Þjóðviljinn - 30.11.1947, Blaðsíða 4

4
Þ JÓÐVILJINN
Sunnudagur 30. nóv. 1947.
þJÓÐVIUINM
Ötgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósialistaflokkurinn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson, áb,-
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja Slcólavörðu-
stíg 19. — Sími 7600 (þrjár línur)
Áskriftarverð: kr. 8.00 á mánuði — Lausasöluverð 50 aur. eint.
Prentsmlðja Þjóðvlljans h. f.
1
Sósíallstaflokkurinn, Þórsgötu 1
Simi 7510 (þrjár línur)
Bandaríska leiðin
Allmargar þjóðir í Evrópu hafa orðið fyrir þeirri ó-
'gæfu að valdaflokkar þeirra hafa kosið að hlita forsjá
bandarísks auðvalds um landsstjórnina. Aðaldrættir þróun-
arinnar í þessum löndum eru áþekkir. Bandaríkin sækjast
eftir fríðindum, í einu landinu herstöðvaréttindum, í öðru,
ótakmörkuðu svigrúmi fyrir bandaríska auðvaldið til arð-
ráns, — oftast undir því yfirskyni að Bandaríkjastjórnin
ætli að ,,hjálpa“ hlutaðeigandi landi með dollaralánum.
Sumsstaðar eins og t. d. hór á landi, er það sem fæst fyrir
fríðindin öllum hulið nema auðvaldsklíkunum, sem höfðu
jiólitískt afl til að láta landsréttindin af höndum.
I öllum þeim löndurn, sem farið hafa þessa bandarísku
leið, hafa húsbændurnir i Washington og Wall Street
blandað sér meira og minna opinskátt í innanlandsmál. f
sumum löndum er ekki reynt að fela ihlutimina, eins og t. d.
í Grikklandi, þar sem stjórnarskipti og stjórnarmyndanir
fara opinberlega fram undir handarjaðri og fyrir tilstilli
sendiherra Bandaríkjanna. I öðrum löndum þykir væn-
legra að fela íhlutunina bak við innlenda afturhaldsmenn,
ar þekkja þá aðferð frá síðustu stjórnarmyndun, og var
helzt foringja sósíaldemókrata, ef fáanlegir eru. íslending-
sérstaklega lærdómsríkt að hevra Bjarna Benediktsson,
manninn sem á að gæta hagsmuna Islands gagnvart er-
lendum ríkjum, koma fram sem blygðunarlausan mál-
færslumann Bandaríkjanna í umræðum á Alþingi í haust
um framkvæmd heistöðvasamningsins.
Bandaríska hjálpin virðist ekki hafa orðið brezku
Verkamannaflokksstjórninni til gæfu, enda var dollaralánið
dýru verði keypt, ekki sízt þess vegna hefur Bretland
hengt sig aftan í Bandaríkin í alþjóðamálum, fylgt heims-
veldisstefnu bandaríska auðvaldsins í flestum mikilvæg-
ustu heimsmálunum. Enn ver hefur þó bandaríska hand-
leiðslan farið með atvinnulíf og þjóðlíf landa eins og Frakk-
lands og ítalíu. Bandaríkjastjórn hefur í þessum löndum
haft nána samvinnu við innlend afturhaldsöfl, hvatt þau
og stutt til árása á lífskjör alþýðunnar og bai;áttu gegn
verkalýðsstétt landanna. Hvergi hefði verið þýðingarmeira
en einmitt í þessum löndum að sameina alla krafta þjóðar-
innar til endurreisnar atvinnulífinu eftir hina ægilegu raun
stríðs og hernáms. En í stað endurreisnar hefur afturhaldi
þessara landa tekizt að setja efst á dagskrá viðhald valda
og sérréttinda auðvaldsins, árásir á lífskjör alþýðunnar
allt það sem vant er að draga saman í hinu göbbelska slag-
orði um „baráttu gegn kommúnismanum". Eftir beinum
valdboðum Bandaríkjanna hefur verið reynt, t. d. í Frakk-
landi, að gera laun launþega nærri verðlaus með gífurleg-
■um verðhækkunum á nauðsynjavörum. Þegar verkalýður
landsins og aðrir launþegar reyna að verja lífsk^ör sín og
bæta sér upp' hluta af hinum óhóflegu verðhækkunum með
launahækkun eru öll kúgunartæki rikisvaldsins sett af stað
og reynt að þrælbinda verkalýðssamtökin með þvingunar-
lögum og hervaldi. Sósíaldemókratar Frakklands og fleiri
ianda láta Bandaríkjaauðvaldið nota sig sem þátttakendur
í þessum Hrunadansi. Þeir virðast ekkert hafá lært og engu
gleymt, kjósa samfylkingu við afturhaldsöflin, auðvalds-
flokka. Engir dollarar munu bæta Ramadiers, Blúm &
Co. upp þann álitshnekki sem slik afturhaldsþjonusta bak-
ar þeim meðal alþýðu, það sannar fylgishrun franska sos-
íaldemókrataflokksins.
