Þjóðviljinn - 10.11.1946, Blaðsíða 4

"ÞJÓÐVILJINN
10. nóv. 1946.
Þjóðviliinn
Útgefandi: Sameiningarflokkur aíþýöu — Sósialistaflokjcurlnn
Ritstjórar: Kristinn E. Andrésson, Sigurður Guðmundsson, áb.
Fréttaritstjóri: Jón Bjamason.
Ritstjórnarskrifstofur; Skólavörðust. 19. Símar 2270 og 7500
(eftir kl. 19.00 einnig 2184).
Afgreiðsla: Skólavörðustíg 19, sími 2184.
Auglýsingar: Skólavörðustíg 19, sími 6399.
Prentsmiðjusími 2184.
Askriftarverð; kr. 8.00 á mánuði. — Laususölu 50 aurax
eint
Prentsmiðja Þjóðviljans h. f.
BÆJARPOSllRINNj
Alþýðusanibandsjiingið iiiiii!
gerakröfu Éil aukins valds
alþýðunnar
Hið 19. þing Alþýðusambands Islands kemur saman í
dag á þrítugasta aldursári sambandsins. Heildarsamtök ís-
lenzka verkalýðsins eru nú komin til manndómsára og búa
yfir þeirri reynslu og þeim styrk, að engin hræring, sem
nokkru varðar íslenzku þjóðina, framtíð hennar og gengi,
er þeim óviðkomandi. Eins og undirokuð þjóð þarf tíma til
að hagnýta fengið frelsi, hafa vinnustéttir Islands þurft
nokkra stund til að meitla til vopn sitt, verkalýðshreyfing-
una, svo að það yrði hæft til þeirra nota að veita þeim
þau skilyrði til lífsins, sem krefjast verður í menningar-
þjóðfélagi.
Með þunga og festu þess, sem veit að rétturinn er hans,
hefur verklýðshreyfingin smátt og smátt hrundið af sér
oki auðstéttarinnár á fjölmörgum svið'um, dregið til sín
rétt, sem áður var talinn til skilyrðislausra forréttinda yf-
irstéttarinnar, svo að hún hefur orðið að viðurkenna í
samningum og lögfesta á Alþingi kröfur launastéttanna
um samtakaréttinn og félagslegt öryggi. Það sem náðst
hefur er þó aðeins lítið brot þess, sem vinnustéttir Islands
eiga kröfu til samkvæmt lögmálinu, að sá sem aflar skuli
njóta þess, sem aflazt hefur. Og á undanhaldi sínu beitir
auðstéttin sífellt nýjum brögðum til þess að endurheimta
það, sem hún hefur neyðzt til að láta af hendi. Þegar hún
sér að styrkur alþýðunnar er orðinn slíkur, að hagsmun-
um auðmanna er hætta búin, leitar hún jafnvel stuðnings
erlendra auðbræðra sinna. Þannig hefur orðið hlutverk Al-
þýðusambandsins að vera helzti forvörður þjóðarinnar
gegn braskinu með íslenzk landsréttindi. Herstöðvamálið
er tákn þess, að afturhaldið á íslandi er tilbúið að beita öll-
um ráðum gegn alþýðunni til að halda völdum sínum og
gróða. Það mun ekki skirrast við að leiða atvinnuleysi og
eymd yfir landið, ef það sér von til þess að brjóta samtök
verkalýðsins á bak aftur með ógnun hungursvipunnar.
Reynslan sýnir, að afturhaldið miðar lausn á hverju
máli við það að geta velt byrðunum af sér yfir á herðar
alþýðunni. Þess vegna verða alþýðusamtökin í öllu sam-
starfi sínu við yfirstéttina að standa fast á verði um
þann rétt, sem vinnustéttin hefur sem framleiðandi verð-
mætanna fram yfir þá, sem eingöngu vilja hrifsa -til sín
gróðann. Og samstarf alþýðunnar er því aðeins til reiðu,
að hún beri aukinn rétt úr býtum. Hún veit, að hún er fær
um að stjórna landinu sjálf og að til þess hefur hún full-
an rétt. Þess vegna mun hún heldur aldrei afhenda þumlung
af þvi landi, sem hún hefur unnið. Hún mun gera kröfu tii
þess, að það verði ekki komið undir duttlungum og gróða-
von peningavaldsins, hvort hendur íslenzkra verkamanna
hafa nóg að starfa. Islenzlca alþýðan hefur hrundið af
stað nýsköpun atvinnuveganna, og hún mun gera kröfu til
þess, að þeirri þróun haldi áfram, ekki aðeins til hags-
muna fyrir hana sjálfa, heldur alla þjóðina.
