Þjóðviljinn - 10.06.1948, Blaðsíða 8

Einvígisíundurinn í Kefiavík:
í *
Markviss ádeiia hiana ungu sésíal-
ista á framferði ASþýðuflokksins
Atvimuipólífcusnimm Melga Sæm. og Fdðfinni ÓL
gekfc að vonum eríiðlega að verja gerðir flokks síes
Eins og kunnugt er höfðu [>eir Heigi Sæmundsson og Frið-
‘J innur Ölafsson fengið áskorun um að mæta til umræðufundar
i Kcflavík, þar sem rædd yrðu innlend og erlend stjórnmál. Á-
skorunin kom frá þeim Sigurði Brynjólfssyni, verkamanni, og
Sigurbirni Ketilssyni, skólastjóra, en þeim hafði að mestu verið
vamað máls á fundi ungkrata í Keflavík fyrir rúmum hálfum
mánuði. Helgi og Friðfinnur tóku áskorunhmi og fóru fraiu rök-
ræður mflli þessara fjögurra mauna á fjölmennum fundi í
Iveflavík í fyrrakvöld.
Fundur þessi var haldinn :
Ungmennafé 1 agshúsinu og hófst
kl. 8,45. Aðsóknin var svo mikil,
að margir urðu að standa.
Hér kom enn glöggt í Ijós,
Siversu magnlaus og fáimkend
öll vöm ungkrata verður, þegar
þeir eign í höggi við unga sós-
íalista. Það er rauuar ekki vörn
það er flótti — flótti frá stað-
reyndum, tilraunir til að leiða
hjá sér umræður um öll þau
málefni, sem mestu varða.
Örlög Alþýðuflokksins
í ræðum sínum röktu þeir
Sigurður og Sigurbjöm þróun
stjómmála hér á landi og þátt
Alþýðuflokksins í þeirri þróun,
sýndu með dæmum, hvernig nú
verandi fomstumenn þessa
flokks hafa stöðugt gengið
■ engra í að svívirða fyrri sögu
hans með skilyrðislausri þjönk
un við auðvald og afturhaid
landsins, þar til nú síðast að
FjárhagsráS
sveikst um að
veita iniileuda
SÍHaÍSlM! inn-
■ p
I
Á aðalfundi verzlunarráðsins
I'lutti formaður fjárhagsráðs
ræðu um innlenda iðnaðiun og
fór þar fögrum orðum uin erf-
iðleika hans eg samdrátt — og
eklti síður hitt hve duglegt fjái
hagsráð hefði verið að rannsaki
hv«rs haim væri megnugur.
Ujtplýsti hann að með fullum
afköstum þýrfti iðnaðurinn ÍO
Jiús. manna starfslíð.
Ilitt mun hann hafa verið í'á-
orðari um að erfiðleikar iðnað-
arins stafa fyrst og i'remst af
|>ví að íjárhagsráð sveikst u :n
j»að hlutverk sem }»ví var ætlað:
að sjá iðnaðinum, strax í fyrra,
fyrir nauðsynlegum inakaupa-
leyfum á hráefnum til þessa
árs.
Vegna þess að í'járhagsráð
brást þessari skyláu siimi heíur
iðnaðuriim ekki fengið hráefni
í tæka tíð, og þess vegna vaní-
ar nú ýmsar þær vörur sem iiin-
íMidi iðnaðuriim er fær um a5
ájá iauásmönnum fyrir.
þeir höfðu forgöngu um mynd-
un þeirrar stjómar, sem einna
afturhaldssömust hefur verið á
íslandi, stjórnar sem sett
hefur sér það höfuð-
markmið að rýra kjör allr-
ar alþýðu til að auðstéttin megi
halda áfram að lifa í vellysting-
um praktuglcga.
Erfið vörn atvinnupólitíkusana
Atvinnupólitíkusunum Helgi
Sæm. og Friðfinni gekk að von-
um erfiðlega að verja flokk
sinn fyrir ádeilum þessara ungu
sósíalista. Helgi Sæm. lék sinn
vanalega grínþátt og fólk skelli-
hló — báðir töldu sér þau vopu
heppilegust til að verja Alþýðu-
flokkinn á íslandi að svívirða
alþýðuríkin í Auscur-Evrópu. —
Stöku sinnum tókst þó að balda
þeim á heimavígstöðVum.
Þeir Sigurður og Sigurbjöm
spurðu, hvort Alþýðuflokkut-
inn mundi beita sér fyrir frek-
ari kjaraskerðingu alþýðunnar.