BÆJARPOSTIRÍNÍNj
1. desember.
Á morgun er 1. desember.
Hinir þrjátíu og tveir rísa vænt
anlega snemma úr rekkju til
að fagna fullveldinu, og þeg-
ar þcir ganga út á meðal fólks-
ins verður tæplega séð á útliti
þeirra annað en að þeir séu
sannar þjóðhetjur og dygðum
prýddir ættjarðarvinir. En fólk
ið þekkir þessa 32 svikara og
gleymir ekki verkum þeirra.
Komandi kynslóðir íslendinga
munu lesa um þá í bókum og
heyra um þá í útvarpi. Börn
munu læra um þá i skólum og
fræðimenn munu semja um þá
ritgerðir, þar sem greint verð-
ur frá hvötum þessara óláns-
manna, þessara attaníossa
bandarísku auðvaldsseggjanna
sem eru nú að hefja merkið
er féll með Hitler og félögum
hans. Sumum hinna þrjátíu og
tveggja er þegar farið að verða
órótt, þeir vita að dómur þjóð-
ISÍiSiIiÍSiÉ
arinnar er fallinn og þeim verð
ur ekki bjargað. Á morgun
mimu þeir fagna fullveldinu, en
Keflavíkurflugvöllurinn mun
ekki hverfa úr hugum þeirra
eina einustu stund.
Fullveldi og dökk föt.
Hin prúða sveit, Heimdallur,
efnir til fullveldisfagnaðar í
Holsteini í kvöld, í dökkum föt-
um og stuttum kjólum. Jóhann
Hafstein ætlar að nudda sér
utan í Jón Sigurðsson og pabba
drengirnir ætla að klappa. Þar
verður lofsamlega getið hins'
mikla „engilsaxneska lýðræðis-
rikis'* sem veitti okkur að lok-
um frelsið. Frelsishetjan Haf-
stein mun tilkynna að sjálf-
stæðisbaráttunni hafi lokið 17.
júní 1944, og þingheimur mun
fagna. Að því búnu hefst sam-
feld dagskrá, þættir úr sjálf-
stæðisbaráttunni, allir á dökk-
um fötum, upplestur og söngur.
Fyrrverandi formaður stúdenta
ráðs ætlar að segja frá hvern-
ig stúdentar hafa hvílst í ró
og næði síðan sjálfstæðisbar-
áttunni lauk. Að lokum verða
drukknar sjálfstaríisveigar og
stiginn frelsisdans. Sjálfstæðis-
baráttu heimdellinga er lokið
með fullum sigri, ísland er orð-
in herstöð Bandaríkjanna.
Burt með Bandaríkja-
mennina.
Þjóðin krefst þess að Banda-
ríkjamemiirnir fari af Keflavík-
urflugvellinum, og nú verða all-
ir að sameinast um að landráða
samningnum verði sagt upp
strax og leyfilegt er. Svikarar
munu sameinast í baráttunni
fyrir því að samningurinn verði
framlengdur, og þeir munu ekki
spara blekkingar og lygar í
því sambandi. Á morgun fylkja
stúdentar liði og krefjast þes's
að verk hinna þrjátíu og
tveggja verði afmáð. Stúdent-
arnir vita líka að sjálfstæðis-
baráttunni er ekki lokið. Kjör-
orð morgundagsins verður:
Burt með Bandarikjamennina.
Stöðvun byggíngaiðnaðarins
Atvinnulíf og endurreisn Evrópulanda sem ekki hafa
farið inn á bandarísku leiðina er mjög á annan veg. Þar
sem þjóðirnar hafa borið gæfu til að láta einingu og raun-
venilega þjóðarheill ráða stefnunni, hefur tekizt þrauta-
Ktið að sigrast á eftirstríðsfyrirbærum eins og verðbolgu
«s; öðrum skyldum vandamálum. I stað afturhaldsarasa a
Framh. af 1. síðu
kvæma t. d. slíkan niðurskurð
hvað byggingarefni snertir, þá
er beinlínis verið vitandi vits
og að óþörfu að skapa atvinnu-
leysi í landinu og meina íslend-
ingum að bæta úr hinum ægi-
lega húsnæðisskorti, sem alþýða
manna býr við.
1945 var innflutningurinn á
sementi 43 þúsund tonn, verð-
verðmætið 7*/2 milljón króna
1946 var sementsinnflutningur-
inn 73 þúsund tonn, verðmætið
tæpar 12 milljónir króna og
fyrstu 9 mánuði þessa árs var
innflutningurinn 42 þús. tonn,
verðmætið 7Vs milljón króna.
