Þjóðviljinn - 17.04.1945, Blaðsíða 1
VILJINN
10. árgangrur.
Þriðjudagur 17. apríl 1945
86. tölublað.
Pjódverjar segja:
Hitler gefur lít hysteríska dagskipun: „Ærás bolsevika
skal verða hrundíd og sóknín á vesturvígstoðvunum
fara út um þúfur".
í þýzku herstjómartilkynningunni í gær var sagl.
að rauði herinn væri byrjaður á árásum við ána Oder
fyrir austan Berlín. — Skömmu seinna gaf Hitler út
dagskipun til þýzka hersins. — Sagði hann, að „bolse-
vikar“ væru byrjaðir allsherjaráhlaup á vamarstöðvar
Þjóðverja fyrir austan Berlín. — Skipaði hann hermönn-
unum að „drekkja áhlaupinu í blóði“, myndi það og
takast, og eins myndi sókn Bandamanná á vesturvíg-
stöðvunum fara út um þúfur. — Tækist það ekki mundu
konur þeirra og böm verða myrt og þeir sendir til
Síberíu.
Hitler sagði Þjóð'verja hafa nóg
lið, því að „Þjóðvarnar] iðið“
streymdi nú til vfgvallanna og ótal
mafgar nýjar hersveitir hefðu ver-
ið myndaðar.
Hann sagðist hafa séð þessa á-
rás fvrir og væri öllum varnar-
undirbúninigi lokið.
Hit'ler varaði við svikum for-
ingja, sem væru e. t. v. vinveittir
Rússum, þótt þeir væru klæddir
þýzkum einkennisbúningum. Ef til
þess kæmi. að þeir skipuðu her-
m'önnunium að hörfa, bæri að
skjóta þá tafarlaust
,,Þessu lokaáhlaupi Asíumanna
mun verða hrundið ef allir gera
skyldu sína. — heimili ykkar, kon-
ur og börn og framtíðin eru í veði.
— Augu allraT þýzku þjóðarinnar
hvíla á ykkur. — Örlögin hafa
nú svipt mesta stríðsglæpamanni
heimsins af sjónarsviðinu, og bend
ir það til þess, að bráðlega verði
aftur straumhvörf í stríðinu“,
sagði Hitler.
Hitler hafði ekkert láitið til sín
heyra síðan í febrúar, þarugað til
í gær. — í tilkynningu sinni í febr.
sagði liann, að sókn Bandamanna
myndi „molna á þýzka klettinum“.
HaínHrðingar vilja
stofna eigið kaop-
FuilitTÚakosning fór fram í Kron
í Hafnarfirði s. ). sunnudag.
Saniþykkt var tillaga um að
deildin verði sjálfstætt félag. Er
það mjög eðlilegt að Hafnfirðingar
myndi sitt eigið kaupfélag og sjálf
sagt að Kron semji um eignaskipt
ingu við deildina í Hafnarfirði.
100 ÞÝZKIR SKRIÐDREKAR
EYÐILAGDIR
Sovófiherstjórnin nefnir ekki
.->ókn á Oder-vígstöðvunum, en
hún tilkvnnti að rauði herinn
hefði eyðilagt meir en 100 skrið-
dreka og 80 flugvélar fyrir Þjóð-
verjum á austurvígstöðvuinum í
gær. — Þykir það benda til þess,
að hernaðaraðgerðir hafi færzt í
aiíkana, því að nokkuð langt er
síðan tilkynnt hefur verið svo mik-
ið tjón Þjóðvieija.
&
FÚRSLENFELD
Her Tol'búkins tók bæinn Fíirsl-
enfeld í suðurhluta Austurríkis í
gær —• Iíann tók 13 bæi fyrir
vestan Vín, 2000 fauga og næstum
100 skriðdreka óskemmda.
Her Maliriovskis er kominn 40
km fram hjá Hodorim i Tékko-
slóvakíu og er rúma 30 km frá
Brno.
Her Vassilevskis er 15 km frá
hafnarbænum PilLau fyrir vestan
Königsberg. Hann tók 6000 fanga
í fyrradag.
Fylkjum okkar einhuga um
hugsjónir Roosevelts
„Stefnan er óbreytt", «egir Truman fo seti
Harry S. Truman forseti Bandaríkjanna hélt ræðu
í gær í sameinuðu þingi. Skoraði hann á þjóðina að halda
tryggð við hugsjónir Roosevelts forseta og fylkja sér
einhuga um stefnu hans.
Truman fór hinum mestu að-
dáunarorðum um hinn látna for-
seta. Sagði hann, að í rauninni
skorti sig orð til að lýsa harmi
þjóðarinnar yfir Játi þessa glæsilega
hugsjónianianns og leiðtoga —, á
svona örlagastundum færi e. t. v.
bezt á því að taila sem minnst, en
það gæti orðið óvinunum til upp-
örfunar. — „Enginn meðal vor
getur setzt í sæti Roosevelts for-
seta“, sagði Truman forseti. Eng-
inn getur lýst þeim harmi, sem
fráfall hans hefur lostið allar þjóð-
ir.
Stríðsstefnan er óibreytt. Við
verðum að sækja fram í anda hans.
Það myndi hann hafa viljað. Hug-
sjónir hans um frið, öryggi og far-
sæld í heiminum skulu rætast. Þús
undir eru búii'ar að láta lífið fyrir
þær, og nú liann sjálfur.
Við höfum lært að berjast við
hlið hinna friðsömu þjóða. Við verð
um að læra að eiga meiri viðskipti
við þær, fram'leiða meira, útrýma
atvinnuleysi, bæta lífskjör allra
þjóða.
