Þjóðviljinn - 09.02.1947, Blaðsíða 6

6
Þ JOÐVILJINN
Sunnudagur, 9- febr. 1947.
S K Á K
Ritstjóri: Guðmundur Arnlaugsson
Toroll Elster:
SAGAN UM GOTTLOB
Baizman (til vinstri) sézt hér tefla við Guðmund S. Guðmunds-
son á skákmótinu í Hastings.
Mér hafa borizt kvartanir um
tvær prentvillur í síðasta skák-
dálk, er hafi spillt getrauninni
alveg.
Því miður er ekkert við þessu
að gera úr því sem komið er,
en þar sem mér skilst að menn
liafi haft gaman af þessari til-
breytni ætla ég - að koma með
annan dálk af sama tagi á næst
unni og sjá hvort þá telcst ekki
betur til.
Loks eru komnar nánari frétt
ir af' skákþinginu í Hastings.
Skákrnenn hér heima hafa beð- 8. dxe5 Rd7 9. Bf4
ið síðasta heftis „Chess“ með
miktíli óþreyju.
Á þessari blaðaöld nægir
mönnum ekki að frétta af at
burðunum sjálfum, dómarnir
um þá eru allt að því jafn þýð-
ingarmiklir.
Wood ritar í Chess að meist-
aradeildin í Hastings hafi stund
um áður verið betur setin en
í þetta skiptið. Eftir að hafa
minnzt á Raizman skákmeist-
ara Frakklands og sagt að skák
ir hans hafi verið fullar af
frönskum yndisþokka en ekki
nógu traustlega leiknar, víkur
hann að Guðmundi:
„íslendingurinn G. S. Guð-
mundsson er venjulega hik-
andi og áhyggjufullur á svip-
inn og það kemur andstæðing-
um hans til að teygja sig of
langt eftir vinningnum. Hann
stóð sig afar vel, varð þriðji
og sannaði með því allt sem ég
skrifaði um íslenzka skáklist er
ég kom frá Islandi í fyrra.
Lesendur Þjóðviljans munu
kannast við grein Woods um
an, nema þær. sem standa í
svigum.
Hvítt: Svart:
M. Raizman. G. S. Guðm.
1. d4 d5 2. Rc3
Óvenjulegur leikur. Eg gæti nú
náð frumkvæðinu með því að
leika c5 en áleit að það lægi
betur fyrir mér að halda mig
nær venjulegustu vörn svarts
við drottningarbragði.
2. — Rf6 3. Bg5 Rbd7
4. Rf3 e6 5. e3 Be7
6. Bd3 0—0 7. Re5 Rxe5
Biskupakaup voru svörtum í
hag. (Eftir 9. Bxe7 Dxe7 yrði
hvítúr að valda e-peðið með f4
en þá gæti svartur sprengt peða
fylkinguna með f6 og jafnvel e5
nokkru seinna.)
9. —c5 10. Dh5 g6
11. Dg4
því, að við færum með skipinu
til Andverpen — og hér erum
i við nú. Ætlunin , var, að við
1 fengjum búið þannig um hnút-
ana um borð í Vaðstena, að
forstjórinn neyddist til þess að
segja ckkur allt sem hann
vissi um þessa merkilegu at-
burði. Við höfðum að vísu ekki
mikið til þess að hanffia hann
á, sagan var svo götótt, að
hvergi var heill þráður til að
halda sér í. En tilviljunin skap-
aði kringumstæðurnar, þar sem
: hann var neyddur til að hlusta
á það, sem við höfðum fram að
færa.
Ferensi þagnaði og fór að
berja sér. Eg hafði horft á Lilju
undir síðasta hiutanum af ræðu
Ferensis. Svipur hans varð ó-
1 hugnanlegur, næstum sjúkleg-
ur, augun ranghvolfdust, neðri
vörin herptist saman og í and-
litinu kom fram heilmikið af
ósjálfráðum hreifingum. Nú
stóð hann upp og krepti hnef-
ana.
