Þjóðviljinn - 01.02.1947, Blaðsíða 1

12. árgangur.
Laugardagur, 1. febrúar 1947.
26. tölublað.
Æ, F. R.
Nýju skírteinin eru komin
og verða þau afgreidd í skrif
stofunni, Þórsgötu 1. — Opið
í dag kl. 4—7. — Komið á
ckrifstofuna og greiðið gjöld
ykkar. Stjórnin.
Bandaríkin viija kaupa Grænland eða fá herstöv

ar til 99 ára
Viðræðup Iiafn átt sér stað í Kaupiiiamialiöfxi — Ufanrfk-
isráökerra Ðana kallar hugmyndina fjarstæðu
§kipt um
scndilicrra
Raívirkjar segja upp samnmgum
Félag íslenzkra rafvirkja hélt fund í fyrrakvöld.
Vildi fundurinn fá ýmsar lagfæringar á núgildandi
samningum og samþykkti hann að fela fé-
lagsstjóminni að semja um þær lagfæringar eða
segja samningum félagsins upp að öðrum kosti.
I gær var fundur með sveinum og meisturum og
náðist þá ekki samkomulag. Hefur því Félag ís-
lenzkra rafvirkja sagt upp samningum sínum og
ganga þeir úr gildi 1. marz n. k.
fíretar flytjja kmusr og hörn
frá I9alestínu
segir
„Stjórnin er stefnuiaus í Palestínumálunum
Churchill
Herstjóm Breta í Palestínu hefur ákveðið að flytja
allar konur og börn af brezkum ættum á brott úr landinu.
Segir herstjómin, að þetta sé gert til að þau verði ekki her
og lögreglu til trafala í baráttunni við hermdarverkamenn-
ina.
Talið er að fyrirskipJh
unin um ibrottflutning
brezkra borgara muni ná tvl
2000 fjölskyldna.
Hermdarverkamaðurinn
Gruber, sem dæmdur hefur
verið til dauða af brezkum
dómstól hefur afturkallað
náðunarbeiðni sína.
Uána oviniiKTi.
ncita banda-
stað
monnum
Palestína herstöð í
Egyptalands
Winston Ghurchill gagn-
rýndi brezku stjórnina á
þingi í gær fyrir stefnuleysi
í Palestínumálunum. Lagði
hann til, að Bretar afsöluðu
sér stjórn í landinu og af-
hentu það SÞ. Sú röksemd,
að B.retar þyrftu að reisa öfl
uga herstöð í Palestínu til
varnar Súesskurðinum væri
úr sögunni, þar sem samning
urinn við Egypta frá 1936,
sem heimilar Bretum her-
stöðvar í Egyptalandi, gilti
1 10 ár enn, úr því Egyptar
hefðu slitið umræðuim um
nýján samning.
Af fjárlagafrumvarpi því,
sem Truman forseti hefur lagt
fyrir Bandaríkjaþing sést, að
stærstu lánin, sem Bandaríkja-
stjórn hyggst • að veita erlend-
um ríkjum fara til þeirra ríkja
sc-m Bandaríkin áttu í ófriði
við. Hernámssvæði Vesturveld-
anna í Þýzkalandi fá 330 millj.
dollara að láni samkvæmt frv.,
Japan 300 millj. og 250 millj.
eiga að skiptast milli ítalíu
Austurríkis ag Grikklands.
Grikkland er eina Bandamanna
ríkið, þar sem fasistísk stjórn
hefur komizt til valda eftir
styrjöldina.
Stingur þetta örlæti við ó-
vinaríkin mjög í stúf við fram-
komuna gagnvart sumum
Bandamannaþjóðum. Þannig
var lánveiting að upphæð 50
millj. doilara t.il Tékkoslóvak-
íu afturkölluð í liaust að und-
irlagi Byrnes þáverandi utan-
ríkisráoherra, og Sovétríkjun-
um hefur verið þverneitað um
1000 millj. dollara lán.
Cavendish Benthink, sendi-
herra Bretlands í Varsjá,
skýrði pólska utanríkisráðherr-
anum frá því í gær, að hann
væri á förum þaðan, þar sem
hann hefði verið fluttur í
annað embætti. í London er til
kynnf, að brottför Benthinks
, frá Varsjá standi ekki í neinu
Stjórnmálaíréttaritari Kaupmannahafnarblaðsins I sambandi við þá játningu
„Ekstrabladet” skýrir frá því s.l. þriðjudag, 28. jan., ^ks hermdarverkamanns
að umræður um kaup eða leigu á Grænlandi hafi
átt sér stað í KaupmannahÓfn.
Bandarísku vikublöðin „Time” og „Newsweek"
hafa nýlega rætt um afstöðu Bandaríkjanna til
Grænlands. Segir „Time” að bandarísk heryfirvöld
vilji kaupa Grænland af Dönum.
Brezki sndiherrann í
Varsjá, sem sakaður
var um njósnir, á
förum þaðan
Stjórnarmyndunin
Liðnar eru nú þrjár vikur,
síðan Stefán Jóhann tók að
sér það þokkalega hlutverk
að koma fótum undir aftur-
haldsstjórn í landinu.
Er stjórnarmyndunin sótt af
miklu harðfylgi af heildsölum
og allar „leikbrellur" hafðar
í frammi.
Stefán liefur öðru livoru
verið að gefa yfirlýsingar,
ýmist í Alþýðublaöinu eða
