Þjóðviljinn - 28.04.1944, Blaðsíða 7

ÞJÓÐVILJINN
7
Föstudagur 28. apríl 1944.
Halvor Floden:
ENGLAHATTURINN
Við strákarnir hlupum allir til mömmu og spurðum
hvort við mættum ekki fara í það bezta, sem við ætt-
um og hafa nýju höfuðfötin.
Mamma leyfði okkur það strax, og það var fínt fólk
í kotinu þann daginn.
Eg vildi ekki leika mér af því að ég hafði hattinn.
Eg var mest einn á gangi og bar höfuðið hátt. Mér
fannst ég vera miklu fínni en allir hinir krakkarnir
og talaði lítið við þá. En það var eins og þeir tækju
lítið eftir mér. Það þótti mér þó hálf skrítið, annað eins
höfuðfat og ég hafði.
Um kvöldið fóru krakkarnir í kóngaleik. Þá bauðst
ég strax til að vera kóngur, því að ég hafði reglulega
kórónu. Eg fékk það og svo settist kóngurinn upp á
fjósþakið með alla sína hirð.
Hétt í því komu geiturnar heim úr skóginum og
stefndu á fjósið. Við fundum það strax upp, að þær
voru óvinir, sem við yrðum að hrekja burt.
Við gerðum óp og háreUti að geitunum ofan af þak-
inu, en þær voru hvergi smeykar. Þær bara stönsuðu
og gláptu á okkur, eins og þeim blöskraði, hvað hirðin
var skrautleg.
Gústaf stóð frammi á burstinni, svo ’tæpt, að við
vorum hræddir um að hann mundi detta. Hann baðaði
út öllum öngum og reifst við geiturnar á sænsku. Við
skildum ekki orð. Hann bar svo ótt á.
„Kastið þið húfunum framan í þær,“ orgaði Gústaf.
Og í sama bili flugu húfurnar fram af þakinu og 1
snjáldrið á geitunum.
Eg veit ekki, hvernig það vildi til. En ég gleymdi
því eitt augnablik, hvað það var sem ég hafði á höfð-
inu. Eg vissi ekki fyrr en ég sá englahattinn minn á
fljúgandi ferð undan sunnanvindinum.
Hann kom niður í miðjum geifahópnum.
Mér varð bilt við. Eg lagðist á grúfu og renndi mér
niður þakið. Treyjan mín festist á nag;la og það tafði
fyrir mér að losa mig.
Eg flýtti mér eins og ég gat til geitanna. Þar mætti
mér sjón, sem ég gleymi aldrei: Hafurinn stóð á hatt-
inum mínum og var að éta hann.
ÞETT4
Læknirinn sagði við tauga-
veiklaðan sjúkling: „Þér eigið
að sökkva yður niður í verkefni
yðar“. „Ekki færi það vel með
fötin mín. Eg hræri sement“,
svaraði maðurinn.
★
Gamall maður kom inn á
skrifstofu og spurði hvort ekki
ynni þar maður sem héti Þor-
valdur. „Hann er dóttursonur
minn“. „Þér komið of seint“,
svaraði einhver. ,,Hann er ný-
farinn héðan til þess að fylgja
yður til grafar“.
★
Bæjarfógetinn var ýmist að
gifta hjón eða yfirheyra saka-
menn. í þetta sinn var það
gifting: „Ætlið þér að verða
eiginkona þessa manns?“ spurði
hann stúlkuna hátíðlega. „Já“
svaraði hún. Þá sneri bæjarfó-
getinn sér að brúðgumanum. og
.spurði byrstur: „Hvað hafið þér
fram að færa yður til varnar?“
★
Drengurinn: Eg var úti í
kirkjugarði og las allt, sem
stendur á legsteinunum. En
heyrðu, pabbi. Hvar eru allir
vondu mennirnir jarðaðir. Mig
langar til að sjá steinana þeirra
líka.
★
Hann: Þegar ég virði fyrir
mér fegurð yðar og yndisþokka,
dettur mér alltaf í hug: Eigi
leið þú oss í freistni.
Hún: Og þegar ég sé yður,
hugsa ég sem svo: heldur frelsa
oss frá illu.