— Ekkert til að hanka mig
á. Eg verð að segja, að hér
hafi komið anzi lítið fram, sem
hægt sé að hanka mig á. Þetta
er — þetta er samsæri; það ert
þú, djöfullinn þinn, sem stend-
ur bak við þetta.
Hann sté yfir þóttuna og
greip með útglenntum fingrum
á Lind, eins og hann ætlaði sér
að lumbra á honum. Eg stóð
einnig upp, tók í öxlina á hon-
' um og neyödi hann til að hætta
við áform sitt.
— Hér verðið þér að hafa
Drottningin á lítið úrval góðra 1 yður hægan, Ef þér hafið eitt.
reita. (Hv. hefur sýnilega hugs-
að sér að opna línu til sóknar á
kóng svarts með h2—h4—h5
og næstu leikir Guðmundar
miða að því að draga kraftinn
úr þeirri sókn).
11. - f5 12. Dg3 Kh8
13. h4 hg8 14. 0-0-0 a6
15. Bg5 Bxg5 16. hxg5 b5
Sókn svarts drotningarmegin
lítur út fyrir að verða hættu-
legri en sókn hvíts kóngs megin
sökum þess hve biskup og ridd-
ari hvits standa ólánlega.
17. Re2 Dc7
Ógnar með að drepa peð og
tekur jafnframt beztu reitina
frá riddaranum. Önnur fram-
höld eru svörtum ekki í hag.
Hafi hvítur búizt við að svartur
um. Gildran er annars ekki ó-
snotixr: 17.-c4 18, Rd4- cxd3
skáklist á íslandi, því að hún mundi SicyPa a&nið °S leika c4
bírtist hér í blaðinu í fyrra. hefur hann orðið fyrir vonbrigð
Síðan kemur röðin að Alex^
ander, sem Wood segir að hafi
tcfll afar gtesilesa. MeSal a„n. »• «. K*7
ára vann hann Yanofakí i 2" M
fallegri skák. Þeir Yanofski óg 2,i' Dil7i og vinhjtr),. ,, .
Guðmundur eru vamtánlegir 22- Rxd8+ n-
hingað til íands núna einhvern Dil^ °S '''lnnur,
tíma alveg á næstunni. 118. f4 Hg7
Tartakower tefldi ekki eins ! 30- f 3
vel og stundúm áður, þótt hann 22> Kbl Da5
tapaði ekki nemá einni skák og ^4. Dxg4 b4
væri einni Iteppandinn er tókst, Hh2 Bnö
að vinna Alexander. ! 26-c4 hefði kannski verið betri
Yanofski stóð sig heldur ekki ‘ieihur’
eins ýel og búizt var ýið en ^7. a3 Db8
hanii á sér þá aísökun að hann 29. Rc3 c4
var ekki fullfrískur. j Sl.Dh4 Dco
, Chess birtir skák Guðrnund-' 33.DÍ2 Db6
ar gegn Raiznian og er það' 35. Kal Hc7
eina skák hans frá þessu móti jHer var BS2 sennilega betra
er hingað hefur borizt svo að j 36.- c3
mér sé kunnugt urn, Skýring-1 37. bxc3 Db3
arnar eru eftir Guðmund sjálf- Framh. á 7. síðu
jjþmj
19. c3 BbTýjíjí!
21. Dh4H(18
23. g4 fxg4
25. cxb4 Dxb4
28.15cl Ílb8
30. Bfl Ðxc3
32. Ka2 (14
34. Rbl Bd5
36. Hdl'
hvað að segja, þá segið þér
það; ef þér viljið halda kjafti,
þá gerið þér J)að. En engin
handalögmál, takk.
