Þjóðviljinn - 13.01.1945, Qupperneq 2

Þ JÓÐ VILJINN
Laugardagur 13. janúar 1945>
Samþykkt „Qréttu“ um liskimálanefnd
var gerJ með atkvæðum aðeins 6 manna
Agnar Hreínsson segir frá sfarfi félagsins
' f ■
Það virðist sem félagsmenn' í skipstjóra- og stýrimannafé-
laginu Gróttu séu ekki alls kostar ánægðir með þá samþykkt, er
gerð var á síðasta fundi með atkvæðum 6 manna, að leggja
fiskimálanefnd niður.
Fréttamaður Þjóðviljans
mætti í gær Agnari Hreins-
syni, fyrrverandi formanni
skipstjóra- og stýrimannafélags
ins Gróttu, og barst talið að
samþykkt félagsins um fiski-
málanefnd-
Eftir því sem ég bezt veit er
það alls ekki vilji félagsmanna
sem kemur fram í þeirri tillögu
og þeim fréttum af fundinum,
sem birtar. voru í dagblöðum
bæjarins, sagði Agnar.
— Var þá ekki þessi tillaga
um niðurlagningu fiskimála-
nefndar samþykkt?
— Því miður gat ég ekki ver-
ið á fundinum, og er það fyrsti
fundurinn í félaginu sem ég
hef ekki verið á, en eftir þeim
upplýsingum sem ég hef feng-
ið voru flestir farnir af fundi,
þegar þessi tillaga kom fram,
eftir voru aðeins 12 menn á
fundinum og greiddu 6 henni
atkvæði, en hinir 6 sátu hjá.
Eftir því sem mér aefur ver-
ið tjáð af fundinum var þessi
tillaga flutt af Sveinbirni Ein-
arssyni þegar los var komið á
futídinn og t. d. Keílvíkingarn-
ir, sem fjölmenntu á fundinn,
voru farnir, og mun ílutnings-
maður hafa túlkað hana þann-
ig að hún væri flutt samkvæmt
ósk frá stjórn Farmanna- og
fiskimannasambandsins.
Eg get því ekki talið, að fé-
lagið, sem telur 1G0 meðlimi,
hafi gert þessa samþykkt, er
aðeins 6 menn réttu hendi upp
með.
• — Hvað viltu se^ja annað
um starf félagsins og stefnu’
— Skipstjóra og stýrimanna-
félagið Grótta er stofnað 21.
júní 1942.
Fyrstu tildrögin að stofnun
félagsins voru þau að ég ræddi
það einu sinni við nokkra for-
menn hér hvort þeir hefðu ekki
áhuga fyrir að stofna félag til ,
að vinna að hagsmuna- og á- j
hugamálum skipstjóra og stýri- j
manna í vélbátaflotanum. Varð
að ráði að Guðmundur Guð-
mundsson, stýrimaður hér í
bænum, tók að sér að leita und-
irtekta manna undir slíka fé-
lagsstofnun. Safnaði hann lista
yfir allmarga væntanlega stofn-
endur, en ekkert varð þó af
stofnun þá. Eg fór úr bænum j
og var fjarverandi í 7 mánuði, !
en- um vorið þegar ég kom
heim aftur boðaði ég til fund- ,
ar í Verbúð I. Á fundi þessum
var samþykkt að stofna félag-
ið. í fyrstu stjórn voru þessir
menn: Formaður Agnar Hreins-
son; ritari Guðmundur Bær-
ingsson, sem margir þekkja
vegna svaðilfara hans í hrakn-
ingum fyrir nokkrum árum-
Gjalqikeri var kosinn Gísli
Jonsson og m.eðstjómendur Val-
garður Þorkelsson, <skipstj. á
Keflvíking og Auðunn Sæ-
mundsson, sem lengi hefur ver-
ið formaður hér.
Flestir þessara manna hafa
verið í stjóm félagsins frá upp-
hafi.
