fyrir allt böl mannkynsins á herðar Gyðinga. Það, spm er athyglisverðast við viðhorf Staiíns til vandamálsins, er hið fullkomna raunsæi þess. Þar er ekkert pláss fyrir þessa óá- að viðurkenna berar staðreyndir um þýzkan hrottaskap og óvið- jafnanleg grimmdarverk Þjóðverja gegn vamarlausum fómarlömbum sínum og hefur með því unnið mik- ið tjón gegn málstað hinna sönnu þýzku andfasista, sem vinna í stöðugri lífshættu að því að vekja þýzku þjóðina til meðvitundar urn glæpi drottnara hennar. ÁBYRGÐ ÞJÓÐVERJA. í viðhorfi Stalíns felst engin til- raun til að gera lítið úr þeirri skyldu, sem hvílir á þýzku þjóð- kveðnu friðarhyggju, sem neitar friðinn“ með miklum auglýsingum og pæningaaustri. Þeir ætla sér að hefja herferð um allt land til að breiða út stefnuskrá, sem miðar að því að útrýma Þjóðverjum sem þjóð, og eru Bretar beðnir að styðja þessa stefnuskrá sem ráð til að hindra, að fómir stríðsins verði til einskis. Þeir koma upp um hinn raun- vemlega tilgang áróðurs síns með því að ráðast ekki aðeins á Þjóð- verja þá, sem Hfa undir stjórn Hitlers, heldur líka þá Þjóðverja í landi okkar sjálfra, sem hafa stofn- að andnazistafélög og em að reyna að efla mótspymuna í Þýzkalandi gegn nazistum. Vansittart neitar rétti Þjóðverja, sem þjáðust und- ir oki Hitlers og börðust gegn hon- um, þegar Bretland var að friða hann, til að tala fyrir land sitt. Stefna Vansittarts hefur náð fylgi meðal margra einlægra manna. Nokkrir leiðtogar verk- lýðsfélaga og Verkamannaflokks- ins hafa aðhyllzt þessar skoðanir. Á flokksþingi Verkamannaflokks- ins 1943 var samþykkt óljós yfir- Tjarnarbíó Rauðhærða konan VVWWVWUVWVVVVVVW.VV Eftir Gordon Schaffer lega ekki hægt að segja, að hann hafi ekki komið auga á hættuna, sem stafar af yfirgangi Þýzkalands. Hann veit, hvað Þjóðverjar hafa gert landi hans. Honum er vel kunnugt um hið beizka hatur sov- étþjóðanna á Þjóðverjum. En þrátt fyrir allt þetta hefur hann aldrei hvikað frá þeirri trú sinni, að Þýzkaland væri tvískipt: annars vegar væri ræningjaland Hitlers, en hins vegar Þýzkaland alþýð- unnar, sem ekki hefur öll selt sál sína fasismanum og getur enn frið- þægt fyrir glæpí þá, sem framdir hafa verið í nafni hennar. Þann 3. júlí, þegar þýzku her- irnir höfðu hafið liina tilefnislausu árás sína á Sovétríkin, sagði Stalín: „Allir beztu karlar og konur Þýzka lands eru með okkur og fordæma hið sviksamlega athæfi þýzku fas- istanna". í dagskipun sinni til rauða hersins þann 23. febrúar 1942, eft- ir að níu mánaða orustur höfðu sýnt liina hryllilegu glæpi Þjóð- verja, sagði Stalín: „Erlend blöð birta stundum annan eins þvætting og það, að rauði herinn hafi það markmið að uppræta þýzku þjóðina og eyði- leggja þýzka ríkið. Þetta er auð- vitað heimskuleg lygi og óhróður rauða herinn. Rauði herinn um inni, að láta til sín taka, á meðan timi er til, gegn nazistum. Engri viðkvæmni er leyft að breiða yfir þá ákvörðun hinna sameinuðu þjóða að refsa öllum, sem eru sek- ir um stríðsglæpi og kref ja9t skaða- bóta fyrir manntjón og mann- virkjatjón landa þeirra, sem inn- rásir hafa verið gerðar í. Það