Þjóðviljinn - 12.07.1944, Blaðsíða 7

Miðvikudagur 12. júlí 1944.
f»JÓÐVILJINN
7
SAGAN AF ÞORSTEINI KARLSEFNI
(Úr Þjóðsögum Jóns Árnasonar).
Kóngur leyfði honum þá veturvist hjá sér, og settist Þor-
steinn svo þar «að. Hann talaði oft við kóng um hvarf
sona hans, og hvað af þeim væri orðið. Rann þá jafnan
út í fyrir kóngi, og vék því tali hjá sér. Þorsteinn innti
þá til við hann um þessi 12 naut, sem þar kæmu, hvern-
ig á þeim stæði, og lézt kóngur ekki vita það, en þó
þætti sér undarlegt, að þau legðu þangað leiðir sínar
á hverjum degi, og vænt mundi sér þykja um þann, sem
gæti orðið þess vísari hvaðan þau væru. Þorsteinn ein-
setti sér nú að grennslast betur eftir um nautin, og fór
því einn dag og fylgdi þeim, þegar þau fóru burt aftur
frá höllinni; en svo fóru þau hart, að hann varð að
hlaupa blóðspreng sinn, til þess að missa ekki sjónar á
þeim, og fleygði af sér öllum þeim klæðum, sem hann
gat við sig losað. Loksins komu nautin að vatni einu og
lögðu þegar á sund út í það öll, nema það aftasta, það
biðlokaði lítið eitt við landið, eins og það væri að bíða
eftir Þorsteini, en hin syntu af til hólmans í vatninu.
Þegar Þorsteinn kom að vatninu, benti nautið honum
að fara á bak sér, og það gerði hann; en nautið synti
með hann út í hólmann, tók síðan undir sig stökk heim
að skála, sem þar var í hólmanum. Þegar Þorsteinn kom
að skálanum, sá hann, að þar lágu 12 nautshamir úti
fyrir, en inni í skálanum sátu 12 menn að máltíð. Þor-
steinn þóttist nú vita, að þetta væru kóngssynir og
hefðu þeir orðið fyrir álögum; hann gekk svo í skálann,
en yrti hvorki á þá né þeir á hann, né heldur töluðust
þeir við sín á milli- Þeir gáfu honum af mat sínum bæði
brauð og vín, og tók hann við því, og geymdi, en neytti
þess ekki. Þegar þeir höfðu matazt, fóru þeir út aftur og
1 nautshamina og lögðust enn til sunds yfir vatnið. Þó
ÞETTA
Flugvél, sem þrír eru í, Hitl-
er, Göring og Göbbels, er skot-
in niður. Þeir farast allir. Hverj
um er bjargað?
Svar: Þýzku þjóðinni.
★
A. : Hve mikið gaf stórkaup-
maðurinn, þér fyrir að bjarga
honum úr sjávarháskanum þeg-
ar skipið fórst?
B. : Hann spurði mig, hvort
ég gæti gefið sér til baka af
fimm krónum. Það gat ég ekki,
og þá fékk eg ekki neitt.
★
Kennslukonan: Hve gömul er
manneskja, 'sem fædd er árið
1900?
Anna litla: Það fer eftir því,
hvort það er karlmaður eða
kvenmaður.
★
Skozki læknirinn doktor Ab-
ernethy var mjög fámáll og
leiddist mærð sjúklinga, sem
hans vitjuðu. En einu sinni kom
til hans kona, sem talaði eftir
hans höfði. Um leið og hún kom
inn, rétti hún fram hægri hend-
ina, sem var stokkbólgin.
Brennd? spurði læknirinn.
Klemmd, svaraði konan.
Bakstra, sagði lækninnn.
Næsta dag kom konan aftur,
og samtalið fór á þessa leið:
Betri?
Verri.
Bakstra áfram.
Tveimur dögum seinna kom
hún enn.
Betri?
Batnað. Kostar?
Ekkert, svaráði læknirinn hrif
inn. Þér eruð sú skynsamasta
kona, sem ég hef fyrir lfitt á
lífsleiðinni.
★
Prófessorinn: Hvernig farið
þér að verja yður gegn sýkl-
um í drykkjarvatni.
Læknaneminn- Fyrst hreinsa
ég vatnið í vatnssíu, síðan sýð
ég það — og svo —
Prófessorinn: Og svo, hvað?