Hinir töldu, að slíkt kynni að
verða nauðsynlegt til að
„bjarga atvinnuvegunum". Sós-
íalistar spurðu, hvort Alþýðu-
flokkurinn mundi telja frekari
tollakækkanir til hagsbóta fyrir
alþýðu. Friðfinnur taldi að tolla
bæklcanir gætu reynzt hin
mesta blessun fynr alþýðuna. -
Endilega MarshaH-lán
■
Sósíalistar spurðu, hvers
vegna íslendingar þyrftu að
binda sig á bandarískan skulda
kiafa með Marshall-láni, þeg-
ar vitað er, að íslenzkar inn-
stæður í Bandaríkjunum nema
margfaldri þeirri upphæð, scm
Marshall-áætlunin gerir ráð fyr-
ir íslendingum til liaftda. Vitn-
uðu þeir í Jiessu sambandi til
ummæla þerra, sem Herman.i
Tónasson, meðlimur fjárhags-
ráðs, viðliafði á fundi í Horna-
í'yrir fyrir skemmstu. Hermann
gat Jsess þar, að þegar væri feng
in vissa fyrir 120—130 millj.
innstæðum íslendinga í Banda-
ríkjunum. Friðfinnur lýsti þenn
an meðlim fjárhagsráðs óbeint
ósannindamanna með því að
segja, að engin vissa væri feng-
in fyrir neinum slíkum innstæð
um. Taldi hann bráðnauðsyn-
legt að taka Marshall-lán, svj
að þjóðin gæti lifað sómasam-
lega í landinu.
Helgi segir háskan mestan
frá hægri
Margt athyglisvert kom fram
Framhald á 7. síðu
Svíar sigruðu
Fram m&ð 5
mörkum'gegn 2
Djurgárden lélc hér sinn
fyrsta ieik í gærkvöld við Fram
og vann með 5:2 eftir jafnan
fyrri hálfleik, en Fram hafði
ekki úthaid í þeim síðari.
Fyrri hálfleikur var jafn, en
endaði þó 2:1 fyrir Svía. Fram
jafnar á vítisspyrnu í byrjun
síðari hálfleiks 2:2; en úr því
fer heldur að halla á Fram og
Svíar ná leiknum meira og
meira á sinar hendur og gera
þriðja markið á 23. mín.
Þegar svo 5 mín eru eftir af
leik kemur 4. markið og tveirn
mín síðar kemur 5. markið.
Sýndu Svíar í þessum hluta
leiksins oft góð tilþrif.
Formaður KSl bauð gestina
velkomna. Fararstjóri Svíanna.
ávarpaði líka leikmenn og á-
horfendur og heyi’ðust nú ræð-
ur-nar vel í stúkuaa, því hátal-
arar voru þar komnir.
Verður nánar sagt frá þess-
um leik í Iþróttasíðunni á morg-
un.
IOÐVILJ
lane Eyre á ís-
siýfas bækiar fsá
Nýlega kom út í íslenzkri þýð
ingu hin heimsfræga skáldsaga
Jane Eyre eftir ensku skáldkon
ima Chorlotte Bronte, en hún
og systir hennar voru með á-
gætustu skáldsagnahöfundum
nítjándu aldarinnar. Jane Eyre
er frægust þeirra (önnur en
Wuthering Heights eftir
Emly Bronte). Hafa þær báðar
verið kvikmyndaðar og unmð
ekki síður hylli skáldsagnales-
enda og kvikmyndahúsagesta á
ingarnar á 7. síðu.
Stofnþing landssambands framhalds-
skólakennara hefs! feér 17. júní
hlte em nú stasSandi 92 ísamhaldsskólar
Ákveðið er að stofnþing landssambands franihaldsskóla-
kennara hefjist hér í bænum fimmtudaginn 17. júní og er ráð-
gert að það standi í 3—4 daga.
Alls eru nú 92 framhaldsskólar í landinu.
Félag framhaldsskólakennara
í Reykjavík ákvað í vetur að
beita sér fyrir stofnun lands-
sambands lcennara fi’amhalds-
skóla. Félagið kaus þriggja
manna nef.i d til að hrinda mál-
inu í framkvæmd, og hefur hún
skrifað kennurum framhalds-
skóla, sem til náðist, um mál
þetta, óskað eftir fulltrúakjöri
og þátttöku í sambandinu.
Framhaldsskólum hefur fjölg
að mjög hér á landi síðustu ár
og aðsókn stóraukizt. Nýju
fræðslulögin, sem sett voru
1946, hafa ráðið hér miklu, en
segja má, að þau séu bein af-
leiðing af auknu kröfum almenn
ings um greiðan aðgang að al-
mennri menntun. Við lok þessa
skólaárs eru taldir þessir fram-
haldsskólar í landinu: 2 mennta
skólar, 7 sérskólar í Reykjavík,
11 gagnfræðaskólar bæja, 7
Á aðalfundi verzlunarráðs Is-
lands í fyrradag voru m. a. til-
kynnt úrslit stjómarkosningar.
Þrír menn áttu að ganga úr
stjóminni og va„’ einn þeirra
endurkosinn, en hinir tveir.
