Þjóðviljinn - 23.05.1944, Blaðsíða 7

I
7
Þriðjudagur 23. maí 1944.
» JÓSVIL JINN
KARTAFLAN OG KRAKKARNIR HENNAR

i > *■
PHYLLIS BeNTLEY:
ARFUR

(Lauslega þýtt)
„Já, þér verður fleygt í svínamatinn og það er auðvit-
að merkileg lífsreynsla. En við verðum steiktar og bornar
á borð á fallegu fati, því að við erum mannamatur. Það
þykir okkur nú, satt að segja, skemmtilegra".
Þegar fallegu kartöflurnar fóru að tala um, að þær
yrðu lagðar á fat og væru mannamatur, þá grét ljóta
kartaflan. Það var mikið táraflóð, því að hún hafði þrett-
án augu.
— Svo liðu fram stundir. Einn góðan veðurdag var
kjallarinn opnaður upp á gátt — utan frá. Sólskinið var
svo bjart, að kartöflurnar gátu ekki opnað nema eitt
auga í senn.
Nú voru ekki sóttar fáeinar kartöflur í skál, heldur
troðfullir pokar. En það var ekki itekin hvaða kartafla
sem var, og ljóta kartaflan var logandi hrædd um, að
hún yrði ein skilin eftir. En hún fékk að fara með! Og
aldrei hafði hún lifað glaðari stund.
Kartöflupokarnir voru bornir burt og hellt úr þeim
úti á itúni. Þær fengu allar ofbirtu í augun. Síðan voru
þær teknar, ein og ein, og settar niður í lausa mold. Þá
fannst' kartöflunum fara svo vel um sig, að þær héldu
fyrst að þær væru komnar til himnaríkis.
Ljótu kartöflunni leið bærilega. Eftir litla stund
komu ánamaðkar, heilsuðu henni hæversklega, skriðu
í kringum hana og sögðu, að þetta væri sú fallegasta
kartafla, sem þeir hefðu séð.
Þá hló ljóta kartaflan.
Það leið ðkki á löngu áður en ljóta kartaflan fékk
annað umhugsunarefni en útlit sitt. Hún eignaðist fjölda
krakka, sem vildu fara sitt í hverja áttina, og það er ekki
go'tt að vita, hvað af þeim hefði orðið, hefði hún ekki
fest öll börnin á þráð, og haldið í þau. Hún átti svo ann-
ríkt, að hún naut hvorki svefns né matar. En hún var
svo hreykin af börnunum sínum að hún skaut grænum
blöðum og bláleitum blómum upp í dagsbirtuna, til að
sýna, hvar fjölskyldan væri.
Qg ÞETTA
Háskólakennari nokkur í Ame-
ríku, að nafni Mller, er alkunnur
fyrir það, að gera vinum sínum og
kunningjum skráveifur. Eru sa>,ð-
ar af því margar sögur: Einu sinni
var hann staddur á sveitabæ, sá
þar óvenjulega stór nautshorn og
bað bóndann að gefa sér þau.
Þegar hann kom heim, bjó hanu
vandlega um hornin og skrifaði
utan á til nágranna síns. Svohljóð-
andi bréf setti hann í böggulinn:
„Hér með sendi ég yður hornin af
hinum helga egyptska uxa í þeirri
von og vissu, að þér geymið hina
fágætu gripi vel. Virðingarfyllst.
Yðar einl. Cæsar Youtíj“.
Maður þessi er auðvitað enginn
til, en Miller átti vin í Jvairo,
sendi honum böggulinn og bað hann
að koma honum í póst. Nágranni
Millers fékk því nautshornin send
frá Kairo og varð bæði undrandi
og hrifinn. Hann bauð Miller og
fleiri vinum sínum heim til te-
drykkju og sagði þeim frá hiuum
ágæta manni, Cæsar VouU, sem
liafði sent honuin fornhelga, kjör-
gripi. Hornin hengdi hann upp á
vegg og hafði þau að umræðuefni
við alla gesti.
Eitt sjnn fór Miller ti! Wasbing- '
ton. Hann átti kunningja í stjórn- ;
arráðinu og fór að hitta hann. Þar
sá hann skál með nafnspjöidum
ýmissa heimskunnra manria og
sendiherra erlendra ríkja. Miller
bað kunningja sinn að gefa sér fá-
ein þessara nafnspjalda og hafði
þau lieim rneð sér tííðan sætti
hann lægi, þegar hann vissi, að
vinir hans voru ekki heima, spurði
eftir þeim, þar sem þeir bjuggu,
og skildi eftir eitt nafnspjaldanna.
En það er sumum vinum lians ráð-
gáta enn í dag, hvaðá erindi hinir
erlendu sendiherrar hafi átt við þá.
Miller þessi kvað annars vera
alvörugeffnn og frómur maður í
starfi sínu, bæði sem kennari og
vísindamaður.
