Þjóðviljinn - 25.01.1948, Blaðsíða 4

4
Sunnudagur 25. janúar 1948.
ÞJÓÐV ll> JIN N
þlÓÐVILJINN
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn
Kitstjórar: Magnús Kjartansson, Sigur'ður Guðmundsson (áb.)
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason
Blaðamenn: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, JönasÁrnason
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja Skólavörðu-
stíg 19. — Sími 7500 (þrjár linur)
Áskriftaverð: kr. 30.00 á mánuði. — LausasöJuverð 50 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h. f.
Sósíalistafloidturinn, Þórsgötu 1 — Sími 7510 (þrjár línur)
Hvenær hefur það komið fyrir?
Hvenær hefur það komið fyrir að í Félagi íslenzkra
stói'kaupmanna væri borinn fram listi við stjómarkjör sem
hefðu þau málefni á dagskrá að draga úr ofsagróða heild-
salanna, skila aftur rangfengnum auði, og gefa stjórnar-
völdunum upp þau hundruð milljóna sem stolið hefur veriö
undan í erlendi i mynt? Hvenær hefur það komið fyrir í
Vinnuveitendafélagi íslands að borinn væri fram listi við
stjórnarkjör, sem berðist fyrir þeim málefnum að hækka
kaup og bæta kjör verkamanna? Hvenær hefur það komið
fyrir í Félagi islenzkra botnvörpuskipaeigenda að borinn
hafi vei-ið fram listi við stjóraarkjör sem héldi á loft þeim
hugsjónum að bæta kjör og aðbúnað sjóma.nna og koma á
12 stunda hvíldai’tíma á sólarhring? Hvenær iiefur það
komið fyrir í Fasteignaeigendafélaginu að borinn væri fram.
listi við stjómarkosningar sem héldi því fram að rétt væri
að lækka húsaleigu almennings, þó ekki væri nema um þau
10% sem felast í hinni frægu fyrirskipun stjórnarinnar?
Þannig mætti lengi spyi'ja um hin ýmsu félög auðstétt-
arinnar íslenzku, og svarið verður ævinlega á sömu lund.
Þetta hefur aldrei komið fyrir, og þetta mun aldrei koma
fyrir. 1 öllum þessum félögum snúast stjórnarkosningar um
það, hvernig hægt sé að auka og efla hagsmuni stéttarinnar,
um ný ráð til að auka gróðann.
í Dagsbrún, stéttarfélagi reykvískra verkamanna, ger-
ast hins vegar þau undur, að borinn er fram listi við stjóra-
arkjör sem hefur þá stefnuskrá að rýra kaup og kjör stétt-
arinnar, skerða hagsmuni verkamanna. Og er þó ólíku
saman að jafna um Dagsbrún og þau félög auðstéttarinnar
sem áður voru nefnd. Þau eru félög forréttindamanna, sem
sölsað hafa undir sig stórvægilegan hluta af þjóðarauði
og þjóðartekjum Islendinga á kostnað launþega, ekki sízt
verkamannanna í Dagsbrún. Hver einasti meðlimur þeirra
er staðráðinn í því að verja forréttindi sín með kjafti og
klóm, halda áfram arðráni sínu frá öllum almenningi, í
þeirra hópi er enginn sá maður til að hann vilji skila aftur
rangfengnum auði. En í félagi Dagsbrúnarmanna, þeirra
manna sem rændir eru veralegum hluta af þeim auði sem
þeir afia, eru til menn, sem bjóða sig fram til kjörs á þeirri
forsendu einni saman að þeir vilji sætta sig við síversnandi
kjör, og fúslega láta af höndum meira fé í fjárhirzlur auð-
stéttarinnar!