Þetta var nóg til þess að
valda rnjög óhugnanlegri breyt
ingu hjá forstjóranum. Honum
féll allur ketill í eld og varð
eins og lítið peð, fölur og vesald
arlegur. Hann skalf eins og hon
um væri ískalt. Hann starði
hjálparvana út á hafið eins og
hann vonaði, að einhver frels-
andi andi kæmi til sín gangandi
á vatninu. En á hafinu vaí' ekk-
ert annaö að sjá en óendanlega
röð af tilbreytingarlausum öld-
um, sem sögðu, að hér væri öll
von úti.
Eg krefst þess, að þér svarið
einni spurningú, Andrés Lilja,
sagði Lind. Hvað gerðuð þér við
Ester, þegar þér neydduð liaria
til að giftast yður ? Hvers vegna
! hindruðuð þér hana í því að
hitta mig, og hvers vegna send-
uð þér mig úr borginni. Eg óska
eítir, að þér svarið þessu, þó að
það þurfi eí til vill gtóandv,teng
ur til þess að draga út úr yður
Orðin’.: - ■ • Y 1 :
Lilja lagði liægri fótinn yfir
þann vinstri og sagði rólega:
— Glóandi- tengur hafið þér
víst engar, herra smásvindlari.
Svo varð hann viti sínu fjær
að nýju:
— Smásvindlaþi. Já,; það eruð
þér. Samvizkulaus, eigingjöm
og snpbbuð fyllibytta, hórujag-
ari og víxlafalsari, og — og í
fangelsið skuluð þér —■ það get
ið þér hengt yður upp á. Þér
og þessir glæpamenn þarna,
þessir þjóðhættulegu kryppling
ar, sem þér safnið í kringum
yður, sem reknir eru land úr
landi því að enginn vill liafa
neitt með þá að gera. Þið verð-
skulöið að vera skotnir og
hengdir og settir í rafmagnsstól
og — og skornir í smástykki.
Hann hafði allur umbreyzt í
framan, dró andann þyngsla-
lega og stundi eins og hann
liefði andarteppu. Svo gafst
hann upp aftur og varð allt í
einu náföiur — eða öllu heldur
viðbjóðslega biýgrár — með op-
inn munninn, og engu líkara en
hann mundi velta um koll þá
og þegar. Eg hef sjaldan séð
nokkuð svo óhugnanlegt.
Það var ekkert slcemmtilegt
heldur að horfa á Ester. Hún
leit á okkur til skiptis, skelkuð
og ringluð, eins og hún væri að
biðja um hjálp. Hvað 'eftir ann
að horfði hún á Lind biðjandi
augum. Hún liorfði einnig á
mig.
— Hættum þessum reiknings
skilum, sagði ég. Við höfum nóg
um að hugsa, þó að við séum
ekki að rifja upp gömul vanda-
mál. Það getur beðið betri tíma
Hin ætluðu sér að segja eitt-
hvað, en Ester hvíslaði lágt.
•— Vertu ekki reiður — Þór.
Það sem skeð hefur, getur eng
inn af okkur bætt. Við skulum
gleyma ....
Lind ætlaði að svara, én Lilja
stóð allt í einu upp:
— Andskotans hiti er þetta.
Við horfum undrandi á hann.
Vorum heldur en ekki á öðru
mál. En hann þerraði á sér enn-
ið og hneppti frá sér jakkanum.
Skömmu síðar fór hann úr hon-
um.
— Eruð þér vitlaus maður,
sagði ég. Ef þér haldið þannig
áfram, króknið þér, hvernig svo
sem allt fer.
En hann hélt áfram að þerra
svitann af óhugnanlegu, blý-
gráu andlitinu. Síðan laut hann
út yfir borðstokkinn og tók of-
urlítið vatn í hola hönd sér. Ætl
aði hann sér að drekka það?
■—■ Hver fjandinn er að yður?
Þér getið ekki drukkið salt vatn
maður.
Eg sló vatnið úr hendinni á
honum. Hann setti sig reiðilega
í stellingar eins og hapn ætlaði
að slá mig, en gerði þó ekki
nýja tilraun til að drekka.
— Ertu veikur, Andrés ?
spurði Ester..
