Þjóðviljinn - 13.08.1948, Blaðsíða 7

Föstudagur 13. ágúst 1948.
ÞJÖÐVILJINN
7
áftakúgun
Algjört þrælahaWsástand gagnvart
negrum' í Sn8vestur -Áfríku
' Lalíð Succ'ess '(ALIÍ).
Sámbahdsríki Suður-Afríku, sem hefur í gií«Ii slík k&gun-
arlög gagnvart hinum svarta kynþætti, að dæmi slíks finnast
eliltí í Bandaríkj'unum, jafn vel ekld í Missisippi, hefur nú hlotið
opinbera álværu hér á vcttvangi SÞ fyrir aJgjöra þrælahaidsaf-
stöðu til negranna í Suðvcstur-Afríku, en þeir eru 90% íbúanna
þar.
fram, ao einungis 10% af fjár-
Fasteignir
Ef þér þurfíð að kaupa eða
eelja fasteign, bíla eða saip, þá
talið fyrst við okkur. Viðtals-
tími 9—-S. alla virka daga Á öðr
u» tíma eftir. samkomuiagi •
.Éaáieignasöiömfðstöðin
Lækjargötu 10 B, — Sími 6530.
S 6 6
Daglega ný egg scðin og hrá
Eaffisalan HafnarstrsdJ 16.
Logíræðisgar
Áki Jaköbsson og Kristján
Eiríksscn, Klapparstíg 16,
hsð. — Sími 1453.
Ragnar ölafsson hæsfcaréttar-
lögmaður og löggiltúr endur
ekoðandi, Vonarstræti 12. Simi
5999.
Saafniðarhért
Slysavarnafélags Islands kaupa
flestir , fást, hjá slysavarna-
deildum um allt land. í Reykja-
vík afgreidd í síma 4897.
JSnsgSgn - harliaaafialloi
Kauputn cg seljuin ný og notuð
húsgögn, karlmannaföt og
jnsrgfc fleira. Sækjum — sénd
önu
SÖL88&ÁLÍNN
Klapparstíg 11. — Sími 2928
IHlartuslrar
Kaapum hréinar ullartuskur
Öaldursgötu 30.
Jtenord
Búdlnqs
duft
Sovétborgari
Framhald af 1. síðu.
lögreglimnar, sem ennfremur
heldur því fram, að kennslukon-
an.hafi í gær hent sér út urrt
glugga á f jórðu hæð ræðismanns
bústaðarins, en verið borin iru
í húsið aftur. ■— BandariíUca
lögreglan krafðist í gær að hún
mætti fyrir retti, þar sem húu
átti að bera vitni í einu móður-
sýkismálinu,. sem nú er háð i
Bandarikjunum til að sverta
Sóvétríkin. Ræðismaðurinn neit
aði kröfu lögreglunnar og mót-
mælti henni við utanríkisráðu-
neytið.
K.Ringar, núverandi og tilvon
andi, þann 16.8. (næsta mánu-
dag.) hefst námskeið í frjálr;-
um íþróttum. Það stendur yfír
í 1 mánuð og verður bæði fyrir
drehgi og stúlkur. " . . - ’
»•" •_-•'* ■'
* ' • « * . • t , *;
Kennstutaila.
Drengir: mánud., miðvikud.
og föstúd. kl; 6—7 e. h;
Stúlkúr: Þriðjud., fimmtud.
kl, 6—-7 e. h. og sunnudaga kii
10—12 f. h.
Kennari verður Bénedtkt
Jakobsson, en a-uk þess muriu
beztu íþróttamenn K.R. aðstoða
við kennsluna. Námskeiðið fex
fram á íþróttavellinum ög skulu
væntanlegir nemendur láta inn-
nta sig á-fyrstu æfingum sam-
kvæmt. kennslutöflunni.
Frjálsíþréttaiieftid K.S.
Fxmmh. af 3. síðu
P lGr P 2H
P 3T P 4L
P 4H P 4S
P 5T P 5H
P 5Gr P 6Gr
P P P
Austur vinnur. sex grönd,
ísland + .99Q og'gaf þetta spii
íslendingum 8 mateh-points.
Geta skal þoss að 4 Sp. er
spuraarsögn og A. gefur þá
upp Tígul ás og spaoa kong, en
þá segir V. aðeíns 5 Hj. vegna
þess að hann treystir sér ekki
til að segja 6 Hj, Austur segir
þá 5 Grönd og æt.Iar Vestur
að skilja það sem aukastyrk,
sem hanh og gerir og segir
því s>ex Grönd. Þótti þetta spx!
mjög vil sagt og spilao.
N.
BIokMng ©g þökking
FramhaJd af 8. síðu-
ir eru í einni ,,bamatrú“ scrr.