Þessi litli hópur manna., sem þó hefur reynzt nægilega
f jölmennur til að fylla heilan lista, mun fá hraklegar und-
irtektir verkamamia yfirleitt. Hins vegar hefur hann þegar
tryggt sér árnaðaróskir afturhaldsblaðanna, þeirra blaða
sem meðlimir heildsalafélagsuis, atvinnurekendafélagsins,
togaraeigendafélagsins og fasteigendafélagsins eiga, og
er það mjög að vonum. Meðlimir þessara félaga líta á þenn-
an lista sem sinn lista, ha-nn er borinn fram í þeirra þágu
en ekki verkamannanna í Dagsbrún. Þess vegna segir Vísir
að hann eigi vísan stuðning borgaraflokkanna og andstæð-
ingar hans; allur þorri verkamanna, séu bæði „lítt reyndir
og lítt greindir.“
Fulltrúar auðstéttarinnar vita mikið vel, að listi þeirra
mun aðeins safna litiu fj'igi. En þeir vilja samt reyna að
tvístra röðum verkamanna þó í litlu sé. Það vopn sem þeir
beita er að rejma cð flokka vcrkamenn eftir þjóðmálaskoð-
unum, draga þá í pólitíska dilka. Kauplækkanalistinn er kall-
aður „listi Alþýðuflokksins" og honum heitið fylgi „hinna
borgaraflokkanna". Listi einingannanna er hins vegar kall-
aður „kommúnistalisti", borinn fram samkvæmt fyrirskipun
frá Moskva og „fundargerð M“! En þessi hjákátlegi þvætt-
ingur mun veróa algerlega áhrifalaus. Allur þorri verka-
"jianna velur sér forustu í samræmi við hagsmuni sína og
Áætlanir hinna
óótskýrðu bókstafa
í útlöndum eru nú farnar að
birtast ýmsar áætlanir, sem
merktar eru óútskýrðum bók-
stöfum og gefa í engu eftir
beztu leynilögreglureyfurum
um spenning og dulrænt að-
dráttarafl. Virðuleg utanríkis-
ráðuneyti keppast um að lýsa
því yfir, að þau hafi enga á-
stæðu til að efast um raungildi
þessara áætlana, en hafa hins-
vegar ekki timi til að útskýra
fyrir fólkinu, hvernig þau hafi
uppgötvað hinn óttalega leynd
ardöm. Enda mundi slíkt ó-
þarfa fyrirhöfn. Fólkið á að
taka trúanleg orð síns utanrík-
isráðuneytis eiris og krakkamir
taka, trúanlegar sögumar um
Grýlu og Leppalúða.
★
Maður á ekki ....
Fyrr mætti nú vera, að krakk
arnir fæm að krefjast sannra
heimilda'fyrir því, að Grýla sé
raunverulega til og sé staðráð-j
in í að taka hvern þann krakka,
sem verða kann á vegi hennar,
sjóða hann í potti eta svo upp
til agna. Það á ekki að krefja
fullorðið fólk um heimildir fyr-
ir viðurkenndum Grýlusögum
og ekki heldur virðuleg utanrík
isráðuneyti um heimildir fyrir
sannleiksgildi dulrænna áætl-
ana.
★
„Áæthin Þ.“
Hér á íslandi var nýlega birt
áætlun. Að vísu felur hún ekki
í sér neinn samskonar spenning
né dulrænt aðdráttarafl leyni-
lögreglureyfaranna eins og á-
ætlanir þær, sem virðuleg ut-
anríkisráðuneyti í útlöndum
hafa verið að birta uppá síð-
kastið. Hún er meira að segja
eins ómýstisk staðreynd og það
að blaðið, sem þú hefur nú í
höndunum, lesandi góður, heit-
ir Þjóðviljinn.
Þetta er áætlunin að auka
áskrifendatölu Þjóðviljans um
1500 fyrir næstu áramót. Þetta
er áætlun Þjóðviljans, „áætlun
Þ.“
A
Hvensu langt framúr
áætlun?
Áætlun þessi er þegar vel á
veg kom'in og enginn efast um,
að settu marki verður náð
Spumingin er aðeins sú, hversu
langt stuðningsmenn blaðsins
fara framúr áætlun í áskrifenda
söfnuninni. Það eiga að vera
komnir 750 nýir áskrifendur
fyrir 1. maí. Hversvegna ekkii
að hafa þá t. d. 1000? Það eiga
að vera komnir 1500 nýir áskrif
endur fyrir áramót. Hvers-
vegna ekki að hafa þá t. d.
2000?
Eg er viss um það, lesandi
góður, að þú þekkir eitthvað af ■
fólki, sem áreiðanlega mundi
vilja gerast kaupendur að Þjóð
viljanum, en hefur bara ekki
komið því í verk. Hvemig væri
nú að nota sunnudagsfríið til
að heimsækja. þetta fólk og
taka við áskriftarbeiðni frá því?
Við skulum vinna vel og
sleitulaust að því, að „áætlun
Þ.“ komast sem lengst fram
úr settu marki.
★
Dagsbrúnarkosningarnar
Það standa jdir stjómarkosn
Harmoniknhijó»!eikar■í Anstur
bæjarbié
Bragi Hlíðberg efndi til hljóm
leika í Austurbæjarbíó s.l.
fimmtudagskvöld, en hann er
nýkominn heim frá Bandaríkj-
unum, þar sem hann stundaði
nám hjá frægum harmoniku-
kennara. Bragi var talinri meðal
beztu harmonikuleikara okkar
áður en hann fór vestur og ekki
hefur honum farið aftur við
námið. Tækni hans er allmikil
en brást þó stundum í erfiðustu
hlaupunum, má vera að tauga-
óstyrkur hafi valdið nokkru
um. Það er sjálfsagt enginn
leikur að sitja einsamall uppi
á senu með hljóðfærið í fang-
inu, en geta ekki leikið vegna
síðbúinna áheyrenda sem mjak-
ast fram og aftur um salinn
ráðvilltir í leit að sætum. Eftir
að leysast upp i einn allsherjar
spássértúr í 17. júní stíl. Fór þó
svo að lokum að menn settust
niður og fékk Bragi að halda
áfram nokkumveginn óáreittur
uppfrá því. Húsfyllir var og
létu áheyrendur óspart hrifn-
ingu sina í ljós. Varð Bragi að
leika nokkur aukalög og að
lokum bárust honum blóm.
