Þjóðviljinn - 14.05.1947, Blaðsíða 6

6
Elliott Roosevelt: 14.
Sjónarmið Roosevelts
forseta
Um skeið voru orð hans ísmeygileg og sannfærandi:
Þetta er eina tækifærið sem ykkur býðst! Þið verðið að
koma með okkur! Ef þið ekki lýsið yfir stríði, ég segi
lýsið yfir stríði, áður en þeir greiða fyrsta höggið munu
nazistarnir ráðast á ykkur þegar öll vörn okkar er þrot-
in, og fyrsta högg þeirra mun einnig verða það síðasta".
Við sem á hann hlýddum skildum liðsbónina er í orðum
hans fólst. En samtímís bar framkoma hans vott um
CHURCHILL
óbugandi þrótt: Gott og vel, ég skal kljúfa það samt,
þótt þið hlustið ekki á aðvaranir mínar.
Faðir minn var alltaf að skjóta fram spurningum:
,,Og Rússarnir?"
„Rússarnir!" Það var fyrirlitningartónn í rödd hans,
en svo virtist hann athuga sig. „Ja, þeir eru raunar
miklu sterkari en við þorðum að gera okkur vonir um.
En enginn getur sagt um hve lengi enn. . . .“
„Þér álitið þá ekki að Rússarnir geti haldið út.... “
„Þegar Moskva fellur. . . . Um leið og Þjóðverjar kom-
ast í austurhluta Kákasus. .. . Þegar viðnám Rússa þrýt-
ur að fullu. . . . “
Svör hans voru öll ákveðin og hiklaus. Það var aldrei
neitt „ef“ trúin á varnarmátt Rússa var lítil eða engin.
Hann hafði tromp á hendinni þetta ágústkvöld og hann
spilaði djarft. Það var hans mikla áhugamál að fá okkur
til að viðurkenna að brezka ljóninu bæri Ijónsþartufinn
af láns- og leiguhjálpinni; að öll hjálp til Rússa yrði
miðuð við það að vinna tíma, og reikna yrði með því fram-
lagi sem algerlega glötuðu; /rneð því meiri sannxærinar-
krafti komst hann að lokániðurstöðu sinni:
Bandaríkjamenn verða að ganga í lið með okkur ! Þið
verðið að gera það ef þið viljið lífi halda“.
Faðir minn hlustaði með athygli og alvöru á mál hans.
Öðru livoru nuggaði hann aúgun eða fitlaði við 'ne'fklemm-
una sína — eða teiknaði með brotinni eldspýtu á borðdúk-
inn En aldrei heyrðist,, já eða nei“ né „kannske" frá nein-
um þeirra Bandarílcjamanna er þarna sátu í reykfylltum
salnum. Þetta líktist mest annarri lotu tveggja kunn-
ingja — það var ekki barizt til úrslita. Enginn þeirra
sem viðstaddr voru óskaði harðari átaka milli þeirra.
Eiginlega vildum við helzt að báðir sigruðu.
Rétt í því að við vorum að fara frá borði á „Augusta"
á sunnudagsmorguninn til þess að vera við guðsþjónustu
um borð í „Prince of Wales“ fékk ég að vita að Grumman-
flugbáturinn okkar var kominn aftur og með hor.um
tveir af ljósmyndurum flughersins með hafurtask sitt; lét
ég Hap Arnold vita og tókum við þá með okkur yfir í
brezka herskipið.
ÞJÓÐVILJINN
Miðvikudagur 14. maí 1947
60.dagur
iiiiK3i;aiiiiiii!;iimiiiniiiiiiiniiiiiiiii[iiiiiiiiiiiiiiiiiuiimiiiiiiiiiiiiiuuuim!