Hversvegna lagðist hann ekki
útaf í snjóinn og sofnaði í síðasta
sinn? Til hvers átti hann að lifa?
Ilann hafði misst alla ástvini sína.
' — misst þá á svo sorglegan og
; hryllilegan hátt, að slíkt var ekki
unnt að afbera.
Dauðinn var líka einfaldasta
leiðin. Ilann var aleinn, villtur í
blindhríð og vissi ekki hvert hann
átti að stefna. Það hlaut að vera
gott að leggjast útaf og láta skeika
að sköpuðu.
„Asni, asni!“ sagði hann við sjálf
an sig og barði fótunum niður í
snjóinn. Hann var þó ekki að hugsa
um að leggjast útaf og deyja, eins
og aumingi! Nei, nei. Blóð ættar-
innar tók að streyma örar í æðum
hans og hann herti gönguria í þá
átt,, sem hann hélt að vegurinn
væri.
Það fór að rofa til. Hann sá
lengra og lengra frá sér. Seinast
náði ,hann þjóðvéginum.
Vagninn kom hægfara eftir veg-
inum í áttina til hans. Henry Brigg
teygði sig út um vagngluggann,
kallaði til hans. og veifaði hönd-
unum. áður en hann nam staðar
og datt áfram í snjóinn.
Brigg hló að hrakförum sínum.
Kona hans, dóttir og allir, sem í
vagninum voru hlógu líka. Það var
svo kátleg sjón að sjá þennan litla,
feita mann á fjórum fótum í snjóri-
um. Jafnvel Will brosti.
„Inn með þig drengur", sagði
Brigg og hristi af sér snjóinn.
„Hvar hefurðu verið? Hvað eiga'
svona útúrdúrar að þýða? Inn með
þig á auga lifandi bragði og fáðu
þér sopa úr flöskunni sem hún
Bessy hefur, til að hita þér“.
Will steig inn í vagninn og hann
fór af stað.
Það var komið bjartviðri og sól-
in gægðist milli skýja. Brigg og
Bessy sátu sitt hvoru megin við
Will og hann drakk úr- flösku, sem
| þau réttu Iionum. Drykkurinn rak
úr honum hrollinn.
Hann hafði misst föður sinn, unn
ustu og æskuvin. — En lífið hélt
áfram, þrátt fyrir allt, og gat enn
fært lionurn einhverjar gjafir. —
Hann átti að minnsta kosti verk-
smiðjuna og var erfingi feðra sinna.
★
ÖNNVR BÓK
ÞRJÚ SYSTKIN
fyUsti kafli
Morguninn eftir vaknaði Will á
Bin Royd. Brigg hafði fengið hann
til að gista kvöldið, sem þeir koniu
frá York. Það var áreiðanlega orð-
ið framorðið. Ilann heyrði hávaða
utan frá verkstæðinu og skrölt
ncðan úr eldhúsinu.
En Will flýtti sér ekki á fætur.
Hann lá hreyfingarlaus með hend-
urnar undir hnakkanum og hugs-
aði um framtíð sína.
Hann hugsaði ekki um það liðna.
Hann gerði upp reikningana við
liðna tírnann í gær, þegar hann
hleypti í sig kjarki, .brauzt gegn-
um hríðina í áttina til vegarins —
og til lífsins.
Ilann átti enga ættingja, engan
vin. Því varð hann að byrja lífið
að nýju — á eigin spítur.
Ilonum varð það ljóst, að eig-
inlega hafði hann þegar ákveðið
að eiga Bessy Brigg. Hann vissi
ekki, hvort hann hafði tekið þessa
ákvörðun í hríðinni, á heimleið-
inni í vagninum eða jafnvel meðan
hann svaf um nóttina. Og nú, þeg-
ar hann athugaði málið með kaldri
skynsemi, sá hann, að þetta var
það bezta, senr hann gat gert, úr
því, sem kbmið var.
Og úr því ekki var um neitt
annað að ræða, gat hann alveg eins
beðið hennar strax í dag — ja,
meir að segja samstundis, hugsaði
hann, fleygði ofan af sér sænginni
og fór að| klæða sig. Forfeður
lians höfðu aldrei verið seinir til
framkvæmda.
„En ef hún vill mig ekki?“ sagði
hann allt í einu við sjálfan sig. „O,
jú, hún er vitlaus eftir mér“.
Will gekk niður stigann. Brigg
var úti og var að breiða vaðmál
t.il þerris. Bessy stóð hjá honum
og þau voru í ákafri samræðu um,
! hvað ætti að hafa til miðdegisverð-
ar. Hún hafði bera handleggina
krosslagða á brjóstinu og var rjóð
í vöngum, þrátt fyrir kuldann.
