Þjóðviljinn - 23.12.1945, Blaðsíða 1

Einar Bragi Sigurðsson:
Asýnd og eðli nazismans
Það er frámun.alega lær-
dómsríkt fyrir þann, sem
ekki hefur kynnzt hinni raun
verulegu ásýnd og eðli nazism
ans nema af afspurn, að fá
tækifæri til að standa aug-
liti til auglits við helztu naz-
istaskrípin og hlýða á íímáls-
varnir“ þeirra fyrir rétti, en
þó get ég ekki neitað því, að
þegar tveir þeir fyrstu af hin
um vesælu handbendum
Quislings, „ráðherrarnir“
Irgens og Stang, voru leiddir
inn í 6. réttarsalinn í gamla
þinghúsinu í Osló, þá fannst
mér, hinum friðsama frón-
búa, sem það væri nánast
ögrun við siðmenningu þessa
heims, að slík manntetur
skyldu ekki þegar hafa verið
þurrkuð út af jörðinni og
verða það jafnvel ekki,, fyrr
en elli sæki þau heim. Þess
þarf ekki að geta^ að enn þá
meira hneyksli fannst. mér til
vera þeirra og vægileg með-
7 ára fangelsi og Stang ævi-
langt fangelsi, auk missis
mannréttinda um tíu ,ár og
allra eigna. Það er ekki að-
eins erfitt, heldur ógerning-
ur að gera Íslendingum fulla
grein fyrir því,. hvefs. .kopar
óumræðileg rangfhverfa mann
legra einkenna það er, sem
sérkennir þessar lífverur,
sem í umboði hins þýzka
„herrafólks" hafa farið með
völd í þeim löndum,. sem her
numin voru af Þjóðverjum.
Það er ógemingur vegna
þess, að góð sköp hlífðu okk-
ur við heirnsókn þessa „herra
fólks“, annars hefðum við nú
vitað hvert hið rétta eðli
sumra af okkar samlcndum
er5 því að svo sannarlega átt
um við og eigum „efni í
Quislinga líka“. En eitt er ó-
hætt að fullyrða: Þeir, sem
skríða eins og skepnur í götu
rennunum í Hafnarstræti og
einatt eru kallaðir örmustu
úrhrök þjóðfélagsins, eru allt
of óvægilega dæmdir. Þeir
eru sjúklingar. Það er stöðug
von um að geta bætt sjúk-
dóm þeirra. Þeir ógna lítt lífi’
heillar þjóðar né metiningu.
Og það væri algerlega ó-
verðug lítilsvirðing við þá að
líkja þeim við þjónustulið
nazistanna, því hversu himin
gnæfandi er ekki reist þeirra
í allri merkingu og mjallhvít
samvizka, jafnvel í ári morg-
unsins, áður en þeir eru risn
ir af beði sínum í göturenn-
unum, ef þeir eru bornir sam
an við þessi tvifættu dýr,
sem fengið hafa samheitið:
Quislingar. Athafnir nazista
stjórnast ekki af . neinum
rnann-legum breyskleika.
Það er yfileitt ekkert til í
eðli þeirra né þankagangi,
sem á skylt við það, sem áð-
ur hefur verið nefnt mann-
legt. Eðli þeirra er jafnvel
langtum djöfullegra en blóð-
þyrstustu villidýra. Þau
drepa sér til matar og eru
venjulega hættulítil, þegar
þau eru södd. Nazistamir
drepa, kvelja og kúga af ein-
skærurn kvalaþorsta, sad-
isma, og fá aldrei fullnægt
morð- og pyndingahneigð
sinni. Það er hinn mesti mis-
skilningur^ að t. d. nazistarn-
ir þýzku hafi barizt til landá
til að tryggja þýzku þjóð-
inni sem heild betri lífskjör
eða að þeir hafi nokkra virð-
hana sem afl til að fullnægjá
kvala- og morðfýsnum sín-
um, gerðu betur við hana- en
aðra, til að hún reyndist
þróttmeiri til manndrápa.
Þeir fæddu hana og klæddu
eftir föngum.af sömu orsök-
um og reiðfantur stríðelur
gæðing sinn, sem hann þó er
albúinn að ríða í spretti, unz
hann dettur niður dauður áf
•*
mæði, aðeins til að svala
metnaðarfýsn sinni.