Semontið er undirstaðan að öll-
um byggingaframkvæmdum
landsmanna og ekki er verð-
mæti þess svo mikið að þess-
vegna þurfi að spara innflutn-
inginn.
Hvað snertir vinnuafl við
Dyggingarvinnu, þá hafa bein-
línis verið gerðar ráðstafanir til
£>ess að afla nýrra tækja í
mjög stórum stíl, til þess að
geta afkastað miklu meira ;
byggingariðnaðinum með minna
mannskrafti en hingað til. Hin
stórvirka steypustöð er nú kom
ir. upp, fjöldi hrærivéla og
vörubíla hafa verið keyptir
til landsins og hverskonar önn-
ur tæki, til þess að létta þjóð-
inni það Grettistak, sem hún nú
er að lyfta að byggja yfir sig
alla á einni kjmslóð.
Og nú ætlar steinrunnin aft-
urhaldsklíka að leggja sina
dauðu hönd á þetta stórvirki
og stöðva það: láta vélarnar
og flutningatækin standa að-
gerðarlaus vegna sements-
skorts, láta byggingarverka-
menn og vörubílstjóra verða at-
vinnulausa, — og dæma þessa
menn og aðra til húsnæðisleys-
is, þó allt sé til: tækin vinnu-
aflið og erlendur gjaldeyrir,
til þess að byggja.
íslenzka þjóðin hefur áður
orðið að þola það ástand að
embættismannaklíka í umboði
erlends valds bannaði henni
allar bjargir. Þá voru hallir
byggðar erlendis meðan íslend-
ingar sultu í moldarkofum.
Nú ætlar „stórráð" amerísku
leppstjórnarinnar á íslandi að
hindra íslendinga í því að
byggja yfir húsnæðislausar
fjöldskyldur, á meðan reistar
eru í krafti lögbrota hallir fyrir
amerísk auðfélög suður á
Reykjanesi.
En íslenzka þjóðin hefur
ekki endurreist lýðveldi sitt til
þess að láta bjóða sér slíka
meðferð.
lífskjör alþýðunnar er það alþýðan sjálf sem mestu ræður
um stjórnarstefnuna og gengur með eldmóði og hrifningu
að nýsköpunarstarfi og endurreisn.
I löndunum sem eru að reyna. að fara bandarísku auð-
valdsleiðina er afturhaldið að gera síðustu tilraunina að
ráða þeim ríkjum í beinum f jandskap við verkalýðssamtök-
in. Veltur á miklu fyrir mannkynið allt hvort þar tekst enn
um hríð að bæla niður alþýðuna með grimmdarkúgun eins
og Hitler, Mússolini og lærisveinum þeirra tókst milli heims-
styrjaldanna. Þess vegna hafa átökin sem nú eru háð,
hörðust í Frakklandi, djúptæka þýðingu fyrir þróun Ev-
rópumála og alþjóðastjórnmála.
Fréttasendingar til
sjómanna
Framh. af 8. síðu.
fréttir frá Islandi eftir að siglt
hefur verið 2—3 sólarhringa
frá heimahöfn.
Telja má víst að á næstunni
fjölgi þeim mönnum mjög, sem
svo verður ástatt um, ef ekkert
er að gert, þar sem telja má víst
að hinir nýju og stóru togarar
verði að stunda veiðar langan
tíma árlega fjarri íslandi. Einn
ig fjölgar óðum þeim islenzk-
um skipum, sem sigla að stað-
aldri til fjarlægra landa, auk
hinna, sem sigla til nágranna-
landa. Það verður að teljast al-
veg óviðunandi að þessum mönn
um, sem vinna að framleiðslu-
störfum, fjarri heimalandi sinu
og heimilum, sé ekki gert mögu
legt að fylgjast með heiztu
fréttum lands síns og þeim
merkustu málum innlendum,
sem uppi eru á hverjum tíma.
Allar nágrannaþjóðir okkar
og yfirleitt öll menningarlönd,
senda sjómönnum sínum frétta
skeyti á stuttbylgjum á morse,
svo að hvar sem skip þessara
þjóða eru stödd í heiminum, á
hafi úti eða í höfn, fá þau skýr
ar en stuttorðar fréttir að heim
an og jafnsnemma og útvarps-
hlustendur í landi.
Við erum því eftirbátar ann-
arra þjóða í þessum efnum, en
úr því má auðveldlega bæta
strax án teljandi aukins kostn-
aðar, með því að sem fyrst
verði hafin fréttasending á
stuttbylgjum á morse.
Landssími íslands liefur
sendistöðvar og starfskrafta til
að senda skeytin út. Um borð í
skipunum eiai öll skilyrði til að
taka á móti skeytunum og birta
þau, og telja má líklegt að
fréttastofa útvarpsins tæki að
sér að semja skeytin, eða að
önnur heppileg leið yrði fundin
til að afla þeirra.