Þau buðu Will glaðlega góðan
daginn og spurðu, hvernig hann
hefði sofið. Ilann sagðist liafa sof-
ið ágætlega og liefði góða matar-
lyst. Bessy svaraði því, að hún
væri einmitt á förum inn til að
matbúa, en var þó kyrr. Nú varð
þögn og þau horfðu öll á vefinn.
Will strauk hann af gömlum vana.
Hér var allt svo rólegt og frið-
samlegt — notaleg hvíld eftir dag-
inn í gær.
Allt í einu sagði Brigg :„Eg ætla
að sækja sporana, sem ég fékk lán-
aða hjá föður þínum, og skila þér
heim“. Hann fór og Bessy ætlaði á
eftir honum, en Will stöðvaði hana
„Bessy, viltu verða konan mín?“
spurði hann.
Það var ekki að sjá, að Bessy
kæmi þetta á óvart. Húri leit
hvasst á hann:
„En livað ætlarðu að gera við
'hina — systur Joe Bamfordt?“
spurði hún.
Will roðnaði. „Það er allt búið
að vera“, svaraði hann stuttlega.
„Þú veizt, að því er lokið fyrir
löngu“.
„Jæja“, sagði Bessy og var á
báðum áttum. Hún gekk í áttina
heim að húsinu, nam staðar og
sneri sér við.
„Eg ætla mér c.kki að taka mann
af annarri konu, Will Oldroyd1*,
sagði hún. En þegar lnín leit fram-
an í hann, bætti hún við:
„Ja — auðvitað — ef það er
áreiðanlegt, að það sé búið — —“
„Heyrðu mig nú, Bessy“, sagði
Will og tók um handlegg hennar.
„Svaraðu greinilega, stúlka mín.
Viltu eiga mig eða ekki?“
Rödd hans var svo ákveðin, að
Bessy datt í liug, að ef hún neit-
aði honum, gæti liann valið úr
fjölda stúlkna, sem væru að sálast
af ást til hans. Þessvegna sagði
Bessy afdráttarlaust: „Já“.
„Ágætt, þá er það komið í kring“
sagði Will ánægður og sleppti hand
legg hennar. Bessy horfði á hann
ljómandi af ást og aðdáun. Hann
lagði handlegginn utan urn hana og
þau gengu inn.
Frú Brigg tók þeim með mikl-
um fögnuði og óskaði þeim til ham-
ingju.'
„Eg vissi það alltaf, að þið mund
uð verða hjón“, sagði hún.
Will gretti sig — alveg óvart.
Sú var tíðin, að hann hafði aðrar
hugmyndir um, hvernig konan
hans ætti að vera. En hvað þýddi
að hugsa um það? Æska hans var
liðin og hann vildi ekki muna
hana.
„Eg er viss um, að okkur kemur
vel saman“, sagði hann af sann-
færingu.
Bessy skellti saman lófunum og
sagðist hafa alveg gleymt að hugsa.
fyrir matnum. Hún flýtti sér fram
i eldhúsið.
Will og Bessy giftust um vorið.
Will reisti fallegt liús rétt lijá verk-
smiðjunni. Brigg hafði lánað hon-
um peninga.
Þeim leið ágætlega. Bessy var
mjög myndarleg húsmóðir. Ilún
bjó til góðan mat. Ilún var alltaf
í góðu skapi og brosti elskulega
í hvert skipti, sem hún sá Will,
jafnvel þó að hann kæmi of seint.
að borða. Framtíðin virtist glæsi-
leg. Þau voru ung og hraust. Og
verksmiðjan tók stöðugum fram-
förum.
Will fór að þykja vænt um Bessy
þegar hún gekk með fyrsta barn-
ið. Hann sýndi henni mestu nær-
gætni í öllu. En hún var hraust og
glöð að vanda og hló að honum,
þegar hann gerði sér ferð frá vinnu
sinni á daginn til þess að vita,
hvernig henni liði.
Þeim fæddist drengur í janúar-
mánuði árið eftir að þau giftust.
En í maí um vorið var barnið og
foreldragleðin orðin aðeins minn-
ing. Og það meir að segja minning,
sem Bessy virtist ekki liggja þungt
á hjarta. Þegar barnið dó, grét hún
ákaflega og hjónin höfðu aldrei
verið eins samrýmd og þá, í raun-
um sínum. En Bessy tók gleði sína
mjög fljótt aftur. Hún gekk rösk-
lega um húsið, kát og skrafhreyf-
in og hugsaði sem svo, að hún
mundi eignast barn aftur.
AVill tók þessu öðruvísi.
Þetta var fyrsta barnið hans,
sonur hans* sem átti að bera nafn
ættarinnar. Og honum var farið að
þykja svo vænt um barnið. Hann
mundi, hvað það hafði mjúka liúð,
örsmáa fingur, sem voru alltaf á
iði, og fíngert, dúnmjúkt hár á
kollinum.