Alþýða íslands mun á því þingi, sem nú er að hef jast,
marka stefnu sína skýrt og ákveðið, og hún mun vængstýfa
allar vonir afturhaldsins á Islandi um það, að því muni
takast að deila og drottna í samtökum alþýðunnar. Þrjátíu
ár hafa kennt henni, að einingin er fyrir öllu.
ATHYGLISVERT BRÉF.
f eftirfarandi bréfi tekur „J.
B. S.“ til athugunar mál, sem
of lengi hefur legið í þagnar-
gildi. J. B. S. segir:
„Eg tók eftir því í ræðu herra
McKees hershöfðingja, er hann
hélt við „afhending" flugvallar-
ins á Reykjanesi, að hann minnt
ist á nýja veröld, þar sem karl
ar og konur „gætu lifað Hfi sínu
að eigin geðþótta, en ekki á
þann hátt, er öðrum bauð við
að horfa“. Eg vænti þess, að
þessi ummæli eigi við íslenzk-
ar konur, engu síður, en amev-
ískar og vil því mælast til þess,
að „Bæjarpósturinn“ komi eftir
farandi hugleiðingum rétta boð-
leið til íslenzkra og bandarískra
yfirvalda.
HERMENNIRNIR OG
BARNSMÆÐUR ÞEIRRA.
,,Meðan tugir þúsunda banda-
rískra hermanna dvöldu hér á
landi, kynntust þeir mörgum
stúlkum og áttu vingott við þær.
Sumar þessarra stúlkna urðu
barnshafandi af völdum þeirra.
Fáeinir henmenn giftust barns-
mæðrum sínum og hafa þær
flestar farið vestur, en yfirgnæf
andi meirihluti hermannanna
hirti lítið um barnsmæður sín-
ar eftir að þeir voru farnir af
landi burt.
Málarekstur Bandarikjahers-
ins í sambandi við óskilgetin
börn var með slíkum hætti,
að ef barnsfaðirinn ætlaði sér
að losna við faðernið, þurfti
hann ekki annað en að neita og
þá var málinu lokið. Engin sönn
un var tekin til greina, jafnvel
ekki bréfleg játning hins lýsta
barnsföður, eða játning í votta
viðurvist, ef sú játning var ekki
gerð í yfirheyrslu, sem fram-
kvæmd var af sérstökum liðs-
foringja.
STÚLKURNAR VORU
RÉTTLAUSAR.
„Stúlkumar voru algerlega
varnarlausar gegn þeim manni,
sem neitaði fyrir faðernið. —
Þannig mun það hafa verið í
ismál gegn manninum í Ameríku
en þó ekki fyrr, en að striðinu
loknu !! Hinn lýstl barnsfaðir
hafði nefniléga ekki framið
neinn glæp gegn bandarískum
herlögum og því var ekki hægt
að stefna honum fyrir herrétt
(og auðvitað ekki fyrir íslenzk
an rétt). En stúlkan hafði eign-
azt barn, sem hún getur þrælað
fyrir í 16 til 20 ár.
Ef ég man rétt, hét forseti
Bandarfkjanna að farið skyldi
að íslenzkum lögum í skiftum
hersins við íslenzka menn. —
Kannske herra McKee hafi meint
þetta, er hann tók sérstaklega
fram, að í heimi Bandaríkjanna
ættu konur að geta hagað lífi
sínu eftir eigin geðþótta. —
Kannske hefur hann líka átt
við framkomu bandariskra her-
mýmörgum tilfellum. Stúlkunni i manna gegn íslenzkum stúlkum
var stefnt ti'l þess að mæta fyr-1 me^ I)V! Þe*r rnæt*'u haga sínu
lífi eftir eigin geðþótta?
UTANRÍKISRÁÐHERRA
GERI HREINT FYRIR
SÍNUM DYRUM.