Sem dæmi um áhuga manna
í þessari stétt fyrir myndun fé-
lagssamtaka má geta þess, að
um þap bil sem félagið var
ársgamalt fór ég suður í Kefla-
vík og Sandgerði og talaði við
formennina þegar þeir komu
að bryggju og árangurinn varð
sá að um 40 menn á báðum
stöðum gengp í félagið þá
strax.
— Þú hefur nú sagt mér frá
stofnun félagsins, hvað viltu
segja um störf þess?
— Félagið gekk í Farmanna-
og fiskimannasamband íslands
og er þar eitt af stærri félög-
unum, hefur sent fulltrúa á
þing þess og barizt fyrir réttind
um félagsmanna almennt, t. d.
hefur það gengizt fyrir breyt-
ingu á lögunum um atvinnu
við siglingar og er ájrangurinn
frumvarp það sem nú liggur
fyrir Alþingi um þetta mál.
Þess má þó geta, að eins og
frumvarpið liggur nú fyrir eru
vélbátaskipstjórar, bæði í
Gróttu og úti um land, ekki
allskostar ánægðir með það, og
hafa því sent áskoranir til Al-
þingis og siglingamálaráðherra
um að þeir menn, sem lokið
hafa hinu minna fiskimanna-
prófi, fái skipstjóra- og stýri-
mannaréttindi á ísl. skipum í
innanlandssiglingum, sem eru
150 tonn að stærð brúttó. Mér
hefur alltaf fundizt það vera
eiginhagsmunir og þröngsýni
einstakra manna, sem hafa ráð-
ið í siglingamálunum, þar sem
þessir minnaprófs fiskimenn
eiga fyrst og fremst heiðurinn
af því hvað vélbátafloti lands-
ins er stór. Vélbátarnir hafa
verið byggðir undir vissa menn,
þeir hafa verið eigendur bát-
anna og þeir hafa alltaf haft
óbilandi áhuga fyrir aukningu
útgerðarinnar og í vélbátaflota
landsins væri nú stærri og betri
skip, rýmri mannaíbúðir og
þægindi skipshafna ef réttindi
þessara manna hefðu ekki ver-
ið bundin við hámarksréttindi
upp að 75'tonnum og þar af
leiðandi væri hagnaður þjóðar-
innar meiri. Vænti ég þess að
sú ríkisstjóm, er nú situr, líti
með ^réttlæti og sangimi á mál
þessara manna-
— Hvað hefur félagið gert
í kaup- og kjaramálum stéttar-
innar?
— Félagið hefur gert samn-
inga við útgerðarmenn fyrir
rúmu ári, sem bættu kjörin all-
veralega frá því sem áður var,
marwitnrixk)
Agnar Hreinsson.
enda voru engir samningar áð-
ur um kjör þessara manna. Á
fundi í haust var samþykkt að
segja þeim samningum upp, en
útgerðarmenn hafa verið ófá-
anlegir til þess að ræða nýja
samninga og er það mál óút-
kljáð ennþá-
Að lokum vil ég geta þess að
allir þeir félagsmenn sem ég
hef haft tal af eru mjög ánægð-
ir með síðustu gerðir ríkisstjórn
,%arinnar í fisksölumálunum og
vænta mikils af henni.
J. B.
AUGLYSIÐ
I ÞJÓÐVILJAMJM
Hvað er hæfileg fjarlægð
milli kirkju og kvik-
myndahúss?
„Haukur í Horni skrifar mér
bréf út af ágreiningi sem eftir
fréttum að dæma virðist hafa. ris-
ið út af hvort breyta ætti frysti-
húsinu Herðubreið í kvikmynda-
hús eða geyma þar ftosið kjöt, eins
og verið hefur. Gef ég svo bréf-
ritara mínum orðið:
„Samband íslenzkra samvinnufé-
laga hefur sótt um leyfi til bæjar-
ráðs til að breyta frystihúsinu
Herðubreið í kvikmyndahús. Bæj-
arráði hafa borizt mótmæli . frá
söfnuði Fríkirkjunnar, gegn þeirri
fyrirætlun S. í. S., og það er tek-
ið skýrt fram að söfnuðinum sé
það mikið áhugamál að hún verði
ekki framkvæmd.