D U L H E I M A R
Eltir Phyllls Botiome
„Eg var- anægð með allan daginn nema að þurfa
að hætta við kanínuna", sagði Sally. „Samt gat ég
ekki annað en verið að hugsa um, hvað ég kynni
lítið. Heldurðu að það væri nokkur hjálp fyrir þig,
að ég lærði að skrifa á ritvél ?“
„Þú ert inndæl eins og þú ert“, sagði Alec. Hann
settist upp allt í ein og faðmaði Sally svo ákaft að
sér, að Biscuit þaut að ástæðulausu upp og rauk á
milli þeirra með óðslegu gelti, svo að Sally varð að
klóra honum hægt og sefandi bak við eyrun, þang-
að til hann sofnaði aftur.
Alec lagðist fyrir aftur með löngu ánæguiegu
andvarpi.
„Stundum veit ég ekki, hvort okkar hvort um
sig er“, byrjaði hann. „Þegar þú ert miklu inndælli
en ég, ertu þú sjálf, og þegar ég er inndælli en
ég sjálfur, þá er ég þú. En ég skil ekki, hvernig
þú getur verið ég, án þes að verða minna inndæl en
þú ert, sem þó væri mjög leitt. Eg ætla ekki að
segja þér, hvað kom fyrir mig í dag, en ég held
samt að ég geri það“.
Sally sagði alvarlega: „Auðvitað verðurðu að
gera það“.
Það hefði verið rétt sem hann hélt, að Sally
mundi skilja þetta með Myru. Ef til vill féll lienni
það beinlínis vel, en þegar hann lagði höndina á
hjarta hennar, þá fann harin sterk jöfn slög þess
og þóttist viss. Hún var ekki minnsta reið við hann.
Hún sagði lágt „mormóni" og byrjaði svo alveg
tilefnislaust að verða gröm út í Jane.
„Eg get ekki séð“, hélt hann áfram að endurtaka,
„hvað Jane kom það við að skipta sér af hvað þú
gerðir“.
„Jú, það skil ég“, sagði Alec umburðarlyndur,
„hún er ósveigjanleg kvennréttindakona — þess
vegna er það. Henni sárnaði þín vegna. Hún sagði
að ég hefði gengið á þinn rétt. Hún leit aðeins á
það frá sjónarmiði konunnar. Hún gat ekki skilið,
hvers vegna ég sleppti mér. Eg er ekki viss nema
hún liafi legið í ís í fjörutíu ár, áður en hún dró
fyrsta andardráttinn. Eg get ekki ímyndað mér
að jafnvel Freud fengi nokkuð táknrænt út lir
draumum Jane. Hún skilur ekki, hvað iítið getur
falizt í svona kossum, og hvernig þeir geta komið
yfir mann eins og skúr úr lofti, og allt verið orðið
þurrt og óbreytt aftur eftir fimm mínútur. Hún
hlaut að vita, að þessi kona var mér einskis virði“.
„Eg hef lesið mikið um Myru“, sagði Sally dálítið
hugsandi. „Nýja hjúkrunarkonan sýndi mér bréf
frá þeirri gömlu með úrklippu og myndum. Ein
var af kastala þeirra í Skotlandi, sem þau höfðu
þurft að selja, og önnur af dr. Drummond í skota-
búningi, og fullt af myndum af Myru sjálfri. Viltu
fá að sjá þær?“
„Nei, alls ekki“, sagði Alec. ,,En segðu mér um
málaferlin. Var álitið að maður hennar hefði orðið
fyrir voðaskoti eða skotið sig viljandi ? Og kom
noklturn tíma fram, hvað fékk hann til þess?“
„Ekki beinlínis“, sagði Sally hægt. „En það virðist
ekki véra voðskot. Né heldur að hann hafi skotið
sig. Það voru öll merki þess, að einhver annar
hefði skotið hann. En það var bara ekki um neinn
að ræða. Myra var einasta mannesk jan í húsihu,
•þangað til dr. Drummond kom“.
Kolamoli féll á gólfið frá arininum, svo að þau
hrukku við. Biscuit stökk upp og gellti. Alec fann
líka eitthvað cinkennilegt, eins og eitthvað hefði
komið við hann. Mýndin af lokuðu, dulu andliti
Charles varð allt í einu skýr í huga hans. Svo
sannarlega var það morðingja andlit“. —
„Dr. Drummond“, sagði Sally eftir stutta *þögn,
„gat- ekki hafa gert það. Hann bjó of langt í burtu.