þeir telja heilaga og er hjá sum
úm svo viðkvæm að hún þolir
enga snertingu. Aðrir munu
segja að það sé óðs rnanns axði
af lækni að skrifa um guðfræði-
leg efni sem liann hafi ekkert
vit á. Gegn slíkum mótbárvnx
vil ég minna á þá staðreynd, .ið
ýrasii‘ óprestlærðir menn hafa
skrifað bækur til að vegsama.
trúna, þar sem engar hcimildir
hafa verið notaðar a.ðrax- en tii-
finningar þeirra sjálfra og bíbii
an, og minnist ég þess ekki að
vxð slíkum ritum hafi verið am-
azt af kirkjxmnar mönnum. ....
„En fyrir þá sem ungir eru og
ekki haldnir neinum hleypidóxn
um um guði, menn né málefai
en vilja kynna sé, frá sjónarmiði
mannsins sem hugsar meira en
liann trúir, hver áhrif kirkján
hefur haft á andlegan þroskafer
il mannkynsins, eins og þau
koma efagjörnum manni fyrix
sjónir, ætti þessi bók að gelo
vakið einhverja til umhugsunn-
ar.“ •
Fru.mh. af 8. síðu.
átökin í sósíaldemókrataflokkn-
um. Um hægrikratana sem vik-
ið var úr flokknum á síðasta
flokksþin-gi segir hann:
„Það voru mjög fáir sem
fylgdu skoðunum þeirra. Morg-
an Philip hef.ur fyrir hönd
Vérkamánnaflokksins- gefið yf-
iriýáingu um „áð þeii:;hafi not-
ið stuonings aiítri iýðrceðislegra
sósíalista í Ungverjalandi," en
það er algerk-ga andstætt sann-
leikanum. Það var hvorki um
að ræða „pólitískar ofsóknir“
eða „fangelsanir“ aðeins var,
nokkrum mönnunx ' vikið úr
• - ■ i
flokknum. Saméining flokkanna
beggja vakti eindæma hiifn-
ingu um allt land. Það var eng-
inn sem tárafelldi vegna hægi’i
leiðtoganna sem höfðu gert sig
seka um margháttaðar slcekkj-
ur og vitleysur . ..“
Þeir fylgdu fyrirmælum
úr vestri
Hargrave heldur áfram:
„Þeir höfðu rnngt fyrir sér
þegar þeir héidu því fram að
það lýðræðisform, sem hefur
þróazt í Bretlandi í meira en
200 ár, væri hægt að innleiða
í Ungverjalandi á þrem árum.
Þeim skjátlaðist einnig við að
meta tilgang vesturveldaxina
þegar þau hvöttu þá til að
„snúast gegn yfii*ráðum lcom-
múnista." Þeir skildu ekki ao
slík fyrirmæli að vestan voru
sett fram í því skyni að i'júfa
samband Ungvci'jaiands við
Sovétríkin og til þess að ltoma.
á innanlandsólgu í Ungverja-
lanai.“
— Olymplaleibararali
Framhaid af 3. síðu
51,1. Kúluvarp W. M. Thompson
Bandar., 17,12 (16,20). Kringlu-
kast A. Consolini, ítalía, 52,73
(50,48). 10000 m. ganga J. Mika
elsen, Svíþ. 45,13,2.
í frjálsíþróttum kvenna voxu
þessi met sett:
80 m. grindahl. Fanney Blaxxk-
ers-Kohen, Holl., og Maureen •
Gi’ander, England, báöar á 11,2
(11,6). Langstökk V. Gyarmati,
Ungverjal., 5,65,5. Kúluvarp:
Micheline Ostenneyer, Frakkl.,
13,75 (ný grein). Spjótkast: H.
Baume, Austun'íki, 45,57
(45,18). Hástökk: Aun Coach-
man 1,68 (1,65). Dorothy Tay-
lor, England, stökk líka 1,68.
Sundmet:
100 m. frjáls aðferð: Walter
Riis, Bandar., 57,3 (57,5). 400
m. frjáls aðf.: Smith, Bandar.,
4,41 (4,44,5). 800 m. boðsund,
nýtt heimsmet og Olympíumet,
sveit Bandar., 8,46 (8,51,4).
200 m. bringusund: 2,39,3, sett
af J. VenJeur, Bandar., (2,41,o).
Konur:
100 m.baksund: Karen M.
Horup, Danm., 1,14,4 (1,16 6) .
400 m. boðsund: sveit Bandar.
4,29,4 (4,36,0). 400 m. frjáls
aðferð: Ann Curtis, Bandar.
5,17,8 (5,26,4).
Ákæran var lögð fyx-ir Verxxd
arsvEsðanefnd SÞ af banda-
ríska fulltníanum Francis B.