Þetta voru hugsjónir Roosevelits,
og ég álít skyldu mína að berjast
fyrir þeiin.
Þjóðverjar og Japanar mega
vera vissir um, að við munum
berjast þangað til fullnaðarsigarr
er unninin. Við látum okkur aldrei
nægja hálfan sigur. Með því
imundum við tefla friði og öryggi
framtíðarinnar í voða. Og við mun
um aldrei semja frið við friðrofa.
Stríðsgllæpamennirnir inega vera
víssir um, að við s'kulum hafa
hendur í hári þeirra, þó að við
þurfum að elta þá á heimsenda.
Varanlegur friður kemst aldrei á,
ef við komum ekki í veg fyrir, að
fjandmenn okkar goti bruggað vél-
ráð og undirbúið nýtt stríð í ein-
hverju fjallahæli. hversu afskekkt
sem það kann að vera.
Við getum ekki einangrað okkur
frá öðrum þjóðuin. Það getur aldrei
orðið til að tryggja friðinn. Hann
Lisísýning til styrkt-
ar norskumog irönsk-
um iióttabörnum
Barbara Arnason listakona heldur
sýningu á bannaniyndum þessa dag
ana að heimili sínu. Lækjarbakka
við Laugarnesveg.
Sýningin er opin frá bl. 2—10
á daiginn til sunnudaigsins 22. apríl.
Aðgangseyrir kr. 5,00, rennur i
söfnun til norskra og franskra
barna.
Framhaldsstoiniund -
ur Prentsmiðju
Þjóðviljans
Síðastli&inn sunnydag var
haldmn framhaldsstofnfundur í
fdutafélagi Þjóð-viljaprentsmiðj-
unnar. Var þar gengið frá stofn-
samrúngi lúutafélagsins og rœdd
ar breytingatillögur að sam-
þykktum, er lagðar voru fram á
fyrri stofnfundinum-.
Safnast höfðu um 22o þús.
lcrónur í pre nhmiiðjusöfnunina,
gg er ekki of mœlt, að hér sé um
eitthvert glœsilegasta fjárhags-
átak íslenzkrar alþýðu að rœða
til þessa.
Til umrœðu var, hvort ganga
skyldi frá stofnun félagsins á
þessum fundi, og var einróma
samþykkt að fresta endanlegum
stofnfundi, þar til 300 þúsund
krónum hefði verið safnað.
Það er því enn tœkifœri til
þess að gerast hluthafar í prent
smiðjufélagi Þjóðviljans. Og rtú
er það á valdi alþýðu Reykja-
víkur og annarsstaðar á land-
inu, hve fljótt verður hœgt að
halda endanlegan stofnfund
hlutafélagsins.
Það vantar 80 þásund krónur
til þess að lágonarkinu verði
náð. Sýnum. að hið vinnandi,
frjálshuga fólk sé svo s-amhent
og vUjafast í því að leggja
grundvölUnn að f járhagslegu ör-
yggi Þjóðviljans, að lágmark-
inu hafi verið náð fyrir 1. maí.
giiiÉFMei komip ii f HurRtisri
Göfubardagar í Bresnen og Halle
7. bandaríski herinn komst inn í Niirnberg seint í
gærdag. Borgin er eitt af höfuðvígjum nazismans. —
Hafði hún næstum % milljón íbúa fyrir stríð og var
orðin ein af miðstöðvum þýzka hergagnaiðnaðarins.
Bretar berjast á götunum í Bremen, og 1. banda-
ríski herinn hefur tekið % af Halle.
9. bandarís'ki herinn er á vestur
bakka Saxelfar á 150 kni kafla. —
Skiiðdrekaisveitir hans eru komn-
ar 8 km austur fyrir fljótið á ein-
um stað.
120 KM A MILLI AUSTUR- OG
VESTURVl G6TÖÐ V A NNA
Baiidaríkjamenii eru 5 km frá
Chemnitz að vestan og norði’estan.
Þeir eru um 8 km frá Leipzig
miðri og álíka langt frá Tékko-
rlóvakíu.
' Þarna er talið að uin 120 km
séu á milli herja Pattons og Kon-
éffs.
Bretar eru um 60 km frá Ham-
borg. Eru þeir komnir alit að 16
km austur fvrir Aller.
Kron kosnlngairnar:
■ S
Kosíd í þríðjiu daíld í kvöld
Kosning fór fram í tueimur
Reykjavi lcitrdeildu.m KRON í
fyrralcvöld, 9. og 11. deild. Fengu
einingarmenn alla. fidltrtiana
kosna, 25 í 9. deild og 15 i 11.
deild.
í.gœrkvöld var kosið í 1. deild
og fór sú kosning á sö mu lund.
verður að bygigjast, á aiþjóðleaimi
sanitökuni. — Raunverulegt ör-
vggi verður aldrei tryggt nieð lög-
um og rétti“. \ ,
Einingarmenn fengu alla fuUtni-
ana kosna. 16 að tölu.
1 KVÖLD VERDUR FUND-
UR í 3. DEILD OG VERDUR
HANN í LISTAMANNASKÁL-
ANUM.
Deildarsvæði 3. deildar nær frá
Tjöniinni að austan vesitur að
Bræðr'aiborgarstí'g, norður að Tún-
gö'tu og suður yfir Melana og Há-
■kólann. Innan þessarar deildar
tvdjasit 511 stöku númerin við Tún-
i”5Lu. og Bræðraborgarstíg frá 29.