höfuðmálgagni lieildsalanna,
Vísi, um það, að alveg sé
komið að fæðingu stjórnar-
innar; en samt liefur hann
þurft að fá frest eftir frest
hjá forseta íslands, og enn
var stjórnin ófædd í gær-
kvöld.
Málin standa raunverulega
þannig, að verstu afturhalds-
öflin í flokkunum, heildsalarn
ir, Landsb.klíkan og Vilhjálm
ur Þór, hafa sett sér, livað
sem það kostaði, að koma
þcssari stjórn á laggirnar, en
mótspyrnan er hörð, einkum
i Sjálfstæðisflokknum af
hálfu þeirra manna, sem vilja
lialda nýsköpuninni áfram,
en einnig innan Alþýðuflokks
ins og Framsóknar.
Fullyrða má, að MEIRI
HLUTI þingflokks Sjálfstæð-
ismanna hefur beitt sér móti
þessari stjórnarmyndun, og
innan miðstjómar Alþýðu-
flokksins liafa verið liarðar
deilur, og mun Stefán Jóh. |
hafa orðið að grípa til ótrú-
Iegustu „leikbrellna“ til þess
að fá „málefnagrundvöllinn“
þar samþykktan.
Eftir því sem málgögn
hinnar tilvonandi nýju þjóð-
stjórnar hafa upplýst, er
ekki annað eftir en ganga frá
„formsatriðum“ og skiptingu
ráðuneyta.
„Time“ leggur áiherzlu á,
að Grænland sé ómetanlegt
sem bækistöð fyrir langdræg
ar. sprengjuflugvélar og flug-
spi'engjur, og birtir kort sem
sýnir, hvernig flugvélar, sem
hefðu stöðvar þar og í Al-
aska gætu flogið til árása á
hvaða stað sem er í Sovét-
t í'íkjunum og Evrópu.
fyrir rétti í Varsjá nýlega, að
hann hafi rekið njósnir í Pól-
landi fyrir sendiherrann. Þá
játaði þessi sami lxermdarverka
maður, að hann vissi til að
Benthink hefði haft samband
við leynisamtök pólskra fasista.
Metur þjóðarstoit Daria
til peninga
„Auðvitað er hægt að
halda því fram“, segir blað-
ið, ,,að iþjóðarstolt D.ana
hindri slíka sölu. En banda-
rísku heryfirvöldin vita svar
við því: Danimöi'k skuldar
Bandaríkjunum 70 millj.
dollara, og það er meira fé
en þeir í Kaupmannahöfn
eiga gott með að útvega“.
Stjórnmálafréttar. „Ekstra
bladet“ segir um grein
Time: „Sú hugmynd, sem hér*
er sett fram, ber merki um
svo blygðunarlausa heims-
valdasinnaða stórveldisstefnu
að lengra verður ekki geng-
ið.“'
Hann kveður sér vera
Taka ekki þáSt í síjjórn-
lagaþinginu
Miðstjórn bandalags Mú-
hameðsti'úarmanna á Ind-
landi hefur samþykkt, að
láta fulltrúa bandalagsins
á stjórnlagaþingið í Nýju
Dehli ekki taka sæti á þing-
inu. Segir miðstjórnin, að
þingið sé ðlöglegt, og krefst
þess að það verði leyst upp.
Macárthur baimar
verkfall
MacArthur, yfirmaður her-
námsliðs Bandaríkjanna í
Japan hefur bannað alls-
herjarverkfall, sem japönsku
vei'kalýðssamtökin höfðu boð
að í dag og talið var að
myndi ná til þriggja mil'ljóna
verkamanna. Verkfallið átti
að gera til að mótmæla ólýð-
ræðislegri stefnu stjórnar
Joshida í. Japan. — Talið er
ólíklegt að verkamenn virði
kunnugt um, að danskir og
bandarískir aðilar Ixafi síð-
ustu mánuðina rætt í Kaup-
manna'höfn, ef ekki sölu þá
a. m. k. 99 ára leigu á her-
stöðvum á Grænlandi. Hann
segir ennfi'emur, að allir
danskir stjórn.málamenn, sem
hafi fengið að vita um þessa
hugmynd, hafi vísað henni
algerlega á bug.
bann hershöfðingjans-
liJaraiKKPku-
Vilja ekki uppfylla
samninffsákvæði
leyndarmálum ljóstað
upp
Töluverð brögð hafa verið að
því, að reglur Bandaríkjahers
um algera leynd um allt, sem
varðar kjarnorkurannsóknir
hafi verið rofnar. David Lilient-
hal, formaður nefndar þeirrar,
sem stjórnar kjarnorku-
sprengjuframleiðslu og kjarn-
Danski utanríkisráðherr-1 orkurannsóknum skýrði þing-
ann, Gustav Rasmussen saaði.!nefnd ‘ Wasliington ný,ega fiá
.. I
St xí " i - u m zr i mT^
er hann var sourður um mál-
ið: „liugmyndin er fjarstæða.
Eg hef ekki verið aðili að
umi*æðum beim, sem ..Ekstra
bladet“ getur um.“
Frh. á 8. síðu.
Liir

þessu. Hann kvað alvarlegiruu
uppljóstranirnar á kjarnor'cu-
leyndarmálum hafa veri i í
skýrslu sérfræðinga, sem gerð
var rétt eftir árásina á Hiro-
shima, og hermálaráðuneyti
Bandaríkjanna sjálft lét birta!
!#SW
j r

«t»
*• f