er óhagganleg ákvörðun þeirra að tryggja, að Þýzkaland ráðist ekki framar á önnur ríki. Vansittart lávarður og félagar hans hrópa hástöfum, að þeir séu á sama máli um þessar réttlátu refsingar stríðsglæpamanna, en þeir rugla málið vísvitandi til að varpa sökinni á alla þýzku þjóð- ina og til að neita almenningi í Þýzkalandi um rétt til að byrja nýtt líf í landi, sem hefur verið losað við fasismann. Núna era þeir að hefja ,Jhreifingu til að vinna . lýsing, þar sem látið var í Ijós almennt fylgi við stefnu Vansitt- arts. En sambandsþing verkalýðs- félaganna, sem kom saman seinna á árinu, neitaði að styðja þessa ákvörðun og samþykkti næstum einróma yfirlýsingu, þar sem gerð- ur var skýr munur á nazistum og allri þýzku þjóðinni. Ilinar frjálsu þjóðir, sem hafa með óbilandi fómfýsi barizt fyrir ósigri fasismans, munu mjög bráð- lega, e. t. v. innan fárra mánaða verða að taka ákvörðun um þetta. Þeirri ákvörðun má hvorki reiði né fölsk meðaumkvun ráða, því að öriög barna okkar eru undir henni komin. ÞÝZKALAND ER TVÍSKIPT. Lítum á það, sem Stalín segir um þetta mál. Það er þó sannar- Þýzkir hermenn, sem haja verið tcknir til janga á austurvígstöðvunum, hefur ekki og getur ekki haft svo fíflsleg markmið ..... Það væri fjarstæða að rugla klíku Hitlers saman við þýzku þjóðina og þýzka ríkið. Sagan sýnir, að Hitlerar koma og fara, en þýzka þjóðin og þýzka ríkið hverfa ekki. Styrkur rauða hersins felst í því, að hann vill ekki og getur ekki fundið til kynþáttahaturs gegn öðrum þjóð- um, þ. á. m. þýzku þjóðinni, og að hann hefur verið alinn upp í kenn- ingunni um jafnrétti allra þjóða og kynþátta og í anda virðingar fyrir rétti annarra þjóða. Kynþátta- kenning Þjóðverja og kynþátta- hatur þeirra í framkvæmd hefur valdið því, að allar frelsiselskandi þjóðir hafa orðið óvinir Þýzka- lands nazistanna. Kenning Sovét- sambandsins um jafnrétti allra kynþátta og virðing þess fyrir rétti annarra þjóða hefur valdið því, að allar frelsiselskandi þjóðir hafa orð- ið vinir Sovétsambandsins". Þann 1. maí 1942 sagði Stalín svo í aunarri dagskpun: ,Jíitler, Göbbels, Ribbentrop, Himmler og aðrir núverandi stjóm- endur Þýzkalands eru varðhundar þýzku bankaeigendanna. Þýzki herinn er blint verkfæri í höndum þessara herramanna og er hvattur til að úthella blóði sínu og ann- arra og til að veita sér og öðrum örkuml, ekki vegna hagsmuna Þýzkalands, heldur til að auðga þýzku bankaeigenduma og auð- jötnana“. Þama sér maður í skýru Ijósi baráttugmndvóU rauða hersins. Hann hatar þýzku innrásarsegg- vna af alhug. Ilann mun ekki unna sér nokkurrar hvíldar, jyrr en hin- um seku hejur verið rejsað. Kyn- þáttahatur er jjarri honum, enda er það lögum samkvœmt glœpur í Sovétsambandinu. Hann veit, að jasisminn cr ajkvœmi auðskipu- lagsins og er víðar til en í Þýzka- landi. Eftir ýmsum leiðum komast menn inn á listarbraut, og getur það oft virzt hrein tilviljun og heppni að snilligáfur fái nokkurt svigrúm að njóta sín, eins og þeim málum er víðast fyrir komið enn; Á öllum tímum hefur leiklist haft ótrúlegt aðdráttarafl fyrir hinar fjarskyldustu