Þessi fregn gefur tilefni til að
íhuga hvort ekki mundi heppileg
ráðstöfun til aukinnar kirkjusóknar
í Reykjavík, að flytja t. d. Nýja
Bíó og Tjarnarbíó út úr bænum,
því óneitanlega eru þessi kvik-
myndahús ekki all fjaíri Fríkirkj-
unni og sjálfri Dómkirkjunni. Nýja
Bíó yrði þá flutt t. d. inn að Elliða-
ám, en Tjarnarbíó fram á Sel-
tjarnarnes. Á þeim stöðum ættu
kvikmyndahúsin ekki að trufla til
muna kirkjulegar athafnir í Mið-
bænum’ eða draga hugi almennings
um of frá andlegum efnum.
Þó eru ein vandkvæði á þeirri
ráðstöfun, sem sé sú, að eftir að
kirkjur yrðu reistar í úthverfum
bæjarins, yrði fjarlægðin frá kirkju
að kvikmyndahúsi aftur orðin of
stutt. Það verður því að bregða
skjótt við og láta helztu kirkju-
höfðingja bæjarins gefa úrskurð
um hæfilega fjarlægð milli kirkju
og kvikmyndahúss, því gera má
ráð fyrir að þeir vilji eiga sjálf-
dæmi um þá ákvörðun, enda ekki
á öðrum hæfnari mönnum völ, til
Atvinnumál Akureyrar
Um 150 verkamenn atvinnulausir
og álika margir hafa stopula vinnu
Verkatnannafélagið skorar á bæjarstjörn að hefja
atvinnubátavinnu fyrir 80-100 manns
(Grein sú er hér fer á eftir, um
atvinnumál Akureyrar, birtist í
„Verkamanninum", málgagni Sósí-
alistafélags Akureyrar, 23. desem-
ber ■£.!.).
Verkamannafélagið hélt fund sl.
sunnudag og var aðallega rætt um
hið gífurlega og sívaxandi atvinnu-
leysi verkamanna hér í bænum. At
vinnumálanefnd, sem undanfarna
daga hefur unnið að því, ásamt
stjórn félagsins að safna skýrslum
um atvinnu félagsmanna, gerði
grein fyrir störfum sínum og eru
niðurstöður nefndarinnar hinar at-
hyglisverðustu. Samkvæmt þeim
er atvinnu félagsmanna þannig
háttað:
Stöðuga atvinnu hafa 110 félags-
menn.
Hlaupavinnu hafa 60 telags-
menn.
Atvinnulausir eru 75 félags-
menn.
Nemendur í skólum, sjúklingar,
fjarverandi o. fl. eru 73 og um 10
félagsmenn vantaði upplýsingar.
Á fundinum var skorað á bæjar-
stjórnina að hefja strax úr ára-
mótum atvinnubótavinnu fyrir
80—100 manns og jafnframt bent
á verkefni, sem unt væri að vinna
að á þessum tíma árs, svo sem hafn
argarðinn á Oddeyri, grjótnám og
grjótmölun og útgröft lóða við
Hafnarstræti.
Þess ber að gæta að þessar tölur
gefa engan veginn fullnægjandi
mynd af atvinnuleysinu hér í bæn-
um, því fjölmargir þeirra, er verka-
mannavinnu stunda mestan- tíma
ársins eða allan eru í öðrum stétt-
arfélögum, svo sem Sjómannafélag
inu, Bílstjórafélaginu og Iðju, en
upplýsingar eru ekki fyrir hendi
um atvinnu þeirra verkamanna, og
ennfremur þess, að „hlaupavinna“
sú, er um 60 verkamenn stunda, er
svo lítilfjörleg að enganveginn
fullnægir brýnustu þörfum heimila
þeirra. Mun því óhætt að fullyrða
að a. m. k. 150 verkamenn séu nú
atvinnulausir með öllu. •
Framh. á 5. síðu. »
að dæma um þá hluti svo viðun-
andi sé“.