Hún hringdi til hans, en hann kom ekki fyrr en
eftir að maðurinn var dáinn. Það var kl. 11 um
kvöld. Þjónarnir voru úti og dyrnar voru lokaðar.
Eiginmaður hennar lá í miðjum stiganum og skamm-
byssa hjá honum, eins og hann hefði misst hana.
En sárið var á einkennilegum stað til þess að hann
hefði getað skotið sig sjálfur. En engu að síður leit
svo út sem hann hlyti að hafa gert það, því að það
voru aðeins hans fingraför á skammbyssunni. Dóm-
ararnir hölluðust frekar að sekt Myru, en hún
slapp. Vitnisburður dr. Drummonds um það, hvernig
hann kom að líkinu, bjargaði henni, vegna þess að
hann var læknir, ímynda ég mér. Menn fengu þá
hugmynd, að kviðdómurinn hefi hliðrað sér hjá að
láta hengja hana. Það sannaðist í málaferlunum, að
hún hafði verið manni sínum ótrú“.
Sally sagði þessa sögu hæglátlega, með smáþögn-
um, og Alec gat séð þetta allt greinilega fyrir sér
í huganum.
„Eg get mjög vel trúað því, að hún hafi haldið
fram hjá manni sínum, sagði hann hörkulega.
Litlir blossar flögruðu óheillavænlegir og óefnis-
kenndir upp úr glóðinni í arininum. Alec virtist
hann sjá aftur fast við augun hið rauðgyllta hár
Myru.
„Það er éinkennilegt“, hélt hann hægt áfram, „að
mig getur ekki annað en tekið sárt til hennar. En
að verða til þess að flæma mann út í sjálfsmorð
er einskonar morð. Hún talar um að henni finnist
hún ofsótt, og þegar menn komast að því hver hún
er þá forðast þeir hana. Og ef hún er saklaus þá er
það auðvitað talsvert harður dómur. Mér var ljóst
að hún var í verglegu uppnámi í dag :— hún blekkti
mig ekkert þar. Hún var eins og afkróað dýr.
BMMSMA
HAZJm FÁNiNN
skilda staði. En svo ætla ég að geía hverri
þjóð sérstakan íána, og það færir þeim
gleði og glæðir þjóðernistilfinninguna.
Þegar þér rekið þrælana í vinnu, þá gætið
þess vandlega, að gengið sé með fánan
fyrir hverjum flokki. Og gætið þess um
rfam al.lt, að fólkið geti ekki á nokkurn
hátt lært mál „óvinanna"."
Foringi græningjanna hneigði sig djúpt
og gekk í burtu til að framkvéema skipun
herra síns.
— Nú hófst voðalegt líí fyrir þrælun-
um. — í býtið á morgnana voru þeir rekn-
ir upp úr lélegum bælunum sínum og til
vinnunnar, og máttu ekki fara heiin aftur
fyrri en seint á kvöldin. Allir urðu að
þræla fyrir ófreskjuna, líka konur og börn.
Að launum fengu þeir lélegt viðurværi,
svo að þeir gátu aðeins dregið fram lífið..
Við vinnuna komu allir þióðílokkar
saman. En græningjarnir gættu þess vand-
'lega, að þeir gætu ekki á nokkurn hátt
gert sig skiljanlega hver fyrir öorum. Eimi
sinni í viku voru haldnar guðsþjónustur í
fimm kirkjum, sem allir þrælarnir urðu
að sækja. í öllum kirkjum, prédikaði einn
áí þjónum ófreskjunnar og boðaoi á áhrifa-
ríkan hátt, að þeir, sem í kirkjunni væru,
væri bezta þjóðin á jörðunni, hinir væru
aftur á móti morðingjar og ræningjar og
þeir svarnir fjandmenn, sem þeir þyrftu