manngerðir, og meðan hún var minna virt en nú, fórnuðu karlar og konur þægi- legum borgaralegum æviferli til að koraast á leiðsvið. Það er þó fyrst síðustu áratugina, er kvikmynd- irnar hafa sigrað heiminn, að sömu leikararnir og leikkonurnar eru dýrkaðar um allan heim, og hafa djúptæk áhrif á æsku hvers ein- asta lands. Það er þvi eðlilegt, að fjöldi unglinga brjóti heilann um það, hvernig takast mætti að kom- ast í þessa aðstöðu, sem lítur svo glæsilega út í hillingum leiksviðs og kvikmynda — verða frægur leikari eða leikkona. í myndinni „Rauðhærða kon- an“, sem Tjarnarbíó sýndi und- anfarið, og einnig í langri auka- mynd, var fjallað um þetta efni, og það sæmilega alvarlega, áherzla lögð á erfiðið, vinnuna og fórn- irnar sem þarf til að komast langt í leiklist eins og öðrum listum. Af- rekin, sem leggja heiminn að fót- um listamannsins, eru oftast ár- angur ævilangrar vinnu, og á und- an eru gengin áratuga leit, von- brigði, mistök og afneitun margs þess, er flestir telja ómissandi. Og hvergi er árangurinn jafn auð- gleymdur og í heimi leikhúss og kvikmynda, þar sem hann er bund- inn við manninn sjálfan og stund- um aðeins við visst aldurskeið í ævi hans. Miriam Hopkins leikur rauð- hærðu konuna, sem ákveður að verða leikkona svo hún geti fengið peningaráð til að halda áfram málaferlum um rétt til að hafa son sinn ungan hjá sér, en hann var dæmdur manni hennar í skilnaðar- máli. Hún hefur enga hugmynd um erfiðið og fórnirnar sem bíður hennar, tekst þó að lokum að verða fræg leikkona, en sonur hennar kærir sig ekkert um hana þegar svo er komið að hún hefði aðstöðu til að ná honum. Claude Rains fer með hlutverk leikstjórans og leik- ritaskáldsins, er tekur að sér að gera „rauðhærðu konuna“ að leik- konu, hann er sterkur og miskunn- ariaus æðstiprestur listarinnar, maður sem veit hvað það kostar að helga líf sitt listum. Þeir, sem sáu „Með flóðinu" á Nýja Bíó um daginn, muna eftir Claude Rains sem kunningja Gabins. Hér er hann í allt öðrum ham, enda hlutverkin gjörólík. Af öðrum leik- urum má nefna Richard Ainly (leikari sem verður maður rauð- hærðu konunnar) og kerlingarnar Laina Hope Crews og Helen West- ley, sem alltaf koma einhverjum til að hlæja. LR.I Tvö mct sctt á mótinu Afmælissundmót K. R. fór fram í SundJhölliimi í gærkvöld. Tvö met voru sett, í 4x150 m. þrísund-boðsundi, A-sveit K. R. og kvennasveit K. R. setti met í 4x50 metra bringuboðsundi fyrir konur. Stefán Jónsson Á. vann til eignar bíkar þann sem keppt hef- ur verið um í 100 m. frjálsri aðferð karla og Haraldur Árnason gaf á sínum tíma. Sigurður Jónsson K. R. vann til eignar bikarinn sem keppt hefur verið um í 200 m.bringusundi karla og gefinn var af heild- verzl. Heklu. Finnsku, ungversku, austurrísku og rúmensku fastistarnir eru allir sekir um hryllilega glæpi. Þeim verður einnig refsað, en þjóðum þessara landa verður gefið tæki- færi til að hreinsa sig af glæpum drottnara sinna og byrja nýtt líf í friði í löndum sínum. Sovétsambandið hefur gert meira en að lýsa yfir trú sinni á hið sanna Þýzkaland. Það hefur gert sitt bezta til að uppörfa