Héðinn og lögreglan
Frá A. S. hefur bæjarpóstinum
borizt eftirfarandi bréf:
„Hinn 27. sept. s. 1. birtist grein
í .dagblaðinu Vísi undir fyrirsögn-
inni „Hvatvísleg framkoma lög-
regluþjóns“. Grein þessi sem er
mjög rætin og niðrandi í garð Magn
úsar Sörensen lögregluþjóns, vakti f
að vonum allmikla eftirtekt. Telur A
greinarhöfundur að lögregluþjónn- f
inn, sem var við dyravörzlu í Odd-
fellow nokkru áður, hafi komið þar
mjög ósæmilega fram við Héðinn
Valdimarsson er þar bar að, og-
segir að Héðinn hafi kært hann
fyrir ruddaskap og ofbeldi og að
endingu er skýrt frá því í grein
þessari að lögreglustjóri hafi fyrir
hönd lögreglunnar beðið Héðinn
formlega afsökunar á framferði lög
regluþjónsins. Þeir, sem þekkja
Magnús Sörensen eiga erfitt. með
að trúa því að þarna sé farið með
rétt mál, því hann hefur í starfi
sínu áunnið sé)> virðingu fyrir
psúða og drengilega framkomu og
er manna ólíklegastur til að við-
hafa rudaskap og ofbeldi. Ýmsar
sögur ganga manna á milli um mál
þetta, eins og t. d. sú, að sann-
leikanum sé algerlega snúið við í.
hinni fyrrnefndu Vísisgrein. Að
það hafi verið Héðinn en ekki lög-
regluþjónninn sem þarna hafi ver-
ið í sökinni. Að lögregluþjónninn
hafi skrifað ýtarlega kæru á Héð-
inn, en lögreglustjóri hafi ekki vOj-
að taka hana til greina. Að lög-
reglustjóri hafi tekið málstað Héð-
ins upp á sína arma að algerlega
órannsökuðu máli, en vísað á bug
öllum skýringum lögregluþjónsins
og að síðustu eins og segir í Vísis-
greininni beðið Héðinn formlega af-
sökunar á framferði lögregluþjón*-
ins. Hvað er hér að gerast? Er það
hugsanlegt að réttlætið sé ekki á
hærra stigi en það hjá lögreglu-
stjóranum, að hann fórni málstað
undirmanns síns, fyrir það eitt að
i hlut á maður er telur sig sam-
kvæmt úreltu hugtaki vera . betri.
borgara? Ef svo er væri það hörmu
legt ástand í okkar réttarfarsmál-
um. Hvernig getur lögreglustjóri
beðið afsökunar áður en málið er
rannsakað og hið rétta er leitt í
ljós? Þetta mál þarf að upplýsast.
betur“.
Up borginní
Næturlæknir er í laeknavarðstof-
unni í Austurbæjarskólanum,.
sími 5030.
Næturvörður er í Reykjavíkurapó-
teki, sími 1760.
Ljósatími ökutækja er frá kl. 3.20'
e. h. til kl. 9.50 f. h.
Næturakstur: Hreyfill, sími 1633.
Útvarpið í dag:
8.30 Morgunfréttir.
18.30 Dönskukennsla, 1. flokkur.
19.00 Enskukennsla, 2. flokkur.
19.25 Hljómplötur: Samsöngur.
20.20 Útvatpstríóið: Einleikur og
tríó.
20.45 Ljóðskáldakvöld: — Upplest-
ur. — Tónleikar. (Viíhjálm--
Þ. Gíslason o. f 1.).
22.05 Danslög.
24.00 Dagskrárlok.