Þjóðviljinn - 18.11.1947, Blaðsíða 1

VILJIN
Þriðjudagur 18. nóv. 1947.
264. lölublað.
Fransklr verkamenn svara verðhækk
n með launakröfum 09 viðtækum
verkföllum
It^nRadier ieitar stiiðniiigs hjá afturhald-
i*iu í haráttu sinni gegn verkamönnuin
Verkföll til að knýja fram kjarabætur til að
mæta stórhækkuðu verðlagi breiðast ört út um
Frakkland. í gær hófu um 1600 kolanámumenn
í Lille verkfall til að -knýja fram kauphækkun, og
breiddist það svo ört út, að í gærkvöld var áætlað
að 130,000 kolanámumenn í Norður-Frakklandi
hefðu lagt niður vinnu.
Forystumenn allra verkalýðsfélaga í París
komu saman á fund í gær, til að ræða hvaða ráð-
stafanir skuli gera vegna hinna nýju verðhækkana
á lífsnauðsynjum.
Verkföllin í Marseilles halda
áfram þrátt fyrir tilraunir
stjórnarinnar til að brjóta
þau á bak aftur með ofbeldis-
aðgerðum, svo sem handtök-
um foringja verkamanna. Um
helgina bættust flutninga-
verkamenn og strætisvagna-
stjórar í hóp verkfallsmanna.
Verkfall hafnarverkamanna
hefir breiðst út frá Marseilles
til Nissa og annarra hafnar-
borga við Miðjarðarhaf. —
KommyUuverkam. í París,
Bordeaux og viðar eiga í
verkfalli. Krefjast verkamenn
25—33% kauphækkunar.
Verðhækkanir sam-
kvæmt bandarískri fyrir
skipun
líiumanité blað kommú-
nista í París skorar á borgar-
búa, að níynda baráttunefnd-
ir. til að knýja stjórn Rama-
diers til að afturkalla verð-
hækkunartilskipanir sínar.
Segir blaðið, að stjórnin hafi
með tilskipunum þessum
greitt Parísarbúuim hnefa-
högg til að þóknast banda-
ríska auðvaldinu. Stjórnin
fyrirskipaði verðhækkanimar
vegna þess að hún hafði á-
kveðið að hætta niðurgreiðsl-
um á verði lifsnauðsynja.
Var það gert til að geta af-
greitt hállalaus fjárlög, en
það hafði Bandaríkjastjórn
gert að skilyrði fyrir áfram-
haldandi aðstoð við Rama-
dierstjórnina.
Reynaud fjármála-
ráðherra?
Á sunnudaginn var Rama-
dier forsætisráðherra og
aðrir leiðtogar mið- og hægri
flokkanna í veiðiveizlu á
sveitasetri Auriols forseta.Er
veizla þesssi sett í samband
við tilraunir Ramadiers til
að fá Paul Reynaud, einn
af foringjum Lýðveldissinn-
agengns
métmælt
6. þingi SameininRarflokks
alþýðu — Sósíalistaflokksins
mótmælir harðlega þeirri á-
kvörðun Bandanianna að
vísa 300 þv/Jiura toKnrum á
Isiandsmið til \ eiða, og átel-
ur aðgerðarleysi núverandi
ríkisstjórnar í því að vinna
gegn þessari ágengni á hags
muni Isiendinga.
Æ. F. K.
Félagsfundur verður á
miðvikudagkvöld kl. 8.30 í
fundarsal Landssmiðjunnar.
FUNDAREFNI:
1. Á vettvangi þjóðmál-
anna, ræða Ásmundur Sig-
urðsson, aiþingismaður flyt-
ur. 2. 6 sambandsþing ÆJ'\
skýrsla frá sambandsstjórn.
3. Hjú vondu tolki. Þórberg-
ur Þórðarson rithöfundur les
upp.
Mætið öll stundvíslega.
Stjórnin.
i________*_______________I
Kreppa í Banda-
ríkjunum 1948
Nefnd hagfræðinga, sem SÞ
skipuðu til að rannsaka horfur
í efnahagsmálum heimsins, hef-
ir skilað áliti. Spáir hún kreppu
í Bandaríkjunum á næsta ári.
Framhald á 8. síðu.
Sýndu jarðskjáltamælar í Stutt
gart 1í jarnorkutilraun í Síbeiíu?
Prófessor Heller, l'orstöðuraaður jarðskjfclflarann-
sóknarstofnnnarinnar í Stnttgart í Vestur-Þýakalandi,
kveðst þess fullvlss, að kjamorkusprengja hatl verið
látin spriuga einhvers staðar í Suður-Síberíu 15. júní í
sumar. Þaiui dag.sýndu hinir h&mfckværau jarðskjálfla-
wwdttr í .Stuttgarí jarðhræringar. hvergi fréttist af
annars staðar frá. Fyrir r.oldiru birtl svo franska blað-
—ið-nfca •Fronce Librí " þá írétt, að ehmxitt 15. júní heíðu
Smítrísihdam-.'n.íi ge.rt tilraim moð lijaruorkuspmrg.hi
í Síberíu. Kvcðst prófessoriun ekltl vera í ttdanin vata
um, að hræringarnar, sem auefar hans sýtMhi, haii staf-
að frá þeirri sprenginga.