„Fjöldamargar íslenzkar stúlk-
ur, sem liafa eignazt börn með
hvort hann vildi kannast við bandarískum hermönnum, vænta
faðernið. Honum var þá í sjálfs þess, að utanríkisráðherra Xs-
vald sett, hvort hann vildi játa, lands, herra Ólafur Thors, geri
eða neita. Ef hann játaði, var hreint fyrir sínum dyrum og
stúlkunni tilkynnt, að hún fengi , skýri frá því, hvaða ráðstafanir
meðlag frá þeim degi, er mað- j hafa verið gerðar ti'l þess, að
urinn undirritaði játninguna öll „íöðurlausu“ börnin og mæð-
ir amerískum liðforingja, eða
sérstökum íslenzkum starfs-
manni setuliðsins, sem bókaði
framburð hennar og lét hana
sverja eið að framburði sínum.
Því næst var hinn lýsti barns-
faðir tekinn fyrir og spurður
og þar til hann væri laus úr
hernum, en heldur ekki degi leng
ur þeirra nái rétti sínum í þessu
máli. Eða kannske þessar stúlk-
ur. Úr því verður stúlkan að j ur séu ekki nógu fínar til þess
sitja uppi með barnið — og að herra Ólafur Thors minnist
þiggja sveitarstyrk — eða gera þeirra í allri sigurvímunni út af
ráðstafanir til þess, að höfða ’ „afhendingu" flugvallarins, eða
barnsfaðernismál gegn mannin- kannske eru þessi börn og mæð
ur þeirra óviðkomandi sendi-
herra Bandaríkjanna hér á
landi, nú, þegar tiilganginum hef
ur verið náð, að fá ítök hér á
um í — Ameríku !!
HVAÐ MEINTI MCKEE?
„Ef maðurinn neitaði, ja, þá
gat stúlkan höfðað barnsfaðern ' landi.
J. B. S.“
Frá Útgerðarniannafélagi
Reykjavíkur hefur Þjóðviljanum
borizt eftirfarandi til birtingar:
„Almennur fundur útvegs-
manna var haldinn í Oddfellow-
húsinu 5. nóv. 1946, þar sem
mættir voru fjöldi útvegsmanna
úr Reykjavík, Hafnarfirði, af
Suðurnesjum og Vestmannaeyj-
um.
Á fundinum voru rædd afurða
sölumálin og þeir erfiðleikar,
sem sjávarútvegurinn á við að
stríða. Það kom grainilega fram
á fundinum og rökstutt með
skýrslum, sem fyrir lágu að á-
framhaldandi rekstur vélbáta-
flotans gæti ekki átt sér stað.
nema með mjög bættum fjár-
hagsmöguleikum bæði til útgerð
arinnar sjálfrar og fólksins, sem
vinnur við hana og tekur laun
sín með hlut úr afla.
Á fundinum voru samþykkt-
ar eftirfarandi tillögur, allar
með samhljóða atkvæðum fund-
armanna:
„Almennur útvegsmannafund-
ur í Reykjavík, boðaður af Út-
vegsmannafélagi Reykj avíkur
hinn 5. nóv. 1946, skorar á full-
trúafund L. í. Ú., sem hefst 11.
nóvember að beita sér fyrir fram
gangi eftirfarandi mála:
I.
Að grunnkaupshækkanir alls-
staðar á landinu verði nú stöðv
aðar og að dýrtíðarvisitalan
verði stöðvuð við 300 stjg.
II.
Að nú þegar sé ákveðið innan
■landsverð á fiski það hátt, að
hlutasjómenn hafi sambærilegt
i kaup á við landverkamenn er
hafa stöðuga vinnu.
III.
Að viðskiptamál þjóðarinnar
verði nú þegar tekin til gagn-
gerðrar endurskoðunar á þeim .
grundvelli að samræma, sem
mest inn- og útflutningsverzlun
landsmanna. Jafnframt sé það.
tryggt að gjaldeyri þjóðarinnar
sé ráðstafað með hag framieíðsl
unnar fyrir augum. Stofnun. sú,
er færi með útflutning og inn-
flutning, verði skipuð að meiri-
hluta, af fulltrúum framleiðenda
útflutningsfram.leiðslunnar.
IV.
Að skorað verði á stjórnmála-
flokkana að þeir nú þegar komi
sér saman um stjórnarmynduo,
sem taki vandamál þjóðarinnar
föstum tökum til úrlausnar og
bægi frá þjóðinni því böli, sem
af núverandi ástandi í þjóðmál-
um landsins getur leitt.“
V.
Fundurinn lýsir því yfir, að
hann álítur það hagsmunamál
útvegsmanna almennt, að sölu á
sjávarafurðum á erlendum mark
aði verði hagað þannig, að þær
Frarrtb á 6. síðu.