Við íslendingar eigum eina
þjóðsagnapersónu, sem
kanski væri hægt að líkja
nazistunum við. Það er Gunn
vör á Albogastöðum í Heiði,
sem frá greinir meðal annars
í upphafinu að fyrra bindi
„Sjálfstæðs fólks“. Þar segir
svo: „En er Gunnvör hús-
freyja tekur að reskjast, þá
hermir sagan? að hana hafi
mjög þyrst til mannblóðs.
Og hana svengdi til manns-
mergjar. Er og mælt, að hún
hafi tekið börnum sínum
blóð, þeim er á legg komust
og drukkið með manni sín-
um. Bónda sinn barði hún
grjóti og limlesti hræ hans,
bar bein hans í hjall sinn,
en skildi eftir hold og inn-
ýfli... til átu handa fuglum,
lét spyrjast um hérað, að
hann hefði farizt í sauða-
leit á fjalli. Drap húsfreyja
gesti sína á næturþeli með
þeim hætti, að hún lagði til
þeirra með skálm. er . þeir
sváfu, beit þá síðan á bark-
ann, limaði þá sundur og
gerði þeirra bein sér að. leik-
föngum og fjandanum Kól-
umkilla. Öðrum veitti hún
eftirför í heiðina og lagði til
þeirra skálm sinni og blik-
aði fagurt eggin, og réð nið-
urlögum þeirra, og var kröft
um búin sem margir karlar
og hafði að auki til sinna
verka fulltingi andskotans ...
En hræ þeirra bar hún í dal-
inn, batt við grjót og sökkti
í vatnið. Hún lagði síðan
hald á farangur gesta sinna,
klæði þeirra og hesta og
peninga., ef nokkrir voru. En
börn hennar ærðust öll og
geltu sem aðrir hundár af
bæjarþekjunni; eða sátu á
dyrahellunni fávislega, með
herfilegu glotti og bitu
memn, en fjándinn hafði.tek-
ið frá þeim mannlegt mál
og almennilega vizku.
Svo fór að lokum, að upp
komust verk Gunnvarar hús-
freyju.... Var hún dæmd af á
héraðsþingi og beinbrotin í
sáluhliðinu við Rauðsmýr'ar-
kirkju á þrenningarhátíð og
skornir af henni útlimirnir
og loks höggvið af henni höf-
uð, og var skrokk hennar,
höfði og útlimum safnað sam
an 1 eina skjóðu og dregin
skjóðan upp á hálsinn fyrir
vestan- Alibogastaði og dysjuð
þar sem hæst ber á.“
*
Sagan,.af .G.unnvöru, á-Al-
bogastöðum greinir ekki frá
neinum svo svívirðilegum
ódæðisverkum, að nazistun-
um hafi ekki verið trúandi til
að leysa þau af hendi með
sannri, hjartanlegri vinnu-
gleði. Og ég er þeirrar skoð-
unar, að það væri ekki aðeins
réttlátt að skjóta allar þær
tugþúsundir nazista, sem þátt
haf a tekið í hinum villimann-
legu ofsóknum, pyndingum
og morðum á undanförnum
árum, heldur væri það herfi-
legt ranglæti og tilræði við
mannlega samvizku, ef einn
einasti þeirra yrði látinn
lifa.
Guð almáttugur varðveiti
þig, barnið gott, að tala svona
um mennina, sem guð hefur
skapað, munu ýmsar hjarta-
hreinar og frómar sálir segja,
er þær lesa þessi orð, sem
ferð, eftir því sem á réttar-
ingu fyrir henni borið. Fyrir
höldin leið, og út ýfrr tók,, litning þeirra á þýzku þjóð-
þegar dómurinn féll: Irgenslinni var alger. En þéir mátu
Sameiningarflokkur alþýðu -
Sósíalistaflokkurinn
óskar allri alþýðu
Gleðilegra jóla.
Æskulýðsfylkingin
óskar öllu æskulýð
GleðilegTa jóla.
Scsíalistafélag Reykjavíkur
óskar allri alþýðu
Gleðilegra jóia.
ÓSKUM öllum sambandsfélögum vorum
og unnendum alþýðusamtak-
%
anna gleðilegra jóla og farsæls
komandi árs
ALÞÝÐUSAMBAND ÍSLANDS
GLEÐILEG JÖL!
Verkamannafélagið DAGSBRÚN i
Framhald á bls. 18.