Þjóðviljinn - 04.01.1948, Blaðsíða 1
-13. árgangur.
SunnuílaRur 4. janúar 1948
2. tölublað.
ilkynning
Askriftargjald Þjóðviljans
hækkar frá 1. janúar þ. á. úr
kr. 8.00 í kr 10.00 á mánuði.
tJtgáfustjórnin.
sa
valdsitas
Franska stjómin neit-
ar að ræða samninginn
um Bandaríkjahjálp-
ina
Franski kommúnistaleiðtog-
inn Duclos sakaði frönsku
stjórnina um það að hafa leyft
Bandaríkjastjórn íhlutun um
innanlandsmál Frakklands í
samningum um „bráðabirgða
hjáipina" er undirritaður var
í París í fyrradag.
Krafðist Duclos þess að sanui
ingurinn yrði ræddur á þingi,
og hann birtur orðrétt. Fór ríic
isstjórnin unden í flæmingi og
felldi stjórnarliðið að taka mái-
ið á dagskrá þingsins í gær.
Við umræðurnar krafðist
Schuman traustsyfirlýsingar í
sambandi við atkvæðagreiðslu
um óvinsælustu greinar frv.,
stjómin teldi það vantraust ef
þær.yrðu felldar.
ítalía og Austurríki bundin
Samningur um „bráðabirgða-
hjálp“ Bandaríkjanna til Italíu
var undirritaður í Róm í gær
af forsætisráðherranum de
Gasperi og utanríkisráðherran-
um Sforza greifa fyrir hönd ít-
Framfcald á 7. síðu.
foouan
Shi&ruliðahr@i§fing eflist. Etefsiseeitir famstahersins heita
siórshotaliði. shriðdrehum eg hernaðmrfiugvéiuin í ridnr-
eigninni rið shierufinhhana
Morð tveggja spánskra verkalýðsleiðtoga*
rétt fyrir nýárið og þungir fangelsisdómar
yfir mörgum öðrum ættjarðarvinum hefur
enn á ný beint athygli heimsins að hinni blóð-
ugu kúgunarstjórn Francofasistanna á Spáni.
,,Þrá.tt fyrir hina ægilegu grimmdarstjórnj
heldur spanska alþýðan áfram hetjubaráttu'
sinni gegn fasismanum“, ritar spánski stjórn-i5
Sardagar blcssa upp við Salonika
og í Suður-Grikklandi
Lýðræðisherinn heldur velli við Konitsa
Frögnir frá örikklandi í gær herma að skæruliðasveit-
úr Lýðræðisherimin hafi gert harðar árásir á stöðvar
Suður-Grikklandi við
Við bíeii.n Kiikis, norður af Salonika, tókst skærulið-
ummi að eyðiloggja .jámbrautarstöð. Á bardagasvæðinu
egist her Aþenustjórnárinna r hafa
i í Suðui'-Grikkla ud i
„Refsisveitir fasistafcerjanna ferða.
fara um landið með alvæpni Samt hefur þeim ekki tekizt
eins og til hemaðaraðgerða, ’ að bæla niður mótspyrnuhreyf;j Stríðsæsingar ná há-
hafa stórskotalið og skriðdreka ingu aiþýðunnar, og liafa eink-
Attlee fiytur æsingaræðu gegn Sov-
étríkjunum
málamaðurinn Santiago Carillo í aðalmál-j Áþenustjómarinijar a tveim stöðum langt frá Konitsavíg-
gagn Kommúnistaflokks Spánar „Mundoj s^ynnum, noröur af Salonika og
Obrero“ sem nú er gefið út í París auk ólög-, borffj^ 7 ,bíl!!”-
legrar útgáfu á Spáni.
,,Landið lcgar í verkföllum. Skæruliðahreyf I *
ingin yerður stöðugt víðtækari í Levante,! j,firhiiI1(Mna og !lafa hrall(ilð ár4sTO i^srajðishersms.
Andalúsíu, Aragonía og miðfylkjunum fer:
stuðningur bænda við skæruliðana í vöxt.l . Þrátt .f^r tiHcynningar frá
Skæruliðarnir ráðast hvað eftir annað á mikil-j laHflarÍkíil 8611^0
vægar verksmiðjur og stjórnarstöðvar og refsi . um sé „gersigraður“, var tii-
sveitir FrancohersÍns“. ðFöð■ “ kynnt í gær að her hennar hafi
byrjað mikla hernaðaraðgerð er
miði að því að umkringja skæru
herinn á þessum vígstöðvum.
Jafnframt segir í tilkynning-
um Aþenustjórnarinnar að stór
skotalið skæruhersins í hæð-
unum norðan við Konitsa haldi
uppi ákafri stórskotahríð á að-
faraleiðir borgarinnar.
Stjórnin í Aþenu tilkynnti í
gærkvöid að í bardögunum á
Konitsavígstöðvunum hefðu 59
fallið, 200 særzt og 70 týnzt úr
liði hennar, en her Markosstjórn
ariimar hefði misst 500 menn
og um 1000 særzt.
Samkvæmt síðustu fréttum,
sem bárust áður en blaðið fór í
prentun má þó ráða að hemað-
araðstaða skæruliðanna er
miklu betri en stjórnin vill-vera
láta.
og nota flugvélar til könnunar-
marki
Bandariska flotamálaráðuneyt
ið hefur tilkyr.nt að sendar hafi
verið sveitir bandarísks land-
gönguliðs til Miðjarðarhaisms
og hafi þeir fyrst um smu að-
| gegn fasismanum, og ciga. sæti j ^etur á f.jórum herskipum.