Haraldur Ámason og Sveinn
M. Sveinsson féllu, en náðu báð-
ir kosningu í varastjórn.
veikinnar sé m stifeiii
Alit bendir til þess að út-j ur farið með börn sín án þess
breiðsla bamaveiidnnar hafi nú; að panta bólusetningu fyrir-
verið stöðvnð, sagði Páll Sig-
urðsson læknir, þegar Þjóðvilj-
inn átti taJ vrið liaim í gær.
Eíiki hafa sýkzt fleiri börn en
>an þrjú er veiktust um s.l.
'ielgi, og taldi hanu því ekid
.erulega ástæðu fyrir fólk að
vera mjög óttaslegið út af veik-
ianL
Þá kvað hann ennfremur ao
bólusetning nú komi að litlu
haldi, þar sem margar vikur
taki að mynda móteitui’ gegn
veikinni, en bólusetningu yiði
haldio áfram og ailur Ciii 'uœ
að ncgilegt bíluefni vswfi rkki
fyrir hendi sé á::tæðuiaus.

Bólusetningin fer fram í
Ailsturbæjarbamaskólanum frá
kl. 10—12 árdegis, og í Mela-
skólanum.
Það hefur valdið fólki töíu-
verðum óþægindum að það hef-
fram, og ekki getað fengið af-
greiðslu. Auk þess er það mjög
varhugavert að hrúga saman
tugum barna á biðstofum.
Fólk ætti því alls ekki að
fara með börn sín til bóluset'n-
ingar nema að hafa hringt áður
í síma 2781 og pantað bó’u-
setningu. Hringja þarf milli
lti. 9 og 10 árdegis og finnst
mörgum það stuttur og óhent-
ugur tími og myndi það mæl-
ast vel fyrir ef timinn væri
lengdur.
Kom veikin
Irá Þýíkalaads?
Vegna orðrómsins í bænum
um að veikin hefði borizt hing-
að frá Þýskalandi spui’ði Þjóð-
viljinn fulltrúa héraðslælmis.
Kvað haön það aðeins grim og
engin vissa hefði enn fengizt
fyrir því hvaðan veikin hefði
borizt.
héraðsgagnfræðaskólar, 13 hús-
mæðraskólar, 2 bændaskólar,
15 iðnskóiar, 2 íþróttaskólar og
33 unglingaskólar. Þessi f jöldi
framhaldsskóla sýnir, að mtkil
þörf er náins samstarfs kenn-
ai’a þeirra, svo að árangm’ verði
jafnan í sem fyllstu samræmi
við það, sem bezt þykir henta.
Mark Félags framhaldsskóla-
kennara í Reykjavík er, að all-
ir þessir skólar vinni saman. að
sameiginlegum áhugamálum,
en skipi sér svo í deildir eftir
sérmálum sínum. Það verður
eitt verkefni stofnþingsins að
móta þann starfgnmdvöll.
Engum er ljúfara og skyld-
ara en kennurum að reyna með
samtökum að vinna að endur-
bótum á menntun og uppeldi
æskulýðsins.
Barnaskólakiennarar hafa
sýnt skilning sinn á þessu, og
samtök þeirra eru sextug á
þessu ári. Nýju fræðslulögin
færa skólaskylduna að nokkru
til framhaldsskólanna, svo að
ábyrgð þeirra eykst með ári
hverju. Hinir frjálsu framhalds
skólar, svo sem iðnskólar, hús-
mæðraskólar og aðrir sérskól-
ar, byggja starf sitt á þeim
grundvelli, sem skyldunámið
leggur. Þess vegna er sjálfsagt,
að sérskólarnir fylgist með í
samtökum hinna, þótt séi-svið
þeirra marki þeim leiðir að
nokkru.
Þátttaka í landssamtökum
framhaldsskólanna verður
væntanlega almenn þegar í
byrjun. Ýmsir skólar hafa þeg-
ar tilkynnt þátttöku, og væntir
nefndin, að aðrir geri það hið
fyrsta. Nefndin vill taka það
fram, að margir unglmgaskól-
ar hafa ekki fengið sérstök
fmidarboð. Orsök þess er sú, að
nefndin gat eldd fengið upplýs-
ingar um þá fyrr en nú í vor.
Hinsvegar er þess vænzt, að
þeir sendi einnig fulltrúa á
stofnþingið, ef því verður við
komið.
Höfuðverkefni stofnþings
kennarasambandsins er auðvit-
að að móta skipulag og starfs-
hætti þess, en jafnliliða mun
þingið mótast af framtíðarverk
efnum þess. Þannig hefst þing-
með erindi fræðslumálastjóra,
Helga Elíassonar, um framkv.
nýju fræðslulaganna, — og dr.
Matthías Jónasson flytur erindi
um uppeldishlutverk framhalds
skólanna.
Stjórn Félags framhaldsskóla
kennara í Reykjavík er skipuð
þessum mönnum: fonn. dr. Jón
Gíslason, rit. Sigurðiu* Ingi-
mundarson og gjaldkeri mag-
istir Skúli Þórðarson.