það. Frá fyrstu dögum árásar nazista hefur áróður þess gagnvart Þýzka- landi byggzt á áskorun til þýzku þjóðarinnar um að taka þátt í eig- in frelsun, til að skapa „frjálst, óháð Þýzkaland“. SANNLEIKANUM HLEYPT INN. Á meðan Bretland heldur fast í stríðsfangasamþykktir, sem sniðn- ar voru við hæfi heimsveldastyrj- alda liðna tímans, en ekki fyrir styrjöld milli fasisma og frelsis, og neitar að láta þýzka fanga verða fyrir andfasistiskum áróðri hefur Sovétsambandið hleypt ljósi sann- leikans inn í fangabúðimar. Meir en hálfri milljón eintaka af sér- stökum dagblöðum á þýzku er út- býtt reglulega meðal fanganna. Þeim hefur verið veittur aðgangur að bókum, sem forboðnar voru í landi þeirra. Skipulagðir hafa ver- ið fyrirlestrar og málfundir í sam- einingu með þýzkum andfasistum, sem eru landflótta í Sovétríkjun- um. Þetta hefur verið erfitt verk. Fangar þeir, sem teknir voru fyrstu mánuðina, voru unglingar, gegnsýrðir af nazisma og svo spilltir af áróðri Hitlers og hinum auðunnu sigrum í Evrópu, að það virtist ekki nokkur leið að breyta þeim í heilbrigðar mannverur. Þegar eldri mönnum fór að fjölga, voru mjög margir þeirra annað hvort kúgaðir eða spilltir eftir margra ára stjórn nazista. Ég er viss um, að Rússar hafa lengi verið vonsviknir vegna tregðu þýzku hermannanna. Frá því sósíalistaríki þeirra var stofn- að fyrir 26 árum síðan höfðu þeir grundvallað stefnu sína á alþjóð- legri einingu allra vinnandi manna heimsins. Bitur reynslan kenndi þeim nú, hvernig fasisminn eyði- leggur hug og hjarta fórnarlamba sinna. En þeir héldu áfram að reyna. Smám saman fóru liðsforingjar og óbreyttir hermenn að koma yfir víglínuna og gefa sig á vald Rússa. Þeir hötuðu fasismann og vildu ekki berjast undir merkjum hans. Nú fór að verða vart við hreyf- ingu í fangabúðunum. Fangarnir fóru af eigin hvötum að halda ráð- stefnur, Þjóðverjar, Rúmenar, Ungverjar, ítalir og Finnar, hver í sínu lagi. Þeir voru byrjaðir að sjá, að eina von þjóða þeirra lá í baráttunni gegn fasismanum. Þýzkir andfasistar, sem höjðu leitað hœlis í Moskvu og höjðu á yjirgangsárum Hitlers og friðunar- árum Chambcrlains aldrei kvikað í baráttunni gegn nazistum, tóku lolcs í júlí 191)3 þátt í ráðstefnu stríðsjanganna. Eftir langar umræður var ákveð- ið að stofna nefnd frjálsra Þjóð- verja. Þýzki rithöfundurinn Erick Weinert var kosinn formaður. Karl Iletz major, sem starfaði Úrslit urðu þessi: 100 m. jrjáls aðjerð, karlar: Stefán Jónsson (Á.) 1:06.4. Óskar Jensen (Á.) 1:08.5. Rafn Sigurvinsson (K.R.) 1:09.4. 200 m. bringusund, karlar: Sigurður Jónsson (K.R.) 3:03.2. Einar Davíðsson (Á.) 3:10.0. 4X150 m. þrísundsboðsund: A-lið K. R. 7:43.8, met. Armann 7:55.3. B-lið K. R. 8:17.0. 100 m. bringusund, konur: Unnur Ágústsd. (K.R.) 1:39.8. Kristín Eiríksdóttir (Æ.) 1:41.2. Halldóra Einarsd. (Æ.) 1:42.9. 300. m. frjáds aðjerð, karlar: Ari Guðmundsson (Æ.) 4:17.4. Sigurgeir Guðjónss. (K.R.) 3:30.3 Óskar Jensen (Á.) 4.32.6. 50 m. baksund, karlar: Guðm. Ingólfsson (Í.R.) 36.2. Pétur Jónsson (K.R.) 39.3. Guðm. Þórarinsson (Á.) 40.7. 