J í þeim fulltrúar frá ýmsum | Eitt Jiessará herskipa á að
Furðuleg ummæli brezka forsætisráðherrans þjóðfélagsstéttum og með ólílc- Íara til grísku lmfnarliorgarinn
ar Pireus, og hafa fréttaritarar
frá Washington óspárt sctí
um sveitir herlögreglunnar beð-
ið mikið tjón i viðureigninni við
skæruliðana.
Um allt landið hafa verið
j myndaðar nefndir manna til að
i stjórna mótspyrnuhreyfingimni
,, ar stjórnmálaskoðanir, kom-
Attlee, torsæhsraöJiemi Bretlamls, flutti í gær un'arps- í . . . . . .. ,
[mimistar, sosialdemokratar,
ir ,
ræöu, og réðst þar á Sovétrikin og stjórnarfar þeirra, og^orgaraiegir lýðveldissinnar og 'þetta tiltæki Bandaríkjastjóvn-
taldi þau og nýju lýóræóisrílcin í ausíurtiluta álfimnar beilu '
þegna sína Iiinni verstu kúgun og harðrétti, stöðugt ykist
bilift milli hæstu og lægstu tekna sovétþegnacna, og þar
mætti enginn gagnrýna neitt, aðebis ein skoðun fengi að
heyrast. Forréttindi. einstakra stétta væru einnig að aukast
í Ho vétrík jumiin.
Hins vegar taldi Attlee að i
i
Bandaríkjunum. væri í'relsi ,ein.-(
staklingsins í heiðri liicft, þar! sömu braut, en þessi ræðá ci' i ingunni.
riliti pólitískt frelsi og mann-i mjög i stil MacDonalds, hins
ka.þólskir. En starfið sem mót-j ar í sanibund við liótainr banda
spyrnuhreyfingin vinnur á &ýnij ríslcra stjórnmáiamanna til ríkj
lega ekki upp á pallborðið hjá
erlendu sendiherrunum eða
fréttariturum á Spáni, og
hjálpa þeir Francostjórninni
kennt Attlee nóg til að hræða !með því að flytja ekki nema
haun frá. því að fara inn á ísem Jnhmstar fregnir af hreyf-
réttindi. En á efnahagssviðinu! fyrirlitna Júdasar brezku verka |
Framh. á 7. síðu.
og í Vestur-Ev-
væri hvorugt jietta, jwr*
væri þar kapítalismi er yili á- j lýðsfci'eyfingarinnar.
kaflega miklum eignaójöfnuði! j " ~ _
I Bretlandi
rópu
ríkti fcinh Lýðræðissinnaði sósí-
aLismþ og værf velferð lieimsins
undir því komin að sú tcgund
sósíalisma efldist!
Jafnfurðuleg ummæji ábyrgs
leiðtoga Verkamannaflokicsins
mtmu vart hafa. heyrzt síðan á
dögum MacDonalds, er einnig
var forsætirráðherra brezkra
sósíaldemókrata. Örlög Mae-
Donalds virðast ekki hafa
anna á BalkansUaga um „að-
gerðir“ et þau skyldn styð.ja
Markosstjórnina í Grikkiandi
eða riðurkenna hana.
Þjóðnýting brezkra
| járnbrauta fram-
kvæmd | Gíshison.
Um áramótin lagði brezkai i þá daga voru smærti og
j stjórnin eign sína á allar járnj f*rri blöó bór heldur en nú, en
-og aðrar; þó gengu nokkrir ficiri menn
Barma sjálfstætt
ríki frá deginum
í dag
Banua, hið mikla ríki Awstnr*
Indlausds,- lýslr ytir sjáifstæði
sínu og iullveWi í dag. Verðnr
landið lýðveldi og hefur hutnað j allt járnbi'autakerfið, sem er
því boði að verða samveldis- í mestu niðurníðslu, eins og
Blaðamannafélag fslands 50 ára
lílaðainannafélag íslamls var Htofnað fjrir 50 áriun
í dag, eða 4. janúar 1898.
Stofnemhir voru: Jón Ólaisson, Briet Irjamhéðinsdótt-
ii% Valdimar Asmumlssoí., líjörn Jónsson og 1‘orstelnn
brautir Bretlands
j eignir jámbrautaríélaganna,
sem þjóðnýttar haia verið
með lögum. Fimm manna
nefnd hefur verið sett yfir
laad Bretíands.
Framhald á 7. síðu
kolanámurnar, sem þjóðnýtt
ar voru í fyrra.
i félagið á næata fundi eítir
stofnfundinn.
1‘Vrsfa stjóm félagsins var
þannig skipuð að Jón Ólafsson
var for'maóur, Iwsteinn Gísla-
son ritari og Björn Jónsson
gjaldkeri. Fyrst voru venjulegn
haldnir fundir í iitlu lverbergi
uppi á lofti í iðnaðarmannahús
inu, en brátt komu upp de.ilur
innnn félagsins, cr' muau ;ulal-
lega' hafa risið út af • stafsotn-
ingu og' meiðyrðum og v-.irð af-
leiðing deilunnar sú au f-.Iagi i
hætti að starfa urn a!llaag-i
hríð, unz aftur var ha’di-J vJ
stað, — og voiiándi vhóv
hvorki meiðyrði né starsetnin®
því að fjörtjóni hér eftir.