Sayre og fulltrúum noklcurra
annari-a ríkja. Sovétfulltrúinn
Semyon ' Tsaxapkiri krafðist
þess jafnvel, að SÞ lýstu ógild
yíirráð Suður-Afríku-stjómar
ýfir Suðvestur-Afríku, á þeii’ri
forsendu, að stjóm Suður-Af-
ríku hlaut umboðsstjóm sína í
Suðvestur-Afríku með úrskurði
Þjóðabandalagsins, en þann úr-
skui'ð hafa SÞ aldrei viður-
kennt opinberlega.
Daglamx náuiumanna
sem svarar 1,04 L:.r. _
Áður en þessar xxmræður hóf-
ust, hafði stjóm Suðiu'-Afríku
•sjálf viðurkenut ýmsa alvar-
lega misbresti á umboðsstjóm
sinni í SuðurAfriku. Þetta við-
ui'kenndi lxún í skjalfestu svari
við ýmsum spumingum, sem
SÞ höfou iagt fyrir hana. Hún
viðurkenndi, að iaun verka-
manna í Suðvestur-Afriku
væru á dag sem svarar kr. 1,04,
en í Suður-Aíi'íku væru þau
sem svarar kr. 3,25. Negrarnir
verða þarna að þola algjöra
lcúgim. Þeir hafa engin áhrif
um stjóm landsins, og stjórn
Suður-Afríku hefur „engin á-
form“ um að gera þeim siíkt
fæi't. Lög Suðvestiu’-Afríku
leyfa engin verkaiýðssamtök
nokkurrar tegundar,- hvorki
•svartra' manna né hvítra. Hvað
onertir menntun má nefna sem
dæmi, að síðan 1919 hafa að-
eins tveir negrar gengið gegn
um gagnfræðaskóla, og þeir
gerðu það algjörlega á eigin
lcostnað.
Hinir hvítu hrekja negr-
ana af frjósamasta landlna
I álcæru sinni hált Sayre þvi
Framh. á 7. síðu
að visu veitt fjárfestingarleyfi
til kaupa á þeim, en Vioskipta-
nefnd hinsvegar ekki ti’eyst sér
til að veita leyíi enn sem kom-
ið væri, en haft góð orð um ao
gera það. * i
Þegar fratnkvæmdum þess-
mn vexour lokið eykst heita-
vatnið til bæjarins að einum
fimmta hluta, en það mun
spax-a um 8 þús. tonn af kolum
á ári.
lögum Suðvestur-Afríku kæmu
að notum fyrir negrana, sem
eru 9/10 hlutar íbúanna og
framleiða .90% auðmagnsins.
Hinir hvítu, sem eru aðeins
1/10 hluti íbuanna, hafa söis-
að xmdir sig 58% alls landrým-
is þama, síðan stjóm Suður-
Afríku tók við landinu, en hin-
ir innfæddu liafa verið hraktir
út á hi'jóstrug og nytjalítil
landsvæði. Framlag ríkisins til
skólagöngu hvers hvíts barns
nemur um 140 doiluruni á ári,
en til hvers svarts bams, sem
á annað borð vei'ður skóla að-
njótandi, nemur þetta framlag
aðeixxs 40 doilurum; — en það
eru aðeins sárafá negrabörn,
sem nokkurntíma koma í skóla.
WMsöíí fossijéri aSþjóSa-
slsrilstelyi skáta helðm
fyrirlestsa fyrir skáta
Akveðið hefur veiáð að Wil-
son æðsíi maður skátahreyfiixg-
arinnar í heimixium haldi tvo
fyriríesfcra fyrir skátaforingja
á' föstudagskvöld í Skáljahoimll-
inu í Reykjavík.
Fyrst talar hann við flokka-
foringja (það ei'u yngstu for-
ingjamir) um mikiivægi flokka
kerfisins og ábyrgð flokksfor-
mgjans. Baden Powell lagði allt
af aðaláherzluna á flokksstarf-
ið og þau þroskandi áhrif, sern
það hefur. Hann talaði alltaf
um flokkakerfið, sem eina
starfskerfi skátanna. Wilson
var náxiasti samverkamaður
Baden Powell í tugi ára og er
kunnugastur allra hugmyndum
stofnanda skátahreyfingarinn-
ar. — Enginn flokksforingi má
missa af þessum fyrirlestri,
sem hefst kl. 8 á föstudags-
kvöld. Fyrirlesturinn verður
þýddur á íslenzku jafnóðum. 1
lok fundarins verður sýnd
skátamynd frá Jamboree í
Frakklandi 1947.
Síðar eða kl. 9 um kvöldið
í'æðir Wilson við æðri skátafor-
ingja og fuilorðna skáta um Al-
þjóðaskátamótin. Enginn mað-
ur veit méir 'um þau núna og
verða þeir því sjálfsagt margir
eldri skátaforingjarnii', sem
vilja hlýða á Wilson. Ennfi’em-
ur verður á þessum fundi sýnd-
ar skátakvikmyndir.