1) X 50 m. bringuboðsund, konur: Sveit K.R. 3:07.5, met. Sveit Ægis 3:13.1. 50 m. baks.. drengir innan 16 ára: Halldór Bachmann (Æ.) 38.4. Leifur Eiríksson (K.R.) 41.3. Leifur Jónsson (Æ.) 44.4. 50. m. frjál aðjerð. drengir innan 16 ára: Halldór Bachmann (Æ.) 31.7. Hreiðar Hólm (Á.) 33.5. Logi Jónsson (Æ.) 33.8. 50 m. bríngusund, drengir innan 16 ára: Guðm. Ingólfsson (Í.R.) 38.5. Hannes Sigurðsson (Æ.) 39.7. Stefán Hallgrímsson (Æ.) 42.8. Ólafur Guðmundsson (Í.R.) 42.8. von Einsiedel greifi, lautinant i þýzka hernum, sem á Bismark fyrir langafa og hafði af frjálsum vilja gengið Rússum á hönd, voru kosnir varaformenn. Á meðal þeirra, sem tóku þátt í umræðun- um, voru bændur, verkamenn, at- vinnuhermenn, lúterskur prestur, kaþólskir prestar, liðsforingjar jafnt sem óbreyttir hermenn. Ráðstefnan sendi út ávarp til þýzka hersins og þjóðarinnar. „Ef þýzka þjóðin', segir ávarp- ið, „finnur hjá sér hugrekki til að sanna í verki, að hún vilji vera frjáls þjóð, og að hún hafi fast- ákveðið að losa Þýzkaland við Hitler, þá mun hún ávinna sér rétt til að ráða sjálf örlögum sínum, og önnur lönd munu verða að taka 371. fótgönguliðsherfylkinu, og tillit til þess. Þetta er eina leiðin til að bjarga tilveru, frelsi og heiðri þýzku þjóðarinnar“. Að endingu var svo hópsýning, 16 stúlkur undir stjórn Jóns I. Guðmundssonar sýndu. Var gerður góður rómur að sýn- ingu þeirra, og fagnaðarlátum á- horfenda ætlaði aldrei að linna, þegar þær mynduðu stafi félags síns: K. R. 1)5 ára. Síldarmálin Framhald af 1. síðu ur. Kaup og vinnuskilyrði verð- ur að bæta, svo að fólk hænist að þessum atvinnuvegi. SJÓMENN STYRKTIR Margir ungir fiskimenn fara úr herþjónustu eða af kaup- skipaflotanum (hvaðan þeir ættu að sleppa sem allra fvrst) án þess að hafa nægilegt fjár- magn til að kaupa báta og veið- arfæri. Nefndin leggur til að fiski- mennirnir séu aðstoðaðir á eft- irfarandi hátt: 1) Styrkir og lán til að gera sjómönnunum kleift að kaupa báta og veiðarfæri. 2) Að síldarútvegsnefnd út- vegi ungum mönnum, sem hafa verið í herþjónustu eða á kaup skipaflotanum báta að láni. 3) Skipað sé ráð, sem geri á- ætlanir um lágmarkskaup fyr- ir fiskimenn við strendur lands ins. Það hefur reynzt óheppilegt að ákveða lágmarksverð fyrir aflann. Leggur nefndin til að sala fari fram á uppboðiogkom ið sé á því kerfi, að misjafn- j lega hátt lágmarksverð sé haft og samlög fyrir sérstakar ver- stöðvar eða landsvæði. Síldarútvegsnefnd verður að taka að sér að koma í verð síld þeirri sem afgangs verður og ætti að veita henni vald til að kaupa og selja eins og hvert annað fyrirtæki í þessum til- gangi. Þannig hljóðar greinin í hinu brezka blaði. En hvað er gert hér á íslandi í þessu efnj. Lesið leiðara blaðsins á 4. síðu í dag. Fyrirlestrar Hjörvarflar Árnasonar Hjörvarður Árnason jlytur ann- an háskólajyrírlestur sinn um mál- aralist. i hátíðasal háskóhms i kvóld Id. 8.30. Að þessu sinni talar hann um rococotímann fram til raunsæis- stefnunnar og málaralist í Evrópu og Aineríku á 18. öld til fyrri hluta 19. aldar. Ollum heimill aðgangur.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.