Læknaneminn. Svo drekk ég
öl.

PHYLLIS BENTLEY:
A R F U R
Þegar Sophia hafði kvatt
bróður sinn, gekk hún inn í
dagstofuna aftur. Fredrich stóð
við ofninn og vermdi hendur
sínar.
„Hvað sagði hann?“ spurði
Fredrich ákafur.
„Hann segir, að járnbrautar-
gróðinn sé úr sögunni“, svaraði
Sophia stuttlega.
„Jæja“, sagði Fredrich ólund-
arlega.
„Eg hugsa að það sé rétt“,
sagði Sophia. Hún hafði verið
að íhuga málið.
Hún lét fallast niður á stól og
stundi við, því að henni var
orðið erfitt um hreyfingar. Hún .
greip hönd Fredrichs, hvíta og
mjúka, og lagði hana að vanga
sínum.
Fredrieh kippti 'að sér hend-
inni.
Sophia sagði ekki neitt, en
þetta var ^kki í fyrsta sinn,
sem hún hugsaði með söknuði
til æsku sinnar, þegar hún var
sjálfráð og áhyggjulaus og
vissi ekki, hvað duttlungafullur
eiginmaður og barnsfæðingar
voru. Hún rétti manni sínum
ávísunina þreytuleg á syipinn
og leit um leið á nafn Briggs,
ritað með skýrum, feitum drátt-
um. *
„Þetta er gott út af fyrir sig,
en það er bara ekki nóg“, sagði
Fredrich, þegar hann hafði lit-
ið á upphæðina. „Við verðum
að selja hestana“.
„Hvað segirðu?" hrópaði Sop-
hia og stóð á fætur. „,,Æ, bara
að pabbi hefði lifað! Pabbi
hefði ekki látið mig vera í
peningavandræðum, það er ég
viss um. Eg er hrædd um, að
við verðum að fá útborgað, það
sem ég á í verksmiðjunni“.
Fredrich varð léttari á brún-
ina.
„Við þyrftum ekki að festa
alla peningana", hélt Sophia
áfram. „Við gætum tekið nokkr
ar þúsundir frá til þess að borga
með reikninga“.
Fredrich brosti út að eyrum.
En allt 1 einu datt honum eitt-
hvað í hug.
„En er ekki réttara að þú
spyrjir Bamforth ráða?“ sagði
hann.
„Eg spyr engan ráða“, svar-
aði Sophia og hnykkti til höfð-
inu. „Joth mundi bara ávíta
mig, eins og hann er vanur“.
Fjárhagsáhyggjurnar, sem
#höfðu um stund varpað skugga
yfir eyðslulíf þeirra í allri sinni
dýrð, hurfu nú eins og ský fyr-
ir sólu. Fredrich lagði handlegg
inn utan um Sophiu, kjassaði
hana og hvíslaði ástarorðum í
eyra hennar. Og Sophia ljóm-
aði af hrifningu, þegar hún hall-
aði höfðinu að öxl hans.
„Við förum til málafærslu-
mannsins á morgun“, sagði hún.
t— Það gerðu þau og voru
rétt farin, þegar María kom.
Litlu seinna fékk Brigg bréf
fré Sophiu, þar sem hún til-
kynnti honum á Jöglegan hátt,
að hún krefðist fjár síns. Brigg
barði saman hnefunum og bölv-
aði af slíkri heift að hann
minnti Maríu á Will.
„Pabbi mundi bylta sér í gröf
inni ef hann vissi þetta“, sagði
hann við Maríu á hverju kvöldi,
þegar þau sátu saman við ofn-
inn og töluðu um Sophiu. Hann
las aftur og aftur skjalið, sem
málafærslumaður hennar hafði
skrifað.
„Eftirlæti pabba á Sophiu
verður Syke Mill dýrt. Hann
eyðilagði hana á eftirlæti. En
ef hann sæi þetta bréf, mundi
hann bylta sér í gröfirmi“, sagði
Brigg.
María var stjúpsyni sínum al-
gerlega sammála og leit á hann
með áhyggjusvip. . Áttu erfitt
með að losa þetta fé, sem þú
þarft að skila henni?“
„Auðvitað“, svaraði hann ön-
ugur. „Eg hef peningana ekki
handbæra. Þeir liggja í vélun-
um. Eg verð að taka veðlán,
býst ég við. Eg verð því sjálf-
sagt feginn seinna, að eiga verk
smiðjuna einn, en þetta er mér
óþægilegt í svipinn. — Og svo
allur þessi málarekstur! — Það
tekur tíma að koma þessu öllu
í kring, eins og það er flókið“.