<*mts^*nh**j*t+m**>*+***m**a*
PhYLLIS BeNTLEY:
ARFUR
„Vektu þær ekki“, sagði Joe,
þegar þeir voru komnir heim að
dyrunum og Mellor hélt enn áfram
að barrna sér.
Mellor þagnaði.
„Bíddu við,“ sagði hann svo.
„Taktu við þessu.“
Hann tók samanbrotið blað
úr vasa sínum og fékk Joe.
„Þetta er Luddistaeiðurinn. Sá
lengri. Allir félagarnir verða að
eiga afrit af honum, en sumir
eiga hann ekki. Viltu skrifa
nokkur eintök fyrir mig?;'
„Það skal ég gera,“ svaraði
Joe. Það gladdi hann að geta
unnið félögum sínum eitthvert
gagn.
Hann opnaði dyrnar og gekk
inn.
Eldurinn var dauður fyrir
löngu og María komin upp á
loft og sofnuð. En það var eins
og hver hlutur, sem hann sá
inni, ætti ítök í honum. Nú
mundi hann eftir aðvörun
Maríu, blaðinu, sem Will kom
með, bókunum, sem frú Old-
royd hafðf lánað honum, þegar
hann var drengur, og hann
minntjst þess, að bæði faðir
hans óg hann sjálfur höfðu unn
ið hjá Oldroyd, en nú hafði
-hann sVarið sig í bræðralag - við
menn, sem ætluðu að eyðileggja
vélar Oldroyds. Þreyta og kvíði
lagðist að sál hans með lam-
andiþunga.
„En nú hef ég svarið eíðinn,“
sagði hann við sjálfan sig, „og
nú er of seint að- skipta um
skoðun.“
Þegar hann hugsaði um eið-
inn, mundi hann eftir skjalinu,
sem hann hafð.i tekið við. Hann
fór að lesa það af mikilli ákefð,
til þess að komast rð Xiun um,
hvað það væri í einstökum at-
riðum, sem krafist var.
Þetta var góð og gremileg
skrift og Joe fór að hugsa um
hver mundi hafa ritað þetta.
Ef til vill var það einhver mað-
ur í Nottingham.
„— Af frjálsum vilja lýsi ég
því yfir og sver bað, að ég skuli
aldrei birta neinum manni und-
ir sólinni nöfn þeirra manna,
sem eru í leynifélagi voru,
heimilisfang þeirra, fundi,
störf, klæðnað, útlit, eða neitt
það er gæti bent á hverjir þeir
eru. Hvorki orð né gjörðir, eða
aðrar bendingar í þá átt, skal
ég láta í té að viðlagðri þeirri
refsingu að vera réttdræpur af
félögum mínum og nafn mitt
j verði hatað og fyrirlitið. Eg
sver það ennfremur, að verða
að bana, hverjum þeim félaga.
sem svíkur oss, ef ég kemst í
færi við hann og á ráð á lífi
hans, hvar sem hann er stadd-
ur, og ofsækja hann með ó-
; slökkvandi hefndarhug. Hjálpa
þú mér Drottinn til að halda
I þennan eið.“
„Verða að bana,“ sagði Joe
lágt. „Það eru ströng orð. Ó-
slökkvandi hefndarhugur! Eg
veit ekki, hvort ég hefði unnið
eiðinn hefði Georg lesið þetta
fyrir mei.“
Hann heyrði fótatak fvrir aft
an sig, leit við og sá Mariu
standa neðan við stigann.
„Það var slæmt að ég vakti
þig, María,“ sagði hann.
Hún gekk að borðinu, tók
ljósið og bar það upp að and-
liti hans. Síðan lagði hún það
frá sér.
„Þú hefur unnið e!ðinn,“
sagði hún hrygg, ..Eg bjóst við
því.“
„Eg kenni í brjósti um félaga
mína. Eg varð að gera það.“
„Æ, Joe. Hvað heidurðu að
Oldroydsfeðgarnir segi?“
„Þeir mega ekki vita það,1
svaraði hann ákveðið.
Það brá fyrir skelfingu 1
dökkum augum hennar: „Er
það svo hættulegt?“
„Eg býst við því.“
Þau horfðu hvort á annað 1
þögulli angist.
„Nú skulum við fara að sofa,
annars kem ég of seint til
vinnu á morgun,“ sagði hann
að lokum.
ÞRIÐJI KAFLI.