Á efnisskrá vom 16 lög eft-
ir 16 höfunda, allt frá Bach til
Ellingtons. Braga tókst bezt
upp í sígaunalögum, þar gafst
honum tækif. til að „þenja nikk
una“ af hjartans list. Einnig
var gaman að hinum fræga út-
varpsforleik Suppés, Skáldi og
Bónda. Aftur á móti er liæpið
að leika hina gömlu meistara á
harmoniku ,einkum Chopin.
Hann hefur verið kallaður sá.l
hlýtur að
þriðja lagio var engu líkara en
að konsertinn væri um það bil píanósins og sú sál
stéttar sinnar án tillits til ágreinings um ýmis þjóðmál. Ein-
mitt þess vegna mun A-listinn, Iisti einingarmanna, hljóta
yfirgnæfandi atkvæðamagn, en sprengilistinn, listi auð-
stéttarinnar, fá hraklegá útreið sem honum ber.
ingar í Dagsbrún, og þeim lýk-
ur kl. 11 í kvöld. Kosið er um
2 lista. Annar þeirra er skipað-
ur mönnum, sem ávallt hafa bar
izt ótrauðir fyrir bættum kjör-
um verkamanna. Hinn listinn
er skipaður mönnum ,sem bein-
línis hafa fengið skipun um það
frá húsbændum sínum í herbúð -
um afturhaldsins að svíkja mál-
stað verkamanna og berjast
fyrir skerðingu á kjörum þeirra.
Og menn þessir eru hlýðnir
húsbændum sínum.
Stuðningsmenn fyrri listans
hafa að markmiði djarfa sókn
í verkalýðsmálum, stuðnings-
menn seinni listans hafa að
markmiði huglaust vndanhald f
verkalýðsmálum.
A
Getur aðeins farið á
einn veg, en ....
Þegar nú Dagsbrúnarmenn
greiða atkvæði með A-listanum
leggja þeir áherzlu á að þeir
eru sér fyllilega meðvitandi um
mátt og réttindi stéttar sinnar
og samtaka. Með því að greiða
B-listanum atkv., væru þeir að
gefa yfirlýsingu um, að þeir
teldu samtök sín máttlaus, þeir
væi'u að beygja sig í auðmýkt
fyrir ofríki afturhaldsins. Auð
vitað geta þessar kosningar í
Dagsbrún ekki farið nema á
ehm veg. Sigur A-listans hlýt-
ur a.ð verða glæsilegur, — svo
mikíll er félagslegur þroski
reykviskra verkamanna. En
verkamenn verða að minnast
þess, að þeim mun fleiri atkvæði
sem A-listinn fær og þeim mun
færri sem B-listinn fær, þeim
mun einarðlegri andstöðu lýsa
þeir við þrælalög Stefáns Jó-
hanns.
Þessvegna, Dagsbrúnarmenn,
er mikið undir því komið, að þið
neytið allir atkvæðisréttar ykk
ar. Munið, að kosningunum lýk-
ur kl. 11 í kvold.
verða fyrir mis|ijTmingum í búk
harmonikkunnar. Einna verstir
eru þó búningarnir sem harm-
oniku-raddsetjarar klæða gamla
húsganga (Sole Mio, Stardust
o. fl.). Það eru margþvældar
smekkleysur, til þess eins gerö-
ar að sýna fingrafimi spilarans
og eru skyídari leikfimi en
músik. Nú ku vera uppi hrevf-
ing harmonikumanna og er til-
gangurinn að auka á virðuleik
hannonikkunnar og skipa lienni
á bekk með viðurkenndum hljóð
færum. Raddsetjaramir mega
vanda sig betur ef sú tilraun á
ekki að mistakast.
Eins og fyrr segir var efnis-
skráin fjölbreytt, cn það vorú
| áreiðanlega fleiri en undirritað-
I ur sem spurðu: Því leikur Bragi
ekki nokkra gamla og góða
polka, mazurka og skottissa?
JMÁ.
Kveniia<ieild Slysavarnafélags
ins heldur skemmtifund í Tjarn
arcafé á morgun og hefst hann
kl. 8.30 e. h. Lesið nánar í aug-
lýsingu í blaðinu.
Barðstrendingafélagið heldur
aðalfund sinn á morgun, mánu-
dagiftn 26. janúar kl. 8 sd.
LelkiélagíA sýTiir Einu sinni
var í kvöld kl. 8 í Iðnó.