I

Paul Reynaud,
sem afhenti Þjóðverjum Frakk-
land 1940 og nú á að hjálpa til
við að koma því undir Banda-
ríkin.
aða frelsisflokksins, sem
stendur lengst til hægri í
franska þinginu til að taka
við embætti f jármálaráðherra
í stjórn sinni. Búizt er við
endanlegu svari frá Reynaud
innan fárra daga. Reynaud
var íorsæætisráðherra Frakk-
lands vorið 1940, er Frakkar
biðu ósigur fyrir Þjóðverjum
Það var hann, sem ákvað
að' láta París bardagalaust
af hendi við þýska herinn og
fékk síðan fasistanum Pétain
völdin í hendur.
Bandaríkjamenn
stjérna sókn gegn
skæruliðum
Tsaldaris, varaforsætisráð-
herra Grikklands, tilkynnti í
gær, að sameiginlegt herráð
Bandaríkjamanna og Grikkja
hefði verið stofnað til að
stjórna baráttunni gegn skæru-
liðum. Um helgina réðust 4-00
skæruliðar á þorp nálægt
Spörtu á Pelopsskaga, syðsta
hluta Grikklands. 1 gær kom
til harðra bardaga é jTnsum
st.öðum í Þrakíu. St.jómarher-
inn kveðst alstaðar hafa haldið
velli, en játar að liarm hafi orð
ið fyrir töluverðu mamitjóni.
Raadarísk hloð gera sér nú tið
rætt um, «6 brátt- muni -að því
••-- ' FramhaW 4 -2. síðii
Hætta á kreppu, sem ríði þjóðskipu-
lagi Bandarikjanna að fullu,
segir Trnmau
Biður þíngið um völd til að koma á skömmtim
og verðlagseftirliti til að stöðva verðbólguna
Tmnian Bandaríkjaforseti setti aukafund Bandaríkja-
þings í gær. Sagði hann í ræðu sinni, að ef þingið gerði
ekki ráðstafanir tii að stöðva verðbólguna, mjmdi hún
leiða til kreppu, er þýða myndi endaiok núverandi þjóð-
skipulags í Bandaríkjunum.
Truman bað þingið að gefa
sér vald til að ákveða hámarks-
verð og skömmtun á vörum,
sem skortur er á. Ennfremur
kvað hann stjómina vilja fá
vald til að banna kaupliækkan-
ir, takmarka lánveitingar og
ráða yfir útfiutningnmn.
Truman kvað verð lífsnauð-
synja hafa hækkað um 25% á
því 1'4 ári, sem liðið er síðan
republikanar og afturhaldssam-
ir demokratax afnámu verðlags
eftirlitið. Síhækkandi verðlag
væri að setja smáatvinnurek-
endur á höfuðið.
Hann bað um 587 inillj. doll-
ara f járveitingu til bráðabirgða
a.ðstoðar við Frakkland, ítaiíu
og Austurríki.
\
Republikanar æfir.
Fréttaritari brezka útvarps-
ins í Washington segir, að krafa
Trumans um verðlagseftirlit
hafi strax i gærkvöld komið af
stað meiriháttar stjórnmáladeil
um. Formaður þingflokks repu-
bHkana hafi kallað ræðu Tru-
mans ,,beiðni um einræðisvald".
Republikanar hafa meirihluta á
þingi.
Ekki bætir það úr skák, að á
blaðamannafundi fyrir skömmu
sagði Trvunan, að skömmtun og
verðlagseftiiiit væru „lögreglu-
ríkisaðferðir" og ósamrýman-
legt einstaklingsfrelsi. Bera nú
republikanar á hann, að hann
sé að reyna að koma á „lög-
Tegluríkisaðferðum".
6. þing SósíalisIaíloklisÍRs:
Burt itieð erleiida
verkamemi afc* Retla—
vikuFflugvelIiiium!
Sjötta þing Samemingarflokks alþýðu — Sósíalista-
flokksins mótmælir því harðlega, að erlendir verka-
memi skuli vera hafðir í vinnu a Kcflavíkurflug-
vellinum á sama tíma sem vitað er, að atvinnuleysi
meðal verkamanna er all mikið og hætta á því að
það fari vaxandí.
Þingið krefst þess, að hiuir erlendu verkamenn
verði nú þegar látnir hætta störfum og íslenzkir
verkamenn ráðnir í þeirra stao og heitir á atiaö
verkalýð að fyigja þessari sjálfsögðu krafu fram
til sigurs.