— Veikúr? Eg hef aldrei ver j
ið frískari. Heldurðu að ég sé
veilcur, af því að ég er að tala
urii hitárin. Drottinn minn, ég
er ekki ineinn: pjúklirigur eins
og sumir aðrir, hef verið full-
trúi Syjjþjóðar; á. .jfy^hn Olym-
píuleikjum og fíretÍian íándsmót
um. Og svo ætti ég að hræðast
þessa sjúklinga. Híægilegt.
Hann hallaði sér aftur á
bak og spennti greipar á hnakk
anum með miklum hroka.
— Um hvað eruð þið eigin-
lega að hugsa, fólk. Haldið þið,
að þið getið svínbeygt mig ?
Eg þyrfti ekki annað en
hreyfa höndina, styðja á hnapp
og þar með afmá menn, sem
eru mörgum sinnum mikilvæg-
ari en þessir — þessir kripp-
lingar.
— Já, einmitt. Þér eruð sem
sagt voldugur maður, herra
Lilja, skaut ég inn í.
— Voldugur. Já, það megið
þér hengja yður upp á, ég er
voldugur. Eg hef verið einn af
voldugustu mönnum Svíþjóðar
í tíu ár. Fólk veinar og skrækir
og hrópar húrra íyrir Árna
Straum, eiris og hann sé eitt-
hvað óvenjulegt. Nei, dömur
mínar og herrar, það var ég,
sem stóð bak við þetta allt
saman, það var ég, sem ....
— Þér eruð ef til vill sá, sem
vann fyrri lieimsstyr jöldina ?
sagði ég.
— O, reynið -ekki að vera
fyndinn, ungi maður. Verið
gæti, að það yrði ég, sem ynni
þetta stríð, skipti sól og vindi
milli aðilanna og skipuleggði
friðinn. O, nei, Straumur var
ekki neitt —- hann var aðeins. .
— Vikadrengur fyrir yður,
greip ég fram í.
— Hana, hættu þessu maður,
hvíslaði Ferensi gremjulega að
mér. Þetta er ekki til að gera
grín að.
Lilja leit allt í einu á okkur
til skiptis, þerraoi svitann af
enninu og kipptist til af skjálfta
Ester vafði frakkanum um
hann og strauk honum um enn-
ið. Síðan settist hún niður og
gróf andlitið í höndum sér.
Allt í einu sagði Anna Lena:
-— Æ, hættið þessari vitleysu.
Eg hef líka ofurlítið til þess að
segja ykkur frá.
Frumvarp Aka Jakobs-
sonar
Framh.. af 8. síðu
og er frv. þetta flutt í því
skyni.
- Eins og er, er íhrognum
fleygt í sumum verstöðvum,
en annars staðar eru þau tek
in til söltunar, án þess að
fiskimönnum sé greitt ákveð
ið verð fyrir hrognin. Heild-
arhrognaframleiðslan getur
orðið 15—20 þús. tunnur, svo
að mikið er í húfi, að þau
séu verkuð, en ekki fleygt,
auk þess sem það hefði í för
með sér 'allmikla tekjurým-
un fyrir útveginn og drœgi
úr áíhrifum þeirra ráðstafana,
sem felast í lögunum um
ríkisábyrgð fyrir bátaútveg-
inn-
Vinnumiðlun
árið 1946
Framhald 8. síðu.
ur 267, gluggahreinsun, 251,
sveitastörf karl’, 162, garðyrkju-
störf 138, sveitastörí, kven., 104,
ræsting 99, verksmiðjuvmna 75,
bílstjórar 57, hússtörf 53, trésmið
ir 51 málarar 48, vélstjórar 35,
matsveinar 31, múrarar 26,
frammistöðustúlkur 12, sendi-
sveinar 11, pípulagningamenn 8,
þjónar 7, kyndarar 7, ráðskonur
5, verzlunarmenn 5, rafvirkjar
4, miðstöðvarkyndarar 4, járn-
smiðir 2, skósmiðir 2, fata-
m.nwln 1