„Það er slæmt að Joth er
ekki hérna“, sagði María hik-
andi. „Hann er svo vel að sér
í öllu svona“.
Svipur Briggs harðnaði:' „Eg
kemst af án hans. Eg þarf ekki
Chartista mér til aðstoðar“.
-----Brigg og Sophia töluð-
ust einu sinni við um fjármálin.
Hvorugt réð sér fyrir reiði og
háreystin varð svo mikil, að
Fredrich lá við gráti.
Að síðustu lét Brigg undan og
greiddi Sophiu það fé sem hún
átti í verksmiðjunni.
Hann langaði til að segja
henni að skilnaði, að hann
mundi ekki troða hana um tær
framvegis, en stillti sig. Sophia
var einmitt svo yndisleg þá
stundina, í mosagrænum silki-
kjól. Þar að auki fann Brigg,
að það næði engri átt, að öll
systkinin vrðu fjandmenn. Hann
hélt því áfram að umgangast
systur sína.
Það gladdi Brigg seinna, að
hann hafði stillt skap sitt í
þetta sinn, því að Sophia varð
fyrir því slysi að detta af hest-
baki og eignast barnið löngu
fyrir tímann. Hún varð að
liggja rúmföst í margar vikur.
Brigg fékk veðlán með góð-
um kjörum hjá Enoch Smith
og átti ekki í neinum fjárhags-
erfiðleikum. Þess vegna tók
hann Sophiu alveg í sátt.
Hann heimsótti systur sína
eftir að hún veiktist og spurði
hana, hvort nokkur sérstök
ástæða hefði verið til þess.
Sophia sagðist hafa verið að
fara af hestbaki, fest fótinn í
ístaðinu og dottið.
„Ertu alveg gengin af vitinu,
Sophia? Yarstu í útreiðum,
svona á þig komin? Aldrei hef
ég heyrt neitt vitlausara“, sagði
Brigg. Sophia roðnaði og taut-
aði eitthvað sem hann heyrði
ekki.
„Þú ert alltof óráðþægin, Sop-
hia mín“. sagði hann vingjarn-
lega. „Það endar með bví, að
Þú gerir eitthvað, sem þú iðr-
ast eftir alla ævi — ef þú ert
ekki þegar búin að því“. bætti
hann við í huganum, því að
hann hafði áhyggjur af fjármál
um hennar.
Sophiá fór að gráta. „Æ,
Brigg, barnið dó og það getur
vel verið, að ég deyi líka sjálf“
„Hvaða vitleysa, hvernig dett-
ur þér þetta í hug?“
„Eg veit, að ég dey“, kjökraði
Sophia.
„Jæja, jæja, ef þú hefur á-
kveðið að deyja, geturðu verið
viss um, að þú deyrð“, sagði
Brigg í gamni.
Litla krossgátan
LÁRÉTT:
1. verst — 7. til sölu -— 8. tveir
samhljóðar — 10. fleiri — 11. beita
— 12. algeng skst. — 14. spyr —15.
kletta — 18. þyngdareining -— 19.
temja — 20. dreifa — 22. tóm —
23. hræðsla — 25. tortýmir.
LÓÐRÉTT:
2. forsetn. — 3. reykur — 4 eng-
inn undantekinn — 5. félagsskapur
(skst.) — 6. skipa —8. fótmál —
9. óræktað land — 11. ómeðtöldum
— 13. lægða — 15. óklædda — 17.
söngfélag -— 21. stefna 23. átti af-
kvæmi — 24. tveir eins.
RÁÐNING SÍÐUSTU
KROSSGÁTU:
LÁRÉTT:
1. fangar — 7. týra — 8. bú —
10. tó — 11. kið — 12. is — 14.
falli — 16. nálar — 18. an — 19.
krá — 20. mó — 22. út — 23. þari
— 25. páraði.
LÓÐRÉTT:
2. at — 3. nýt — 4. grófa — 5.
AA 6. súðina — 8. bila — 9. sinkur
— 11. kl. — 13. sára — 15. armar
— 17. lá — 21. óra —’ 23. þá —
24. ið.