Óvæntur atburður.
I.
Tveimur klukkustundum eft-
ir að Joe var farinn að heiman
morguninn eftir var barið að
dyrum og María opnaði.
Það var Will, sem var kom-
inn. Hann hafði komið gang-
andi og var sveittur og móður
eftir gönguna upp brekkurnar.
Blá augu hans leiftruðu og
hver hreyfing hans bar vott um
æskuþrek og heilbrigði.
María leit á hann, þar sem
hann stóð í sólskininu utan við
dyrnar og brosti við honum.
Hún bauð honum inn.
„Nei, ég ætlaði ekki að koma
inn,“ svaraði hann.
María skildi það og hugsaði
með sér: „Hann er góður dreng
ur.“ Hann roðnaði þegar hún
horfði á hann, svo hló hann,
leit niður fyrir sig og fór að
velta smásteini með fætinum.
Þegar hann leit upp aftur og
mætti augum Maríu, tók hann
um vinstri hönd hennar og
falldi hana í lófa sínum. Hann
hallaði sér upp að öðrum dyra-
stafnum og María að hinum.
Þau horfðu lengi hvort á ann-
að, blítt og innilega.
Vorsólin skein og vindurinn
lék sér að léttum, hvítum skýj-
um uppi í himinhvolfinu. Fram
undan lá dalurinn, grænn og
fagur. Fuglarnir sungu. Maríu
fannst allur heimurinn vera
hlýr af ást og hamingju.
Hún hafði elskað Will síðan
hann var óstýrilátur drengur,
sem söng og hóaði, svo að heyrð
ist langt út á heiðina. Hann
var alltaf stilltur og prúður,
þegar hann talaði við hana, og
henni þótti hann bæði fallegur
og góður drengur. Will sagði
alltaf satt, en hann var gjarn á
að fara sér að voða og finna
upp á allskonar óhlýðni. Og
þegar María hugsaði til þess,
>sem kom fyrir í gær, þá veitt-
ist henni auðvelt að fyrirgefa
honum. Það var óviðráðanleg
æskusynd og kom í rauninni af
því að hann elskaði hana. Hún
efaðist ekki um, að hann mundi
giftast henni.
María gleymdi á þessu augna
bliki bróður sínum, andvöku-
nóttinni og öllu hugarstríði
sínu. Will var hjá henni og elsk
aði hana.
„Heyrðu, ástin mín,“ sagði
hann lágt, eins og hann hikaði
við að rjúfa þögnina. „Pabbi
segir að við getum gift okkur
strax og vélarnar eru komnar
undir þak.“
Honum varð bilt við að sjá
hvaða áhrif orð hans höfðu.
María fölnaði og augnaráð
hennar bar vott um ótta og
angist.
„Will — þá giftum við okkur
aldrei."
Hún sleppti hönd hans og
færði sig fjær honum.
„Hvaða vitleysa. Auðvitað
giftum við okkur,“ sagði hann
hughreystingarrómi. „Þetta
dregst ekki nema svona viku
til hálfan mánuð, að vélarnar
komi, og þá læt ég strax lýsa.“
„Við giftum okkur aldrei.
Það verða aldrei notaðar vélar
Iredalnum," hvíslaði hún.
„Því ekki?“ spurði Will, hall-
aði höfðinu að dyrastafnum og
brosti framan í hana.
María leit í kringum sig.
„Luddistar,“ hvíslaði hún. >
„Luddistar,“ endurtók hann 1
fyrirlitningartón, og líktist
mjög föður sínum, án þess að
hann ætlaðist til þess. „Ludd-
istar eru fáeinir kjánar, sem
ekki vita, hvað er þeim sjálf-
um fyrir beztu.“
„Þér skjátlast. Allir eru á
móti vélunum, hver einasti
maður í ölum Iredalnum,“ sagði
María.
Will varð allt í einu alvar-
legur. „Þú átt þó ekki við, að
einhverjir Luddistar séu í Syke
Mill.“
„Nei, Will, það hef ég ekki
sagt,“ svaraði hún og óttaðist
að hún hefði komið upp um
Joe.
Hræðslusvipurinn kom upp
um hana. Það datt Will að
vísu ekki 1 hug eitt augnablik,
að Joe væri þeim,feðgum ó-
trúr. En hann grunaði að